Dag 35 

Vandaag naar de dokter, last van diarree. Ik heb altijd slechte darmen gehad! Maar als ik niet drink merk ik wel dat het beter is. Ik drink nog wel maar voor mijn gezondheid zou het beter zijn om volledig te stoppen. Dat is dan ook mijn bedoeling. Ik weet dat ik een gevoelige lever heb en zal er moeten leren mee leven, om naar hem te luisteren, andres zal ik er de gevolgen moeten van dragen. Het was maandag avond na de koers in ursel dorp dat ik te veel heb gedronken. Ik wou niet buiten gaan maar anja wilde eens weg en zo komt van het een het ander. Nu moet ik me weer herpakken en dat zal wel lukken. heb geen zin om zo verder te sukkelen voor een flesje vergif. Gisteren zei ik nog er zijn mensen dien een miljoen zouden geven om niet ziek te zijn , en ik zoek het zelf. stop,stop ,stop lees dit eens hierna  Wat doet de lever?

De lever bevindt zich in de rechtsboven in de buik en heeft o.a. de volgende functies:

Het opslaan van glycogeen, een stof die uit suiker wordt gemaakt. Als het nodig is, wordt glycogeen afgebroken tot glucose dat aan de bloedbaan wordt afgegeven.

Het mede verwerken van vetten en eiwitten uit verteerd voedsel.

Het aanmaken van eiwitten die cruciaal zijn bij het stollen van bloed (stollingsfactoren).

Het verwerken van medicijnen die je inneemt.

Het verwijderen of verwerken van alcohol, vergif en giftige stoffen uit het lichaam.

Het aanmaken van gal die in het darmkanaal terecht komt om vet te verteren.

Wat gebeurt er als je alcohol drinkt?

Als je alcohol drinkt, komt dit via de maag en darmen in je bloed terecht. Al het bloed uit de maag en darmen gaat eerst door de lever voor het in de rest van het lichaam terechtkomt. Dat wil zeggen dat de hoogste concentratie alcohol zich bevindt in het bloed dat door de lever stroomt.

Levercellen bevatten enzymen die alcohol verwerken. De enzymen breken de alhocol af tot andere stoffen, die op hun beurt weer worden afgebroken tot water en koolstofdioxide, die dan via de urine en longen het lichaam verlaten. De lever kan maar een bepaalde hoeveelheid alcohol per uur afbreken. Dat betekent dat, als je sneller drinkt dan je lever aankan, het alcoholniveau in je bloed stijgt.

Wat zijn de problemen als je teveel alcohol drinkt?

In de regel zijn je lever en lichaam in staat om een kleine hoeveelheid alcohol te verwerken. Eén of twee eenheden alcohol per dag kunnen zelfs de kans op hartziekten en beroertes naar men aanneemt verkleinen.

Als je echter meer drinkt dan de aanbevolen hoeveelheid (zie verderop) dan kan dat schadelijk zijn.  Als je een zware drinker bent, dan loop je risico de volgende aandoeningen te ontwikkelen:

Ernstige leverproblemen (alcoholische leveraandoening).

Maagproblemen.

Pancreatitis (ernstige ontsteking aan de alvleesklier).

Geestelijke problemen zoals depressie en rusteloosheid.

Sexuele aandoeningen zoals impotentie.

Spier- en hartspieraandoeningen.

Hoge bloeddruk.

Beschadiging van het zenuwstelsel.

Ongelukken – alcohol verhoogt het risico op ongelukken, met name inverband met vuur en auto-ongevallen.

Ongeveer één op de 7 verkeersdoden wordt veroorzaakt door alcohol.

Bepaalde soorten kanker (mond, slokdarm, lever, darmen en borst).

Overgewicht (alcohol bevat veel calorieën).

Schade aan het ongeboren kind bij zwangere vrouwen.

Verslaving.

Het aantal alcoholgerelateerde aandoeningen (met name leveraandoeningen) is in Nederland in de afgelopen 20 jaar enorm gestegen, vanwege het feit dat steeds meer mensen teveel alcohol drinken.

De rest van deze folder gaat over leveraandoeningen ten gevolge van alcohol.

Zie onze folders ‘Alcohol en verstandig drinken’, voor algemene informatie over alcohol, en ‘Alcoholisme en probleemdrinken’, voor informatie over alcoholverslaving.

Wat is een leveraandoening ten gevolge van alcohol?

Teveel alcohol drinken kan leiden tot een drietal leveraandoeningen: leververvetting, hepatitis en cirrose, die separaat (los van elkaar) of tegelijk kunnen voorkomen.

Leververvetting

Bij de meeste mensen die teveel alcohol drinken hoopt zich vet op in de lever. Op zichzelf is dit niet zo heel ernstig en er zijn ook geen symptomen. Als je stopt met overmatig alcoholgebruik, zal deze aandoening vanzelf verdwijnen. Bij sommige mensen echter ontwikkelt deze aandoening zich tot hepatitis.

