Blog over alle activiteiten van het André Demedtsjaar 2012 (najaar 2012 - voorjaar 2013).
15-03-2012
100 jaar Louis Paul Boon: Demedts over vroege Boon
Louis Paul Boon zou vandaag 100 jaar geworden zijn. André Demedts omschreef Boon in 1946 als volgt:
"Een jonge sterke kracht, die gedurende den oorlog
gedebuteerd heeft, is Louis-Paul Boon. Zijn werk is onder meer dan één oogpunt
verrassend. Het gebeurt zelden bij ons, dat door een jong auteur een werk als
het zijne wordt geschreven, dat zoo vol ontgoochelende levenskennis, zoo
boeiend en ontroerend is, zoo rijk aan feiten en personen, die ieder hun eigen
karakter bezitten en hun eigen levensweg verder gaan.
Louis-Paul Boon herinnert
tamelijk sterk aan Zola, maar aan een Zola met waziger contouren en minder
aandacht voor de persoonlijkheid van den mensch. Hij bezit ongewone
schrijversgaven. Dit blijkt niet alleen uit het meesterschap, waarvan opvatting
en bouw van zijn romans getuigen; het wordt al evenzeer bewezen door de
zelfzekerdheid, waarmede veel bijzonderheden worden voorgesteld, zoodat soms
één zinnetje voldoende is om een weidsch tafereel te ontvouwen of de
menschelijke ziel in haatvolle diepte te belichten [...] Slechts echte
kunstenaars bereiken zoveel met zulke geringe middelen."
Vandaag is André Demedts 'held van de dag' bij Erfgoeddag, het jaarlijkse erfgoedevenement dat in 2012 volledig in het teken van 'Helden' staat. Demedts wordt omschreven als een 'culturele allesbrander'. Of zoals Roel Daenen, de coördinator van Erfgoeddag het omschrijft: 's mans werk is inderdaad een ontdekking.' Prachtig! De korte biografie en een mooi tv-fragment van Demedts en Ernest Claes vind je via http://erfgoeddag.faronet.be/nieuws/andre-demedtsjaar-van-de-leie-tot-zuid-afrika
In 2012 is André Demedts immers 20 jaar overleden. In dat kader wil de Werkgroep André Demedtsmuseum een nieuw André Demedtsjaar in het leven roepen.
André Demedts was een Vlaams schrijver en cultuurpromotor, afkomstig van Sint-Baafs-Vijve. Hij verhuisde later naar Waregem, waar hij leraar was in het Heilig-Hartcollege en daarna naar Kortrijk toen hij directeur van BRT Kortrijk (nu Radio 2 West-Vlaanderen) werd. Demedts schreef onder meer de romantetralogie De eer van ons volk, de repressieroman De levenden en de doden en flink wat pakkende gedichten zoals Lof zij het land, Gelegenheidsvers en Mijn moedertaal. André engageerde zich in de KAJ en het Vlaamse verenigingsleven. Zo stond hij onder meer aan de wieg van het Komitee voor Frans-Vlaanderen, cultuurtijdschrift Ons Erfdeel, kunsttijdschrift Vlaanderen en was hij de inspirator van vele culturele instellingen (o.a. Festival van Vlaanderen). Demedts werd in 1966 ereburger van Sint-Baafs-Vijve en in 1986 van Waregem.
De Stuurgroep André Demedtsjaar 2012 doet dan ook graag een warme oproep om als individu of via uw vereniging/organisatie mee te werken aan het André Demedtsjaar, hetzij in Sint-Baafs-Vijve (Wielsbeke), Waregem, Kortrijk of elders. Bedoeling is om in het najaar van 2012 of het voorjaar van 2013 rond Demedts een activiteit te organiseren of een publicatie te verzorgen. Het is vooral de bedoeling om met een open, frisse en moderne geest de cultuurpromotor-schrijver via een mix van initiatieven terug onder de aandacht te brengen.
In de loop van de komende maanden start de digitale communicatie rond het André Demedtsjaar via www.bloggen.be/andredemedtsjaar2012, via Twitter en via Facebook. Suggesties voor en aankondigingen van activiteiten zijn welkom bij coördinator Bert De Smet (0495/14.41.83 of bertdesmet86@hotmail.com). Kennismaken met André Demedts kan via http://blog.seniorennet.be/adjaar.
