"In oude gazetten leer je pas hoe de mensen vroeger leefden" (Romain, de Sherlock Holmes van heemkunde Sint-Truiden)
'Secretaris van de Heemkundige Kring Groot-Sint-Truiden', dat is een ronkende titel. Duivel-doet-al en speurder in oude papieren dekt de lading beter. Romain Lenaerts is een geboren en getogen Truienaar. In een vorig leven was hij ambtenaar bij het kadaster.
"Toen Duitse vliegtuigen in mei 1940 hun bommen op een militair depot bij de Capucienessenstraat gooiden, was ik drie jaar. Ook ons huis werd geraakt. Terwijl ik met mijn ouders de dagen erop in de beschadigde woning sliep, drongen de plunderaars al binnen. Broeder Eligius van de Christelijke scholen gaf Frans en geschiedenis. Vooral dat laatste boeide me. Die verhalen maakten mij nieuwsgierig en iki had de microbe ta pakken."
De bibliotheek heeft sinds kort een snelle toegang tot het digitale archief van Het Belang van Limburg. Je kan opzoekingen doen op elk woord in elk artikel, van 1890 tot 2003. "Zoals ons plaatselijk weekblad De Tram is elk krantenarchief een goudmijn. Officiële documenten zijn nuttig, maar in oude gazetten leer je pas hoe de mensen vroeger leefden. Grote emoties en drijfveren zoals blijdschap, geldgewin, rouw, jaloezie en liefde blijven altijd dezelfde. In andere praktische dagelijkse dingen gingen we op enkele generaties van de middeleeuwen naar het internet. De link naar het archief van Het Belangske is een goede zaak!"
Romain bijt zich als een detective vast in elke Sint-Truidense legende en spit het onderste naar boven. "Het tragische verhaal van Maria 's Heeren, een Truiense modiste in Antwerpen, spreekt me erg aan. Van ver is zij nog familie. Ze verbrandde levend boven op een sierwagen van de Antwerpse lichtstoet in 1902. Elektriciteit was toen nog nieuw en een kortsluiting werd Maria fataal. Ze was veilig vastgebonden, maar zo ook een gemakkelijke prooi voor het vuur. Ze vocht nog een dag in het ziekenhuis voor haar leven. Men gaf haar de Koninklijke kamer daar en de begrafenis van 'De Maagd van Antwerpen' bracht de hele stad op de been. Dichter bij huis fascineert bijvoorbeeld de figuur Vervloet. Als kunstsmid maakte hij kroonluchters, deurtralies met rozen en heuse beelden. Een navolger van de bekende Pierre Radoux zeg maar. Hij probeerde het mysterie van het Lam Gods op te lossen en bracht zijn laatste levensjaren door in een caravan te Ravels als gebedsgenezer. Ook kanunnik Senden was een crack. Hij bouwde het Berchmanshuis voor de jeugd en steunde de missies, met het dorp 'Sint-Trudo', door postzegels en oud papier te verzamelen. Toen hij de Duitsers bij de inval in augustus 1914 verwijten naar hun hoofd slingerde, vloog hij naar een cel in Duitsland. Zijn archief, recent op de stoep van het CAD in Hasselt gezet, is nu veilig bij mij."
Al dat moois over Sint-Truiden vroeger staat met regelmaat te lezen in 'De Bink'. Die titel verwijst naar de geuzennaam van de stedelingen en is het lijfblad van de HKGST. Een must voor elke Trudofiel. "Het blijft telkens een reuzenklus om een nummer van De Bink drukklaar te maken en bij de lezers te krijgen. Maar onze Heemkring, onder leiding van oud-leraar en schrijver Roger Vanbrabant, vindt het belangrijk om alle onderzoek meteen naar het grote publiek te brengen. De reacties die we krijgen op de artikels vullen ons werk nuttig aan."
Wat verwachten de heemkundigen van het stadsbestuur? "Als grote prioriteit een stedelijk museum en een degelijk depot waarin ook grotere verzamelingen zoals die van de lampjesfabriek veilig bewaard kunnen worden. De Truienaren hebben recht op hun eigen geschiedenis. Nu zit veel boeiend en uniek materiaal in private verzamelingen, die maar veilig gekoesterd blijven zolang de collectioneur leeft."
Romain doet hier meteen een oproep: wie nog documenten heeft (foto's, oude papieren, voorwerpen...) over de Eerste Wereldoorlog of over Sint-Truiden in het algemeen kan Romain e-mailen: romain.lenaerts@skynet.be. Doen!
