‘Als er onder de sterfelijke mensen iets bestaat dat uitgeroeid moet worden en dat ieder verplicht is met alle wettige middelen tegen te gaan en te helpen voorkomen, dan is het zonder twijfel de oorlog’

Erasmus

Nooit meer oorlog

In de loopgraven tijdens de Eerste Wereldoorlog groeide bij de fronters de afkeer voor de oorlog en geweld. Velen waren tijdens de zomer van 1914 goedgemutst ten strijde getrokken voor de verdediging van hun land. In de algemene euforie werd namelijk gesteld dat deze oorlog het ‘einde van alle oorlogen zou inluiden’ en dat het tegen kerstmis zou beslecht zijn. Niets was echter minder waar. Wanneer de opmars van de Duitsers aan de oevers van de IJzer was gestuit, groeven de verschillende kampen zich in voor een jarenlange stellingenoorlog met vreselijke inhumane gevolgen. De Eerste Wereldoorlog escaleerde door innovatie en mechanisatie tot een exploitatie van menselijk lijden. Door nieuwe technologische ontwikkelingen werden wapens geïntroduceerd van een ongekende desastreuze wreedheid en een massale niets ontziende destructie. Vanuit deze ontreddering groeide bij de Vlaamse soldaten, die het lot van zovele andere volkeren deelden, de oprechte hoop voor ‘Nooit meer oorlog’.

Pacifisme

De hoop voor een vredevolle samenleving staat in schril contrast met de vele conflicthaarden in de wereld. Een oorlog is steeds afschuwelijk en mensonwaardig. Door technologische ontwikkelingen zijn de verschillende vernietigingstechnieken immens uitgebreid. Hedendaagse oorlogen worden op grote schaal gevoerd waarbij zowel de bevolking als alle industriële en economische middelen worden ingeschakeld in de oorlogsretoriek en –logica. Niet alleen de humane, maar ook de economische kostprijs is opzienwekkend. Het legt een hypotheek op de menselijke ontplooiing, de wereld en de welvaart. Een oorlog vernietigt wat het pretendeert de verdedigen en liquideert ieder toekomstperspectief. Iedere vorm van geweld leidt tot een escalatie en dus tot meer geweld. Een vrede die door dominantie en wapens wordt opgelegd bevat in zich de kiemen van een nieuw conflict. Door de permanente bewapening wordt de spiraal van geweld nooit doorbroken.

Geweld is niet het geschikte middel om een conflict te beslechten. Vrede wordt ook niet bereikt door conflicten te bannen, maar door andere oplossingsstrategieën uit te werken. Conflicten zijn menselijk en inherent aan de intermenselijke verhoudingen. Zo is vrede meer dan een conflictloze periode tussen twee oorlogen. Vrede vraagt een sociale rechtvaardige maatschappij waar iedereen kansen krijgt om zich te ontplooien, maar ook verantwoordelijkheid draagt. Verdrukking, ongelijkheid, het beknotten van vrijheden en het moeten ontberen van fundamentele rechten creëren een voedingsbodem voor conflict en geweld. De democratische samenleving moet ruimte creëren voor tegengestelde meningen en voldoende waarborgen scheppen voor geweldloze oplossingsstrategieën.

Een nationaal bewustzijn verzekert de cohesie en een samenhorige samenleving met respect voor ieders eigenheid is het beste wapen tegen zinloos geweld en oorlog. Bouwen aan vrede begint bij de intermenselijke contacten of de zogenaamde ‘kleine vrede’. Om een samenleving mogelijk te maken heeft ieder individu rechten, plichten en verantwoordelijkheden in de Vlaamse gemeenschap. Ons vrijheidsnationalisme beoogt de ontvoogding van Vlaanderen en een lotsverbetering van de mensen. Het betekent een hefboom naar persoonlijke ontplooiing en maakt ons tot wereldburgers die zichzelf ‘inschakelen in de mensheid’.

'Zoals een boom zonder wortels sterft, zijn mensen zonder geschiedenis of cultuur ook ten dode opgeschreven'

vrij naar: Malcolm X

De kiemen van het Verbond VOS liggen in de Eerste Wereldoorlog. Deze oorlog fungeerde als een katalisator van flamingantisme. De achteruitstelling en de minachting ten aanzien van het Nederlands en de Vlaamse cultuur in het arme Vlaanderen sinds het ontstaan van België in 1830 door de suprematie van de Franstalige elite, lokte wrevel uit in Vlaamsegezinde kringen van intellectuelen. Hier liggen dan ook de wortels van het ontstaan van de Vlaamse Beweging die de emancipatie en de ontvoogding van het Vlaamse Volk nastreefde.

Tijdens de dreigende invasie in 1914 deed Koning Albert met de oproep 'Vlamingen gedenk de Slag der Gulden Sporen' een beroep op de Vlaamsgezinden om eensgezind de Duitse agressor te bestrijden. In de loopgraven hadden de Vlamingen niet alleen af te rekenen met de desastreuze gevolgen van de oorlog, maar tevens ook met de Franstalige legerleiding die geen oren had naar de Vlaamse eisen en zelfs vijandig stond tegenover iedere vorm van uiting van flamingantisme. De Frontbeweging, een organisatie van flaminganten die deze marginalisering aan de kaak stelde door oa de publicatie van de 'Open Frontbrieven', werd al snel verboden en diende clandestien te worden verdergezet. In dit kader van permanente en pertinente minachting ten aanzien van alles wat Vlaams was en de gruwelen in de loopgraven door de aanslepende en allesvernietigende oorlog, groeide een drievoudig ideaal. Een testament voor de toekomst. Het zogenaamde IJzertestament:'Zelfbestuur', 'Nooit meer oorlog' en 'Godsvrede'. Terwijl 'Nooit Meer Oorlog' de vredesgedachte uitdraagt en 'Godsvrede' de samenhorigheid onder de Vlamingen beklemtoont, duidt 'Zelfbestuur' op het streven voor meer Vlaanderen.

Na de Eerste Wereldoorlog werd door de oud-strijders het Verbond van Vlaamse Oud-Strijders (Verbond VOS) opgericht dat niet alleen de belangen van de voormalige fronters behartigde, maar tevens ook pleitte voor de ontvoogding van Vlaanderen en actief meebouwde aan vrede. Als 'ziel van de IJzerbedevaart' hield men het IJzertestament levendig.