Tegen 4 november 2012 wil de Werkgroep Demedtsmuseum een nieuwe fase toevoegen aan het André Demedtsmuseum. Het betreft een audiovisueel luik dat het museum nog toegankelijker en interactiever moet maken. Het is de bedoeling om André Demedts terug 'fysiek' aanwezig te laten zijn in het museum door middel van tv- en geluidsfragmenten. Daarvoor heeft de Werkgroep Demedtsmuseum vandaag een subsidiedossier bij de provincie West-Vlaanderen ingediend omdat de werkgroep niet in staat is het project alleen te dragen. Andere partners in het project zijn o.a. de Juliaan Claerhout-kring (heemkring Wielsbeke, http://www.bloggen.be/juliaanclaerhoutkring), Davidsfonds Wielsbeke/Sint-Baafs-Vijve (http://www.wielsbeke-sint-baafs-vijve.davidsfonds.be) en de gemeente Wielsbeke.
Noteer dus alvast het weekend van 4 november 2012 in je agenda, want dan is er heus openingsweekend!
Vereniging West-Vlaamse auteurs bestaat halve eeuw
De Vereniging van West-Vlaamse auteurs bestaat een halve eeuw. Ter gelegenheid van die verjaardag geeft de vereniging een nieuwe publicatie uit: 'Bibliotheek van de West-Vlaamse letteren'. Je vindt er onder andere werk van André Demedts. Of zoals het in het Nieuwsblad vermeld staat:
"In die Caleidoscoop van de West-Vlaamse Letteren wordt per jaar, van het stichtingsjaar 1961 tot 2011, een flard proza of een gedicht opgenomen dat een West-Vlaamse schrijver in dat jaar schreef. We vinden er werk van André Demedts en Hugo Claus, maar ook van Jozef Deleu en Willy Spillebeen. In zijn voorwoord schrijft voorzitter Jooris van Hulle: Dat eigen werk krijgt hier de aandacht, in de hoop dat de lezers ertoe aangezet worden verder op ontdekkingstocht te gaan.' "
Vandaag bezocht een delegatie van de multiculturele werkgroep van de gemeente Wielsbeke het André Demedtshuis. Ze kregen een rondleiding van coördinator Bert De Smet. De rondleiding werd erg gesmaakt en de aanwezigen hadden flink wat interesse in Demedts en het Demedtshuis. Na de rondleiding kreeg iedere aanwezige een dichtbundel van André Demedts en een drankje. In de namiddag werd nog een stuk van het Demedtspad gewandeld. Vanavond wonen de aanwezigen ook nog het koffieconcert van Pianoduo Mephisto (Katrijn Simoens en John Gevaert). Een aangenaam dagprogramma dus. Met dank aan de aanwezigen van de multiculturele werkgroep!
De grachten vol
gesneeuwd. De vijver dicht.
De eenden, neer
gestreken, kwamen kijken,
de wilde waren dat,
bij avondlicht,
een wig van wieken,
toen de dag ging wijken.
Zij riepen naar
elkaar er is geen wak,
geen open water dat
ons zwemmen laat,
geen voedselkorf,
geen pleisterplaats, geen dak,
zij stegen op, weer
naar de hemelstraat,
geen breder weg die
zwervers kunnen kiezen,
geen navelstreng of
doel, alleen een reis,
niets meer te
winnen, minder te verliezen,
een schimpscheut
slechts om winterdwang en ijs.
Beschut door 't
onderhout, angstig bijeen,
de waterhoenders
aan hun nest gebonden,
hun thuisland, 't
vijvervlak, en daar om heen
hoog lis en riet,
hun aan in 't gras gevonden,
zij vroegen aan
elkaar duurt het nog lang,
wordt het nog
lente, vader, en wanneer?
'k Heb honger,
moeder, 'k ben zo koud en bang,
daalt er geen zomer
uit de hemel meer?
Verstand, zegt hij;
geduld, zegt zij. Het zal
weldra wat knijpt
en kwelt vergeten zijn,
geluk vers groen en
vlees, je krijgt het al,
daarbij een
regenboog en zonneschijn.
Ik bid voor onze
brave hoenders, Heer,
heel hun geluk ligt
in een wak omsloten,
geen weggefladder
en geen wederkeer,
die zotheid hebben
zij uit zich gestoten,
zoals de broer van
de verloren zoon,
die buiten bleef en
zweeg, die alles had
en niets bezat. Zij
krijgen zelfs geen loon,
geminacht worden
zij en onderschat
omdat zij maar Uw
trouwe hoenders zijn.
Geef hun een wak,
waarop Uw sterlicht blinkt,
nu met de
eendenvlucht de dag verdwijnt
en allesloos de
nacht over hen zinkt.
