Zo af en toe nestelt de doodsgedachte zich in mijn brein. Willens nillens moet ik ze bekampen, met een zekere nederlaag tot gevolg. Zo ook toen ik het bericht las dat Thé Lau, zanger van The Scene, te horen heeft gekregen dat hij 'uitbehandeld' is, dat hij nog zes maanden te leven heeft. Een beklemmend gevoel overvalt mij. Ik ken de man niet. Ik ben geen fan. En ik weet wel zeker dat ik geen traan zal laten bij zijn daadwerkelijke overlijden. Maar het angstzweet breekt mij uit wanneer ik mij al te intensief inbeeld hoe ik zou reageren bij het krijgen van dergelijke tijding. Een boodschap die alle hoop ontneemt, en met de hoop ook het leven. Ik krijg nog liever een waardeloze placebobehandeling, in combinatie met de dokters hoopgevende woorden 'we gaan alles op alles zetten voor jouw overleven'. Ik sterf dan wel in onwetendheid. Hoop doet leven, en zonder hoop geen leven.
Ik weet hoe het voelt als alle hoop lijkt weg te zijn. Er was een tijd waarin ik opstond en helemaal niet klaar was voor het gevecht met de dag. Overal lag die onmetelijke angst op de loer. Angst om de angst. Een meta-angst die elke normale activiteit tot een onoverkomelijke hindernis maakte. En telkens die vraag wanneer ze weg zou gaan. Of ze wel ooit nog zou wijken. In mijn brein leek het een uitgemaakte zaak: ik zou wegkwijnen, in alcohol de enige troost vinden om finaal de strijd te verliezen als depressieve, radeloze alcoholicus. Hoop doet leven, maar zonder hoop geen leven.
De geneeskunde redde mij. Dankjewel goden - moesten jullie dan toch bestaan - dat ik mocht geboren worden in de 20ste eeuw. Maar wat als ze dat niet had gedaan ? Als ik niet op steun van familie had kunnen rekenen ? Als ik niet gezegend was geweest met een - al bij al - gezond stel hersenen ? Als ik geen diploma had weten te bemachtigen waarmee ik mijn leven had kunnen heroriënteren ? De cijfers zijn onthutsend. In België zitten meer dan 100 000 mensen thuis met een chronische depressie. Ongetwijfeld zijn daarbij talloze alcohol-, drugs-, geneesmiddelen- of weet-ik-veel-aan-wat-verslaafden niet meegeteld. En al even ongetwijfeld slepen duizenden zich elke dag naar hun werk, en komen ze 's avonds doodmoe thuis, gewoon omdat het zo hoort.
De eerste categorie behoort tot de werkonwilligen (lees: de slechten), de tweede categorie tot de 'hardwerkende Vlamingen' (lees: de goeden). En het moet maar eens gedaan zijn met die eerste soort. Ze ondergraven ons economisch systeem. Ze voeden ons BBP (Bruto binnenlands product, de som van alle geleverde goederen en diensten), onze heilige melkkoe, niet mee. En hoe hoger ons lands BBP, hoe beter. Dus is het simpel: iedereen moet meewerken.
Moeders die thuisblijven met kinderen: geen toegevoegde waarde voor het BBP. Moeders, breng je kinderen naar de crèche en ga fulltime werken (dubbele winst!).
Vaders die tijdskrediet willen opnemen als wapen tegen een teveel aan stress: de horror ! Vaders, werk toch gewoon fulltime en trakteer jezelf op een ontspannende wellness bij een plaatselijke sauna met de vrouw/vriendin en als het even kan, neem er nog een babysit bij voor de kinderen (in dat geval zelfs driedubbele winst!).
De waanzin zit in alle lagen van ons maatschappelijk model. De vakantie-industrie boomt als nooit tevoren en lijkt immuun voor elke vorm van crisis. Initiatieven voor kinderopvang mogen rekenen op een bovenmatige interesse. Paaskampen, naschoolse opvang, zomeropvang: mag je met plezier van de belastingen aftrekken. De meest pijnlijke exponent moet wel de geneesmiddelenindustrie zijn, die bij elke nieuwe burn-out stiekem in zijn vuistje lacht.