Vandaag de dag zijn de oud-strijders er niet meer. Maar hun idealen blijven nog steeds brandend actueel, weliswaar verdient het een actuele vertaling gebaseerd op de huidige noden, waarden en normen in de samenleving. Bij VOS  spreekt men dan ook over 'Vlaamsbewust', 'Open Pacifistisch' en 'Sociaal bewogen'.  Uit de vele conflicthaarden en het schrijnende onrecht, weerklinkt de schreeuw naar vrede en samenhorigheid. Het contraproductieve België legitimeert de eis voor meer Vlaanderen.

De link tussen nationalisme en vrede wijst op de ondeelbaarheid van het IJzertestament. In tegenstelling tot hetgeen vaak wordt gesuggereerd gaat nationalisme wel degelijk hand in hand met een vredevolle samenleving. Een samenhorige gemeenschap is een vereiste voor het streven naar een langdurige vrede tussen de volkeren in de wereld.

'Gaan offeren heb ik mij voor Vlaanderen, en voor Vlaanderen heb ik geleden en gestreden, en als ’t moet zal ik sterven.'

Renaat De Rudder

Voor het Verbond VOS – Oost-Vlaanderen is één van de symbolen die ons na aan het hart ligt, omwille van de onbaatzuchtige dienstbaarheid voor zijn volk, de figuur van Renaat De Rudder. Destijds, tijdens het interbellum, werd hij in een meer romantische taal de "Heilige van het IJzerfront" genoemd. Zijn levensverhaal hier neerschrijven zou veel te langdradig zijn, daarvoor verwijzen wij naar de verscheidene werken die over hem geschreven zijn.

Nochtans willen wij hier, voor de geïnteresseerden, een korte schets van zijn leven maken.

Renaat werd geboren te Oostakker op 11 december 1897 en was de oudste van 5 kinderen. In augustus 1905 werd zijn vader hovenier van het kasteel te Wippelgem (huidig deelgemeente van Evergem) dat ook het Goed Ten Hulle of in de volksmond "domein Ten Bosch" genoemd werd. Vader De Rudder was bevriend met de onderwijzer Jozef De Pourcq, wiens klas Renaat volgde. Toen de eigenaar van het kasteel, Alfred baron de Neve de Roden, samen met zijn echtgenote bij één van de eerste treinongevallen overleed, ze werden met hun koets door een voorbijrijdende trein gegrepen, en daar zij kinderloos waren moest de familie De Rudder noodgedwongen uitwijken naar een andere werkgelegenheid.

Dit vonden zij in 1909 op het kasteel van Mr. De Kerckhove d’Ousselghem te Landegem. Het gezin vestigde er zich in het hoveniershuis. Renaat volgde er klas bij onderwijzer Van Ooteghem en kreeg vanaf 1910 gedurende twee jaar onderricht in Latijn van de onderpastoor van Nevele E.H. de Wilde.

In 1912 begon Renaat, die priester wilde worden, zijn humaniorastudies aan het, in die tijd eentalig Frans Sint Vincentiuscollege te Eeklo. Hij was lid van de Vlaamse Studentenbeweging, waarvan Filip De Pillecijn toen algemeen voorzitter was. Toen de oorlog uitbrak beëndigde Renaat net de vierde Latijnse klas. De 12de oktober 1914 trok hij met 3 kameraden op, en ’s anderdaags was hij als oorlogsvrijwilliger te Brugge ingelijfd.

Maar wat bezielde een 17 jarige jongen om zich te laten inlijven als oorlogsvrijwilliger?

Heel eenvoudig, opgezweept door een sluwe, chauvinistische Belgische pers en met een rechtvaardigheidsgevoel, eigen aan de jeugd, moest het onrecht door een vreemde mogendheid bedreven, gestraft worden. Het vaderland was in gevaar. Dit was geen eng nationalisme maar een beveiliging van en een gedrevenheid voor het volk.

Maar gauw, in de loopgraven van de IJzervlakte, bleek het besef van recht, de romantiek over het soldatenleven, enkel een illusie te zijn. "Vlamingen, gedenk de slag der Guldensporen " was een goedkoop lokken van Vlaamse studenten geweest. Met die ervaring zijn vele Vlaamse soldaten in het verweer gegaan.

Gedreven door een mateloos idealisme werd Renaat , en met hem vele Vlaamse vrienden, meegesleurd in de tredmolen van oorlog, met zijn loopgrachten, verblindende fusees, de angst voor de dood, de morele verbeesting en de fysische aftakeling van de mens, de vernedering omwille van Vlaamse idealen. Tijdens de zomer van 1916 verschijnen zijn eerste geschreven teksten: onuitgegeven schetsen en artikels voor de frontkranten. Ze waren vrij onbeholpen en relatief arm aan taal en zeggingskracht, maar droegen reeds de kiemen in zich van zijn opbruisende ijver voor de Vlaamse zaak en van zijn onuitblusbare drang om te strijden tegen de zedeloosheid onder de soldaten.

Na 11 juli 1917, een hoogdag voor de Vlaamse soldaten, werden overal contacten gelegd met de "frontbeweging" en toen kwam de ophefmakende "Open brief aan de Koning", een in het geheim verspreid vlugschrift, waarbij Vlaamse soldaten hun vertrouwen stelden in de koning maar ook hun Vlaams recht opeisten. De militaire overheid beschuldigden de flaminganten van hoogverraad, defaitisme en muiterij. Ook in de compagnie van Renaat De Rudder werd een onderzoek bevolen en op 14 augustus 1917 werd hij gevangen gezet. Onder druk van een vijftigtal medesoldaten werd hij vrijgelaten maar kreeg toch het censuurnummer 69, waardoor al zijn doen en laten steeds gecontroleerd werd.

Op 17 december 1917 werd een, uit vrijwilligers samengestelde verkenningspatrouille te Merkem, beschoten door Belgische soldaten. Enkel Renaat De Rudder bleek gewond door een Belgische kogel. Ongeluk of misdaad? Vergissing of beraamde moord? Men weet het niet, maar vaststaat dat Vlaamse vraagtekens zelden of nooit in dit land worden opgeklaard… Brancardiers kwamen aan en brachten Renaat naar het krijgshospitaal van Westvleteren. Kort na zijn aankomst aldaar doorscheurde een hevige pijn zijn lichaam en fluisterende hij nog: "Ik wist niet dat een mens zo kon lijden maar, alles voor Vlaanderen, en Vlaanderen voor Kristus" … De 20-jarige Renaat was niet meer…

Renaat werd begraven op het krijgskerkhof van Westvleteren op 21 december 1917.