Alcoholische hepatitis

Hepatitis betekent ontsteking aan de lever. De ontsteking kan variëren van licht tot ernstig.

Milde hepatitis hoeft geen symptomen te vertonen. De enige indicatie kan een abnormaal niveau aan leverenzymen in het bloed zijn, wat met bloedonderzoek kan worden aangetoond. In sommige gevallen wordt de hepatitis echter chronisch en kan het de lever geleidelijk beschadigen en wat uiteindelijk kan  leiden tot cirrose.

Een ernstiger vorm van hepatitis leidt meestal tot symptomen zoals misselijkheid, geelzucht (vergeling van de huid vanwege een hoog niveau aan bilirubine – een stof die normaal in de lever wordt afgebroken), een algeheel gevoel van niet-welbevinden en soms pijn in het levergebied.

Een zeer ernstige vorm van alcoholische hepatitis kan er snel toe leiden dat de lever niet meer functioneert. Dit kan leiden tot ernstige geelzucht, problemen bij het stollen van het bloed, verwarring, coma, bloedingen in de darmen. Het is vaak dodelijk.

Alcoholische cirrhosis

Cirrhosis is een aandoeningen waarbij normaal leverweefsel wordt vervangen door littekenweefsel (fibrose = toename van bindweefsel, sterft dit af dan ontstaat littekenweefsel). Dit is in de regel een geleidelijk proces. Het littekenweefsel tast de normale structuur en de vernieuwing van levercellen aan. Levercellen raken beschadigd en sterven af naarmate het littekenweefsel toeneemt en de lever begint gaandeweg slechter te functioneren. Het littekenweefsel kan ook de bloedstroom door de lever aantasten, wat de druk in de vaten die het bloed naar de lever vervoeren, kan verhogen.

Ongeveer 1 op de 10 zware drinkers ontwikkelt uiteindelijk cirrhosis. In de regel treedt het op na jaren van teveel of zwaar drinken. NB: deze aandoening kan ook voorkomen bij mensen die nooit een hoog alcoholgebruik hebben gehad. In Nederland zijn andere oorzaken voor levercirrose vooral chronische hepatitis B en chronische hepatitis C.

Als je een andere chronische leveraandoening hebt en zwaar drinkt, dan is de kans op cirrose groter.

Cirrose kan ervoor zorgen dat de lever ophoudt te functioneren. In de vroege stadia van de aandoening zijn er echter vaak geen symptomen. Ook met minder levercellen kan het lichaam in principe blijven functioneren. Naarmate er echter meer levercellen afsterven en worden vervangen door littekenweefsel, zullen de symptomen zich beginnen aan te dienen. De symptomen en complicaties zijn te vergelijken met die van een ernstige vorm van hepatitis (zie boven). In het geval van cirrose ontwikkelen de symptomen echter in de regel langzaam, hoewel ze zich ook tamelijk acuut kunnen ontwikkelen.

Zie de folder over ‘Cirrose’ voor meer informatie.

Het is niet duidelijk waarom sommige mensen een grotere kans lopen leverproblemen te ontwikkelen als gevolg van overmatig alcoholgebruik. Als regel geldt echter dat, hoe meer en regelmatiger je drinkt, des te groter de kans op hepatitis en/of cirrose.

De beschadigingen als gevolg van cirrose zijn gewoonlijk blijvend van aard en kunnen niet worden teruggedraaid. Recent onderzoek heeft echter geleid tot meer begrip met betrekking tot cirrose. Het lijkt erop dat het in de toekomst mogelijk is medicijnen te ontwikkelen die de littekenvorming kunnen terugdraaien.

Hoe wordt een leveraandoening ten gevolge van alcohol vastgesteld?

Een arts kan een vermoeden hebben dat je leverproblemen hebt op basis van je symptomen en een lichamelijk onderzoek. (Hij/zij kan bijvoorbeeld vaststellen dat je lever is opgezet of dat je vocht vasthoudt). Met name als je in het verleden vaker zwaar hebt gedronken, kan de diagnose voor de hand liggen. Er kunnen bepaalde onderzoeken worden uitgevoerd:

Bloedonderzoek kan een abnormaal functioneren van de lever aantonen. (Zie onze folder over

‘Leverfunctieonderzoek’ voor meer informatie).

Een MRI scan kan uitwijzen dat je een beschadigde lever hebt.

Om de diagnose te bevestigen, kan er wat weefsel uit je lever worden gehaald om onder de microscoop te bekijken. (Zie onze folder over ‘Leverbiopsie’ voor meer informatie.) De littekenvorming als gevolg van cirrose en de typische eigenschappen van levercellen door alcoholische hepatitis kunnen in een biopsie zichtbaar zijn.

