Iaido is een zwaadvechtkunst en in het Ken-Jutsu (= het gebruik van het zwaard op het slagveld) van de 'oude scholen', is het niet mogelijk te zeggen tot welk punt het nog Iai-Do is en waar het Ken-Do begint... Kendo is de sportief-competitieve vorm van zwaardvechten...
In Japan zegt men ook wel eens... "Iaido is 'het zwaard in de schede'... Kendo is 'het zwaard uit de schede'... "
Vandaar dat in de omgangstaal van de Bushi (de krijgerskaste in het Feodale Japan) een Meesterzwaardvechter bekend stond als een Kendo-Meester (Kendo no Tatsujin) en niet als een Iaido-Meester.
In de ontwikkeling van de Japanse cultuur, die langzaam maar zeker 'verwesterde', degenereerde het Ken-Jitsu vanwege het stopzetten van de oorlogen en het ontbinden van de krijgerskasten. Toen het Kendo echter na de Satsuma-rebellie in 1877 opnieuw aan populariteit won, bleef het Iaido echter achter. Van de 70 voormalige bestaande Ryu (= scholen) waren er nog maar 20 over en Kendo en Iaido werden alleen nog maar op de bijeenkomsten van de Nippon Butoku Kai (de toenmalige Japanse Budo Bond) samen met andere Bu-Jitsu-vormen (JuJitsu = zelfverdediging, BoJitsu = stokvechten, Ba-Jitsu = vechtstijlen vanaf een paard, Kyudo = boogschieten,...) gedemonstreerd.
Diegene die het Iaido weer nieuw leven inblies en de oude leringen vanonder het stof haalde, was Nakayama Hakudo, de stichter van het moderne Iaido.
In het midden van de Meiji-Periode (1867-1912) leerde hij Iai van Hosokawa Yoshimasa, de Meester in de vijftiende generatie (Shimomura Ha) en van Morimoto Tokumi, de Meester in de zeventiende generatie (Tanimura Ha). Hij voegde hier zijn eigen ideeën aan toe en stichtte de Muso Shinden Ryu. Nakayama Sensei is zonder twijfel de bekendste Kendoka die deze eeuw heeft gekend. Hij was Hanshi (Meester-leraar) in Iaido en Jodo (stokvechten), iets wat voor en na hem nooit iemand had gepresteerd of zou presteren. Hij was de rechtstreekse leraar van Nakakura Kiyoshi Sensei (9de Dan kendo en Iaido), de leermeester die voor het eerst in Europa de basis van Iaido kwam aanleren op een kendostage in het Nederlandse Papendal in 1976.
Uit voorgaand verhaal blijkt dus duidelijk dat het Muso Shinden Ryu Iaido in Kendokringen is ontstaan en verder is ontwikkeld. Alle belangrijke Sensei van deze Ryu zijn aangesloten bij de Zen Nihon Kendo Renmei, die naast het Kendo en Iaido ook jet Jodo onder haar hoede heeft.
In verband met deze ontwikkeling is het niet meer dan logisch dat de Belgische en Nederlandse Kendo Renmei (=federaties) als neventakken van de ZNKR ook het Iaido onder haar vleugels neemt.
Iaidoka van de Belgische Kendo Renmei kunnen alleen examen afleggen voor een officiële ZNKR-examencommissie.
De laatste examens waar ik aan deel nam op Europees vlak waren in Brussel in mei 1984 na de Europese Kendo Kampioenschappen en in Zaandam (Ned) in augustus 1985 na een Iaidostage olv Louis Vitalis Sensei.
Maar de belangrijkste bijeenkomst van Kendoka en Iaidoka was voor mij dan wel op het Wereldkampioenschap Kendo te Parijs in april 1985 en dit onder leiding van Nakakura Sensei zelf ... alwaar ik de eer heb genoten hem persoonlijk te mogen ontmoeten en een handtekening kreeg, wat achteraf zeer uitzonderlijk bleek...!!
Maar om ons verhaal te vervolgen : dank zij Nakayama Hakudo's inspanningen werd Iaido geleidelijk aan populairder, maar toen kwam de Tweede Wereldoorlog en werden alle Budo-activiteiten tijdens die periode en ook nog lang erna door de Amerikaanse bezettingsmacht verboden. Pas in 1952 werd Iaido samen met Kendo weer toegestaan. Vervelende anecdote : vele leermeesters die toch geheimelijk les gaven in krijgskunsten en gevechtssporten tijdens de oorlogsjaren (aan bvb de Amerikaanse soldaten...) werden uit Japan verbannen en kwamen met de terugtrekkende legers mee naar Europa en Amerika, waar zij de basis vormden van de ontwikkeling van deze Budo-disciplines (JujItsu, Judo, Karate-Do, Aikido, Iaido, Kendo,...).
