Ik ben mijn preek vergeten. Ik weet niet meer wat ik wou zeggen. En ik sta hier voor een volle kerk, die allemaal naar mij kijken en verwachten dat ik iets zinnigs ga vertellen.

Mijn knieën knikken, en ik heb het gevoel dat de grond onder mijn voeten wegzakt.
Help!!! 

Zoiets maakt ook Petrus mee. Petrus was ‘ne stoere”. Hij wou Jezus volgen, hij wou zelfs vechten om Jezus te verdedigen. En toch heeft hij Jezus verraden. Op het moment van de waarheid is hij door het ijs gezakt. 

Is het verhaal dat we gehoord hebben écht gebeurd? Sommige mensen denken van wel, anderen twijfelen. Wat is zeker waar in dit verhaal? Dat het kan gebeuren in het leven, dat we schijnen te verdrinken. En dat we dan heel blij mogen zijn dat er iemand ons een hand geeft, en ons terug naar omhoog trekt.

Zoals Petrus willen we het voetspoor van Jezus volgen. En zoals Petrus ondervinden we dat dat niet altijd gemakkelijk is.

Want Jezus vraagt: vergeef de fouten van een ander zeven maal zeventig keer. Jezus was arm. Hij had geen steen om zijn hoofd op te leggen. Kan ik dat, de mensen vergeven die mij kwaad hebben gedaan? Kan ik dat, afstand doen van bezit, geld, rijkdom, om op zoek te gaan naar het Rijk Gods? Kan ik trouw blijven aan het evangelie dat Jezus gepredikt heeft? 

Het kan gebeuren dat we dat evangelie niet meer zien zitten. Ofwel omdat we te zwak zijn om te leven zoals Jezus. Ofwel omdat we zoveel miserie over ons hoofd krijgen, dat we niet meer kunnen geloven dat God de goede vader is waaraan Jezus zich toevertrouwde. 

De tekst van vandaag zegt: “Ge moet niet bang zijn, ook als alles schijnt te mislukken. Alles zal goed aflopen.” Nooit zijn we helemaal verloren, altijd krijgen we een nieuwe kans. Maar waar is Jezus nu om ons uit het water te trekken? Jezus werkt in elke mens die de hand uitsteekt. Wij zijn Jezus’ handen. Zo treden wij in zijn voetspoor: als wij de hand uitsteken naar de mens die dreigt te verdrinken.

De kracht om dat te doen, krijgen we van hem. 

 

De mensen die hier op tijd in de kerk zitten – en dat zijn de meesten natuurlijk – konden zoals altijd de titel van de viering al lezen.

De armen ondersteunen.

Sommigen dachten misschien dat het al een voorbode was op de advent en welzijnszorg en dat we dus een speciale omhaling gingen aankondigen om financiële steun te  vragen voor mensen in nood.

 

Maar dan hoorden we de eerste lezing en dan bleek dat we het op een andere manier moesten begrijpen. We mogen het zelfs letterlijk nemen. We zitten in het oude testament en Mozes is betrokken bij een oorlog en hij moet tot God bidden om steun. En bij dat bidden moet hij een staf omhoog houden en zolang hij dat doet, is zijn leger aan de winnende hand. Maar Mozes wordt moe  en hij dreigt zijn armen te laten zakken.

En wat doen Aäron en Chur?

Zij ondersteunen de armen van Mozes en zijn leger wint de oorlog.

 

Wat doen wij met zo een verhaal? Het gaat eigenlijk niet over een oorlog winnen of verliezen, het gaat over de kracht en de zin van bidden. Ook het evangelie gaat daarover. Die arme weduwe blijft zolang bidden en smeken tot de onrechtvaardige rechter het beu wordt en haar haar zin geeft. Jezus vertelt die gelijkenis omdat Hij zijn leerlingen wil aansporen om te bidden en te blijven bidden en nooit de moed op te geven.

 

Het is natuurlijk niet zo dat een gebed pas verhoord kan worden als men het vaak genoeg herhaalt, tot vervelens toe. Zoals ouders ook niet toegeven aan het aanhoudende en ononderbroken gezeur van hun kinderen, om er eindelijk vanaf te zijn. De kinderen moeten hen dan maar overtuigen dat ze een goede reden hebben om op hun vraag in te gaan. Is het met bidden dan anders?

 

Zowel in het oude als het nieuwe testament gaat het heel vaak over de kracht en de betekenis van bidden. Er zijn kloosterlingen die hun leven wijden aan het gebed. En met onze hedendaagse ogen en oren vragen wij ons wel eens af: wat is de zin van al dat bidden? Wat levert het op? Wat is de zin van een gebed in een viering of van een lied dat wij zingen? Wat levert het op dat wij een kaarsje aansteken om een overleden geliefde te gedenken?

 

Toon Hermans – we kennen hem toch nog – schreef er ooit over toen hij op het einde van zijn leven zwaar ziek was. Hij schreef toen: “Duizenden mensen hebben mij geschreven dat ze voor mij een kaarsje gingen branden. Dan is er warmte van de ene mens naar de andere mens. Duizenden mensen die een lucifer nemen en een kaars voor iemand anders aansteken. Dat is iets heel anders dan wanneer duizenden mensen geen kaars aansteken.”

 

Misschien is het zo ook met bidden.

