De cijfers inzake te veel aan nitraat in onze oppervlaktewateren waren de voorbije jaren relatief goed. Europa legt de grens op 50 mg nitraat per liter. In 2006 was er volgens metingen in 41% van de gevallen een overschrijding. In 2008 nog maar in 32%. Dat is een positieve evolutie.

Het bemesten van landbouwgronden heeft een directe invloed op dit nitraatgehalte. Om die invloed te beperken, controleert het Vlaams Gewest deze gronden op de aanwezigheid van nitraatresidu. De norm is daar dat de grond niet meer dan 90 kg nitraatstiktof per hectare mag bevatten. In risicogebieden, waar het oppervlaktewater meer dan 50 mg bevat, worden aan het overschrijden van deze norm ook administratieve boetes gekoppeld.

Nu blijkt echter dat de metingen voor het bepalen van het nitraatresidu weinig accuraat zijn. In die mate zelfs dat ze dringend verfijnd moeten worden. Bij steekproeven blijkt immers dat de schommelingen tussen de resultaten voor dezelfde grond kunnen oplopen tot een factor 100. Een perceel kan dus volgens de test bijvoorbeeld 40 kg nitraatresidu bevatten, maar in realiteit net zo goed 80 of 20.

De metingen zouden zelfs dermate onbetrouwbaar zijn, dat de Minister van Landbouw Hilde Crevits (CD&V) meteen alle boetes van 2007 terugbetaalt en die van 2008 niet oplegt. In totaal gaat het in 2007 om 379 boetes, goed voor 166.457 euro.

Dat is wel heel drastisch. Kennelijk wordt er geen onderscheid gemaakt tussen een beetje in overtreding of zwaar in overtreding. Meteen wordt de hele zwik als het ware ongeldig gemaakt. Allereerst wordt er sowieso pas bestraft vanaf 150 kg, terwijl de norm 90 kg is. Bovendien blijkt dat het in 2007 in ongeveer 2/3 van de boetes om percelen ging met een residu van meer dan 180 kg, dus meer dan het dubbel van de toegelaten norm. Zelfs rekening houdend met een foutenmarge met factor 100 waren deze landbouwers dus nog steeds in overtreding.

Waarom dus deze algemene amnestie voor overtreders? Toch niet omdat meer dan de helft van de bestrafte boeren uit West-Vlaanderen komen, net als Minister Crevits? Toch niet om de goeie band tussen Boerenbond en CD&V te bewaren? Daar durven we zelfs niet aan denken…

Hoe dan ook, Minister Crevits geeft wel een heel slecht signaal met deze amnestiemaatregel. De vele goedmenende landbouwers die wel zwaar investeren en wel zware inspanningen doen om hun nitraatresidu naar beneden te halen, worden in hun hemd gezet. En de cowboys die zich van alle normen geen zier aantrekken, krijgen een vrijgeleide. Vlaanderen zit ondertussen nog steeds met te veel vervuilde gronden en vervuild water.

Mooi verkiezingscadeau.

05-03-2009, 14:55 geschreven door Els Van Weert  

Na de moorddadige raid van Hans van Themsche werd de federale wapenwet in allerijl verstrengd. Sinds 8 juni 2006 is het een stuk moeilijker om aan een wapen te geraken. Wie zich een wapen wil aanschaffen moet bij de gouverneur een vergunning aanvragen. Deze verplichting geldt niet voor de houders van een sportschutterslicentie. Zij kunnen bepaalde types wapens zonder vergunning bezitten, aanschaffen, vervoeren en hanteren.

Opvallend is dat sinds de invoering van de nieuwe wapenwet het aantal leden van schietsportfederaties zeer sterk is toegenomen. Dat blijkt alvast uit gegevens die ik heb opgevraagd bij de minister van Sport. Voor drie van de vier erkende federaties beschikken we over cijfers van 2005, 2006 en 2007. Hun gezamenlijk ledenaantal steeg in die jaren van 15.878 leden naar 26.720, ofwel een stijging met 68,28%

Niet elk lid van een erkende schietsportfederatie hanteert vergunningsplichtige wapens. De meesten hanteren luchtdrukwapens waarvoor geen licentie is vereist. Belangrijker zijn de mensen met een sportschutterslicentie, want zij hanteren de gevaarlijke types wapens.

Om zo’n licentie te bekomen, dient men aan een aantal voorwaarden te voldoen. Zo moet men minstens zes maand actief lid zijn en slagen voor een theoretische en praktische proef. Wie een licentie wil bekomen, moet eerst aan de slag met een voorlopige sportschutterslicentie om zich voor te bereiden op die proeven.

Het toekennen, weigeren, schorsen, beperken of intrekken van een (voorlopige) sportschutterslicentie, het noteren van de schietsessies in het sportschuttersboekje, en het afnemen van de theoretische en praktische proeven gebeurt telkens door de federaties zelf. De cijfers tonen alvast aan dat er weinig weigeringen of schorsingen zijn: telkens minder dan 1% van de aanvragen. Een zeer hoog percentage slaagt ook voor de examens, met name 96,28% voor de theoretische proeven en 94,7% voor de praktische proeven.

De cijfers roepen alvast enkele vragen op. Wat is de oorzaak van deze plotse stijging inzake leden? Proberen mensen zo de strenge wapenwet te omzeilen? Zijn de schietstanden wel voorzien op deze enorme stijging van het ledenaantal? Maar vooral ook, gebeurt alles wel zoals het hoort. Kennelijk is het helemaal niet moeilijk om een licentie te bekomen, zo tonen alvast de cijfers aan.

Hoewel er geen enkele aanwijsbare reden is om aan te nemen dat de schietsportfederaties hun taak niet naar behoren zouden vervullen, blijken er weinig controles te zijn en dus weinig garantie dat alle procedures correct verlopen. Uit het antwoord van de minister blijkt bijvoorbeeld dat Bloso (de bevoegde dienst voor de controle op drie van de vier federaties) tot nu toe enkel controles heeft uitgevoerd in geval van beroep tegen een schorsing of intrekking van een licentie. Dat is wat magertjes.

Reden tot paniek is er zeker niet. Maar wel voor enige ongerustheid. Een stijging van het aantal leden met haast 70% kan onmogelijk toeval zijn. De Vlaamse Regering kan dus maar beter snel onderzoeken wat de oorzaak hiervan is. En vooral grondig controleren of alles in veiligheid en volgens de regels verloopt.

Vraag aan de minister en het antwoord :
http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/showSchriftelijkeVraag.action?id=548456

04-03-2009, 16:21 geschreven door Els Van Weert  

08-02-2009, 12:36 geschreven door Els Van Weert  

Wie iets koopt op krediet, weze het nu een huis of een wasmachine, realiseert vandaag een aankoop waar hij anders maanden of jaren zou moeten voor sparen. Het kan zelfs aankopen realiseren die anders misschien nooit mogelijk zouden zijn. Wie immers een huis koopt, kan het geld dat hij anders aan huur kwijt is, gebruiken voor de afbetaling. En bij een wasmachine spaar je het geld uit dat je anders kwijt bent in de wasserette. Kopen op krediet helpt dus de consument. Zolang het evenwel goed beheerd en beheerst wordt. Wie immers te veel krediet aangaat in verhouding met zijn inkomen, riskeert cumulerende en oplopende schulden, met armoede en miserie als gevolg.

In België blijkt het aantal kredietopeningen elk jaar toe te nemen. In de Centrale voor kredieten aan particulieren stonden op 30 juni 2008 niet minder dan 7.742.983 kredietovereenkomsten en 4.761.157 personen geregistreerd. Dit is een toename met respectievelijk 7,85 % en 4,08 % op anderhalf jaar tijd.

Deze cijfers hebben betrekking op leningen en verkopen op afbetaling, hypothecaire kredieten en kredietopeningen. Vooral de kredietopeningen, namelijk visakaarten en aanverwanten die door banken en winkels ter beschikking gesteld worden, zijn een potentieel zorgenkind. Zij maken 46,4 % van het totale aantal contracten uit en hebben vooral voor mensen met bescheiden inkomens vele nadelen.

