STAMBOOMONDERZOEK FAMILIE HAEGHENS

Begin de jaren negentig kreeg ik tijdens de Gentse Feesten een rondleiding in het stadsarchief, toen nog gevestigd in de Abrahamstraat nabij het Gravensteen. Pas zo'n twintig jaar later zou ik er terugkeren. Sinds 2005 is het Archief Gent (SAG) gehuisvest in het gerestaureerde gebouw 'De Zwarte Doos' op de voormalige Arbed-fabriekssite in de deelgemeente Gentbrugge. Het groepeert de dienst Stadsarcheologie, het Stadsarchief en het OCMW-archief (met online het Vondelingen register Gent — Open Data Portaal - Stad Gent).

Willem Van Aerde en opnieuw Jan en Jacob Wemaes stelden het register van de Xde penningkohieren op in 1574, dat 60 folio's bevat met achtereenvolgens de pachters in de Bontinckstrate, Sauwestrate, Keerckende, Steerstrate (de huidige Scheestraat?), Drapstrate, Cruijssen, Scriecstrate, Hussevelt, Coodtvelt, Keercstrate, Somerstrate, Tsevestrate, Hanselaer, Beervelt, Musschestrate, Westende, Eeztvelde, Overmeere, Laerne en Wettere, de pachters van de wyck thienden (bijeenliggende zaailanden) die in het bezit waren van Daneel Mertens en van het Franse klooster Sint Nikolaas-ten-Bossche, en ten slotte de eigenaars. Aangezien er slechts enkele jaren liggen tussen de opmaak en de schatters hetzelfde stratenpatroon volgden, zijn beide registers mooi met elkaar te vergelijken.

XXste penningkohieren (1571-72)

Pachters

f4r° "Sauwestraette... Pieter vanden zype haudt in pachte van lieven

haghens 700 roeden ettynghe" (graasweide)

f5v° "Sauwestraette... Lieven haghens bezydt in pachte van pr dams

een audt buyndt ettynghe"

"Den selven haudt noch van Joos van musschoot 2 ghemeten lands"

"Den selven van Pieter van peteghem een half bunder lands"

f6r* "Den selven bezydt noch in pachte vande kyndere van Symoen

oostelynck een ghemete lands"

"Den selven haudt noch in pachte vande kercke ende den heleghen

gheest van calcken 200 roeden lands"

"Den selven noch van jan haghens zynen vadre 1100 roeden lands"

"Den selven bezydt noch in pachte van Lauwers van Damme

400 roeden lands"

"Den selven haudt noch in pachte van Pieter oostelynck een

bunders lands"

f8r° "Keerckende... De wedewe van laurs haghes haudt in pachte

vande weessen van adriaen de muelleneere een ghemete lands"

f8v° "Den selven [Jan Schatteman] haudt noch in pachte van weessen

batelme (Bartholomeus?) haghens een half ghemete lands"

f9v° "Jan haghes haudt in pachte van calcken kerck met capelrye (b) twee

stycken lants samen groot een half bundre"

"Den selven haudt in pachte van johanne vermeere 50 roeden mersch

"Den selven haudt in pachte van zynen eerste kyndere de heelft van

zynen wuenhuyse"

(b) land toebehorend aan de kapelanie, een stichting waarvan de geldmiddelen of goederen gebruikt worden om missen voor overledenen te lezen in de kerkkapel.

f11r° "Adriaen haghens haudt in pachte vande hoors (nazaten)

adriaen de muelleneere twee ghemete ettynghe"

"Den selven haudt noch in pachte van arendt soettebrocke 600

roeden lands"

"Den selven haudt noch van jan papejans in pachte een half

bunders lands (:arrow: Het Algemeen Familiefonds deel I-II)"

"Den selven noch van synen vadere 600 roeden lands"

"Den selven haudt noch in pachte van heer gillis vermeere

capelrye goedt 600 roeden lands"

f11v° "Jan haghens daude (mijn stamoud-vader :arrow:Generatie II) haudt

in pachte vande hoorie lieven gheraert vier ghemete lands"

"Jan haghens de jonghe haudt in pachte vande hoors jacop van

damme, twee bunds lands met een wuenhuis"

"Den selven haudt noch vande selven hoors noch vier aud

ghemete lands"

"Den selven haudt van lauwers van damme twee bunds lands"

"Den selven haudt in pachte van synen vadre den heelft van

hofstede daer sy tsamen woonen ende es groot van lande dat

hy medehuert een ghemet met half de huisagie"

f12r° "Den selven [Gillis Oosterlinck] haudt noch van jan haghens een

ghemete lands" (:arrow:kerkarchief 81 f6v°)

f16r° "Lieven haghens fs lievens haudt in pachte van de weessen pr van

peteghem 400 roeden lands"

