Uranium

Uranium is een erts dat ruim verspreid is in de ondergrond van de aarde. 

Het is een heel zwaar radioactief metaal dat kan worden gebruikt als geconcentreerde en overvloedige energiebron. Met de bekende actuele minerale reserves kan gedurende een eeuw aan de huidige wereldwijde vraag worden voldaan. Daar komen nog eens de reserves bij die naar schatting meer dan 100 extra jaren kunnen worden gebruikt. De voorziening van uranium is dus op lange termijn verzekerd, of zelfs op hele lange termijn gezien alle reserves meerdere eeuwen kunnen bestrijken. 

Voordat het als brandstof in een kernreactor kan worden gebruikt, doorloopt het erts 4 grote fasen:

• de winning van het erts en de concentratie onder de vorm van yellow cake;
• de conversie;
• de verrijking;
• de vervaardiging van splijtstoftabletten.

In België staat het bedrijf Synatom in voor de voorziening van uranium voor de kerncentrales van Doel en Tihange.

Uranium werd in 1789 ontdekt door de Duitse scheikundige Martin in het mineraal pekblende. Het element werd genoemd naar de planeet Uranus, die acht jaar eerder was ontdekt.

De zoektocht naar en ontginning van radioactieve ertsen begon in de Verenigde staten aan het begin van de 20e eeuw. Er werden toen bronnen van radium gezocht, voor gebruik in lichtgevende verf voor wijzers in horloges en dergelijke. Radium werd gevonden in uraniumerts. 

In 1935 werd de belangrijkste uraniumisotoop, ²³⁵U, ontdekt door de Canadees-Amerikaanse natuurkundige Arthur Jeffrey Dempster. Uranium werd voor defensie-industrie van belang gedurende de Tweede Wereldoorlog. In 1943 werd in Colorado uranium gewonnen voor het Manhattanproject. Maar uiteindelijk werd het meeste uranium voor het Manhattanproject en vooral voor de atoombom Little Boy geleverd door de Belgische regering in ballingschap, vanuit Belgisch-Congo. Er werd zelfs Duits uranium gebruikt dat was buitgemaakt op de onderzeeboot U-234.

Rond 1960 nam de behoefte aan militair uranium in de Verenigde Staten af door de nucleaire ontwapening. Tegelijkertijd kwam er meer behoefte aan uranium voor gebruik in kernreactoren.