De lokale besturen van Antwerpen en de rand kregen deze week op een vergadering een eerste versie van de plannen voor het nieuwe voorstadsnetwerk.
Een nieuw netwerk van openbaar vervoer rond Antwerpen zit in een stroomversnelling. Een ontwerpplan is voor het eerst besproken in de raad van bestuur van de NMBS.
Antwerpen breekt samen met Brussel alle Europese filerecords. Een voorstadsnetwerk van openbaar vervoer wordt als een deel van de oplossing gezien om het verkeersinfarct aan te pakken. De komende jaren zijn in Antwerpen en in de rand ingrijpende werken gepland, met als hoofdgerecht de aanleg van de gecontesteerde Oosterweelverbinding. 'Het is de bedoeling om tijdens de werken, wellicht al in 2016, tegelijk te beginnen met de realisatie van de eerste fase van het voorstadsnetwerk', zegt een bron dicht bij het Antwerpse stadsbestuur. De lokale besturen kregen deze week tijdens een vergadering een eerste inkijk in het plan dat op de tekentafel ligt. Daarmee staat het ontwerp voor Antwerpen verder dan in de andere drie steden.
Er is in het regeerakkoord afgesproken om, naar Brussels model, voorstadsnetten uit te bouwen in Gent, Antwerpen, Luik en Charleroi. Het project kreeg de codenaam Angelic mee. Voor Antwerpen en Gent bestelde Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) een studie bij de spoormaatschappij NMBS. Die werd toevertrouwd aan een speciale stuurgroep. 'Maar het was nooit de bedoeling om opnieuw duur en tijdrovend studiewerk te verrichten', aldus een bron dichtbij het dossier. Er wordt onderzocht hoe de lijnen van de NMBS en die van De Lijn het best op elkaar aangesloten worden. Dat moet zo efficiënt mogelijk gebeuren, om de reistijden van 'deur tot deur' zo kort mogelijk te houden.
Niemand wil het zo noemen, maar dat komt neer op een 'voorstadsnet light'. Dat is een gevolg van de saneringsoperatie bij de NMBS, die deze legislatuur 663 miljoen euro moet besparen. Bovendien wil niemand in dezelfde val trappen als met het Gewestelijk Expresnet (GEN), het Brusselse voorstadsnet. Dat is na jaren van vertraging nog altijd niet klaar en kampt met galopperende kosten, een gat van een half miljard euro om alle geplande werken tegen 2025 af te ronden. 'Het is niet de bedoeling om zoals in Brussel een apart treinnet te creëren door spoorlijnen te ontdubbelen. Er komt geen massa dure nieuwe investeringen in infrastructuur. Het plan is vooral in te zetten op een veel hogere frequentie van treinen op het bestaande netwerk en daarnaast de dienstregeling van de NMBS beter af te stemmen op de bussen en de trams van De Lijn, is te horen in regeringskringen. De beslissing om de tering naar de nering te zetten is ook ingegeven door een interne discussie tussen de NMBS en de infrastructuurbeheerder Infrabel. Door de opgelegde besparingen is er bij de NMBS wrevel over het 'ondoordachte en verspillende investeringsbeleid van Infrabel'.
Een belangrijk obstakel vormt een andere twistappel tussen de NMBS en Infrabel. De NMBS betaalt een infrastructuurvergoeding aan Infrabel om de treinen te laten rijden. Maar de NMBS kan alleen extra treinen inleggen als voor die treinen de rijvergoeding wegvalt, anders wordt het budgettair ondoenbaar voor de NMBS. Bij de NMBS klinkt het dat ze alleen wil betalen voor de extra kosten aan energie en personeel om meer treinen in de wijde regio rond Antwerpen te laten rijden. De rijvergoeding bedraagt 63 procent van de totale kostprijs van een treinrit, waardoor voor Infrabel stevig inkomstenverlies dreigt. 'Die discussie wordt een zeer zware dobber. De bal ligt in het kamp van federaal minister van Mobiliteit Jacqueline Galant', is te horen bij verschillende betrokkenen.
Niet iedereen blijkt even gelukkig met de vergevorderde plannen in Antwerpen. Die veroorzaken een opstoot van communautaire koorts. Bij de PS worden grote vragen gesteld bij de timing. 'Het voorstadsnet in Brussel is nu nog altijd niet klaar, hoewel de oplevering beloofd was in 2012. Zou de NMBS niet beter al haar energie daaraan besteden, voor ze zich in een nieuw groot project stort?' Vanuit Franstalige hoek is er ook kritiek op het geld dat Antwerpen krijgt om zijn mobiliteitsproblemen aan te pakken. Luik eist compensaties voor de maatregelen die in Antwerpen genomen worden om de hinder tijdens de vele werken te beperken. Aan Vlaamse kant stuit dat op onbegrip, omdat Antwerpen de economische draaischrijf van het land is en ruim dubbel zoveel inwoners telt als Luik.
De raad van bestuur van de spoorwegmaatschappij wil uiterlijk in december knopen doorhakken in het dossier.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Dit artikel gaat over het voorstadsnet in Antwerpen. Aangezien Antwerpen samen met Brussel de Europese filerecordhouders zijn willen ze dus een voorstadsnet in Antwerpen invoeren zodat er dus minder files aan te pas komen. In het regeerakkoord was afgesproken dat ze de voorstadsnetten die ze gaan invoeren in Antwerpen, Gent, Luik en Charleroi naar het Brussels model gaan vormen, maar ze willen geen herhaling van zo'n duur en langdurig project. Ondertussen is er een soort van rivaliteit tussen NMBS en Infrabel ontstaan doordat NMBS Infrabel ondersteunt en de infrastructuur vergoedt. Maar nu beslist NMBS dat ze alleen willen betalen voor de extra kosten waardoor Infrabel heel veel verlies aan kan lijden. Eind december worden de eindbeslissingen genomen waarbij het plan wel of niet wordt ingevoerd.
Gecontesteerde = Protest / strijden tegen iets of iemand , in deze context betekent dit dus dat het gaat over de Oosterweelverbinding waar tegen is geprotesteerd.