leeronderzoek

* Jef Van Hoof:

*evolutie tweede helft 20ste eeuw: collectieve & normatieve beleving personalisme => geïndividualiseerde en principiële beleving

*onvermijdelijke band personalisme en godsbegrip

*band verwaterd in denken en handelen van politici, wetenschappers & sociale leiders

hoofdstuk 1: gedoemd tot inter- en intralevensbeschouwelijk divers samenleven

*centrale vraag: is band (personalisme en godsbegrip) voor iedereen vandaag even noodzakelijk als voorwaarde voor waarachtige beleving personalisme?

*mss niet negatief? gewoon een andere vertaalslag van denkrichting & hierdoor niet aan kracht inboet, maar net aan kracht wint

*herdefiniëren personalisme van individu uit en niet meer van bovenaf

*moeilijk om levensbeschouwelijk debat te voeren (zowel in publieke als private sfeer)

*dit is resultaat van eigensoortige en zeer snelle evolutie op levensbeschouwelijk vlak

*nu: 3tal te onderscheiden levensbeschouwelijke cohorten

Stroefheid in de Vlaamse levensbeschouwelijke dialoog

*Vlaanderen is in deze stroefheid vrij uniek

*oorzaak niet zoeken bij overheid=> Vlaanderen quasi ongelimiteerde vrijheid om levensbeschouwing te bekennen

*polarisatie: stemmen die dialoog aangaan in publieke ruimte over levensbechouwing/ethische en identiteitsgebonden thema's zijn beperkt en gepolariseerd => niet mis mee, maar verhindert wel dat betrokkenheid van zwijgende massa niet snel zal toenemen

*=> weinig ruimte genuanceerd en intellectueel eerlijk debat

Transitiebeweging in het levensbeschouwelijk denken en handelen

* oorzaak stroefheid te zoeken in zeer snelle maatschappelijke verandering die Vlaanderen heeft doorgemaakt in 2de helft 20ste eeuw

*in 70jaar tijd: monistiche rooms-katholieke maatschappij => tweestrijd rooms-katholicisme & georganiseerde vrijzinnigheid => religieus plurale samenlevingscontext

*drie levensbeschouwelijke cohorten (tijdspecifieke gedeelde (culturele) invloed doorgemaakt)

Levensbeschouwelijk cohortenmodel

*alomvertegenwoordiging rooms-katholicisme => ookal scheiding kerk & staat, toch grote invloed op samenleving via rooms-katholieke zuil (hiernaast bestond ook liberale zuil => veel kleiner)

*verzuiling: homogeen en performant opgebouwde samenleving=> van geboorte tot dood in deze zuil

*leven was voorgeprogrammeerd

*net voor & na 2de WO : parochiale leven enorme bloei

*kerk: naast religieuze ook sociale functie

*massakerkcohorte: sterk normatief kader mbt rituelen, religieuze jaarkalender, symboliek en godsbegrip => werd zelden in vraag gesteld

*vrijheid eerder collectief dan individueel

*ontvoogdingsstrijd en emancipatiebeweging zorgde voor omwenteling

*strikt normatieve karakter van kerk in vraag gesteld

*°nieuwe & alternatieve dynamieken, bewegingen en groeperingen die geen directe aansluiting zochten bij zuilen

*diepe breuklijn tss rooms-katholieken en georganiseerde vrijzinnigheid

*tweede vaticaanse concilie: nieuwe richtlijnen om geloof terug dichter bij mensen te krijgen

*herdefiniëren geloof aan individuele en collectieve verwachtingen => °alternatieve geloofsgemeenschappen

*vrijheid in voortdurende bevraging van spanningsveld tss individu en groep

Digital-nativescohorte

*ontstaan in marge van spanningsveld tussen vorige 2 cohorten

*deze cohorte=blauwdruk van geïndividualiseerde samenleving & opkomst digitale wereld

*individu=uitgangspunt

*stelt eigen winkelkar samen met wat hen betekenis heeft

*ook migratiestroom: nieuwe culturele en levensbeschouwelijke gewoonten meegebracht+ vergrijzing => aantal overtuigden slinkt

Postseculiere samenlevingscontext

*vlaamse samenleving samengesteld uit die 3 cohorten

*uitdaging om diversiteit te erkennen als uitgangspunt, handelen wordt beïnvloed door cohorte waar je in zit

*erkenning van diverse vertalingen binnen personalisme, die vaker onbewust dan bewust vertrekken vanuit eigen blauwdruk van cohorte waartoe iemand behoort.