Hanenliefhebbers zijn zich al lang bewust dat niet iedereen gediend is met het vroege kraaien van hun haantjes. Ze proberen dan ook als sociale burgers hun buren zo weinig mogelijk last te bezorgen door hun liefhebberij. Ze nemen maatregelen om hun haan rustig te houden, hun hokken te isoleren en/of te verduisteren, enz. Het hanenzetten bestond al eind 19e eeuw en is erkend als Vlaams immaterieel cultureel erfgoed. Onverdraagzaamheid of gebrek aan goede afspraken is één van de redenen waarom de volkssport in Vlaanderen onder druk komt te staan.
De gerechtelijke aanklacht in Frankrijk tegen haan Maurice eerder deze maand bracht de problematiek ook in ons land in de actualiteit. Stadsmensen klaagden aan dat ze op hun buitenverblijf in het eiland dOléron al vier jaar s morgens wakker worden door het kabaal van haan Maurice van hun buurvrouw Corinne Fesseau. Maurice is een roodkoper, zwart gevederd exemplaar. Enkele weken per jaar komen Jean-Louis Biron en Joëlle Andrieux op vakantie en dan willen ze rust. En laat dat woord net niet in het woordenboek te staan van haan Maurice. Elke ochtend zet hij met veel plezier zijn keel open.
Verschillende Franse burgemeesters mengen zich ondertussen in het debat. Zo staat de burgemeester van het dorpje waar Maurice woont volledig aan de kant van de haan én zijn eigenares. In de zomer van vorig jaar voerde hij een decreet in dat herinnert aan "het landelijke karakter" van Saint-Pierre d'Oléron. Uitspraak van de rechter volgt op 5 september.
Tips en tricks
Vorige week werden we gecontacteerd door Chris Snick van Mediahuis voor een krantenbijdrage over de inspanningen die hanenliefhebbers doen om de lieve vrede te bewaren met hun buren. Kon hem enkele adressen van hanenliefhebbers doorspelen, maar uit zijn artikel op 13 juli in het Nieuwsblad bleek dat hij gelukkig ook andere bronnen had. In de bijdrage heeft hij het over enkele burenruzies, die beslecht werden voor de vrederechter met wisselend succes voor de klagers en de hanen.
Zon vaart loopt het hier helemaal niet, zei Henk Hillewaere uit Zwevegem. Hier spreken we gelukkig nog met elkaar in plaats van naar de rechter te stappen. Op een dag klampte mijn buurvrouw me aan: Henk, ik slaap slecht. Alle raad van dokter haalt niet uit. Het is de haan. Sindsdien heb ik een elektrisch deurtje aan het hok en blijft mijn haan s nachts binnen tot een uur of acht s morgens. Niet dat het een sluitende oplossing is. Hij heeft al eens door dat de zon opgekomen is en kraait dan in het hok. Buiten hoor je het evenwel nog amper. Ik ben blij dat we het zo hebben kunnen oplossen voor de buren. Dat beestje is als een huisdier voor me. Hij eet zelfs uit mijn hand. Ik mag er niet aan denken mocht hier plots de politie staan met de vraag hem weg te doen. Dan ben je echt wel vertrokken voor een lang en moeilijk verhaal.
Hanen en buren, het is niet altijd makkelijk, zegt Catherine De Stoop uit Nazareth Ik heb er altijd gehad. En mijn vader ook, zelfs in een woonwijk. Het was telkens wel zoeken naar de gulden middenweg. En die vonden we. Nooit hadden we problemen. Desnoods gebruikten we trucjes. Zo kun je een oude koelkast of diepvries ombouwen tot kippenhok. Zelfs met voldoende luchtgaten biedt dat nog altijd een zeer straffe geluidsisolatie. Steek daar s nachts de haan in en niemand hoort die nog. En wie dat maar lelijk vindt, kan nog altijd zijn hok aan de binnenkant bekleden met oude eierdozen. Ook dat helpt. Maar vervang ze wel geregeld, anders komen er bloedluizen.
De commercie heeft intussen ook in de gaten dat er vraag is naar middeltjes tegen kraaiende hanen. Er is zowaar een speciaal halsbandje te koop om het ergste gekraai te dempen : de No Crow Collar (kostprijs 20 euro). Ik gebruik ze, zegt Tamara Franken uit Pelt. Ik heb Amerikaanse zijdehoenders en daarbij ook tien hanen. Met zon bandje kunnen ze veel minder kraaien. Niemand die hier klaagt.
Een beetje gekraai mag toch, vindt Annick Bryon. Zij heeft twee hanen die vrij en blij in haar tuin leven. Hier geen nachtelijke ophokplicht, kraaiverbod of speciale halsband, om de simpele reden dat de buren niet malen om het gekraai. De onze kraaien zelfs de hele dag door en slapen s nachts in de bomen. Maar de buren storen zich er net zo min aan als wij. Leuk, want zon haan heeft zijn charmes.
In de Kasteelstraat in Desselgem liepen tot dit voorjaar al jaren een 50-tal hanen vrij rond op een verlaten hoeve naast het bejaardenflat Coorenblomme. Het aantal groeide stelselmatig aan en het werd een verzamelplaats van hanen en andere hoenders, die elders niet meer welkom waren. Het liep uit de hand en na terechte klachten van vroeg wakker gekraaide flatbewoners liet het stadsbestuur de hanen uiteindelijk weghalen.
Chris Snick laat ook Hans Lenvain van De Ark van Pollare aan het woord. Daar worden weidedieren opgevangen die mishandeld of niet langer welkom zijn. Elk jaar worden zon 150 hanen aangeboden. Bij negen op de tien is dat na klachten. Voor dit jaar zitten we al aan zeventig stuks die hier nog allemaal zitten. We raken ze niet kwijt. Het zijn moeilijke tijden voor de haan. Het typische geluid van het platteland is almaar minder gewenst.
We noteren ook nog het verhaal van Jozef Van Hove uit Waregem. Hij is al 40 jaar liefhebber van het hanenzetten in Oost- en West-Vlaanderen. Hij heeft het geluk dat hij met zijn hanen nog landelijk terecht kan bij zijn ouderlijke thuis. Hij kweekt jaarlijks een tiental hanen voor hem en zijn vrienden. Gelukkig zijn de hanenliefhebbers, die hun hanen nog vrij landelijk kunnen laten opgroeien. Wij proberen zoveel mogelijk te verhinderen dat we last zijn voor buren. De mensen zijn steeds minder verdraagzaam.
Wat zegt de wet?
Er is geen specifieke wet over hanengekraai, zegt de gepensioneerde vrederechter Jan Nolf. Wel een regelgeving die beschreven staat in het wetboek van Napoleon uit 1804 en waar je als vrederechter een beroep op kan doen. Daarin staat dat iedereen zijn eigendom mag gebruiken voor alles waar het voor hoort, tenzij die bezigheid een ander bovenmatig schaadt. Het gaat dus niet om alleen maar hinderen, maar over bovenmatige burenhinder. Het moet de grens van de normaliteit overschrijden.
Hoe je dat in gevallen met hanen bepaalt? Het meest gebruikte criterium is zonevreemd. Als een haan kraait in een stedelijke omgeving, dan kun je dat eventueel als zonevreemd beschouwen. Kraait een haan op het platteland, dan is dat veeleer eigen aan dat gebied. Ik raad iedereen wel aan om eerst eens met elkaar te praten, in plaats van snel naar de rechter te stappen. Overleg zorgt nog altijd voor de beste oplossing. Zeker op de lange termijn.
|