De Zen Nihon Kendo Renmei werd opgericht en met het populairder worden van het Kendo als sport, kreeg ook het Iaido weer aandacht. Sinds het onder de vleugels van het ZNKR zit, heeft men hetzelfde gradensysteem ingevoerd als bij het Kendo, namelijk van 6de tot 1ste Kyu voor leerlinggraden en van 1ste tot 10de Dan voor de leraargraden (Sensei), met daaronder de titels Renshi (assistent-leeraar vanaf 5de Dan), Kyoshi (leraar vanaf 6de Dan) en Hanshi (meester-leraar vanaf 8ste Dan).
Iai is de term die gebruikt wordt voor de Japanse zwaardvechtkunst waarbij men - in tegenstelling tot het Tachi-Iai (= vechten met getrokken zwaard) - het zwaard razendsnel uit de schede trekt in een reactie op een aanval van een of meerdere gewapende tegenstanders.
Het is een zwaardvechtkunst waarbij 'men wint zonder dat men de tegenstander de gelegenheid geeft zijn aanval af te maken'. Vroeger werd het ook wel Nuk-Iai, Za-Ai, Bak-Ken, Saya-no-Uchi, Riho, Batto Jutsu,... genoemd.
Men denkt dat de oorsprong van het Iaido in de Nara-periode (645-794) of het begin van de Heian-Tijd (794-897) ligt, maar over het algemeen wordt aanvaard dat het een zwaardvechtkunst is die is uitgevonden in de Sengoku-Tijd (1482-1558) en het was oorspronkelijk de techniek waarbij men door het lange (katana) of het korte (wakizashi) zwaard te trekken, zichzelf beschermde tegen een aanval van een hellebaard (naginata) of een speer (yari of hoko) op het slagveld. Maar daarna werd het, net zoals het Kendo, verder bestudeerd en ontwikkeld en werd het opgenomen in verschillende Bu-Jutsu disciplines.
Tegenwoordig beschouwd men Hayashizaki Jinsuke Shigenobu als de voorvader van het Iaido. Hij werd geboren in Okushu Dewa no Kuni, in de huidige Yamagata-prefectuur, nu het hedendaagse Murayama-stad. Dewaardkunst die hij samenstelde werd Hayashizali Ryu (of ook nog Shin Muso Ryu of Shigenobu Ryu) genaamd en daaruit ontstonden onder andere de Tamiya Ryu en de Hoki Ryu.
Zijn natuurlijke opvolgers of genealogie ziet er als volgt uit :
- Hayashizaki Jinsuke Shigenobu
- Tamiya Taira no Hyoe Narimasa
- Nagano Murakusai Shinro
- Momo Gunbei Mitsushugi
- Arikawa Shozaemon Munetsugu
- Manno Danuemon Nobusada
- Hasegawa Chikara no Suke Hidenobu Eishin
- Arai Setetsu Kyonobu
- Hyashi Rokudayu Morimasa
- Hayashi Yasudayu
De Meester in de zevende generatie, Hagesawa Eishin, leefde in het midden van de Edo-Periode (rond 1716) en van hem wordt gezegd dat hij net zo'n Grootmeester was als de stichter Hayashizaki zelf. Hij paste het Iai aan aan de omstandigheden van zijn tijd (... de Edo-Periode werd gekenmerkt door een lange ononderbroken periode van relatieve stabiliteit en vrede...) en stelde de Hasegawa Eishin Ryu samen, waarbij het Iaido-zwaard nu in de lendengordel (Iai-Obi) werd gestoken en gedragen, en getrokken met de scherpe snijkant naar boven, in tegenstelling tot ervoor, waarbij het Tachi-zwaard door middel van kettingen, touwen of riemen los aan de gordel bengelde met de snijkant naar onder.
Deze Eishin Ryu wordt nu heden ten dage ook nog op grote schaal beoefend...
De Meester in de negende generatie, Hayashi Rokudayu Morimasa voegde aan de Eishin Ryu het trekken van het zwaard vanuit geknielde positie (seiza) toe : dit was een combinatie van Batto Jutsu en de seiza-positie uit de etiquette van de KogasagaraRyu, gecombineerd met vijf zwaardkata's (stijloefeningen) die een zekere Omori Murozaemon, een Meester in de Shinden Ryu, had samengesteld.