Vijf factoren spelen hierin mee. In de eerste plaats worden kredietopeningen over het algemeen voor onbepaalde duur gesloten. Dat vergroot de neiging om er telkens opnieuw gebruik van te maken, ook voor niet echt noodzakelijke aankopen. Ten tweede ontbreekt er een vooraf overeengekomen afbetalingsplan, dat toelaat om de afbetalingen in het gezinsbudget te integreren en op voorhand na te gaan of deze inpassingen haalbaar zijn. Ten derde worden er maar al te vaak door kredietverstrekkers, die routinematig beginnen te handelen, hogere kredieten toegekend dan gevraagd of noodzakelijk is. Ten vierde worden deze formules gepromoot met verleidelijke, zelfs agressieve reclame, waardoor er dus vaak en vaak onnodig gebruik van wordt gemaakt. Tenslotte ligt de kostprijs van kredietopeningen over het algemeen hoger dan bij andere kredieten. Zodra de maximale kredietlijn bereikt is, wordt het dan ook heel moeilijk het aangegane krediet terug aan te zuiveren.

Een lening aangaan is dus niet zonder risico. Steeds meer mensen ondervinden problemen om hun lening af te betalen. Het aantal kredietopeningen dat op 30 juni 2008 met een betalingsachterstand is geregistreerd, is goed voor 217.674 dossiers of een stijging met meer dan 14% op nog geen vijf jaar tijd. Deze grote toename is zeer opvallend, te meer daar bij de verkopen en leningen op afbetaling en de hypothecaire kredieten in die periode het aantal betalingsachterstanden is afgenomen.

SLP heeft dit probleem in het verleden reeds meermaals aangekaart. Zo hielden we een sterk pleidooi om de rentevoet bij kredietopeningen te beperken (vandaag kan die 19% bedragen) en om de niet-bancaire kredieten (door winkels, postorderbedrijven, enzovoort) te verbieden.

Maar soms is het simpelweg noodzakelijk om over krediet te beschikken. Bijvoorbeeld om een moeilijke periode te overbruggen of om een dringende aankoop te doen. De betrokkene is dan op deze gevaarlijke kredietopeningen aangewezen, met schuldopstapeling als mogelijk gevolg. Of hij blijkt als klant niet betrouwbaar genoeg voor de banken, en wordt een lening geweigerd. Iets wat met de recente kredietcrisis wellicht steeds vaker zal voorvallen.

Om dit te vermijden is in Wallonië een pilootproject rond begeleide sociale kredieten opgestart. Dit zijn consumentenkredieten die worden toegekend aan mensen met een bescheiden inkomen. De kredieten stellen deze mensen in staat om nuttige aankopen te verrichten, die een meerwaarde opleveren voor het dagelijkse leven. Denk bijvoorbeeld aan een tweedehandswagen, een computer, huishoudtoestellen of dringende herstellingen in huis. De bedoeling is om mensen of gezinnen die in armoede leven tegen een voorkeurtarief geld te lenen en hen te begeleiden tijdens de terugbetalingsperiode.

Het project wordt gedragen door de vzw Osiris-Crédal en draagt de naam “Prêt 5 sur 5”. Het dient gekaderd te worden binnen een politiek van preventie van overmatige schulden. Het wil immers kredieten verlenen aan mensen die uitgesloten zijn van een bancair krediet en die benaderd worden door frauduleuze kredietorganisaties (denk aan Citibank) die hoge en gevaarlijke kredieten aanbieden.

Het begeleid sociaal krediet kan beschouwd worden als een preventiemiddel tegen overmatige schuldenlast, in die zin dat er op wordt toegezien door gespecialiseerde sociale diensten en dat het beantwoordt aan een aantal eenvoudige regels waardoor het risico op ontsporingen aanzienlijk wordt beperkt.

Aan de toekenning van een krediet zijn meerdere voorwaarden verbonden.

- Over professionele netto-beroepsinkomsten beschikken, na aftrek van de kosten van de huisvesting (huurprijs of hypothecaire vergoeding), lager dan 992 euro voor een alleenstaande en 1.353 euro voor wie samenwoont. Aan deze bedragen wordt 176 euro per kind ten laste toegevoegd, met een extra 176 euro per kind of volwassene met een handicap

- De aankoop is nuttig en noodzakelijk

- Het verkrijgen van bancair krediet is moeilijk

- Het gezin kan aan een terugbetaling voldoen

- Een andere, minder dure of meer passende oplossing, is onmogelijk

- De aanvrager laat zich begeleiden gedurende de periode van terugbetaling

Het te ontlenen bedrag ligt tussen 500 en 7.500 euro. De maximale afbetalingstermijn is afhankelijk van dit bedrag en schommelt tussen 18 en 36 maanden. Het Jaarlijks Kostenpercentage bedraagt 5%.

Het begeleid sociaal krediet werd in 2004 op bescheiden schaal opgestart en behandelde in dat eerste jaar 250 aanvragen waarvan er 56 een positieve evaluatie kregen. Zonder noemenswaardige promotie te voeren, werd dit aantal in 2007 al opgedreven tot 912 dossiers waarvan er 148 goedgekeurd werden.

Het is dus geen grootschalig instrument, maar wel een nuttig middel om gericht en selectief mensen te helpen. Het heeft alvast in Wallonië zijn deugdelijkheid bewezen. Uit een evaluatie in 2007 bleek dat 37% van de kredietnemers van mening was dat het begeleid sociaal krediet hun jobkansen had verhoogd (20% had erdoor zelfs vast werk gevonden). Voorts stipte 59% aan dat het krediet hun familiaal leven had verbeterd, vooral op het vlak van mobiliteit, en 49% merkte een verbeterde materiële welvaart. Door de begeleiding bij de terugbetaling waren alle kredietnemers zich goed bewust van de impact hiervan op het gezinsbudget, en slechts 2% van hen ondervond die impact als negatief. Tot slot stelde 69% dat het begeleid sociaal krediet hun algemeen welbevinden had verbeterd. Voor slechts 2% had het moeten afsluiten van een lening een negatief effect op het zelfbeeld.

Het begeleid sociaal krediet kan dus een nuttig instrument zijn om mensen met een bescheiden inkomen in staat te stellen nuttige aankopen te doen zonder het risico van cumulerende, niet meer af te lossen schulden. In Vlaanderen bestaat het echter nog niet. Daar wil Vlaams Volksvertegenwoordiger Els Van Weert nu verandering in brengen. Zij heeft immers een resolutie klaar waarin de Vlaamse Regering de opdracht krijgt om een proefproject rond begeleid sociaal krediet in Vlaanderen en Brussel op te starten.

Voor meer info over het sociaal krediet in Wallonië, kijk op de website van Crédal

02-02-2009, 11:53 geschreven door Els Van Weert  

07-01-2009, 20:17 geschreven door Els Van Weert  

Het is een hele tijd stil geweest op deze blog. Eerst en vooral omdat ik – ik geef het toe – niet de beste blogger ben. Ik schrijf er wat op als ik het gevoel heb echt wat te willen vertellen aan de buitenwereld.  Eigenlijk is het meer mijn plekje voor een standpunt of tribune en niet zozeer mijn dagboek met mijn diepste zieleroerselen.  Maar daarnaast waren er ook de ellendige gebeurtenissen in onze partij. Dat die bij mij diepe gevoelens van frustratie, over verdriet tot ergernis, maar ook vechtlust (elkaar soms razendsnel afwisselend) hebben veroorzaakt is zeker. Dat ik ze niet à-la -minute wilde neerpennen, was mijn bewuste keuze. Maar nu het stof wat is gaan liggen, en ook nu ik een bepaalde rol krijg toegedicht door Knack , is het toch tijd om één en ander te verduidelijken.