Wat is de behandeling bij een leveraandoening ten gevolge van alcohol?

Bij alle leveraandoeningen beschreven in deze folder is het zaak helemaal te stoppen met drinken. Ook kan je worden doorverwezen naar een diëtist(e) om je dieet aan te passen. Dit heeft te maken met het feit dat de meeste mensen die zwaar drinken niet gezond eten en advies nodig hebben voor een gezond dieet. Ook kan het zijn dat vitaminesupplementen een tijdlang worden voorgeschreven.

Als je een leververvetting of een milde vorm van hepatitis hebt, dan is de kans groot dat je volledig herstelt als je stopt met drinken.

Als je ernstige hepatitis hebt en in het ziekenhuis moet worden opgenomen, dan kan intensieve behandeling gewenst zijn. Sommige mensen met ernstige hepatitis kunnen overlijden.

Als je cirrose hebt, dan kan stoppen met drinken je vooruitzichten verbeteren. Het hangt van de ernst van de aandoening af. Als de cirrose ten tijde van de diagnose niet te vergevorderd is en je met drinken stopt, dan is de kans dat de aandoening zich verder ontwikkelt gering. Als je echter blijft drinken, dan zal de cirrose zich in de regel verder ontwikkelen. In ernstige gevallen waar zich veel littekenweefsel heeft gevormd en de lever nauwelijks functioneert, kan levertranplantatie de enige optie zijn om te overleven.

Zie onder folder over ‘Cirrose’ voor meer informatie over de behandeling van deze aandoening.

Het voorkómen van leveraandoeningen ten gevolge van alcohol

Als je je houdt aan de aanbevolen hoeveelheden alcohol, dan loop je weinig kans leverproblemen te ontwikkelen:

Voor mannen is het advies niet meer dan 21 eenheden per week drinken (en niet meer dan 4 eenheden per dag).

Voor vrouwen is het raadzaam niet meer dan 14 eenheden per week te drinken (en niet meer dan drie eenheden per dag).

Voor zwangere vrouwen is de veilige hoeveelheid niet bekend. Daarom wordt hen aangeraden om helemaal geen alcohol te drinken. Als je zwanger bent en besluit toch te drinken, beperk je dan tot één of twee eenheden, en niet vaker dan één of twee keer per week. En zorg ervoor dat je nooit dronken wordt.

In het algemeen geldt dat, hoe meer je boven de aanbevolen hoeveelheden zit, des te groter de kans dat de alcohol schade veroorzaakt. En onthoudt dat zelfs als je je één keer per week aan alcohol te buiten gaat, de schade aanzienlijk kan zijn, hoewel het niet veel lijkt. Als je bijvoorbeeld maar één of twee keer per week drinkt, maar wel 4 of 5 biertjes of een hele fles wijn per keer, is dat een risico voor je gezondheid.

Een eenheid alcohol is 10 ml (1 cl) in volume en 8 gram in gewicht aan pure alcohol.

Een eenheid is bijvoorbeeld gelijk aan:

Een klein biertje (fluitje), of

Een borrel (25 ml) (40% alcohol in volume), of

Een glas port of sherry (50 ml) (20% alcohol in volume).

De volgende eenheden bevatten anderhalve eenheden alcohol:

Een klein glas (125 ml) van normale wijn (12% alcohol in volume), of

Een grote borrel (35 ml) (40% alcohol in volume).

Bedenk echter wel dat veel wijnen en bieren sterker zijn dan de hierboven aangegeven sterktes. Een nauwkeurigere manier om alcoholeenheden uit te rekenen is de volgende. Het percentage alcohol in volume van een drankje is gelijk aan het aantal eenheden per liter van die drank. Bijvoorbeeld:

Sterk bier met een alcoholpercentage van 6% bevat zes eenheden per liter. Als je er een halve liter van hebt gedrinken (500 ml) dan heb je drie eenheden gehad.

Wijn met een alcoholpercentage van 14%  bevat 14 eenheden per liter. Als je er een kwart liter (250 ml) van drinkt – twee kleine glazen – dan heb je drieënhalve eenheid gehad.

Je moet hoe dan ook geen alcohol drinken als je:

Al een ernstige vorm van cirrose hebt ontwikkeld.

Je last hebt van chronische hepatitis of bepaalde andere leverproblemen.

Je arts kan je in elk specifiek geval advies geven.

Heb je hulp nodig om te stoppen met drinken?

Hulp en behandeling zijn beschikbaar als je denkt dat je niet kunt stoppen met drinken. Advies en ondersteuning van je huisdokter of van gespecialiseerde instelling voor de behandeling van alcoholisme kan je helpen. Als je verslaafd bent kan een ontwenningskuur je helpen te stoppen met drinken. In dat geval moet je altijd specialistische hulp zoeken.