De huidige Shoden (= een verzameling van stijloefeningen) van de Muso Shinden Ryu - de Omori Ryu - komt daarmee overeen.
Na de Meester in de elfde generatie, Oguro Motoemon Kiyokatsu, wordt de opvolging van de Hayashizaki Ryu in twee stromingen verdeeld : de Tanimura Ha en de Shimomura Ha.
Algemeen wordt aangenomen dat Hayashizaki Shigenobu (1546-1621) de eerste meester was die een kompleet Iai-Jutsu systeem heeft ontwikkeld. Toen - aldus de legendes - zijn vader vermoord werd met het zwaard nog in de schede, besloot hij een manier te ontwikkelen om een aanvallende tegenstander te overwinnen, ook al was zijn eigen zwaard nog niet getrokken. Hij ontwikkelde een stijl die oorspronkelijk Shinmei Muso Ryu Batto Jutsu werd genoemd, en daarmee had hij zijn vader gewroken.
De school werd vele generaties overgedragen en onderging daarmee ook vele veranderingen zowel in stijl als in benaming, om uiteindelijk in de 20ste eeuw tot de naam Muso Shinden Ruy Iaido te leiden. Tijdens deze lange periode is in de opeenvolging van de grootmeesters een splitsing ontstaan die aangeduid wordt door twee hoofdlijnen :
- de Shimomura-lijn die aan de basis ligt van het Muso Shinden Ryu Iaido (1932)
- de Tanimura-lijn die aan de basis ligt van het Muso Jikiden Eishin Ryu Iaido (1912)
De grootste Iaido-stijl in Japan is ongetwijfeld de Muso Shinden Ryu, gevolgd door de Muso Jikiden Eishin Ryu.
Er zijn ook nog vele andere stijlen maar die worden wel in mindere mate aangeleerd en getraind, zeker buiten Japan.
We vermelden :
- Tamiya Ryu
- Mugai Ryu (1680)
- Hoki Ryu (1570)
- Shinkage Ryu
- Shindo Munen Ryu (1700)
- Suio Ryu (1615)
...
In 1968 werd door de Japanse Kendo Federatie een comitee bijeengebracht (bestaande uit elf vooraanstaande Iaido Hanshi of leermeesters) eenvoudige vorm van Iaido uit te werken waarin de basis aanwezig is om geïnteresseerden te introduceren in de moeilijke materie van het Iaido. (zie 'Het tot stand komen van de Seitei iaido Kata'). Verschillende Iaido-stijlen namen hieraan deel en het resultaat was een serie van 7 kata (gestructureerde vormen) die de naam Zen Nippon Kendo Renmei Seitei Iaido Gata meekreeg.
In 1980 werden er nog drie kata bijgevoegd en in 2001 nog eens twee zodat het totaal kwam op 12 oefeningen.
Vanaf dan spreken we echter niet meer van 'Seitei', maar gewoon van Zen Nihon Kendo Renmei Iaido.
Deze 12 kata, omgeven door een omvangrijk etiquette-structuur, omvatten de meest essentiële nieren van Japanse zwaardmanipulatie :
- het trekken van het zwaard onmiddellijk gevolgd door een horizontale slag
- een vertikaal neerkomende slag om de tegenstander uit te schakelen
- diagonale slagen, onder, boven, links en rechts
- het opvangen van een slag, onmiddellijk gevolgd door een tegenaanval
- stoten en steken
- het afhalenvan het bloed van de zwaardkling
- het terug opbergen van het zwaard in de schede
Iaido wordt beoefend met een Iai-to, een namaakzwaard en perfecte kopie van een echte katana en later met een Shin-ken, een zwaard met scherpe snede. De kledij voor het beoefenen van Iaido bestaat uit een vest en hakama (zoals bij Aikido), met toevoeging van een Iai-obi, een brede gordel om het zwaard vast te zetten aan de heup.
Tegenwoordig is het in Japan de gewoonte dat iemand die het Iaido wil aanleren zich eerst deze 12 kata eigen maakt. Na het behalen van een 1ste Dangraad (of later) zal de leerling ingewijd worden in de klassieke scholen. Het behalen van een meestergraad is gebonden aan strikte regels die zijn opgelegd door de Internationale Kendo Federatie, waarbij ook de All Belgian Kendo Federation (ABKF) is aangesloten.
