Waarom we markten niet mogen vertrouwen in ons maatschappelijk leven
Michael Sandel is een Amerikaans politiek filosofer. Hij onderzoekt
politieke vraagstukken van onze tijdperk. In deze seminarie heeft hij het over
socio-economische problemen i.v.m. markten. Aangezien markten een onderdeel uitmaken
van mijn studiegebied, heb ik voor de lezing van dhr. Sandel gekozen.
Samenvatting
Tegenwoordig kan bijna
alles met geld gekocht worden. Als je bijvoorbeeld in een pretpark of
vlieghaven niet lang in de rij wilt wachten, kan je extra betalen om een
VIP-ticket te krijgen.
Onze economie is overgeschakeld
van een markteconomie naar een marktsamenleving. Een markteconomie is het economisch
stelsel dat bestuurd door het mechanisme van vraag en aanbod. Een
marktsamenleving daarentegen verwijst naar de markt waar alles te koop is en
waarbij marktwaarden alle aspecten van ons leven overnemen.
De marktsamenleving resulteert in enkele problemen:
Ten eerste stijgt de ongelijkheid tussen burgers op het moment dat geld bepaalt
of iemand toegang krijgt tot essentiële zaken, zoals het recht tot onderwijs,
gezondheidszorg … Dit zijn sociale gevolgen.
Verder verandert de betekenis van sommige activiteiten zodra deze met marktdenken
en marktwaarden gecombineerd worden. Prestaties worden met geld gemotiveerd.
Bijvoorbeeld het combineren van leren met geld, waarbij arme schoolkinderen
geld verdienen als ze goede cijfers behalen. Leren wordt dus met een ander
perspectief benadert en de intrinsieke waarde ervan verdwijnt.
Marktsamenleving heeft een invloed op het karakter
van immateriële goederen bij de uitwisseling ervan. Op materiële goederen heeft
dit geen invloed. Bijvoorbeeld een pc verkopen of cadeau geven maakt geen verschil uit voor
de begunstigde ervan. Daarentegen hebben onderwijs geven of leerlingen met geld
motiveren twee verschillende betekenissen. Doordat dit geen marktactiviteit is,
zal het aanbrengen van marktwaarden de essentie ervan ondermijnen.
Reflectie
Volgens mij is een
marktsamenleving soms overbodig. Er moet nagedacht worden wanneer marktwaarden van
toepassing zijn voor bepaalde activiteiten en wanneer dit vernietigend is.
Vaak kom ik gebeurtenissen tegen die met geld gemanipuleerd zijn. Dit is niet
wat de welvaart zal doen stijgen. Integendeel, als marktwaarden onze handelingen
gaan bepalen kan dat leiden tot destructie van het vertrouwen in het
bedrijfsleven.
Aangezien geld het voornaamste is in de financiële sector, heeft dit ook
betrekking op mijn vakgebied.
Hoe bouw je een bedrijf op dat 100 jaar mee zal gaan?
Martin Reeves is algemeen
directeur van het BCG Henderson Institute. Met zijn expertise richt hij zich op strategieën voor ondernemingen. Ook binnen de financiële sector
heeft hij meerdere strategische opdrachten geleid. Vandaar dat ik voor deze
lezing heb gekozen: zijn ideeën dienen gedeeltelijk als handleiding voor de
opstart van een goede organisatie.
Samenvatting
Statistisch gezien is de levensduur van ondernemingen gedaald.
In de USA is de levensduur gemiddeld 30 jaar geworden. Tegenwoordig hebben
bedrijven 32% kans dat ze failliet gaan of zullen worden overgenomen.
Uit het menselijk immuunsysteem kan door zes principes geleerd
worden hoe de levensduur van ondernemingen verlengd wordt:
Vooreerst is het systeem redundant. Elk component in ons lichaam bestaat uit
miljoenen exemplaren zodat het geheel blijft functioneren wanneer een deel
uitvalt. Verder is er diversiteit binnen ons immuunsysteem. Ten derde is ons
systeem modulair; elk systeemgedeelte kan de andere spontaan vervangen.
Daardoor heeft deze ook een groot aanpassingsvermogen en kunnen nieuwe
antistoffen steeds ontwikkeld worden. Daarnaast kan het elke bedreiging
detecteren en erop reageren, wat wijst op een ruime mate van voorzichtigheid. Tot
slot is het immuunsysteem ingebed in het geheel van het menselijk lichaam en
werken ze samen.
Deze principes zijn de kenmerken
van duurzame ondernemingen. Bedrijven die voor de basis van hun producten adaptief
zijn en aan voorzichtigheid en verscheidenheid denken, hebben een duurzame
toekomst. Ook onvoorspelbare situaties moeten gedekt worden door deze
principes.
Fujifilm bijvoorbeeld gebruikte zijn veelzijdige kennis om zich op een aantal
gebieden te diversifiëren; ze creëerden meer opties dan hun concurrenten.
Reflectie
Uit de toespraak kan duidelijk afgeleid worden dat nieuwe
bedrijven biologisch moeten nadenken om te kunnen overleven. Dhr. Reeves
presenteerde een bijzonder perspectief op de bouwstenen voor een lange
levensduur en succes.
Zoals elk andere
ondernemingstak, moeten bedrijven binnen de financiële sector een
ondernemingsplan opstellen vooraleer ze opstarten. Met dit plan worden o.a. de
zes principes toegepast zodat het succes van de onderneming gegarandeerd wordt.
Binnen de huidige maatschappij draait alles rond geld. Het
begrip geld gaat echter verder dan fysieke contanten. Tegenwoordig vindt
digitaal geld meer en meer haar intrede. Dit houdt onder andere de blockchain
en cryptocurrency in. Ook is er sprake van een marktsamenleving; een markt waar
alles met geld omkoopbaar is. De hebzucht naar geld resulteert daarbij in
oneerlijke concurrentie tussen bedrijven. Deze moet evenwel eerlijk blijven
zodat iedereen de kans krijgt om op de markt toe te treden.
Vandaar dat het luisteren naar deze lezingen interessant is om meer over de
huidige samenleving te weten te komen.
Het tweede trending topic is de organisatiecultuur van
ondernemingen. Enkele sprekers geven strategieën weer over hoe de levensduur
van bedrijven verlengd kan worden en op welke manier succes gegarandeerd wordt.
Dit onderwerp is voor elke bedrijfstak van toepassing, aldus ook voor bedrijven
binnen de financiële sector.