De stem van Renaat is blijven naklinken, voor wie ze wil aanhoren, in zijn geschriften. Enkele dagen voor zijn dood, schrijft hij een opmerkelijke brief aan zijn moeder. Dit was zijn laatste brief en wordt ook als zijn testament gezien:

'Gaan offeren heb ik mij voor Vlaanderen, en voor Vlaanderen heb ik geleden en gestreden, en als ’t moet zal ik sterven. Voor God en Vlaanderen, voor Altaar en haardstee. Dit is de leuze die waait in mijn banier. Ik minde u allen met blakende liefdeherte. O, kon ik in mijn woorden iets leggen van de liefdegloed die mij hert verteert… Dit zijn misschien mijn laatste woorden. Moeder, wees uw zoon waardig en ween niet, ik heb ook niet geweend toen ik de dood voor ogen zag… in Vlaanderens weiden…'

Op 21 juli 1932, tijdens de 13de IJzerbedevaart, werd zijn stoffelijk overschot, samen met dit van zeven andere Vlaamse helden, in de crypte onder de IJzertoren bijgezet.

Als eerbetoon aan Renaat De Rudder werden monumenten opgericht te Wippelgem (de Renaat De Rudder rustbank - links) en te Landegem (zijn testament - rechts).

Tot besluit een fragment uit de toespraak van Staf Beelen, toenmalig voorzitter Verbond VOS, tijdens de herdenking van 24 april 2004, te Landegem:

'Renaat,

Als 17-jarige hoefde je niet naar het leger. Naar jouw voorbeeld hebben duizenden jongeren zich bij het uitbreken van de oorlog als vrijwilliger gemeld. Nog los van de omstandigheden waarin jullie moesten leven of overleven aan het front, was de houding van zowel de politieke als militaire overheden ronduit schandalig.

Zelf voelen wij dat nog zo aan.

Dat koning Albert bij het begin van het conflict refereerde naar de Guldensporenslag is enlel te verklaren door het feit dat de overheden verdomd goed wisten dat de discriminatoire taalverhoudingen in het leger, de administratie, het gerecht en het onderwijs voor jullie en voor Vlaanderen onrechtvaardig waren.

Hoe de regering zich tijdens de oorlog ook heeft ingespannen om dit alles te minimaliseren neemt niet weg dat wij vandaag weten dat de strijdende eenheden tussen de 70 à 90 procent bemand waren door jonge Vlamingen van uw slag. Toch werd jullie offer na de oorlog niet gevalideerd. De nieuwe naoorlogse regering, gevormd te Loppem, bestond volledig uit franstaligen. Gematigde flaminganten als Van Cauwelaert en Dr. Van de Perre, die tijdens de oorlog zich regelmatig gingen vergewissen van de toestand aan het front en bijgevolg maar al te goed jullie schrijnende en mensonwaardige leefomstandigheden kenden, werden door het Hof genegeerd.

Wat jou en anderen beloofd was voor de oorlog, werd na de oorlog prompt onder de mat geveegd als "niet dringend". Dat deze ondankbaarheid en gebrek aan respect resulteerde in een radicalisering van de Vlaamse Beweging is logisch. De Vlaamse Beweging begreep dat zij, als tegengewicht tegen de onwil van het Belgisch establishment, zelf het politieke heft in handen moest nemen.

De hedendaagse verworvenheden hebben wij te danken aan jou en duizenden van uw medestanders.

Dank u Renaat voor je ultiem offer'.

Het Verbond VOS Oost-Vlaanderen overkoepelt de Oost-Vlaamse VOS afdelingen. We coördineren en ondersteunen de Oost-Vlaamse VOS werking. Met meer dan 20 afdelingen is VOS stevig ingebed in Oost-Vlaanderen. De talrijke enthousiaste bestuursleden staan garant voor tal van diverse activiteiten die kaderen in onze opdracht en ons engagement, de realisatie van het IJzertestament.

Iedereen is van harte welkom om deel te nemen aan onze activiteiten of actief mee te werken.

Met de uitbouw van de webstek wensen we bezoekers te informeren en te laten kennismaken met Vlaanderens oudste vredesvereniging.

Oost-Vlaamse VOS afdelingen

Het Plakkaat van Verlating van 1581 herschreven

Op 26 juli 1581 zwoeren onze moegetergde voorouders in de Staten-Generaal van de Verenigde Nederlanden in Den Haag Koning Philips II af. Zij riepen meteen hun onafhankelijkheid uit. Ze waren ten einde raad door de politiek van uitbuiting en vervolging, bedreven in naam van de Koning van Spanje. Ze wilden het de zoon van de in Gent geboren Keizer Karel niet vergeven dat hij hen in de steek liet en onderdrukte, terwijl het toch de plicht van een Vorst moet zijn, "zijn onderdanen te behoeden voor ongeluk, overlast en geweld". Hij die zijn onderdanen verdrukt en als slaven behandelt, hun eeuwenoude rechten en vrijheden ontneemt en hun bezittingen in vreemde handen doet overgaan, noemden zij een tiran. De Koning heeft door zijn wanbeleid voldoende wettige redenen gegeven om hem te verlaten en het recht te ontzeggen nog als legitieme heerser op te treden.

Om gelijkaardige redenen hebben onze voorouders Keizer Jozef II als wettige vorst afgezet. Op 22 november 1789 riepen de Staten van Vlaanderen in het Stadhuis van Gent de onafhankelijkheid van Vlaanderen uit. Zij onderbouwden die met een Manifest dat op 4 januari 1790 door de griffier van de Staten van Vlaanderen op de Vrijdagmarkt werd voorgelezen. Op 11 januari 1790 sloten de overige Zuidelijke Nederlanden zich bij deze afscheiding aan in het Tractaet van Vereeniging of van de Vereenigde Nederlandsche Staeten. Deze afscheidingsbeslissingen was geen lang leven beschoren want onze gewesten werden door het revolutionaire Frankrijk geannexeerd, tot ze in 1814 na het Congres van Wenen met de Noordelijke Nederlanden werden herenigd.