Ik zou – aldus een trouwens lezenswaardig artikel in Knack (zie www.knack.be) - een paar weken voor sp.a het kartel met onze partij opblies - aan Bert voorgesteld hebben om met een Lijst Anciaux naar de kiezer te trekken. Een op zijn minst zeer vrije interpretatie van de feiten.
Natuurlijk heb ik met Bert gepraat de weken voorafgaand aan de kartelbreuk en de stap van Bert en zijn volgelingen richting sp.a. Mocht ik dat niet gedaan hebben, ik zou het mezelf nooit vergeven hebben. Een breuk in je partij, een breuk tussen mensen met wie je soms  vijftien jaren en meer  hebt samengewerkt: een fijn gevoel is dat niet. En uiteraard geef je dan het beste van jezelf om het niet zover te laten komen. Maar dat ik zou voorgesteld hebben om met een Lijst Anciaux naar de kiezer te trekken? Dat is gewoonweg ‘zever in pakjes’. Jammer dat Knack me niet even opbelde om één en ander dubbel te checken dus.

Wat was de context van het gesprek waarnaar Knack refereert? Het drong die dagen langzaam maar zeker tot velen in de partij door dat het einde van de kartelformule in zicht was. Sp.a had de eis om na de verkiezingen over te gaan naar een integratiescenario immers dwingend op tafel gelegd. Niet voor de eerste keer overigens. Nieuw was evenwel dat ook mensen in onze partij dit scenario gingen promoten. Kortom, een crisissituatie. Zeker omdat het voor mij van meet af aan duidelijk was dat voor dit integratiescenario nooit een meerderheid zou gevonden worden in onze partij. Wat mij betreft ook terecht, overigens. Niet alleen omdat wij nu eenmaal geen socialisten, maar links-liberalen zijn. Maar ook omdat de strak hiërarchische partijcultuur die een machtspartij als sp.a eigen is, haaks staat op onze manier van politiek bedrijven.

Gezien de integratie-eis op tafel lag, restten er nog twee opties: buigen of barsten (of sp.a compleet belazeren door meteen na de verkiezingen onze samenwerking op te zeggen, maar dat is alvast voor mij nooit een optie geweest). Ik ben dan ook naar Bert getrokken om hem te overtuigen om – indien deze situatie zich zou doorzetten – met onze partij desnoods alleen naar de kiezer te trekken.
Niet als een Lijst Anciaux op de leest van het Oostendse enfant terrible DD. Maar als een eigenstandige , authentieke , sociaal-liberale partij, met Bert als belangrijke trekker.   Daar geloof ik ook vandaag nog rotsvast in, hoe zwaar de uitdaging (die er door het vertrek van Bert en zijn volgelingen uiteraard niet kleiner op geworden is) ook zal zijn.

Maar laat ons daarbij een aantal begrippen niet met elkaar verwarren. Als links-populisme slaat op de stijl waarmee mensen als Jan Marijnissen en zijn partij SP in Nederland aan politiek doen, dan zouden we wel gek zijn om daar niets van op te willen steken. Maar als links-populisme slaat op de oude, linkse recepten die Jan Marijnissen, maar ook mensen in Vlaanderen als Erik De Bruyn en zijn SP.a Rood naar voor schuiven, dan bedank ik daar feestelijk voor. Niet omdat ik het niet eens zou zijn met hun sociale doelstellingen. Wel omdat ik eenvoudigweg niet geloof in de oud-linkse methodieken die zij naar voor schuiven om die sociale doelstellingen ook daadwerkelijk te realiseren. Daartoe biedt onze links-liberale ideologie inhoudelijk immers veel sterkere garanties.

Geloof ik in een eigenstandige partij aan de linkerzijde van het politieke spectrum die niet bevreesd is voor een flinke dosis anti-establishment en ‘anders dan de anderen’ aan politiek wil doen? Zeker en vast. Geloof ik in het links-liberalisme als ideologische onderbouw van die partij? Meer dan ooit tevoren. Had ook Bert zich thuis kunnen voelen in dit project? Ik heb hem daar met hart en ziel – zij het zonder succes – van proberen te overtuigen. Die bladzijde is omgeslagen nu. Wij gaan er voor en kijken niet meer om. Met nieuwe mensen en hernieuwde moed. En veel goesting om er stevig tegenaan te gaan.

10-12-2008, 16:02 geschreven door Els Van Weert  

07-12-2008, 10:46 geschreven door Els Van Weert  

Persbericht : Huidige loonindex werkt niet

Volgende week verschijnt de nieuwste editie van het Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting, maar de onderzoekgroep van de Universiteit Antwerpen lichtte reeds vandaag een tip van de sluier. De centrale conclusie voor professor Jan Vranken en zijn team is dat de huidige loonindex niet werkt.

Een procentuele aanpassing van alle lonen zorgt er immers voor dat de hoogste lonen in absolute cijfers meer stijgen dan de laagste lonen. Uit het Jaarboek blijkt dat die hoge lonen dankzij het indexsysteem aan koopkracht winnen in plaats van hun koopkracht op hetzelfde peil te houden. Omgekeerd blijkt de loonstijging voor de laagste inkomens onvoldoende groot om het verlies aan koopkracht te compenseren.

Voor Vlaams Volksvertegenwoordiger Els Van Weert (VlaamsProgressieven) komt deze conclusie alvast niet als een verrassing. Het voorbije jaar voerde ze al meermaals een vurig pleidooi voor een ‘rechtvaardigheidsindex’.

De rechtvaardigheidsindex bestaat uit twee componenten:

Ten eerste moeten basisproducten die voor iedereen noodzakelijk zijn (zoals voedingsmiddelen, nutsvoorzieningen, kleding, GSM, computer, enz.) in de indexkorf veel zwaarder doorwegen dan luxegoederen die niet in ieders bereik liggen (zoals dure wagens, exclusieve reizen, elektronische snufjes, enz.). Want het huidige indexsysteem vormt – in tijden van stijgende prijzen van basisproducten en dalende prijzen van luxeproducten – een aanslag op de portemonnee van mensen die in hoofdzaak op basisproducten zijn aangewezen.

Ten tweede dienen indexaanpassingen voortaan in centen in plaats van in procenten te worden uitgekeerd. Een indexaanpassing levert dan evenveel op voor een minister of topmanager als voor een leefloontrekker, gepensioneerde, arbeider of gewone bediende.

Na onder meer de gouverneur van de Nationale Bank, Guy Quaden, en de gedelegeerd bestuurder van Agoria, Paul Soete, pleiten nu dus ook de onderzoekers van het Jaarboek Armoede en Sociale uitsluiting voor een wijziging van de huidige index. Het lijstje voorstanders wordt dus steeds langer en dat is een goeie zaak.

Els Van Weert: “De huidige index is in de praktijk asociaal want ze vergroot alleen maar de inkomenskloof. De grootverdieners gaan met de kersen lopen, de kleine inkomens blijven met peanuts achter. Geen enkele sociaalvoelende partij, of vakbond, mag zoiets aanvaarden.Ik betreur dat men momenteel in het interprofessioneel overleg niet verder kijkt dan de platgetreden paden en een hervorming van het indexsysteem niet durft te bekijken. “

Vlaamsprogressieven zal in de volgende weken met de wetenschappelijke argumenten in de hand de diverse besluitvormers opnieuw confronteren met haar voorstel voor een rechtvaardigheidsindex

04-12-2008, 17:40 geschreven door Els Van Weert  

zie ook www.zegeensja.be

30-11-2008, 19:11 geschreven door Els Van Weert  

14-10-2008, 10:29 geschreven door Els Van Weert  

Dit opiniestuk verscheen vandaag in De Morgen.

 “Moet Vl. Pro per se als aparte formatie overeind blijven? Is een eigen partij nog wel het juiste vehikel om ‘VlaamsProgressieve’ ideeën door te drukken? Dat is erg twijfelachtig. Zeg maar gewoon neen”, oordeelde Ruud Goossens, chef politiek bij De Morgen, zaterdag over onze linksliberale partij en haar kartel met de sp.a. Ik kroop in de pen voor een scherpe reactie. 

Beste Ruud Goossens,

‘VlaamsProgressieven, stoppen is geen schande’ was de kop die afgelopen zaterdag boven jouw analyseartikel prijkte. Hoewel verpakt als een dwingende uitnodiging tot euthanasie, las je bijdrage als het doodsbericht van onze partij.  Inclusief de bijhorende respectvolle ondertoon: over de doden niets dan goeds, toch?Laat me je om te beginnen iets onthullen over mezelf. Aan het eind van deze Vlaamse legislatuur (in juni 2009 dus) neem ik afscheid van de nationale politiek. Het is een keuze die ik voor mezelf in wezen al maakte enkele dagen vóór ik nu goed een jaar terug Bettina Geysen vroeg om een gooi te doen naar het voorzitterschap van onze partij.