"Den selven haudt noch van hoors kaerle vandermere in pachte

twee ghemete lands"

"Den selven haudt noch van zynen vadre een half ghemet mersch

"Den selven [Adriaen Van Damme] haudt van jan haghens

in pachte een bund en een half ghemete lands"

"Den selven haudt noch van jacop haghens en mattys de vyldre

tsamen in pachte drye half bunds lands"

"Lieven haghens daude haudt in pachte van daneel de vos

800 roeden lands"

f17r° "Den selven [Pieter Eeckman] haudt noch in pachte van hoors van

jan haghens 200 roeden lands"

f19r° "De weduwe jan matthys haudt in pachte van jan haghens

een ghemete lands"

f19v° "Den selven [Pieter Van Damme] haudt in pachte van

jacop haghens, 100 roeden lands"

f30v° "Jan haghes haudt van selven pasteur van calckene een

[...] thiende"

"Lieven haghens fs lievens haudt oock in pachte een wyck thiende

van voorzeyde pasteur van calckene"

Eigenaars ("gronden van erfven die diversche persoonen toebehooren")

f37v° "Sauwestrate... Paesschier haghes heeft eene behuisde stede groot

van lande twee ghemeten met een wuenhuyse daer up staend"

f38r° "Lieven haghens fs jans heeft een behuisde stede groot van lande

een dachwandt met wuenhuyse, ...ndre ende eenen stalle daer

up staend"

"Den selven... noch 2 bunders 200 roeden lands"

"Den selven heeft noch 200 roeden ettynghe" (cf. f5v°-6r°)

f46r° "De biest... Adriaen haghens heeft een behuisde stede groot van

landts 700 roeden met eenen wuenhuyse ende schuere metten

houen bunder"

f47r° "De cruijssen.... Jan haghes met synen kynders heeft een ghemet

lands daer up staend een wuenhus"

"Den selven heeft noch een ghemete magher cauter landt"

f49r° "Drapstrate... Maergriete aechten wedewe lauwers haghes

heeft met haren kynders 700 roeden lans met eenen wuenhuyse

ende eenen stalle daer up staend" (cf. f8r°)

"Den selvene heeft noch 100 roeden ettynghe"

"Den selvene heeft noch in erfgrond 700 roeden lands"

f50r° "Den schrieckt... Jan haghens daude (mijn stamoud-vader

:arrow:Generatie II) heeft een ghemet lands met een halfven

wuenhuyse met half de schuere prs met noch twee stallen

allenne de heelft" (c).

"Den selven jan haghens... erdt noch vier bunds saylands"

(cf. f11v°)

"Jan haghens de jonghe heeft in propryeteyt vyf dachwand lands"

(cf. f11v°)

(c) gaat het om dezelfde locatie van de boerderij van stam-grootvader Jacobus in de eerste helft van de 17de eeuw en de tweewoonst van oud-grootvader Livinus Franciscus in 1819 (Generatie IX)? (:arrow:Kalkense huiseigenaars in 1819 / ca. 1860)

f55v° "Somerstraette... Lieven haghens fs lievens heeft een huseken

staend up hueringhe...heeft een ghemete lands"

f55r° "De wedewe van pauwels haghens [Elisabeth De Poorter] heeft een

bunders lands met een wuenehuyseken daer up staend"

f56r° "Lieven haghens daude heeft een cleen huysseken met een cleyn

schuerken met 100 roeden lands inde selve stede gheleghen"

"Den selven heeft noch in eerf grond 950 roeden lands"

f68r° "Lieden van laerne... jacop haghens... vyf bunders 137 roeden

lands"

"Den selven... noch 663 roeden mersch"

Xde penningkohieren (1574)

Pachters

f5r° "Sauwestrate... Lieven haghens haudt in pachte van zinnen vadre Jan haghens
1100 roeden lands"
"Den selven heeft noch verpacht van Lauwers van damme een half
bunders lands"
"Den selven noch van Pieter van peteghem een half bunders lands"
"Den selven noch vande weesen Symoen oosterynck een ghemete"
"Den selven van Pieter danyns een ettynghe groot 2 ghemeten"
"Den selven noch van Joos van musschoot 2 ghemeten saylandt"

f9r° "Drapstrate... Jan haghers (?) haudt in pachte van vander capelrye ende
de kercke van calckene tsamen half bunders lands"
"Den selven haudt van Johanne vander mere 50 roeden mersch"
"Den selven haudt van zyn audste kyndre den heelft van zynnen
wuenhuyse"

f10r° "Cruissen... Adriaen haghens haudt in pachte van zynen vadre
2,5 bunders saylands"
"Den selven haudt noch 2 ghemeten lands van Arendt Soetebrocke"
"Den selven haudt noch een half bunders lands dat hy haudt vande
weessen Jan papejan"

f10v° "Den Scrieck... Jan haghens de jonghe haudt in pachte van zynen vadre
een bunders 300 roeden lands"
"Den selven haudt noch van Lauwerns van damme 2 bunders landt"
"Den selven haudt noch van Lauwerns mattheeus vier ghemeten lands"
"Den selven noch van dhoorie Lysbette Sauwen een dachwant lands"