In 1830 bewerkten door Frankrijk gesteunde opstandelingen een nieuwe secessie waaruit het Koninkrijk België ontstond, dat zij in handen legden van Leopold van Saksen-Coburg. Na 177 jaar heeft dit Koninkrijk uitgediend.

Vandaag delen de Vlamingen, leden en sympathisanten van Pro Flandria tegenover de staat België, die wordt verpersoonlijkt door Albert II van Saksen-Coburg, gelijkaardige gevoelens als hun voorouders in 1581 en 1789.

België biedt enkel meerwaarde voor een kleine bevoorrechte klasse.

Uit de aanslepende pogingen tot regeringsvorming blijkt dat zelfs diegenen die het meeste heil van België verwachten, nog geen minieme geste willen doen om het land te redden. Zelfs voor de toepassing van "de grondwet en de wetten van het Belgische volk" wil men een prijs doen betalen. De elementaire regels van goed bestuur worden voortdurend met voeten getreden, terwijl enerzijds Vlaanderen het recht wordt ontzegd zijn lot grotendeels in eigen hand te nemen en anderzijds Wallonië terugschrikt voor het opnemen van zijn verantwoordelijkheid voor eigen lot.

Aan de Vlamingen zal het niet gelegen hebben.

Zij werden anderhalve eeuw in het unitaire België misdeeld, misbruikt en steeds weer bedrogen. In 1840 dienden ze een eerste wensenprogramma bij de Kamer in, maar dit "Petitionnement" werd er niet eens besproken. Elke latere beschermingsmaatregel moest duur worden bevochten, dikwijls tegen de wil van de Vorst. Tijdens de Eerste Wereldoorlog richtten de Vlaamse frontsoldaten tot Koning Albert I tevergeefs hun smeekbede: "hier ons bloed, wanneer ons recht?" Een halve eeuw geleden mochten de Vlamingen de monarchie en dus het Koninkrijk redden; maar de Koning liet hen systematisch in de steek en koos steevast de kant van de tegenpartij, tot op de dag van vandaag.

Het sinds 1970 ingevoerde federalisme draaide uit op oogverblinding.

Toen de vlijt van generaties Vlamingen zich eindelijk ging vertalen in politieke macht, werd het Belgische roer geleidelijk in federalistische richting omgegooid. Maar zij die in het unitaire België hun zin konden doen, bleven het federale België naar hun hand zetten. De Vlamingen brachten steeds opnieuw de nodige federale loyauteit op en eerbiedigden gewetensvol de bevoegdheidsverdeling tussen de diverse bestuurslagen alsook het grondgebied van de anderen. De andere kant was en is daar nooit toe bereid. Zelfs de vele miljarden EURO die de Vlamingen elk jaar opnieuw voor hun landgenoten veil hebben, volstaan niet om dezen tot loyaal gedrag te bewegen, laat staan tot enig respect voor de donoren.

Besluit:

Verdere pogingen tot vorming van een federale regering kunnen de doodstrijd van België alleen maar rekken, onnodige tegenstellingen aanwakkeren, grote schade toebrengen aan de inwoners en ondernemingen van het land en de toekomst hypothekeren.

Vlaanderen en Wallonië kunnen best als zelfstandige staten verder door het leven gaan, zoals Tsjechië, Slowakije, de landen van het vroegere Joegoslavië en vroeger Oostenrijk en Hongarije, Noorwegen en Zweden. Ze moeten de boedelscheiding rationeel, in vriendschap en binnen een redelijke tijdspanne, waar nodig met internationale arbitrage kunnen regelen. Vlamingen en Walen moeten beseffen dat ze altijd elkaars buren zullen blijven met een gemeenschappelijk verleden en gedeelde belangen, waardoor ze elkaar binnen de Europese Unie als bevoorrechte partners zullen behandelen. Voor Brussel, dat integraal in Vlaanderen ligt, is een gedurfd statuut aangewezen van Europese, nationale en internationale hoofdstad met ruim zelfbestuur, met medebeheer van en co-financiering door de instellingen die er zijn gevestigd.

Pro Flandria – 15 december 2007

Op 17 december 2007 zullen we om 14u30 namens het Verbond VOS Oost_Vlaanderen een bloemenkrans neerleggen aan het monument van Renaat De Rudder in Landegem. Het is dan precies 90 jaar geleden dat Renaat De Rudder tijdens een patrouille op een kille nacht aan het IJzerfront door een Belgische kogel werd getroffen. Als Verbond VOS hebben we steeds ons steentje bijgedragen om de herinnering aan het IJzersymbool levendig te houden. Hij staat symbool voor de zovele duidenden slachtoffers tijdens de Eerste Wereldoorlog en de vele Vlamingen die vanuit een Vlaams ideaal aan het front geconfronteerd werden met de verschrikkingen van de oorlog en de Belgische wantoestanden.

Renaat De Rudder

Renaat De Rudder was een Vlaamse jongen van eenvoudige komaf. Hij droomde ervan om priester te worden en stopte zijn humaniorastudies om zich, gehoor gevend aan de oproep van koning Albert, als vrijwilliger te melden voor de oorlog. In de gruwel van de loopgrachten aan de IJzer groeide het besef van de zinloosheid van oorlog en de minachting ten aanzien van de Vlamingen. Vanuit dit ongenoegen groeide zijn Vlaamse bewustwording. Zijn idealisme werd niet getolereerd en zwaar bestraft door de Franstalige legerleiding. In zijn nagelaten teksten getuigt Renaat van een enorme onbaatzuchtige inzet voor zijn volk en spirituele overtuiging.

Tijdens een nachtelijke verkenningspatrouille op 17 december 1917, waarvoor Renaat zich vrijwillig meldde, werd hij door hetgeen men vandaag ‘friendly fire’ noemt in de rug neergeschoten. De correcte omstandigheden zijn nog steeds met een dikke mist omgeven.