Die keuze is zowel positief als negatief geïnspireerd. Positief, omdat ik als moeder van drie levensvrolijke en talentvolle opgroeiende kinderen een heel sterke drang voel om structureel meer tijd met hen door te brengen dan de afgelopen tien jaar door het hectische politieke leven vaak mogelijk bleek, niet zelden tot mijn eigen grote frustratie overigens. Positief ook omdat een afscheid van de nationale politiek betekent dat er toch ook nog dat tikje extra energie vrijkomt voor mijn schepenambt in Lier, die zo boeiende uitdaging waarvoor ik me ook de volgende jaren vol overgave en met ambitie zal smijten.

Maar Ruud, mijn afscheid van de nationale politiek is ook negatief geïnspireerd. Noem het een zwakte, maar het voortdurende en slopende gevecht tegen het  cynisme waarvan het Wetstraatmilieu zo doordrongen is, heeft zijn tol geëist: het is een gevecht waarvoor ik niet langer de daartoe zo noodzakelijke kracht kan opbrengen, althans niet in het spotlicht van media en parlement. Want van mijn al bij al vrij eenvoudige visie op de wezenlijke opdracht van de politiek –samen met gelijkgestemden en andersdenkenden verantwoordelijkheid opnemen om samen vorm geven aan een betere samenleving hier en elders – vind ik de afgelopen jaren in de Wetstraat nog te weinig sporen terug. Wel integendeel. Cynisme is de alom aanwezige parasiet die dat ideaal almaar meer leegzuigt en de mensen massaal doet afhaken. Onze democratie verwordt in een verschroeiend tempo tot een verdorde plant. Kwetsbaar om krakend vertrapt te worden wanneer de Dedeckers, Dewervers en Dewinters van deze wereld vroeger of later zouden besluiten om de rechtse handen in elkaar te slaan.

Authenticiteit
   
Wat ik me afvraag, Ruud: voelt ook een Wetstraatjournalist zich ooit medeschuldig aan de steile opgang van dat cynisme? Wordt op een Wetstraatredactie nog doorgedebatteerd over de eigen rol in dit verhaal? Wordt er nog doorgediscussieerd over de deontologische vraag waar als journalist schrijven over politiek eindigt, en waar als journalist politiek bedrijven begint? Niet alleen in jullie krant was de grens nooit eerder zo flinterdun. 

Want even terug naar mijn politieke partij die jij zaterdag haast bekommerd een spoedig levenseinde toewenste.  Natuurlijk is VlaamsProgressieven als politieke formatie in deze fase nog kleiner dan dat we dit voor onszelf dromen en ambiëren; misschien kunnen we inderdaad wel een bijkomende charismatische figuur als Bert Anciaux gebruiken in onze rangen, al werd de afgelopen tien jaar geen enkele politicus door Wetstraatpers meer verguisd dan Bert; en wellicht is links-liberalisme in het Vlaamse politieke landschap inderdaad de meest complexe ideologie om duiden.
 
Maar Ruud, mag er misschien ook nog een politieke formatie als de onze bestaan voor wie authenticiteit de voornaamste drijfveer vormt? En voor wie zin voor nuance geen belediging, maar een geuzentitel vormt? Wij zijn nu eenmaal geen partij van schreeuwers en demagogen. We beweren zelden dat een waarheid gitzwart of helderwit is. We hunkeren naar een clash tussen visies op de samenleving zoals die in politieke partijen worden vormgegeven, en kijken soms gefrustreerd toe hoe alles verengd wordt tot een haantjesgevecht tussen individuen. Individuen die door de media bovendien aan een zorgvuldige selectie onderworpen worden: want een soap met te veel acteurs zou voor de lezers of kijkers wel eens te moeilijk om volgen kunnen worden.

Voor onze partij – en ik kan hier ook spreken uit eigen ervaring – was de afgelopen jaren vaak slechts een bescheiden rol weggelegd in de politieke soap zoals die door jou en je collega’s journalisten mee wordt geschreven, Ruud. Maar als politieke partij weggeschreven worden uit het scenario? Ook scenarioschrijvers moeten weten waar de grenzen van hun deontologie liggen.

Politiek laboratorium

VlaamsProgressieven – en voordien spirit – mag er fier op zijn om in haar al bij al nog jonge bestaan al vele malen dienst gedaan te hebben als een progressief politiek laboratorium waar tal van vernieuwende ideeën bedacht en vormgegeven werden. Denk aan de verstrengde regels omtrent privéwapenbezit of aan onze voorstellen omtrent de omvorming van het huidige indexsysteem tot een rechtvaardigheidsindex, ideeën waarvan ik zelf aan de basis lag.

Maar ook aan onze innovatieve voorstellen omtrent nieuwe samenlevingsvormen, aan onze unieke visie op de interculturele samenleving of aan de concrete invulling van artikel 35 van de Grondwet om uit de communautaire impasse te geraken. We zijn een voorhoedepartij die nieuwe ideeën op de agenda plaatst die niet alleen hun weg vinden naar tal van maatschappelijke organisaties, maar die vaak ook door andere politieke partijen – niet in het minst door onze kartelpartner –worden overgenomen.
Die rol van progressieve voorhoedepartij zullen we ook de volgende jaren voluit opnemen, desnoods tegen de cynische stroom in. Soms met nieuwe mensen in de spotlichten dus. Maar daarom niet minder gesteund door de mensen die hen vooraf gingen.

17-09-2008, 10:38 geschreven door Els Van Weert  

Ziezo, het is er uit: zoals de meesten onder jullie inmiddels wel ergens konden lezen of horen, kondigde ik vandaag mijn afscheid aan uit de nationale politiek. Tot juni 2009 blijf ik uiteraard actief in het Vlaams parlement: ik heb er nog tal van voorstellen in petto rond thema’s als armoedebestrijding, geweld op school of gezonde voeding. Daarna wil ik me voluit concentreren op mijn schepenambt in Lier waar ik bevoegd ben voor Cultuur, Wijkwerking, Evenementen, Onderwijs, Duurzame Ontwikkeling en Ontwikkelingssamenwerking.

Sinds 1999 bekleedde ik een nationaal politiek mandaat. Als voorzitter van spirit (nu VlaamsProgressieven) smeedde ik samen met o.m. Patrick Janssen het kartel met sp.a. In 2004 trad ik toe tot de federale regering: ik was er verantwoordelijk voor de departementen Duurzame Ontwikkeling en Sociale Economie. Vorig jaar nam ik opnieuw mijn mandaat op als Vlaams parlementslid waarvoor ik in 2004 door de kiezers van de provincie Antwerpen werd verkozen. Sinds begin dit jaar cumuleerde ik dit nationaal mandaat met mijn schepenambt in Lier.

Al komt het velen onder jullie wellicht als een verrassing en spijt het me dat ik haast niemand voor deze aankondiging op de hoogte kon stellen: voor mezelf is dit wellicht de meest overwogen beslissing die ik ooit nam in mijn leven. En zelfs al was ik er op dat moment nog niet klaar voor om dit te verkondigen aan de buitenwereld: eigenlijk maakte ik deze keuze vorig jaar reeds op het moment dat ik Bettina Geysen aanzocht om zich kandidaat te stellen tot het voorzitterschap van onze partij.