"Coodtvelt": Gillis Oosterlinck pacht 4 gemeten van Jan haghens.

f13r° "Jacop haghens haudt in pachte van Willem van aerde 4 ghemeten lands"
"Den selven haudt noch vanden heleghen gheest van Calcken een
dachwandt mersch"
f13v° "Keerstrate... Den selven [Jacop vanden kerchove] haudt noch van
Margriette haghens 1,5 ghemete lands"

f14r° "Somerstrate... Lieven haghens haudt in pachte vanden weessen van
Pieter van peteghem 400 roeden lands"
"Den zelven haudt noch vanden weessen carel vander mere twee
ghemeten lands"
"Den zelven haudt van zinnen vadre (nog in leven) een half ghemeten
lands"
f14r° "Den zelven [Adriaen van damme] haudt van Jan haghens een buijndre
lands"

f14r° "Lieven haghens daude haudt in pachte van daneel de vos 800 roeden
lands"
f15r° "Den selven [Pieter Eeckman] haudt noch vanden weessen van
Jan haghens 200 roeden lands"
f16r° "Brugstrate... De weduwe Jan matthys haudt in pachte van Jan haghens
een ghemete lands"
f23v° "Overmeere... Pieter de conynck haudt in pachte van Lieven haghens
een halve bunders lands"

Eigenaars ("gronden van erfven toebehoorende diverssche laten (e) in propryeteytte") (e) grondgebruikers.

f33r° "Sauwestraette... Paesschier haghens heeft een stede te weten een wuenhuis met 2 ghemeten lands"
f34r° "Lieven haghens heeft een behuisde stede groot van lande een half ghemete met een wuenhuis schuere ende eenen stal"
"Den selven heeft noch over synen erf grondt tot thien ghemeten"
"Den selven heeft noch 200 roeden mersch"
f34r° "Jan haghers (?) heeft een halve stede groot van lande hem ancleevend 200
roeden met halven den wuenhuis ende een halve schuere"
"Den selven noch over syn erfven twee dachwandt lands"
"Den selven noch 50 roeden mersch"

f36r° "De Biest... Adriaen haghens heeft een behuisde stede groot van lande een
bunders ende een half metten wuenhuyse ende schuere"

f40r° Den Scrieck. Baljuw Michiel Weemaes woonde op zijn eigendom.
(:arrow:Kalkense baljuws (14de - 18de eeuw)
f40r° "Jan haghens daude heeft een behuisde stede groot van land 2 ghemeten
met een wuenhuis schuere ende twee stallen"
"Den selven heeft noch een bunders erfven"
"Den selven 500 roeden mersch"
"Jan haghens de jonghe heeft in erf grondt 2 bunders lands"

f42v° "Cootvelt... Jacob haghens heeft een stede groot van lande een ghemet met een huis ende een schuerre"

f44v° "Somerstrate... Lieven haghens fs Lievens heeft een huis staen up hueringhe"

f44v° "De wedewe Pauwels haghens heeft een bunders lands ende een huyseken"

f44v° "Lieven haghens daude heeft een stede groot van lande 100 roeden met een cleen huseken ende een cleen schurken"
"Den selven... noch 950 roeden lands"
f58v° "Laerne... Jacob haghens ...terdt 5 bunders 800 roeden lands dies es daerinne
begrepen een half bunders heye ende 73 roeden mersch"

L A A R N E (reeks OA28 nr. 36/150 op microfilm)

(f) "Dit gebied, zich ergends binnen Laerne uitstrekkende, en waervan thands de naem niet meer gekend is, was zeer oud, en voerde insgelijks den titel van heerlijkheid, ook afhangende van den Leenhove van Dendermonde. Het had dezen naem naer zijne oude bezitters, de heeren van Lichtervelde, in WestVlaenderen, van welk geslacht het te eenen ongekenden tijdstippe overgegaen is aen datgene van Massemen, en vervolgends aen het stamhuis Vilain, met de heerlijkheid van Wetteren" (J. BROECKAERT, Geschiedenis van Wetteren, Gent, 1862, p. 32).