Het ABKF dat zowel Kendo, Iaido en Jodo groepeert, bestaat uit een Vlaamse vleugel, de VKIJF (Vlaamse Kendo Iaido Jodo Federatie) en een Waalse vleugel, de BKR (Belgian Kendo Renmei). Beide hebben een technische commissie die samen de Nationale Technische Commissie vormt. Zij organiseren jaarlijks diverse stages toegankelijk voor elk niveau en zijn tevens verantwoordelijk voor het onderhouden en bevorderen van het technisch niveau van de Belgische beoefenaars, dit aan de hand van een jaarlijkse input vanuit Japan door de All Japan Kendo Federation.
De technieken van het Japanse zwaardtrekken en het gebruik van dit vervaarlijk wapen (de katana) - genaamd Iai-Jutsu - kwam tot ontwikkeling tussen de 15° en de 16° eeuw. Het evolueerde snel en er ontstonden honderden stijlen waarin geheime methoden werden geleerd om het zwaard te trekken, zich ermee te verdedigen en een of meerdere tegenstanders uit te schakelen vanuit staande, zittende, hurkende of geknielde posities. Vanaf de Tokugawa-tijd verloor Iai-Jutsu meer en meer het offensieve aspect en het werd door de meeste Samoerai beoefend met als doel innerlijke rust, controle over de ademhaling en bovenal een volledige zelfbeheersing te ontwikkelen bij de kunst van et zwaardtrekken.
De term 'Iaido' werd voor het eerst gebruikt in 1932 en werd verspreid door Nakayama Hakudo (1869-1958).
Heden ten dage bestaan er nog steeds een 100-tal Iaido-stijlen die vooral de klemtoon leggen op het mentale van de beoefenaar... het offensieve en het resultaat van de uitgevoerde techniek komt meestal maar op de tweede plaats... Vandaar ook dat men de Iaido-training in deze context moet bekijken.
De doelstelling van Iaido is al terug te vinden in de analyse van de Japanse karakters :
- I (zijn, zich bevinden)... verwijst naar de ontelbare lichaamshoudingen en handelingen die men met het zwaard kan volbrengen in een staat van verhoogd bewustzijn. Het duidt aan dat men volledig vrij is van angst en dat men alles doet met de juiste overtuiging.
- AI (harmonie, eenheid)... verwijst naar de gehele controle van lichaam én geest op een welbepaalde plaats in een welbepaalde situatie.
- DO (de weg)... duid aan dat men de weg volgt die wordt voorgesteld in de vorige karakters. Het volgen van deze weg leidt tot zelfrealisatie. Dit doel is enkel te bereiken via doorgedreven training. De bedoeling van Iaido is zeker en vast niet 'het neerslaan van personen met een zwaard'... Dit punt maakt het Iaido zo moeilijk voor beginners om dit te begrijpen.
Welkom op mijn blog over Iaido, de kunst van het trekken van het Japanse zwaard en Kendo, het competitiegevecht.
Het wordt een bonte verzameling van geschiedenis over deze zwaardvechtkunst, ontsproten uit een krijgskunst voorbehouden aan de Samoerai, de Middeleeuwse Japanse militaire kaste.
Ik zal het hebben over de diverse stijlen maar vooral over de structuur en de organisatie van het Zen Nihon Kendo Renmei Seitei Iaido en de stijlen waarop de verschillende kata's of uitvoeringsvormen gebaseerd zijn.
De geïnteresseerden krijgen een flinke brok theorie te verwerken over etiquette, de verschillende stadia van en de in achtneming van algemene punten tijdens een training, de verschillende onderdelen van de katana of Nippon-To en het reiningen ervan, de groet-ceremonie, de verschillende handelingen met het zwaard, de houdingen, de verplaatsingen, de slagen,... enz.
En natuurlijk mijn eigen ervaring op het gebied, een periode van begin de jaren '80 tot 2005, samenlopend met het beoefenen van het competitieve Kendo.
Ik ben Guy
Ik ben een man en woon in Izegem () en mijn beroep is .
Ik ben geboren op 04/06/1955 en ben nu dus 70 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Martial Arts, Stadsreuzen en Motorrijden.
Beginnend met Judo, heb ik mij een loopbaan van gevechtssporten en krijgskunsten eigen gemaakt, waaronder Iaido
E-mail mij op vandendriessche.guy@telenet.be
Tik op onderstaande balk om mij te e-mailen.
Gastenboek
U bent welkom met opmerkingen en vragen in mijn gastenboek... negatieve kritiek snij ik er uit...