Ik kies in de eerste plaats voor levenskwaliteit. Tien jaar bekleedde ik een nationaal mandaat, vijf jaar ervan bovendien in een extra opslorpende functie als partijvoorzitter of staatssecretaris. Ik heb prachtige tijden beleefd in de nationale politiek en geregeld ook mijn stempel kunnen drukken. Ik ben best wel fier dat ik aan de basis lag van de verstrengde regelgeving rond privéwapenbezit, dat ik als staatssecretaris twaalfduizend nieuwe banen in de sociale economie hielp creëren, dat ik via het Open Stadion Fonds de sociale rol van voetbal stimuleerde, dat ik de federale duurzaamheidstoets invoerde waardoor beleidsbeslissingen voortaan getoetst dienen te worden aan hun duurzaamheidsgehalte,  dat ik mee aan de wieg stond van het Vlaams Vredesinstituut, …

Al waren er ook mindere momenten: het is mooi geweest dus. Maar wat mensen soms al eens over het hoofd zien: dat vergt ook opofferingen, niet in het minst wat tijdsbesteding aan je gezin betreft. Ik kijk er dan ook enorm naar uit om de volgende jaren wat meer tijd en energie in mijn drie opgroeiende en levensvrolijke kinderen te kunnen investeren. Daarnaast wil ik me de komende jaren ook voluit smijten voor mijn mandaat als schepen in Lier. Mijn stad verdient die extra aandacht. Er is zoveel werk aan de winkel hier. Binnen enkele maanden volgt een referendum over de heraanleg van de Grote Markt waarvoor ik resoluut de JA-campagne zal ondersteunen. Ik koos ook bewust voor een heel ruime en boeiende bevoegdheidsportefeuille.

Nu ik na juni 2009 niet voortdurend zal hoeven te pendelen tussen Brussel en Lier, zal ik zeker ook nog een extra tandje bij kunnen steken om goede plannen te smeden en te realiseren voor de inwoners van Lier en Koningshooikt.Ik neem dan wel afscheid van de nationale politiek, ik blijf ook actief als partijmilitant van VlaamsProgressieven. Mijn partij zal altijd op mij kunnen blijven rekenen. Niet alleen als schepen in Lier, maar ook als basismilitant en lid van het partijbestuur en de partijraad.

Toegegeven, tegen het cynisme van het Wetstraatmilieu was ik soms wat moe gevochten. Vooral de manier waarop sommige media onze partij voortdurend in het hoekje trachten te drummen, voelde en voelt erg onrechtvaardig. Maar we zullen blijven vechten tegen die vooringenomenheid en onze plek in het politieke landschap veroveren en verzekeren. Onze partij, haar programma, haar mandatarissen en haar leden zijn het waard om voor gevochten te worden. Het is daarom goed dat frisse krachten het roer overnemen om die strijd in de nationale spotlichten voluit verder te voeren. Op mijn raad en daad mogen ze ook in de toekomst blijvend rekenen.

15-09-2008, 00:00 geschreven door Els Van Weert  

Interne milieuzorg op de kabinetten van de Vlaamse regering vormt hoegenaamd geen prioriteit voor Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur Hilde Crevits. Dat blijkt overduidelijk  uit een antwoord dat ik van haar ontving op een schriftelijke vraag ter zake. Ontgoochelend is dat. Net nu in de politieke wereld en in de publieke opinie stilaan doordringt hoe urgent de milieuproblemen zijn waarmee we wereldwijd geconfronteerd worden, blijkt de voorbeeldfunctie van de Vlaamse ministeriële kabinetten voor bevoegd minister Crevits van geen tel.

In een schriftelijke vraag polste ik minister Crevits naar haar ambities om – in navolging van o.m. een aantal ministeriële kabinetten en overheidsdiensten op federaal niveau – ook op het niveau van de Vlaamse kabinetten en administraties een zgn. EMAS (Eco-Management & Audit Scheme of milieubeheer & milieu-auditsysteem van de Europese Unie) in te voeren. EMAS is een doorgedreven vorm van intern milieubeleid: deelnemende organisaties onderzoeken de impact van hun activiteiten op het milieu, werken een concreet actieplan uit om die milieu-impact in aanzienlijke mate terug te dringen en durven daarbij zowel een interne als externe vorm van controle aan. De praktijk leert dat enkel een dergelijke doorgedreven, planmatige en begeleide aanpak tot betekenisvolle resultaten leidt. Zo niet verzandt interne milieuzorg al heel snel in vrijblijvende ad hoc maatregelen.

Maar dat laatste schijnt geen bekommernis te zijn van minister Crevits. Enkel binnen het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie lopen momenteel de voorbereidingen om een ISO 14001-certificaat te behalen: dat is bovendien een milieuzorgsysteem van niveau 3 en geen milieuzorgsysteem van niveau 4 zoals EMAS dat is. Achter dat voor niet-ingewijden wellicht weinigzeggend onderscheid gaat nochtans een wezenlijke beleidskeuze schuil: als zelfs het voor milieu bevoegd departement geen hogere ambities koestert, zegt dat veel over de prioriteit die interne milieuzorg momenteel geniet op het Vlaamse niveau.

Wat de Vlaamse ministeriële kabinetten betreft, is het antwoord van Crevits nog meer veelzeggend. Crevits minimaliseert de milieu-impact van de Vlaamse kabinetten, hoewel die met ca. 450 werknemers de proportie aannemen van een flink uit de kluiten gewassen bedrijf. Verder stelt ze onomwonden dat het geen zin heeft milieuzorgsystemen op te leggen tegen de wil van ‘het management’ in.

Ik ben er nochtans van overtuigd dat bij verschillende Vlaamse ministers er wel degelijk bereidheid is om werk te maken van een gestructureerd systeem van interne milieuzorg. Maar dat vraagt wel om een bevoegd minister die de maatschappelijke voorbeeldfunctie van ministeriële kabinetten ernstig neemt en het voortouw neemt om de reële milieu-impact van de Vlaamse kabinetten terug te dringen. Niet om een minister die zich tevreden stelt met de jaarlijkse deelname van kabinetten aan een aantal mediagenieke acties als de Dikke Truien-dag.

09-07-2008, 09:33 geschreven door Els Van Weert  

Volgende melding bereikte mij zeer recent vanuit het Bureau van het Vlaams parlement:

“Het Bureau neemt kennis van de brief van Vlaams volksvertegenwoordiger Els Van Weert van 16 juni 2008 betreffende een voorstel in verband met de indexering van de weddes van de Vlaamse volksvertegenwoordigers. Het Bureau neemt akte van het verzoek, maar is van mening dat het niet opportuun is het mechanisme van de loonindexering in vraag te stellen.”

Waarvan acte dus.

08-07-2008, 14:41 geschreven door Els Van Weert  

Mijn blog van 3 januari

Voor een leefloontrekker, arbeider of bediende met een bescheiden inkomen betekent een indexaanpassing met 2% een druppel op een hete plaat. Want 2% verhoging betekent voor een gezin dat moet rondkomen met een leefloon concreet maar 18 euro extra per maand. 2% voor iemand met een inkomen van 1500 euro betekent 30 euro extra. Terwijl 2% voor een minister of topmanager dan weer om en bij de 150 euro extra per maand oplevert. Dat zijn minstens twee onrechtvaardigheden samen. (....) Om deze onrechtvaardigheid weg te werken heb ik het voorstel van de rechtvaardigheidsindex gelanceerd. Een nieuwe indexformule die bestaat uit twee onderdelen. Enerzijds moeten de basisproducten zwaarder doorwegen in de indexkorf en anderzijds pleit ik voor een verhoging van de index in centen in plaats van procenten. Iedereen hetzelfde bedrag dus, wat ten opzichte van het huidige systeem een verbetering zal betekenen voor de lagere en middeninkomens. Om de nieuwe regering aan te sporen nu snel werk te maken van concrete oplossingen voor de koopkrachtproblemen zullen we de komende week met spirit in de verschillende Vlaamse provincies actie voeren.

Om de huidige inflatiecrisis te bestrijden gaan inmiddels stemmen op om een indexaanpassing over te slaan, een zgn. indexsprong (zie bvb. professor Marc De Vos van de Universiteit Gent, De Morgen van 8 april). Onaanvaardbaar is dit voor mij niet, mits deze operatie uitgaat van eenzelfde sociale rechtvaardigheidsgedachte die ook aan onze voorstellen omtrent een rechtvaardigheidsindex ten gronde ligt. Laat het mij concreet maken: een indexsprong voor lonen van 4000 euro bruto of meer lijkt mij gezien de ernst van de economische crisis best verdedigbaar. Nog maar net na de aanpassing in februari van dit jaar zou ikzelf als Vlaams parlementslid na een nieuwe indexaanpassing vanaf mei maandelijks op nog eens 167 euro extra mogen rekenen. Voor ACV-topman Luc Cortebeeck vermoed ik – mij baserend op wat hij over zijn loon zelf zei in een interview met Vacature – maandelijks een extra bedrag van ca. 110 euro. En Guy Quaden – u weet wel, vier keer beter betaald dan zijn Amerikaanse ambtscollega Ben Bernanke – zou bij een nieuwe indexaanpassing maandelijks mogen rekenen op zowat 790 euro extra. .

