Wel, het doet deugd om terug te zijn. Het is geen vreemd land meer voor mij, hoewel het zoveel geheimen heeft die ik waarschijnlijk nooit allemaal zal mogen ontdekken. De cultuur, de mensen, de waarden, de blanken... De parel in de 18de eeuw toont zijn sterktes en zijn zwaktes met een overrompelende kracht, terwijl diezelfde parel worstelt met zijn bestaan.
Jacmel, de stad waar ik vorig jaar zat, ziet er goed uit. De heropbouw is nog gaande, terwijl het leven bruist en de mensen verder ploeteren. Het is mooi om te zien hoeveel meer leven er is. Toch blijven tentenkampen bestaan, zoals Pinchinat. Het is zo dubbel om daar terug te komen. Ik blijf er graag heen gaan, al is het om de glimlachjes op de kindjes hun gezicht wanneer blanken het kamp betreden. Toch blijft het een heel gespannen sfeertje. De meeste jonge mannen zijn verslaafd, agressief en opdringerig, of ze zijn doodmoe en futloos door het gebrek aan eten. Beeld je je kleinste kookpotje in waarin rijst ziet voor gemiddeld 5 hongerigen. Het is gewoon onwaarschijnlijk dat ze kunnen blijven leven. Misschien is het gemeen, misschien is het vanuit het standpunt van iemand die het te gemakkelijk heeft, edoch durf ik soms te denken dat ook zij zouden kunnen ontsnappen aan dat armzalige bestaan door wilskracht en inzet. Verkeerd? Ik weet het ook niet.
Vorig jaar zag je de armoede sneller en makkelijker, je voelde bijna overal de behoefte leven om geholpen te worden. Dit jaar is anders. De chaos van de aardbeving is grotendeels weggewerkt, hoewel de verwoesting nog heel duidelijk is, en de behoeftes zijn veranderd. Nu ligt ons aandeel vooral in het aanleren van Engels, het in staat stellen de communiceren in een andere taal. Dit heeft al even voor een kleine crisis gezorgd, omdat je je bijna nutteloos voelt omdat je alleen maar dat kan doen. Een mens zit toch vreemd in elkaar. Even hebben we zelfs gedacht om naar PAP te trekken, waar de chaos nog steeds heerst en groter is.
Een beetje meer info over ons gastgezin is op zijn plaats, zeker omdat ze dingen doen die gebaseerd zijn op het lange termijn denken en handelen.
Dus, Joe, de Haitiaan (heb geen trema op dit toetsenbord ;-)) heeft denk ik heel de wereld gezien als kok in verschillende restaurants. Hij werd hier geboren, maar het grootste deel van zijn familie woont in Amerika. Tijdens de aardbeving was hij hier en zijn beschrijving van het hoe en wat geeft je gewoon kippenvel. Schreeuwende mensen die door de straten liepen, de zogenaamde naschokken die eigenlijk ook aardbeving waren, het tot 4 keer toe terugtrekken van de zee....onwaarschijnlijk. Alleszins, Joe is een man van de wereld en hij wil er alles aan doen om Haiti uit zijn vicieuze cirkel te halen. Hij doet allerlei projecten voor en met de jeugd in zijn gemeenschap opdat de jongeren een voor een in staat worden gesteld om voor zichzelf een beter leven op te bouwen. Op zaterdag maken Joe en de jongeren artisanale vuren. Ze worden gemaakt in klei en de houtskool is eigenlijk gemaakt uit reeds verbrande kokosnoten zodat alle schadelijke stoffen verwijderd zijn wanneer men de aanmaakkolen gebruikt. De vuren en aanmaakkolen worden dan verkocht aan lokale mensengroepen en de winst gaat naar een rekening voor de jongeren. Op deze manier hebben ze wat geld om te kunnen studeren. Een intelligente manier om diezelfde jeugd aan het werk en aan het denken te zetten dus. Trouwens, de aanmaakkolen zijn niet alleen natuurlijk en functioneel, ze verhelpen een groot deel van de gezondheidsproblemen hier. Een groot deel van de mensen sterft hier door longaandoeningen veroorzaakt door het gebruik van de traditionele vuren en houtskool. Ook werkt hij samen met landbouwers en boeren om ze duurzame methodes aan te leren en zo ook toe te passen. Zo heeft Joe achter in zijn tuin een serre gemaakt waar allerlei boomsoorten worden gekweekt. Hij leert de mensen meer over onderhoud en bij grote aanmaak kunnen ook de jonge bomen verkocht worden aan grotere afnemers. Ook probeert Joe de boeren te overtuigen natuurlijke mest te verzamelen en te gebruiken, omdat het ze in staat stelt eigen boom-en plantsoorten te verbouwen.