Zijn laatste brief aan zijn moeder enkele dagen voor zijn dood wordt als zijn testament beschouwd:

'Gaan offeren heb ik mij voor Vlaanderen, en voor Vlaanderen heb ik geleden en gestreden, en als ’t moet zal ik sterven. Voor God en Vlaanderen, voor Altaar en haardstee. Dit is de leuze die waait in mijn banier. Ik minde u allen met blakende liefdeherte. O, kon ik in mijn woorden iets leggen van de liefdegloed die mij hert verteert… Dit zijn misschien mijn laatste woorden. Moeder, wees uw zoon waardig en ween niet, ik heb ook niet geweend toen ik de dood voor ogen zag… in Vlaanderens weiden…'

Op 21 juli 1932, tijdens de 13^de IJzerbedevaart, werd zijn stoffelijk overschot, samen met dit van zeven andere Vlaamse helden, in de crypte onder de IJzertoren bijgezet. Als eerbetoon aan Renaat De Rudder werden monumenten opgericht te Wippelgem en te Landegem.

Het verleden herdenken om de toekomst tegemoet te treden

Het Verbond VOS Oost-Vlaanderen wil zijn erflaters steeds herinneren en huldigen. Want wie wortels ontbreekt, heeft geen toekomst. De verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog mogen niet worden vergeten om een dergelijk desastreus conflict in de toekomst te vermijden.

Het IJzertestament blijft voor het Verbond VOS de inspiratiebron. De vele conflicten die de wereld teisteren, bevestigen de noodzaak voor ‘Nooit meer oorlog’. De huidige perikelen rond de regeringsvorming en de inefficiënte staatsstructuur maken duidelijk dat er werk moet worden gemaakt van ‘Zelfbestuur’ en Vlaamse staatsvorming. De ‘Godsvrede’-gedachte stelt dat de Vlaamse natie, als het om de verdediging haar belangen gaat, eendrachtig moet zijn.

Bloemenhulde

Op 29 september organiseerden we samen met tal van andere Vlaamse verenigingen en met de steun van de gemeente Nevele een geslaagde Renaat De Rudder-herdenking. Daarbij hebben we naast de traditionele herdenking tijdens een academische zitting de betekenis van de figuur van Renaat De Rudder aan het begin van de 21^ste eeuw gekaderd en zijn boodschap geactualiseerd.

Op 17 december 2007 zullen we om 14u30 namens het Verbond VOS Oost-Vlaanderen een bloemenkrans neerleggen en een bezinnend woordje uitspreken aan het monument van Renaat De Rudder te Landegem. Het monument te Evergem staat momenteel in de steigers wegens verbouwingswerken. Daarmee willen we niet alleen hulde brengen aan Renaat De Rudder, maar ook aan alle slachtoffers van de Groote Oorlog en allen wie zich onbaatzuchtig heeft ingezet voor Vlaanderen.

In Trouw van 4 december verscheen een interessant artikel van Derk-Jan Eppink.

Is België nog regeerbaar? Na 174 dagen informeren en formeren mislukte de tweede poging van kandidaat-premier Yves Leterme om een regering te vormen. De buitenwacht denkt vaak dat het gaat om verschillen tussen Vlamingen en Franstaligen. Maar het Franstalige front is ook onderling verdeeld, want er is een groot verschil tussen Walen en Franstalige Brusselaars. Uiteindelijk is Brussel de kern van het Belgische probleem. België heeft een ingewikkelde psychologie. Vlamingen vormen een demografische meerderheid die zich gedroeg als een verdrukte minderheid. De Franstalige taalgroep is een culturele minderheid die zich superieur voelde. Met de emancipatie van Vlaanderen tot sterkste regio ging dat wringen. Het voormalige ’kleine boerke’ werd plotseling economisch en politiek sterker. De Franstalige minderheid verdedigt zich door die vroegere boerkes uit te maken voor ’racisten, separatisten en egoïsten’ zodat ze hun oude, ondergeschikte plaats weer innemen. Maar die psychologische intimidatie werkt niet meer. Voor het eerst in vijftig jaar gebruikten Vlamingen hun demografische meerderheid door in te zetten op splitsing van het kiesdistrict Brussel-Halle-Vilvoorde. Dat was een enorme schok voor de Franstaligen.

Zijn Vlamingen rancuneus en egoïstisch? Ze betalen jaarlijks ongeveer 6 miljard euro om armere Franstaligen in Wallonië en Brussel op de been te houden via sociale uitkeringen. Dat bedrag is hoger dan de netto-bijdrage van Nederland aan de EU. De Nederlandse regering maakte daar veelophef over. Vlamingen betalen dat bedrag al decennia zonder veel morren, terwijl Wallonië er economisch niet op vooruit gaat. Integendeel, de deelstaat raakte subsidieverslaafd en kwam in handen van een parasitaire politieke klasse. Vlamingen vinden dat de solidariteit met Wallonië te veel een bodemloze put is geworden. Werkloosheidsuitkeringen zijn in België onbeperkt in de tijd en worden uitbetaald door de vakbonden. Veel Waalse gezinnen zijn al generaties werkloos.

Willen Vlamingen zich wreken? Nee, zij hebben geen hekel aan de Walen en zullen blijven betalen ook al valt België uiteen. Ze vinden Walen ’arme sukkelaars’ zoals zij dat vroeger waren. Veel Walen zijn geëmigreerde Vlamingen die ooit gingen werken in de staal- en kolenindustrie. Vlaming en Waal voelen elkaar vrij goed aan, ook al spreken ze verschillende talen. Beiden houden van improviseren en bricoleren. Vlamingen voelen zich wel gekrenkt door Franstalige Brusselaars, de ooit machtige bourgeoisie in de hoofdstad die neerkeek op de ’boerkes’. Ze spraken enkel Frans en vonden Nederlands een ’keutertaaltje’. Ze etaleerden een culturele arrogantie die Nederlanders zich wellicht moeilijk kunnen voorstellen. De Francofonie was daar waar Frans werd gesproken, ook al was het in Vlaanderen. Dat gebrek aan aanpassingsvermogen heeft Vlamingen altijd gestoken, of ze nu links of rechts zijn. Vlaamse gemeenten rondom Brussel stelden taalfaciliteiten in voor Franstaligen, om hen te helpen zich aan te passen. Maar ze pasten zich niet aan en eisten een blijvend recht op het Frans als administratieve taal. Die houding van de Brusselse bourgeoisie is nog altijd een open zenuw. Tijdens de ’Mars voor België’ op 19 november was 90 procent van de deelnemers Franstalig, in meerderheid uit Brussel. De meeste manifestanten spraken geen woord Nederlands.