Laat ons wel wezen: geen van ons drieën heeft deze bedragen nodig om zijn of haar koopkracht op peil te houden, zoals dat dan heet. Mensen met lagere inkomens des te meer. Laat de rijken de crisis betalen, luidde het in de tijd. Dit lijkt mij een uitstekend moment om die slogan van kleinlinks op een erg verdedigbare manier om te zetten in beleidspraktijk.

Zoals de inflatie nu evolueert zal er in 2008 drie keer een aanpassing van de lonen aan de index zijn.
Ongeacht of je een hoog of een laag loon hebt, komt er binnenkort 2% bij je loon bij.Voor de mensen met een laag loon is dat weliswaar soms een magere maar noodzakelijke troost; voor mensen met een hoog loon zoals parlementsleden of laat staan ministers begint het dit jaar stilaan gênant te worden.

Els Van Weert : “ Nog maar net na de aanpassing van mijn loon in februari van dit jaar mag ik als Vlaams parlementslid na een nieuwe indexaanpassing vanaf volgende maandmaandelijks nog eens op 167 euro extra rekenen. Als de berichten over de steeds stijgende inflatie waarheid blijken, komt er in november of december een derde keer dit jaar een verhoging van dezelfde grootte.
Concreet stijgt het loon van een Vlaams parlementlid in 2008 dan met een slordige 500 euro.
Dat is niet meer rechtvaardig en ik vind het zelfs gênant worden.”

Ook andere mensen met een hoog inkomen – denk bijvoorbeeld maar aan topambtenaren, maar ook aan topmensen bij de vakbond – hebben geen nood aan drie procentuele indexaanpassingen per jaar.Niemand van deze groep heeft deze bedragen nodig om zijn koopkracht op peil te houden, zoals dat heet. Mensen met lagere inkomens des te meer.

13-06-2008, 07:12 geschreven door Els Van Weert  

In Villa Politica kon ik ons idee van een centenindex uitleggen. Ook mijn voorstel voor een indexsprong voor hoge lonen kwam aan bod. Het interview begint op 60m32s

10-06-2008, 23:59 geschreven door Els Van Weert  

Daarnaast is de invoering van een centenindex in plaats van een procentenindex een voorstel dat nu echt eens serieus moet bestudeerd worden door de sociale partners.

Voor hoge lonen is een indexsprong ( het overslaan van een indexaanpassing) gezien de ernst van de economische situatie best verdedigbaar. Daarnaast moet er door de sociale partners eens goed bestudeerd worden of we de procentenindex niet stilaan kunnen vervangen door een centenindex .VlaamsProgressieven wil een index die wordt uitgekeerd in centen en niet in procenten. Een indexaanpassing levert dan evenveel op voor een minister of topmanager als voor een leefloontrekker, gepensioneerde, arbeider of gewone bediende.

Zoals de inflatie nu evolueert zal er in 2008 drie keer een aanpassing van de lonen aan de index zijn.
Ongeacht of je een hoog of een laag loon hebt, komt er binnenkort 2% bij je loon bij.Voor de mensen met een laag loon is dat weliswaar soms een magere maar noodzakelijke troost; voor mensen met een hoog loon zoals parlementsleden of laat staan ministers begint het dit jaar stilaan gênant te worden.

Els Van Weert : “ Nog maar net na de aanpassing van mijn loon in februari van dit jaar mag ik als Vlaams parlementslid na een nieuwe indexaanpassing vanaf volgende maandmaandelijks nog eens op 167 euro extra rekenen. Als de berichten over de steeds stijgende inflatie waarheid blijken, komt er in november of december een derde keer dit jaar een verhoging van dezelfde grootte.
Concreet stijgt het loon van een Vlaams parlementlid in 2008 dan met een slordige 500 euro.
Dat is niet meer rechtvaardig en ik vind het zelfs gênant worden.”

Ook andere mensen met een hoog inkomen – denk bijvoorbeeld maar aan topambtenaren, maar ook aan topmensen bij de vakbond – hebben geen nood aan drie procentuele indexaanpassingen per jaar.Niemand van deze groep heeft deze bedragen nodig om zijn koopkracht op peil te houden, zoals dat heet. Mensen met lagere inkomens des te meer.

VlaamsProgressieven roept de sociale partners op om dit debat eindelijk aan te durven gaan.
De uitgangspunten van het indexsysteem (met o.m. de automatische koppeling van de lonen aan de index) kunnen behouden blijven, maar de modaliteiten moeten rechtvaardiger worden ingevuld opdat ook de koopkracht van de meest kwetsbaren in onze samenleving beter kan worden gevrijwaard dan volgens het huidige indexsysteem het geval is.

Kijk ook nog eens naar www.bloggen.be/rechtvaardigheidsindex

29-05-2008, 00:00 geschreven door Els Van Weert  

‘Kathleen, of de schijn van het zijn' luidde gisteren de titel van ‘Pauli’s pen’, een rubriek waarin De Morgen-journalist Walter Pauli geregeld zijn licht laat schijnen over het reilen en zeilen in de Wetstraat. Kern van zijn boodschap: Vlaams minister Kathleen Van Brempt – ooit een beloftevolle politica die mee symbool stond voor de vernieuwing binnen sp.a – is verworden tot een mediageile tafelspringer die niet te beroerd is om naast zichzelf desnoods ook haar eigen kinderen te prostitueren om toch nog maar eens met haar snoetje in de krant of op TV te komen. Een zwierig geschreven column, zij het qua tonaliteit niet bepaald verfijnd. Niet gespeend van enige zelfingenomenheid ook. Pauli’s pen, maar Hugo Camps was nooit veraf.

De kritiek aan het adres van Kathleen oogde sterk overtrokken en onnodig persoonlijk. En ontbrak geloofwaardigheid wegens onvoldoende ‘fond’. Want Pauli verwijt Kathleen Van Brempt haar kunstjes te vertonen in het circus genaamd Wetstraat. Maar ontbeert zelfs maar een minimale zin voor zelfkritiek om toe te geven dat journalisten in deze metafoor niet zelden de rol van circusdirecteur spelen, die de circusartiesten alsmaar aanporren om het publiek te geven wat het wil: licht verteerbaar vertier; amusement en sensatie; en als je ‘babe-gehalte’ groot genoeg bevonden wordt, graag ook een tikje sensualiteit.

‘Meedraaien in de mallemolen!’ luidt het ordewoord dat je als politicus zowel door journalisten als spin doctors wordt toegeroepen. Je politieke idealen, initiatieven en realisaties grotendeels prediken in de woestijn is immers het weinig aanlokkelijke alternatief. Toch laat ik het circus graag aan mij voorbijgaan. Dat journalisten de wetmatigheden van de Wetstraat hekelen alsof zij op die wetmatigheden zelf geen gigantische impact hebben, stoort me mateloos. Of hij dat nu graag hoort of niet: ook Walter Pauli maakt deel uit van de cocon van de Wetstraat. Een cocon die alsmaar minder mensen weet te beroeren. Een cocon waar alsmaar meer mensen het hoofd van afwenden.

Liever dan als pot de ketel te verwijten dat hij (of in dit geval: zij) zwart ziet, zouden Pauli en zijn collega’s een debat ten gronde kunnen openen over de scheefgelopen relaties tussen media, politiek en publieke opinie. Mijn pen is dan wel niet zo scherp als de zijne, toch zal ik dat debat graag mee helpen stofferen.

24-05-2008, 13:23 geschreven door Els Van Weert  

Bij uw aantreden als minister in de regering Leterme gunden wij u – en met ons het gros van de humanitaire organisaties – graag het voordeel van de twijfel. Vooreerst omdat migratie en asiel voor de eerste maal in onze politieke geschiedenis als voldoende belangwekkend werden beschouwd om behartigd te worden door een minister die daar voluit voor kan gaan. Vervolgens omdat de teksten van het regeerakkoord – hoewel badend in een flou politique – indien voluntaristisch geïnterpreteerd u toch de mogelijkheid boden om verder te evolueren naar een beleid dat in de eerste plaats op humanitaire leest is geschoeid.

