Onder deze noemer stel ik boeken voor die ik gelezen heb en ik heb reeds veel gelezen. Vooral boeken die me persoonlijk hebben aangesproken, die me hebben getroffen en me wat meer ruimte hebben gegeven om te ademen en te leven, presenteer ik. Boeken waarbij ik denk: wat is dit tof, dit wil ik met iemand anders delen!
MYSTIEK VAN DE DOOD - Een fragment, Dorothée SÖLLE, Ten Have Baarn 2004 Dorothée SÖLLE is geboren in 1929. Ze was een van de bekendste vrouwelijke theologen. Zij kreeg vooral naam door haar theologisch denken en schrijven rond politiek en feminisme. Op 30 april 2003 stierf ze. - Ik hou van deze schrijfster. Ik bedoel: het een wijze vrouw. Neen, ik ga niet over alles akkoord wat ze schrijft, dat is wat anders. Ook bijvoorbeeld MYSTIEK EN VERZET is volgens mij een monumentaal werk van haar. Wat heb ik daar jaren geleden van genoten! Dorothée Sölle schreef de laatste bladzijden van het boekje waar ik het nu over heb twee dagen voor haar dood. Dit feit vind ik bijzonder. Eigenlijk duwt ze ons door haar boekje Mystiek van de Dood op "Memento mori" (gedenk dat je sterfelijk bent...). Sterven en dood behoren bij onze menselijke konditie. Bij het schrijven van haar boekje heeft dorothée ook haar sterven voor ogen. Ons leven is beperkt en niet alleen door de dood. Ze schrijft dat we doeners geworden zijn. We willen het leven verlengen en ons eigen lot in haden nemen: "Daarbij veschrompelt het mensenlijk vermogen om patisch te zijn: om onder iets te kunnen lijden. Het leven te accepteren, te aanvaarden dat er grenzen zijn, het leven ook in fragment en in zijn gebrokenheid als zinvol te beschouwen - dat alles leren de mensen niet meer.../...De dood hoort niet thuis in het landschap van het leven van de echte doeners en de winners. Onze begraafplaatsen liggen buitenaf, aan de rand van de grote steden. Wij leven in een landschap, waarin iedereen jong en sterk, rijk, intelligent en mooi is - of moet doen alsof. De zwakken, de ouderen, de stervenden tellen niet mee, en daarom heeft het eindigende lzeven geen naam. Het is niet eenvoudig om te sterven in dit landschap van winners - een landschap waarin geen plaats is voor herinnering" (p. 33-34). Nog dit even wat ons helemaal te denken geeft: " God kan aanwezig en tegenwoordig zijn , ook als onze tijd ten einde loopt. Wij zouden het worden en vergaan moeten leren accepteren. -
De rozen - ze sterven zonder om genade te smeken. Ze laten zich zacht heen en weer wuiven om de aarde te liefkozen (p 126).
DE EENZAME UITVAART - hoe dichters eenzame doden op hun laatste tocht vergezellen, F. STARIK, Nieuw Amsterdam 2005 Wonderlijk vandaag - zondag 1 juli - aan dit boek gekomen. Het is een geschenk van Stefaan. Hij had een uniek idee waarmee ik hem geholpen heb om het te realiseren. Zijn vriendin was namelijk vandaag jarig. Ieder jaar doet hij voor haar iets uitzonderlijks. Zo ook wou hij dat ook doen dit jaar. Hij vroeg me (we kenden mekaar niet) of het mogelijk was in de prachtige kerk van Sint-Elisabeth s'avonds een miniconcertje te geven voor zijn vriendin die jarig was. Hij kende iemand die cello speelt en deze zou enkele prachtige stukken brengen - speciaal voor zijn vriendien - in die warme, heldere parochiekerk van Sint-Elisabeth. Ik moest niet lang nadenken en vond het eigenlijk direct goed. Deze avond was dus Stefaan zijn wens in vervulling gegaan en zijn vriendin was daar heel gelukkig mee. Heb zelf ook mogen meeluisteren: subliem! wat een overgave, wat een presentie had die jonge vrouw. Zij was werkelijk één met haar instrument en de muziek die ze bracht. Hemels in die kerk! Welnu, als dank gaf Stefaan me het boek de Eenzame uitvaart - hoe dichters eenzame doden op hun laatste tocht vergezellen. Op de flap van het boek lees je: Elk jaar overlijden er in Amsterdam ongeveer vijftien mensen van wie niemand, afgezien van vier dragers en een medewerker van de sociale dienst, de begrafenis bijwoont: junks, verwaarloosde bejaarden, illegalen, zwervers, professionele dronkelappen, weken eerder ter water gemaakt...." Het boek De eenzame uitvaart bevatten ervaringen en gedichten. Dichters die door de schrijvers zelf op eenzame uitvaarten voorgelezen worden: een groet aan de onbekende, anonieme overledene. Ongelooflijk toch! Applaus voor de dichters maar een vingerwijzing naar onze zelfzuchtige samenleving waarin vele mensen eenzaam moeten leven, sterven en worden begraven.
|