Wie moet zich nu aanpassen aan wie? Belgische Franstaligen zijn dus niet per definitie Walen. Bovendien gaan Walen en Franstalige Brusselaars ook niet goed samen. Daarom hebben zij twee aparte regeringen. De Waalse Gewestregering in Namen beheert de Waalse economie en infrastructuur. De Franse Gemeenschapsregering in Brussel is enkel bevoegd voor culturele zaken, onderwijs en pers. De Brusselse francofonie kijkt ook neer op Wallonië. In de hoogtijdagen van het unitaire (niet-federale) België aan het begin van de 20-ste eeuw zei  men wel eens dat Brussel drie kolonies had: Vlaanderen, Wallonië en Kongo.

Brussel is in België een zeer aparte entiteit. Als het ooit tot een deling komt, kiest Brussel niet voor Vlaanderen noch voor Wallonië maar voor Europa: Capitale de l’Europe.

Is de Europese Commissie in staat supervisie te houden over Brussel zoals het Amerikaanse Congres Washington DC onder zijn hoede heeft?

In de morgen van dinsdag 4 december 2007 verscheen een opmerkelijke opiniebijdrage van Bart Maddens, politicoloog KUL, over hoe een regering zonder Vlaamse meerderheid wel eens de genadeslag zou kunnen betekenen voor de geloofwaardigheid van het regime.

Een paars-groene regering zou weliswaar een riante meerderheid hebben in de Kamer, maar geen meerderheid in de Nederlandse taalgroep. Dat verklaart waarom de Vlaamse paars-groene partijen minder enthousiast zijn over dat scenario. Maar anderzijds lijken ze het ook niet helemaal meer uit te sluiten. Als ze al zouden meestappen in die richting, dan zal het zijn uit harde noodzaak: bijzondere omstandigheden vergen nu eenmaal een bijzondere regering. Tenminste, dat is de perceptie die men ongetwijfeld zal proberen te creëren. Maar klopt die ook met de werkelijkheid?

Een regering zonder een meerderheid in één van de twee taalgroepen is formeel-juridisch uiteraard perfect mogelijk. Een meerderheid in elk van de twee taalgroepen is enkel vereist voor een staatshervorming, meer bepaald voor het wijzigen van de bijzondere wetten. Maar wat dat betreft zou een paars-groene regering handig gebruik kunnen maken van de Conventieformule. Die zou niet alleen toelaten om de communautaire dossiers voorlopig van de regeringstafel te vegen, maar zou het bovendien mogelijk maken om CD&V-N-VA willens nillens bij de staatshervorming te betrekken. Die partij zou dan veroordeeld zijn om de rol te spelen van "verantwoordelijke oppositie", een rol die oorspronkelijk voor sp.a-Spirit leek te zijn weggelegd.

De weekend stormt het niet alleen in Vlaanderen, maar ook in de Wetstraat. Na meer dan 170 dagen gooit formateur Yves Leterme (CD&V)de handdoek in de ring. Het ziet ernaar uit dat de gevallen premier Guy Verhofstadt (Open VLD) met zijn vorige ploeg als een noodregering op het voorplan zal treden en de communautaire kastanjes uit het vuur moet halen. De impasse is totaal. Het grote struikelblok voor de oranje-blauwe coalitie blijft de uiteenlopende opinies over een staatshervorming. Terwijl de oranje-blauwe onderhandelaars er min of meer in slagen om de socio-economische krijtlijnen uit te tekenen, worden op het vlak van de staatshervorming geen stappen vooruit gezet. Zo vreemd is dat niet aangezien de formateur water en vuur dient te verzoenen. De Franstaligen blijven zich halsstarrig verzetten tegen iedere vorm van meer Vlaanderen, terwijl de Vlamingen van bij de aanvang hopen op een ingrijpende hervorming van de instellingen. Terwijl alle onderhandelende partners hun best doen om iedereen de zwarte piet toe te wijzen om zichzelf gezichtsverlies te sparen, vieren de politieke spelletjes hoogtij.

Momenteel ligt Leterme onder vuur. Hetgeen men hem niet kan verwijten, is dat hij ten koste van zijn principes voor het premierschap kiest. Hij heeft er goed aan gedaan om de bal terug te kaatsen. Het Vlaams kartel blijft nodig voor een federale regering.  Nu moeten de Franstaligen maar eens op de proppen komen met een constructief voorstel. We zijn benieuwd wat zij uit hun mouw kunnen schudden om de Vlamingen over de streep te halen. Wanneer de Franstaligen beweren geen vragende partij te zijn voor communautaire onderhandelingen, moeten ze beseffen dat de Vlamingen een enorme prijs betalen om het status quo te behouden?

Veel meer dan te kijken wie nu gezichtsverlies zal lijden, wordt het meer en meer duidelijk dat het huidige staatsmodel grondig moet worden herdacht. Het falen van de formatie heeft het failliet van de federale staat bewezen. We moeten blijvend herhalen dat de staats(her)vorming geen doel op zich is, maar een middel om een beter beleid te realiseren en de socio-economische toekomst veilig te stellen. Wij zijn op een punt beland dat de kost om België in stand te houden te groot is geworden. We stellen vast dat de situatie in de deelstaten fundamenteel verschillend zijn. Deze verschillende realiteiten vergen een andere aanpak. Maar om het heft in eigen handen te kunnen nemen, moeten de deelstaten over instrumenten (bevoegdheden) beschikken. Een ingrijpend herstel kan alleen maar gerealiseerd worden door de deelstaten meer verantwoordelijkheid en slagkracht te geven.

Het volstaat niet langer om het hoofd in het zand te steken voor de toekomstige uitdagingen. De drogredenen ‘wat moet men in het buitenland van ons denken’ of ‘de politici moeten zich bezighouden met wat de mensen echt belangrijk vinden’, zijn maar al te doorzichtige pogingen om de Vlaamse eisen af te blokken en het federale België in stand te houden. Iedere dag dat de formatie duurt, wordt het steeds duidelijker waar de angel zit. De Vlamingen moeten het been stijf houden en kiezen voor de toekomst. Ookal duurt het nog maanden om de knoop door te hakken. Een slecht akkoord dat de problemen uit de weg gaat zal op den duur veel fataler zijn. Het vergt moed om maatregelen te nemen voor de toekomst, waarvan de resultaten veel langer op zich laten wachten dan de volgende verkiezing.