Amper anderhalve maand na uw aantreden heeft die voorzichtige hoop plaats gemaakt voor bittere ontgoocheling en diepe verontwaardiging. U weet ongetwijfeld wat de aanleiding vormt voor deze radicale omslag. Toen op dinsdag 29 april enkele honderden mensen betoogden voor de gebouwen van de Dienst Vreemdelingenzaken om uiting te geven aan hun grieven, werden tientallen actievoerders hardhandig opgepakt door de politie. Diezelfde Dienst Vreemdelingenzaken besloot daarop wraak te nemen op de meest cynische manier denkbaar: elf aangehouden actievoerders zonder papieren kregen immers te horen dat ze kortelings ons land zouden worden uitgezet.

Mevrouw de minister, wij zijn zondermeer verbijsterd over deze beslissing van uw diensten die wij – weloverwogen – durven catalogeren als een maatregel die volstrekt haaks staat op onze democratische traditie. Eén van de meest fundamentele mensrechten – met name het recht op vrije meningsuiting – wordt hier immers op flagrante wijze met voeten getreden. Ook mensen zonder papieren, mevrouw de minister, genieten dit universele mensenrecht.

Enkel in totalitaire regimes worden kritische stemmen ten aanzien van de overheid op een dergelijk vergaande wijze monddood gemaakt. Van u die zich als politica expliciet inschrijft in een liberale traditie kunnen wij de uitwijzing van deze actievoerders begrijpen noch aanvaarden. Wij vragen u dan ook met de sterkst mogelijke klem, mevrouw de minister: laat onze vrienden vrij.

Teken de internetpetitie en steun de actievoerders die dreigen uitgewezen te worden op http://www.ipetitions.com/petition/laatonzevriendenvrij/

Els Van Weert (Vlaams parlementslid voor VlaamsProgressieven)
Frank Wauters (partijbestuurslid VlaamsProgressieven en initiatiefnemer van de humanitaire organisatie Laat Onze Vrienden Blijven)    

13-05-2008, 07:11 geschreven door Els Van Weert  

Vrije tribune in De Morgen van 8 mei

De problemen met crimineel ontspoorde jongeren nemen toe, de ernstige feiten verplichten politici tot een krachtige reactie. Als VlaamsProgressieven nemen we de handschoen op, maar dan zonder te vervallen in simplistische voorstellen genre boot camps of heropvoedingskampen. Onze samenleving heeft heus geen nood aan een afdankertje van de Amerikaanse conservatieven dat haar failliet reeds lang bewezen heeft.

Het is niet voor niets dat in de VS het ene boot camp na het andere gesloten wordt nu blijkt dat ze meer wantoestanden veroorzaken dan dat ze jongeren op het juiste pad brengen. Het is dwaas en populistisch of minstens pijnlijk ondoordacht om te denken dat je de problematiek van moeilijke en criminele jongeren met dergelijke kampen zal klaren. Heropvoeden en klaar is kees? Vergeet het maar, zo werkt het niet.

Laat ons duidelijk zijn: ook als VlaamsProgressieven willen we geweld en misdrijven van jongeren niet vergoelijken of bedekken met de mantel der liefde. Een duidelijke en vroegtijdige reactie op normoverschrijding is zondermeer noodzakelijk. Maar wij ijveren voor oplossingen die werken. Oplossingen die niet alleen de probleemjongeren zelf, maar ook hun natuurlijke leefomgeving (hun gezin, school en netwerk van kennissen) mee in ogenschouw nemen. Want een jongere even weghalen uit een negatief milieu en hem of haar er een paar maanden later weer in droppen zonder tegelijkertijd ook dat milieu beïnvloed te hebben, zal weinig effect ressorteren. Zeker omdat die moeilijke levenscontext vaak mee aan de oorzaak ligt van het ontspoorde gedrag.

In Vlaanderen is via de bijzondere jeugdzorg het gepaste instrumentarium aanwezig om ter zake ook effectieve resultaten te boeken. Alleen, we hebben schandalige lange wachttijden die een welvarende regio als de onze onwaardig zijn. Het Globaal Plan van Inge Vervotte en Steven Vanackere is too little, too late. Het kan toch niet dat het soms meer dan een jaar duurt voor er iets gebeurt met de jongere? Want die tijd blijkt niet zelden ruim voldoende om van kleine feiten naar ernstige misdrijven te evolueren.

Wij pleiten daarom voor voldoende opvang- en begeleidingsmogelijkheden om alle kinderen en jongeren te helpen, of ze nu het slachtoffer zijn van bepaalde criminele feiten of er zelf plegen. Daarom stellen wij voor de financiële instroom voor de bijzondere jeugdzorg af te stemmen op de zorgvragen die er zijn in plaats van omgekeerd, zoals vandaag helaas het geval is.

Vergelijk het met de gezondheidszorg. Je bent ernstig ziek, maar de dokter laat weten dat je pas binnen vier maanden kan behandeld worden omdat je 43ste staat op de wachtlijst. Dan is het misschien al te laat. Dat is ook zo voor de jongeren die op het criminele pad geraken. Keer daarom de logica om: elke hulpvraag moet direct en adequaat worden opgepakt. Daar moet de overheid – vooral de Vlaamse – het nodige geld voor vrijmaken.

Opsluiten kan in ultieme gevallen de enige aangewezen aanpak zijn. Het is daarbij onaanvaardbaar dat wie erge feiten pleegt, dezelfde dag het politiekantoor of het bureau van de jeugdrechter uitwandelt, omdat er geen ‘plaats’ wordt gevonden. Maar tegelijk moet het sanctioneren ook opgevolgd worden. Jongeren die morgen een jeugdgevangenis of een gesloten instelling uitwandelen, maar niet intens worden begeleid door een sociale werker, komen later in 2/3de van de gevallen terug.

Jongeren in jeugdgevangenissen wegstoppen, is het probleem parkeren tot ze 18 jaar zijn. Vaak zijn die jeugdgevangenissen ook leerscholen van criminaliteit en broedplaatsen van recidive. Gevolg: na de jeugdgevangenis zijn jongeren enkel rijp voor de volwassenengevangenis en niet voor de samenleving. Jongeren actief aanzetten om zich te herpakken is daarom de boodschap. Eenvoudig is dat niet, maar toch zijn er behoorlijk wat succesverhalen.

Het klinkt misschien minder stoer aan de toog, maar als we echt resultaten willen boeken in de richting van een veiligere samenleving waarin minder jongeren ontsporen, dan is er voor ons slechts één krachtdadig antwoord: keer de logica om van de financiering van de jeugdzorg.

De hulpvraag moet de financiering bepalen, net zoals in de gezondheidszorg. En daar moeten we als hoog ontwikkelde samenleving het nodige geld voor uittrekken. Om te voorkomen dat we nog meer criminaliteit krijgen. En ja, dat zal behoorlijk wat geld kosten … Maar finaal veel minder dan al te laks te handelen om dan over 10 jaar vast te stellen dat we steeds meer volwassen gevangenen hebben, met een crimineel parcours dat in hun jeugdjaren startte, maar steeds verwaarloosd is.

08-05-2008, 07:22 geschreven door Els Van Weert  

28-04-2008, 23:15 geschreven door Els Van Weert  

26-04-2008, 10:07 geschreven door Els Van Weert  

Een Vlaams gezin genereert gemiddeld per jaar 39 kg huis-aan-huis reclame papierafval. Veel gezinnen helpen al mee aan het verminderen van die papierberg door nutteloos papier buiten de deur te houden via allerlei soorten stickers op de brievenbus.

Weinig gezinnen ontsnappen echter aan de ongeveer 2,5 kg papier die elk jaar in de periode augustus, september door de firma Truvo (voorheen Promedia) voor de deur van elke woning in de vorm van een witte en een gele telefoongids wordt neergelegd.