In 2012 plant de stuurgroep van het André Demedtsmuseum een nieuwe fase in de vernieuwingswerken van het museum. Er zal een audiovisueel luik - met beeld- en radiofragmenten van en over André Demedts - aan het museum in Sint-Baafs-Vijve toegevoegd worden. Momenteel wordt de subsidieaanvraag afgewerkt en de definitieve conceptnota geschreven. Ook het openingsweekend in november krijgt stilaan vorm. Meer info over het project en het openingsweekend volgt in de loop van de komende maanden.
In het kader van het André Demedtsjaar worden stilaan de eerste lijntjes uitgeworpen en krijgen de eerste activiteiten stilaan vorm. Een eerste voorbeschouwing van het Demedtsjaar wordt een activiteit van de multiculturele werkgroep van de gemeente Wielsbeke waarbij de allochtone gemeenschap een rondleiding in het Demedtsmuseum krijgt en vervolgens het André Demedtswandelpad zal stappen. Maar ook de eerste gesprekken met verschillende vrijwilligers en professionelen komen op gang. En daarnaast wordt ook ijverig geschreven aan de projectsubsidie voor het audiovisuele luik van het Demedtsmuseum. Er staat dus vanalles op til, dus hou deze blog goed in de gaten!
Op zaterdag 18 juni werd het vernieuwde André Demedtshuis in Sint-Baafs-Vijve geopend na een vier maanden durende renovatie. Bijna 30 jaar na de opening in 1983 was het gebouw, een 18de-eeuwse pastorie, dringend aan herstel toe. De gemeente Wielsbeke investeerde 275.000 euro om het kunsten- en cultuurcentrum genoemd naar schrijver-cultuurpromotor André Demedts (1906-1992) klaar te stomen voor de toekomst. Tegelijkertijd werkte de vzw André Demedtshuis samen met Davidsfonds Wielsbeke/Sint-Baafs-Vijve en heemkring Juliaan Claerhout-kring een volledig vernieuwd André Demedtsmuseum uit.
De vernieuwing van het André Demedtsmuseum werd gedragen door vier jonge enthousiastelingen (Alexander Demoor, Jürgen Dekemele, Bert De Smet en Nick Krekelbergh) tussen de 22 en de 33 jaar die allemaal verbonden waren met ofwel de vzw André Demedtshuis, het Davidsfonds of de Juliaan Claerhout-kring. Samen met flink wat andere vrijwilligers o.a. Jozef Deleu (medestichter Ons Erfdeel), Luc Verbeke (medestichter Komitee voor Frans-Vlaanderen), Dirk Verbeke (hoofdredacteur KFV-Mededelingen), Jooris Van Hulle en mensen van de Juliaan Claerhout-kring kon het museum opgefrist worden. Er werd daarbij gekozen voor een nieuw concept dat eigentijdser is.
Het museum kreeg een combinatie van een statische en een dynamische insteek. De zes panelen met het leven van André Demedts zijn statisch. Naast een korte biografie wordt vooral dieper ingegaan op zijn rol als schrijver en cultuurpromotor. De rol van Demedts voor de Vlaams-Nederlandse samenwerking (hij inspireerde Jozef Deleu om Ons Erfdeel op te richten) en zijn inzet voor Frans-Vlaanderen (hij richtte samen met Luc Verbeke het Komitee voor Frans-Vlaanderen op, die vooral Nederlandse lessen in het vergeten stukje Vlaanderen gaf en geeft) en Zuid-Afrika is niet te evenaren en blijft onuitwisbaar.
De zes panelen zijn vastgemaakt op boekenkasten, waarin alle boeken van Demedts, over Demedts en over zijn interessevelden (literatuur & cultuur) worden ondergebracht. Vooral de Vlaams-Nederlandse samenwerking en Frans-Vlaanderen en Zuid-Afrika krijgen bijzondere aandacht. Ook worden flink wat tijdschriften waarvan André Demedts stichter, bezieler of redacteur was opgenomen. De boekerij wordt de komende weken, maanden en jaren verder aangevuld en verfijnd. Het is de bedoeling dat het museum via de boekerij een dynamisch karakter krijgt, waarbij de bezoeker op een speciaal daartoe voorziene leestafel de werken uit het museum kan raadplegen.
Om het geheel extra aantrekkelijk te maken werd een vide gemaakt die de eerste verdieping waar het museum zich bevindt verbindt met de benedenverdieping. Om de aandacht naar het museum te trekken werd het prachtige gedicht Gelegenheidsvers in het groot op de muur van de boven- en een stukje van de benedenverdieping geplaatst. Het museum wordt zo verbonden met de rest van het André Demedtshuis.