De mensen worden het gekibbel rond de regeringsvorming waarschijnlijk een beetje beu. Terwijl de Franstaligen zich blijven verzetten tegen iedere ingrijpende staatshervorming, lijken de verwachtingen aan Vlaamse kant af te kalven. Van een beloofde grote staatshervorming, blijft alleen een al dan niet ‘vette vis’ over. Een ‘vis’ die trouwens na de aanvang van de regering zal worden gevangen en zonder garantie dat oranje-blauw met volle netten huiswaarts keert.

Herman Van Rompuy (CD&V) en Armand De Decker (MR) delen vandaag tijdens de koffie bij de koning glorieus mee dat grote stappen werden gezet voor de Conventie, een instantie die moet resulteren in een staatshervorming. Wordt het niet opnieuw een praatbarak met veel grote woorden, maar weinig daden? Het Vlaams kartel eist dat de regering de motor van de conventie wordt, CDH wil het liefst zo vaag mogelijk. Dat belooft! Trouwens, met eventuele garanties voor de Conventie, zijn de communautaire hete hangijzers lang niet van de baan. De bevoegdheidsoverdrachten die met een gewone meerderheid kunnen geregeld worden, liggen nog steeds op de onderhandelingstafel.

Ondanks dit slechte onderhandelingsklimaat blijft Yves Leterme aan het roer als formateur. De Oranje-Blauwe excellenties popelen vol ongeduld om de regeringsvorming aan te vatten. Daarbij ziet het ernaar uit dat de grote staatshervorming geen breekpunt meer vormt voor de Vlamingen en de Franstaligen zodus opnieuw hun slag thuis halen. Voor de toekomst van Vlaanderen is een staats(her)vorming nochtans cruciaal, willen we de welvaart en het welzijn van de Vlamingen behouden.

Na meer dan 160 dagen ziet het er niet rooskleuriger uit. De voor de verkiezingen beloofde zoete communautaire wijn, zal na het regeerakkoord als klinkklare azijn worden geschonken. Dit ondergraaft de geloofwaardigheid van de politici en het vertrouwen in de politiek. Hetgeen als een boemerang hard zal aankomen. Zou Leterme niet beter bedanken voor de eer en de bal in het kamp van de Franstaligen leggen? Laat hen de kastanjes uit het vuur halen en op de proppen komen met een verleidelijk voorstel. Het wordt tijd dat de Vlaamse politici Vlaanderen als referentiepunt nemen en de inefficiënte federale logica voorgoed vaarwel zeggen. Vlaamse politici, hou woord en kies voor Vlaanderen!

Debat met: Ludo Abicht, Mustapha Barghouthi, Ilan Pappé, Karel De Gucht

Deze zomer was het veertig jaar geleden dat de zesdaagse oorlog van 1967 uitmondde in de bezetting van de Palestijnse gebieden. In november is het dan weer zestig jaar geleden dat de toenmalige lidstaten van de Verenigde Naties het Britse mandaatgebied Palestina opsplitsten in een Joods en Palestijns deel.
Al die tijd beheerste het Israëlisch-Palestijns conflict de buitenlandpagina’s van onze pers. Er worden telkens nieuwe vredesinitiatieven aangekondigd, maar de impasse lijkt met de dag groter te worden. Hoe komt dat? Door historische vergissingen? Door de hardnekkige bezettings- en annexatiepolitiek van Israël? Door de onredelijke eisen van de Palestijnen wiens politieke leiders corrupt zijn? Of spelen de internationale en regionale grootmachten hun politieke spelletjes en gooien ze olie op het vuur?

Een panel van bevoorrechte getuigen zal zijn licht werpen op de kwestie nu woensdag 14 november 2007 om 20u00 in de Vooruit (Gent), waarbij zij niet zullen aarzelen om stelling in te nemen. De muzikale omlijsting gebeurt door de Soedanese oud-speler Sadeg Shiakh Eldin Gibril.

Meer informatie: http://www.vooruit.be/nl/productions/1288

11 november is traditioneel een belangrijk moment voor de VOSsen. Tal van afdelingen wonen de herdenkingen bij in hun gemeente en ook op de historische site van de IJzertoren vindt er jaarlijks een herdenking plaats. In de crypte houdt de Algemeen voorzitter van het Verbond VOS, Vlaamse Vrdesvereniging Philippe Haeyaert er een toespraak over de betekenis van 11 november. In bijlage kunt u de integrale tekst nalezen.

(lees meer)

Op 11 november 1918, nu 89 jaar geleden, zwegen de wapens na een vierjarige desastreuze oorlog. Het onvermijdelijk conflict dat ontstond door een wankel evenwicht tussen de Europese grootmachten en Rusland ontaarde in een wereldwijd conflict. Gedurende de vier lange jaren liepen er in de wereld verschillende fronten, waarvan het westelijke het meest belangrijke was, waar een allesvernietigende loopgravenoorlog zich ontwikkelde. Jonge mannen werden massaal naar het front gestuurd en kenden er de meest schrijnende omstandigheden.

Door de oorlog werd de kaart van de wereld door elkaar geschud. De enorme economische en maatschappelijke gevolgen waren verschrikkelijk. Door de mechanisatie en de wetenschappelijke ontwikkelingen stapelden de slachtoffers zich op. Uiteindelijk zullen meer dan negen miljoen burgers en militairen de dood vinden. Het einde van de oorlog betekende vaak geen einde voor de soldaten, velen keerden psychologisch gekraakt terug naar huis. De jarenlange bezetting en het overleven als vluchteling waren voor veel burgers traumatische ervaringen.

Ook Vlaanderen was het toneel van deze oorlog. De vele begraafplaatsen en monumenten in de Westhoek getuigen vandaag de dag nog steeds van het dramatische tafereel dat er 89 jaar geleden heeft afgespeeld. Dagboeken, brieven en kunstwerken vertellen het verhaal van het lijden en sterven van eenvoudige mensen die door omstandigheden verwikkeld waren in een enorm conflict die ze niet in de hand hadden.