In het stadium waarin onze maatschappij beland is - een maatschappij waarin veel mensen het materieel en financieel goed hebben - betekent elke stap vooruit voor het BBP een groei voor de welvaart, en een afname van het welzijn. Het drama is niet zozeer dat welzijn niet in cijfers kan gevat worden - waar dat voor materiële welvaart wel het geval is -, maar dat het welbevinden van de bevolking voor ons maatschappelijk model irrelevant is. En zo stevent onze maatschappij onherroepelijk af op een samenleving waar meer en meer mensen alle hoop zien wegvallen. En weet u nog, hoop doet leven, maar zonder hoop geen leven.
Het deed pijn aan ogen en oren om de traditionele verkiezingspartijen hun verkiezingsprogramma te horen voorstellen. Geen van allen durft het dogma van groei in vraag te stellen. Hooguit wordt er gefulmineerd over een aantal sociale 'accenten' - het woord zegt het allemaal: meer dan voetnoten in een breder verhaal betekent het niet.
Bij NVA is er van sociale 'accenten' zelfs helemaal geen sprake.
Geen wachtuitkering voor net afgestudeerden . Ik denk aan mijn eigen situatie: een 'nuttig' wetenschappelijk universitair diploma, tot werken bereid maar toch 4 maanden moeten wachten op een eerste job. Ik mag er niet aan denken wat ik met een 'minderwaardig' niet universitair diploma had moeten beginnen.
Uitkeringen beperkt in de tijd tot 2 jaar. Het zal je maar gebeuren dat je over een persoonlijkheid beschikt die deze ratrace niet aankan. Dat je psychisch niet in staat bent tot de arbeid die je voorgeschreven wordt. Dat depressie, angsten of burn-out elke stap buitenshuis tot een hel doen verworden. Dat je omwille van het leven verslaafd bent geworden (noot: een alcoholverslaafde is niet hetzelfde als een gezellige dronkaard die uren met zijn maten op café doorbrengt. Sterker: er is wellicht niets plezants aan).
Een indexsprong. Ik zal wel het hele systeem van de index niet begrijpen, maar eenzelfde loon of uitkering voor een duurder wordende samenleving lijkt mij een ernstiger probleem voor wie het moeilijk heeft dan voor een bedrijfsleider.
Beperking van het systeem van tijdskrediet. Waarmee ik niet eens de bedenking wil beantwoorden waarom het systeem van tijdskrediet überhaupt ooit nodig bleek te zijn. Je hoeft niet eens in de onmogelijkheid te verkeren deel te kunnen uitmaken van het hele politieke discours, nee, al wie even tijd wil maken voor iets anders dan het opkrikken van 's lands (of moet ik eerder zeggen 's regio's) economie moet het moeilijk gemaakt worden. Het is een kwestie van tijd eer de oorlog verklaard wordt aan iedereen die het in zijn of haar hoofd haalt halftime of - o gruwel - nog minder te gaan werken.
Het contrast met de aanpak van de meest onrechtvaardige manier van geld verdienen - erven, rentenieren, op de beurs spelen - is enorm. Daar is namelijk helemaal geen aanpak.
Ach ja, voor het BBP als moderne fetisj kan het feest niet op. De Wevers natte droom, een bewieroking door Merkels Duitsland of een compliment van Europa, hangt zowaar in de lucht.
En wat is het maar goed dat de gemiddelde psychisch zieke medemens, of het nu om depressie, angst of verslaving gaat, liever in bed blijft liggen dan een bom te laten afgaan. Geen hoop meer ? Dan maar geen leven ook . Per slot van rekening zal de begrafenisindustrie er wel bij varen. En het BBP ook, dat spreekt voor zich. En u ?
