Na bijna 24 jaar burgemeesterschap kondigde Marcel Mondelaers eind 2011 aan dat hij de CD&V-lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012 niet meer zal trekken. Dit feit kan ik uiteraard niet zo maar laten voorbijgaan, aangezien hij 24 jaar mijn burgervader en 12 jaar, hoe zal ik het zeggen, ja, toch zowat mijn politieke vader is geweest. In elk geval heb ik veel kennis over het politiek bedrijf van hem opgestoken, door hem al die jaren gade te slaan. Want politiek bedrijven, dat kon hij, en dat kan hij nog steeds. En let op: het feit dat hij de CD&V-lijst zal duwen wil nog lang niet zeggen dat hij uitgeteld is. Uit één van onze gesprekken herinner ik mij dat hij ooit zei: “Elke keer als ik in mijn leven een café ben buitengestapt, zei ik dat ik juist tevoren de voorlaatste in plaats van de laatste had gedronken”. Eigenlijk moet er dus een vraagteken geplaatst worden na het woord “afscheid” in de hierboven staande titel. En een smiley met een flinke knipoog.

Vraag blijft hoe de CD&V de terugtred van iemand als Marcel Mondelaers met een uitgesproken rechts profiel kan opvangen? Vaak heb ik moeten horen dat “Mondelaers in feite een Vlaams Belanger is”. Voor alle duidelijkheid: dat is onjuist. Marcel Mondelaers is altijd een CD&V-er geweest en zal dat altijd blijven, met alles wat daarbij hoort, goed en slecht, meesterschap in compromissen en tsjeven-praktijken incluis. Hij verdient gewoonweg respect omwille van spraakmakende beleidsdaden die hij heeft gesteld en de wijze daarop hij dat heeft gedaan, in zijn eigen koppige en vastberaden stijl.

Hij wist de hele bevolking te mobiliseren tegen de komst van een megabedrijf dat het leefmilieu van Beringen bedreigde. Hij slaagde erin om de werkloosheid als gevolg van de mijnsluiting terug te dringen. Hij hield het been stijf en ging strijdend ten onder toen moslima’s het stadsbestuur begonnen te bestoken met gerechtelijke procedures omdat ze niet met hoofddoek op pasfoto’s voor identiteitskaarten mochten. Hij gaf - en dat is overigens nog niet zo lang geleden - twee ministers uit de Vlaamse regering een bolwassing omdat de twee Turkse schepenen hun kat naar het schepencollege bleven sturen. In plaats van een zoveelste Limburgse coalitie tussen CD&V en SP.a voor 2013-2018 op zak te kunnen steken moesten de twee handelsreizigers in bronsgroene politieke voorakkoorden naar verluidt richting Brussel vertrekken... met een politieke kater.

En er zijn nog wapenfeiten die hier geen vermelding krijgen, maar die minstens evenveel getuigden van zijn daadkracht, dewelke vriend en vijand, politieke bondgenoot of tegenstander, burger of ambtenaar, soms iedereen tegelijkertijd dan wel nu eens de ene of de andere stomverbaasd het nakijken gaf of tot wanhoop dreef, niet in het minst het politieke correcte establishment en - daar nauw mee verbonden - de CD&V-top, zowel op het provinciale als op het nationale echelon.

De twee laatste legislaturen waren er zeker niet te veel aan, maar ze geven wel aanleiding tot een aantal manifest kritische vaststellingen. Meer en meer werden hem de voorbije jaren tirannieke trekjes verweten, alsook het feit dat hij niet tot verzoening bereid zou zijn: wie ernstig met hem in conflict kwam viel in ongenade en kon ook nooit meer goed doen in zijn ogen, zo wordt gefluisterd. Ik weet niet of dat laatste klopt. Ik heb het alleszins niet hoeven ervaren, maar er is inderdaad sleet gekomen op de formule Mondelaers. Niet op zijn humor of zijn uitgekookt politiek genie, maar wel op de trukendoos en de argumentatie: de jammerklachten ten opzichte van hogere overheden, zoals “de provincie” en “Brussel” kwamen in zijnen hoofde niet echt geloofwaardig meer over - hoewel hij daar zeker geen ongelijk in had - en de greep op de eigen partijafdeling in Beringen was de laatste tijd niet meer zo sterk als pakweg 5 of 10 jaar geleden.

Slechts één echte blunder onthoud ik van hem, een straffe: het feit dat hij een verbaal, intellectueel en politiek voldoende beslagen partijgenoot in zijn rangen koudweg liet afslachten bij het begin van deze legislatuur, de persoon die wat mij betreft alle kwaliteiten in zich verenigde om Mondelaers himself op te volgen. Tot op de dag van heden blijft dit voor mij onbegrijpelijk.

Wat we van de uittredende burgervader zeker moeten onthouden is dat hij wellicht één van de laatste kleurrijke figuren is in een politiek landschap waarin de steden en gemeenten loutere verlengstukken aan het worden zijn van de hogere besturen. De lokale autonomie wordt steeds meer wordt gekortwiekt en burgemeesters die balsturig durven zijn en in sommige dossiers de hogere overheden vermogen te trotseren worden hoogstens nog geduld. Er wenkt overigens alweer een nieuwe fusie van gemeenten. Benieuwd of de uittredende burgemeester zoiets zou lusten?

In elk geval zal in de eerstvolgende honderd jaar allicht geen enkele burgemeester in Beringen het nog 24 jaar uithouden, en zo vergaat een stukje ’s werelds politieke glorie in de lokale politiek. Mogelijk is Marcel Mondelaers één van de laatsten van zijn politieke generatie, en zeker één van de weinigen, van wie men kan zeggen dat een geslaagde carrière in de politiek – op lokaal vlak dan – misschien wel bestaat. Tenzij hij er nog eens zes jaar zou bijdoen. En dus sluiten we af met een vraagteken: "?". En een smiley met een flinke knipoog.