Zoals zovele volkeren hebben ook de Vlamingen toen zwaar geleden. Vanuit deze verschrikkelijke ervaringen in de loopgrachten ontstond een testament voor de toekomst: het IJzertestament met de boodschap van Zelfbestuur, Nooit meer oorlog en Godsvrede.

Vandaag de dag staan we soms te weinig stil bij wat er zich tijdens de Eerste Wereldoorlog heeft afgespeeld. Ondanks de vele pogingen om het conflict levendig te houden, vervagen de herinneringen snel. Geweld, verdrukking en onverdraagzaamheid blijven de wereld teisteren.

Het Verbond VOS Oost-Vlaanderen wil op een hedendaagse manier het IJzertestament uitdragen. Vrijheid voor alle volkeren en samenhorigheid zijn cruciaal en vrede kan enkel groeien als iedereen zijn steentje bijdraagt en de eigenheid van eenieder respecteert. Naties moeten de ruimte krijgen om zichzelf te ontwikkelen met respect voor elkaars eigenheid, cultuur en territoriale integriteit. Zo dienen alle mensen mee te bouwen aan een vredevolle samenleving. Was dat niet de droom van de soldaten in de loopgraven?

Misschien hadden velen het niet verwacht of zelfs niet durven dromen. Gisterenmiddag heeft de Commissie van Binnenlandse zaken dan toch eindelijk de wetsvoorstellen voor de splitsing van de kieskring B-H-V goedgekeurd. In zekere zin gebeurde dat met enige tegenzin bij de Vlaamse vertegenwoordigers van oranje-blauw aangezien een onderhandelende oplossing dan toch niet mogelijk bleek. Gelukkig maar want het voorstel waar bij de Vlaamse onderhandelaars een consensus bestond, waren allesbehalve voordelig en bevatten meer dan enkel het symbolische 'lepeltje suiker'.

Het is uniek in de korte Belgische geschiedenis dat de Vlamingen eenzijdig een wet goedkeuren en daarmee gebruik maken van hun democratische meerderheid. Een meerderheid die met het inroepen van een belangenconflict onmiddellijk aan banden wordt gelegd door een Franstalige minderheid. Deze mogelijkheid is een historische vergissing van de Vlamingen door hun meerderheid kwijt te spelen. Reeds meermaals waren we er getuige van hoe een Franstalige minderheid erin slaagde om de democratische meerderheid in dit land te gijzelen. Het inroepen van een belangenconflict is slechts een vertragingsmanoeuver. Na de procedure is het nog steeds het parlement die beslist of het advies van het Overlegcomité wordt gevolgd. Dus als de Vlamingen het been stijf houden en finaal in het parlement stemmen, is B-H-V gesplitst en dat zonder prijs.

Kort voor de stemming verklaarde Olivier Maingain (FDF) het vertrouwen in de persoon van formateur Yves Leterme te hebben verloren. De pogingen van de Franstaligen zijn maar al te doorzichtig om de Zwarte Piet voor het eventuele falen van de onderhandelingen naar de Vlamingen door te schuiven. Op de laatste knip verklaarde men dat men tot een onderhandelende oplossing wou komen. Dat men reeds 150 dagen de tijd heeft gehad, vergeet men al te graag.

Met de splitsing van de kieskring B-H-V zijn de overige communautaire kwesties nog lang niet van de baan. Voor de formatie van de oranje-blauwe coalitie moeten nu de communautaire onderhandelingen worden aangevat. Dit zijn noodzakelijke stappen om Vlaanderen de hefbomen te geven om een adequaat socio-economisch beleid te voeren, rekening houdend met de noden van vandaag. Het hertekenen van de staat is voor Vlaanderen noodzakelijk om een antwoord te bieden op de ingrijpende toekomstige uitdagingen. De vraag is doen we dat in dialoog of eenzijdig? Als de Franstaligen de Vlaamse voorstellen blijven negeren en iedere constructieve dialoog weigeren, dan hebben de Vlaamse politici geen keus. Voor Vlaanderen heeft België geen meerwaarde en het zou onverstandig zijn om te kiezen voor een status quo. Eens te meer geraken de communautaire gemoederen verhit. Wil men deze hete hangijzers in de koelkast stoppen, dan moeten deze eerst kunnen afkoelen. Best smeden we het ijzer als het warm is. Nu moeten knopen worden doorgehakt! Waarom zouden de Vlamingen dan geen belangenconflict inroepen, want de belangen voor Vlaanderen worden geschaad als de Franstaligen geen rekening willen houden met onze eisen.

In de discussie over de jaarlijkse torenhoge transfers van Vlaanderen naar Wallonië blijven er nog veel vragen. Wallonië beweert vaak dat dankzij hun rijkdom Vlaanderen is kunnen groeien tot de welvarende staat die we vandaag de dag kennen. Deze zogenaamde omgekeerde transfers blijven echter hardnekkige mythes.
Hoogleraar Juul Hannes maakte daarover een interessante studie en stelde in Trends (2004): 'Ik zoek al 40 jaar naar voorbeelden van de solidariteit van het zuiden met het noorden. Ik heb er nooit gevonden. [...] Noch in de negentiende, noch in de twintigste eeuw stroomde er een Waals belastingoverschot naar Vlaanderen. [...] De kostprijs van het bestuur in Wallonië is bijna 50% hoger dan in Vlaanderen. Dat is nog hoger dan in Brussel, waar de meerkosten 35% bedragen. [...] Laat de transfers passeren via de Europese Unie en na enkele jaren zal men daar vaststellen dat het de spuigaten uitloopt. De EU zal eisen dat Wallonië zijn bestedingen normaliseert. Vanaf 1830 hebben de Vlamingen de Belgische rekeningen buitenmatig betaald, onder meer voor de bruggen, spoorwegen en kanalen van Wallonië. Dat deden ze zelfs in de dramatische jaren 1840-1860, toen arm Vlaanderen op zijn dieptepunt zat en er op het Vlaamse platteland hongerdoden vielen.'  

Interessant is de brochure van Claudius Severus (Lodewijk Severijns). Een uniek tijdsdocument dat de wortels bevat van veel ongenoegen in Vlaanderen en daarmee een bron is van veel flamigantisme. klik hier voor de brochure.