Hij doet nog zoveel meer, het is onwaarschijnlijk zo iemand tegen te mogen komen en te zien welke vooruitgang er wordt geboekt. Een man die terecht op handen wordt gedragen door zijn gemeenschap.
Eindelijk, het internet en kunnen inloggen! Blijkbaar hebben ze dat verdomde accentje van mijn naam niet op een qwerty-toetsenbord en is het moeilijk om te internetten.
Dus, de eerste week.
Het deed heel vertrouwd aan om terug te komen. Zelfs de luchthaven en Port-au-Prince vielen goed mee. In tegenstelling tot vorig jaar, met tientallen bedelende kinderen en uitgehongerde mensen, was de aankomst betrekkelijk rustig. PAP blijft wel een zwaar beladen stad en de schade is nog heel goed zichtbaar. Het gaat veel langer duren voor ze dat op orde krijgen, want het is altijd al een soort ghetto geweest met veel armen en een kleine groep zeer rijke mensen.
Na een zware drie uur durende rit die heel wat van onze maagjes eiste, kwamen we aan in Cyvadier, een stadje (eerder dorp of nog beter een gemeenschap) dat vlak naast Jacmel ligt. We werden er ontvangen door onze sympathieke gastheer Joe en gastvrouw Kara. Hij is Haitiaan en zij Australische. We logeren bij hen (eigen kamer, een echt bed, een WC en welfs een douche!!!!!) vlak aan de zee en omringd door mensen, beesten.... Man, prachtig plekje en echt middenin de gemeenschap.
Sunday Funday! We zijn naar het strand geweest en bevonden ons tussen de Haitianen. Zo vreemd en vervreemdend. We waren met amper 10 blanken tussen honderden Haitianen. De afgelopen week hebben we (naar ons doen) betrekkelijk weinig kunnen doen en het was een beetje ongestructureerd waardoor zowel Kari als ik last kregen van onszelf. Het terug gaan naar het Pinchinat kamp was dan ook zeer ambigu. Enerzijds is het hard om te zien dat mensen nog steeds in bloedhete tenten leven, zonder noodzakelijke middelen als stromend water, serieuze toiletten, medische hulp. Anderzijds doet je hart een sprongetje als er plots iemand zeer luid je naam roept omdat ze je herkennen van vorig jaar. Hartverwarmend.
Dus, wat hebben we zoal gedaan? Een keuken gebouwd voor een lokale school, lessen Engels gegeven, artisanale kookvuurtjes gemaakt, de plantenplantage verzorgd, kledij uitgedeeld in Pinchinat en de gemeenschap, vriendjes gemaakt ;-) Vanaf morgen wordt het strak en straf. Kari en ik zullen lessen creatieve vorming geven aan kinderen tussen 8 en 11 jaar in de voormiddag, in de namiddag helpen ze de leerkrachten van de oudere kinderen en van 16u tot 18u geven we Engelse les aan de jongeren van de Cyvadiergemeenschap. Het daggedeelte is deel van het zomerprogramma voor de Pinchinatkinderen. Het zijn dus heel vaak kinderen die niet naar school gaan en weinig educatieve vorming krijgen. De meesten kennen we nog van vorig jaar dus....
Ondertussen heb ik Mika nog niet gehoord, noch gezien. De spulletjes van de sponsors zijn dus helaas nog niet uitgedeeld, maar ik hoop haar vandaag te zien zodat we kunnen afspreken met de kinderen. Ik ben zo benieuwd naar hun resultaten! En ja, blijkbaar hebben ze nu ook vakantie. Vorig jaar hadden ze nog school in juli omwille van de aardbeving, want normaal volgen ze hetzelfde systeem als ons.