Zicht op het vernieuwde museum, met rechts het authentieke bureau van André Demedts
Pronkstukken van het museum zijn het authentieke bureau van André Demedts, twee van zijn originele boekenkasten en een deel van zijn eigen boekencollectie, samen met veel (archivalische) documenten, medailles, fotos
In 2012 als Demedts 20 jaar overleden is wordt het museum aangevuld met een interactief multimediaproject, waarbij radio- en tv-fragmenten met Demedts zullen ontsloten worden. Daarvoor zal samen met de gemeente Wielsbeke een projectsubsidie bij de provincie West-Vlaanderen worden aangevraagd.
De vernieuwing begon als een wild idee van vier jongeren op café. Het bleef niet bij cafépraat. Het wilde idee werd een echt project. De jonge enthousiastelingen trokken hun stoutste schoentjes aan, werkten een conceptnota uit en maakten naast Franck De Munster en Dominiek Wemel van de vzw André Demedtshuis flink wat vrijwilligers en sponsors warm om samen een vrijwilligersproject aan te vatten. Alles samen nam de vernieuwing drie jaar in beslag, waarvan de eerste twee jaar vooral voorbereidend waren (concept uitwerken, inventariseren, contacten met vrijwilligers, verenigingen, gemeente en sponsors leggen ). Het laatste jaar werd alles concreet en zeker nadat de renovatie vanuit de gemeente gestart was, kwam alles in een stroomversnelling terecht.
Links: Dochter Mieke Demedts knipt het lint door en opent hiermee het vernieuwde André Demedtshuis. Rechts: Bert De Smet (Juliaan Claerhout-kring) geeft toelichting over het vernieuwde concept van het André Demedtsmuseum. Rechts staat Franck De Munster, voorzitter van de vzw André Demedtshuis, links Dominiek Wemel van dezelfde vzw.
Om de vernieuwing van het André Demedtshuis te vieren werd een feestelijk heropeningsweekend georganiseerd, van vrijdag 17 juni tot zondag 19 juni. Omdat Demedts het zo verlangde, organiseert de vzw André Demedtshuis elke maand kunsttentoonstellingen, en sinds een tiental jaar ook klassieke concerten en theaterproducties. Speciaal voor de heropening werd de tentoonstelling Dolen. Onderweg in Europa van fotograaf Michiel Hendryckx naar Sint-Baafs-Vijve gehaald. Op vrijdagavond huldigde de gemeente Wielsbeke het vernieuwde gebouw in. Dochter Mieke Demedts mocht het lint doorknippen. Op zaterdagavond werd het André Demedtsmuseum geopend door de vzw André Demedtshuis, Davidsfonds Wielsbeke/Sint-Baafs-Vijve en de Juliaan Claerhout-kring. Op zondag was er tot slot nog een koffieconcert met Vier op n rij. Het openingsweekend was goed voor meer dan 500 bezoekers.
Flink wat bezoekers bewonderden het vernieuwde André Demedtshuis
De tentoonstelling Dolen. Onderweg in Europa van Michiel Hendryckx is tot eind augustus elke dag van 14 tot 18 uur te bezichtigen. Het André Demedtsmuseum kan hopelijk nog jaren bezocht worden, met dezelfde openingsuren. Er is ook een gezellig terras, met zicht op de oude Leie en de neo-romaanse Sint-Bavokerk.
Welkom op de blog van het André Demedtsjaar 2012, n.a.v. het 20-jarig overlijden van schrijver-cultuurpromotor André Demedts (1906-1992). Demedts was een boer die door zelfstudie opklom tot leraar Nederlands en zelfs directeur van BRT West-Vlaanderen. Hij schreef onder meer de romantetralogie 'De eer van ons volk', de repressieroman 'De levenden en de doden' en flink wat pakkende gedichten zoals 'Lof zij het land', 'Gelegenheidsvers' en 'Mijn moedertaal'. André stond onder meer aan de wieg van het Komitee voor Frans-Vlaanderen, cultuurtijdschrift Ons Erfdeel, kunsttijdschrift Vlaanderen. Daarnaast inspireerde hij ook vele andere culturele instellingen (zoals bv. Festival van Vlaanderen).
Hier vind je alle informatie over de verschillende activiteiten & publicaties in het kader van het André Demedtsjaar. Het André Demedtsjaar is gepland tussen het najaar van 2012 en het voorjaar van 2013. Je kan het André Demedtsjaar 2012 ook volgen via Facebook en Twitter (@ADemedts en #demedts2012). Sinds begin januari staat ook de webstek van het André Demedtshuis online.