Toon Hermans is door die kaarsjes niet genezen of beter geworden. Materieel of medisch hebben ze niets bijgebracht. Maar dat wil niet zeggen dat ze geen zin of betekenis hadden. Wij hebben gemakkelijk de neiging om alleen maar de vraag te stellen: wat brengt het op of welk voordeel hebben we erbij? We stellen soms dezelfde vraag bij een actie, een oproep of een betoging. Wat brengt het op en wat brengt het meer op als we er met velen, met heel velen aan mee doen? 

 

Het is dezelfde vraag als; wat is de zin en de kracht van een gebed? Niemand minder dan Albert Einstein zei er ooit over: “Bidden verandert de wereld niet, maar bidden verandert mensen en mensen kunnen de wereld veranderen.”

Maar in de teksten van vandaag gaat het eigenlijk niet zozeer om bidden. Het gaat vooral om de armen ondersteunen.

In het verhaal uit het boek Exodus in de eerste lezing was Mozes niet de hoofdfiguur. Dat waren Aäron en Chur, namen die voor ons minder bekend zijn. Zij zijn het die de armen van Mozes ondersteunen en zo eigenlijk de overwinning mogelijk maken.

 

Het is vandaag ook missiezondag. En we hebben het misschien niet zo gemakkelijk meer om over missionering te praten en er warm voor te lopen. Maar eigenlijk waren missionarissen ook in de eerste plaats niet mensen die andere volkeren kwamen bekeren en dopen. Ze waren in de eerste plaats bezig met de armen te ondersteunen.

 

Vorige week maakten wij hier de mooie, deugddoende en dankbare viering mee van Samana. Er ging veel warmte en hoop van uit. Want in wezen is het toch dat wat Samana dag in dag uit doet: de armen ondersteunen. Mensen helpen bewegen en hen een arm of een schouder aanbieden. Mensen bezoeken en steunen als zij het moeilijk hebben en dreigen de armen te laten zakken. Vooral bij die mensen zorgend aanwezig zijn.

 

In deze viering zitten mensen die misschien ook nood hebben aan iemand die hun armen komt ondersteunen omdat zij nu een geliefde, die ze eigenlijk niet kunnen missen, hebben zien wegvallen uit hun midden. Ook zij hebben het soms moeilijk om te kunnen bidden, zonder ondersteuning.  

 

Misschien is dat de manier waarop wij kunnen tonen dat we christenen zijn. Niet door zo vaak en zo lang mogelijk te bidden. Zelfs niet als we daar heel mooie en poëtische woorden voor kunnen vinden. Niet door te tonen dat we machtig of talrijk zijn. Niet door gelijk te halen in debatten of discussies. Maar door bij wie er nood aan heeft, de armen te ondersteunen …

Ik maakte deze week een wandeling op onze Linkeroever.
Het is duidelijk herfst. Dat kun je zien aan de bladeren van de bomen die allemaal van kleur beginnen te veranderen. Maar wat me vooral opviel, was dat alle grote bomen nu hun zaden beginnen uit te strooien. En ze doen dat ieder met hun eigen vorm, ieder op hun eigen manier. 

De grootste zijn zeker die glanzend bruine van de wilde kastanje. Ze zitten in een dikke bolster die openbarst als ze op de grond vallen. Die van de tamme kastanje zitten ook in een bolster, maar dan één met fijne stekeltjes. De eikels hebben geen bolster nodig.
Die hebben gewoon een hoedje op. De pluizenbollen van de plataan hebben zelfs geen kapje nodig. Die groeien gewoon héél dicht bij elkaar in een bol. 

Onder de boomzaden zijn er ook kunstvliegers. Zoals de zaden van de linde, die met twee of drie aan een klein blaadje, als een parchute naar beneden kronkelen. En vooral de zaadjes van de esdoorn die, meestal twee aan twee, als een helikopter elegant naar beneden cirkelen. 
En dan staan er nog bomen waarvan de lange peulen een beetje lijken op grote snijbonen: met zwarte peulen met zaadjes in. Ik denk dat het johannesbroodbomen zijn.

Jezus heeft het vandaag over mosterdzaadjes. Die zaadjes zag ik bij ons nergens. Misschien omdat ze zo klein zijn. Amper 1 of 2 millimeter groot. En toch groeit er uit elk van die kleine zaadjes op één jaar tijd een plant, neen een stuik van bijna twee meter hoog. Zo groot dat er zelfs vogels hun nest in kunnen bouwen. En aan die struik komen bloemen, waaruit peultjes groeien van ongeveer 3 cm, met daarin een rijtje mosterdzaadjes.

Over die bloemen, zaadjes en struiken heeft Jezus het als zijn leerlingen Hem vragen om hun geloof sterker te maken. 
Neem een voorbeeld aan dat mosterdzaadje, zegt Hij. Het is een wonder dat uit zo’n klein zaadje zo’n grote struik kan groeien. Dus zelfs al heb je maar een piepklein geloofje, ook dat kan groeien, én groot én sterk worden. 

Zo gaat het ook met de zaadjes bij de engel in de winkel uit de eerste lezing. Zaadjes die de oorlog stoppen of die zorgen dat de kleine mensen op de wereld het beter hebben, die zijn niet te koop.
Die kan je alleen maar zaaien en laten groeien en groot worden. En dat lukt nog het best als je er niet alleen voor staat, als je het samen doet.
Ook kinderen worden klein geboren. Maar ze worden groot en sterk.
Zeker als ze het samen kunnen doen: met elkaar, door elkaar en voor elkaar, zoals de leerlingen van Jezus.

Amen.