De firma Truvo stelt de informatie die men in de gidsen vindt ook ter beschikking op de websites www.1207.be en www.goudengids.be.

Vlaanderen telt meer dan 2,4 miljoen internetaansluitingen en ongeveer 2,7 miljoen gezinnen. Het spreekt voor zich dat vele honderdduizenden gezinnen, omdat ze de telefoongegevens via internet kunnen raadplegen, geen gebruik meer maken van de papieren gidsen. Bij veel gezinnen gaat de 2,5 kg papier zelfs onmiddellijk bij het oud papier.

Het aan ieder gezin ter beschikking stellen van de papieren gidsen is dan ook volledig achterhaald. Een selectieve verspreiding lijkt aangewezen. Het reduceren van het aantal gidsen met bijvoorbeeld 30 %, wat zeker haalbaar is gezien de verspreiding en het gebruik van internet, levert een reductie van meer dan 2 miljoen kg papier op. Volgens cijfers van de Vlaamse papierindustrie zorgt de productie van 1 ton papier voor 525 kg CO². Een reductie van 2000 ton papier zorgt dan ook onmiddellijk voor een verminderde uitstoot van meer dan 1 miljoen kg CO².

Momenteel is het mogelijk om zich via www.1207.be uit te schrijven voor de bedeling van de witte gids. Veel mensen gaan ervan uit dat dit automatisch betekent dat men ook geen gele gids meer krijgt, maar volgens een woordvoerder van Truvo is dat een vergissing, want het niet aanleveren van de gele gids is met de nieuwe telecomregelgeving wettelijk niet geregeld. Truvo behoudt zich dus het recht voor om iedereen een gele gids te blijven leveren.

Het lijkt logisch dat er in het kader van afvalpreventie bekeken wordt of een structurele vermindering van het aantal telefoongidsen mogelijk is.

1. Heeft de minister al laten nagaan in welke mate het terugdringen van het aantal telefoongidsen dat bij de Vlaamse gezinnen verspreid wordt, een bijdrage kan leveren in het halen van nog betere cijfers qua afvalpreventie?

2. Heeft de minister binnen haar bevoegdheden reeds stappen gezet richting Truvo of richting federale regering om het selectief verspreiden van telefoongidsen ingang te doen vinden?

3. Heeft de minister een bepaalde doelstelling inzake het terugdringen van het aantal kg papierafval dat een gemiddeld gezin produceert ?
Zo ja, over hoeveel kg gaat het en binnen welke termijn wil de minister dat realiseren?

ANTWOORD van minister Crevits op vraag nr. 475 van 6 maart 2008 van ELS VAN WEERT

1. In het kader van het Uitvoeringsplan Milieuverantwoord beheer van huishoudelijke afvalstoffen onderneemt de OVAM samen met de betrokken actoren/organisaties, afvalpreventie-initiatieven, ook voor papierafval. Zo werd nog in november 2007 via de STIP-berichten van de OVAM de aandacht gevestigd op de mogelijkheid om via www.1207.be te laten registreren of de klant nog een papieren telefoonboek (witte en gouden gids) wenste te ontvangen of niet.

Daarnaast beschouwen wij de telefoonboeken als reclamedrukwerk. De nieuwe milieubeleids-overeenkomst reclamedrukwerk (principieel goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 14.3.2008) voorziet de opmaak van een afvalpreventieplan. Een actie om de verspreiding van papieren telefoonboeken te voorkomen moet hierin opgenomen worden. Aangezien de overeen-komst nog definitief moet worden goedgekeurd is de sector van het reclamedrukwerk nog niet begonnen met een onderzoek naar de impact van dergelijke preventiemaatregel.

2. Op dit moment werd door de OVAM nog geen contact opgenomen met Truvo of de federale overheid in verband met de verspreiding van papieren telefoonboeken. Er wordt gewacht op de definitieve goedkeuring van de milieubeleidsovereenkomst reclamedrukwerk en het bijhorende afvalpreventieplan om op dit vlak actie te ondernemen samen met de betrokken organisaties.

3. Het Uitvoeringsplan Milieuverantwoord beheer van huishoudelijke afvalstoffen 2008-2015, dat begin 2008 van kracht is geworden, voorziet globaal een afvalpreventie van 2% per jaar voor de droge fracties (waaronder papier en karton) om de toename door economische en bevolkingsgroei te compenseren. Hoe die preventie specifiek binnen de fractie papier en karton wordt verwezenlijkt, is niet verder gespecificeerd in het voormelde uitvoeringsplan. Dat behoort tot de vrijheid van de betrokken sectoren.

In de milieubeleidsovereenkomst reclamedrukwerk wordt ook gestreefd naar een reductie in gewicht van de effectieve oplage van 8% tegen 31 december 2008 en zelfs van 16% tegen 31 december 2010, ten opzichte van de oplage in het referentiejaar 2005. Deze doelstellingen gelden eveneens voor de telefoonboeken.

24-04-2008, 00:00 geschreven door Els Van Weert  

23-04-2008, 16:43 geschreven door Els Van Weert  

Toen ik daags voor ons partijcongres van afgelopen zaterdag overpeinsde welke boodschap ik wou meegeven, stootte ik op internet op het levensverhaal van Martha, een dappere gepensioneerde vrouw die haar leven lang al vecht tegen armoede en sociale uitsluiting in haar eigen bestaan.

Haar levensverhaal (je kan het in zijn volledige versie lezen via Indymedia) greep me heel erg aan. Ik besloot de congresgangers even mee te nemen in het levensverhaal van Martha. Ik sprak over haar tegenslagen, maar ook over de veerkracht waarmee ze telkens weer wist terug te vechten. Over haar angst , maar ook over haar hoop. Over haar droefenis, maar ook over de lichtpuntjes in haar soms donkere bestaan.

Het verhaal van Martha is helaas geen alleenstaand verhaal. In een periode waarin honderdduizenden kooplustigen met hun geld eigenlijk nog amper blijf weten, kreunen honderdduizenden anderen onder de stijging van voedselprijzen en andere basisproducten. In een periode waarin Vlaanderen jaar na jaar bijna triomfantelijk kan uitpakken met mooie begrotingsresultaten, leveren honderdduizenden lotgenoten van Martha een dagelijkse strijd om de eindjes aan elkaar te knopen.

Vele politieke partijen schijnen kansarmoede te beschouwen als een onvermijdbaar randfenomeen in onze grotendeels welvarende samenleving. Als mandataris van een radicaal progressieve partij als de onze die rechtvaardigheid en solidariteit tot haar absolute kernwaarden rekent, zal ik die cynische houding met al mijn kracht bestrijden.

Daarom zeggen wij ‘neen’ aan de vlaktaks van Open VLD die er enkel op gericht is de inkomenskloof te vergroten in plaats van te verkleinen. Daarom zal armoedebestrijding door ons steeds opnieuw bovenaan de politieke agenda geplaatst worden indien de Vlaamse regering nog maar eens vaststelt dat er voldoende middelen voorradig zijn.

En daarom durft onze partij tegen de behoudsgezindheid van werkgevers en vakbonden in voluit te pleiten voor de hervorming van de huidige index tot een rechtvaardigheidsindex. Voor een index dus waarin basisproducten veel zwaarder dan vandaag zouden doorwegen in verhouding tot luxeproducten. Voor een index ook die wordt uitgekeerd in centen en niet langer in procenten.

Daar wil ik samen met al onze militanten voor vechten. Want voor de Martha’s van deze wereld doen wij samen aan politiek.

22-04-2008, 00:10 geschreven door Els Van Weert  

Het was een enthousiasmerend congres gisteren. Het laatste congres van spirit, tegelijk het eerste van onze tot VlaamsProgressieven herdoopte partij.

Een operatie die ik als voormalig spirit-voorzitter ten volle ondersteun. We zochten naar duidelijkheid en hebben die gevonden. Dat VlaamsProgressieven minder trendy zou klinken dan spirit: het zij zo. Grappig om horen bovendien als die kritiek dan komt uit de mond van mensen die de naam spirit vroeger afdeden als te frivool of te weinigzeggend.

We hebben inmiddels bewezen dat we over de nodige veerkracht beschikken om een electorale tegenslag zoals die van juni 2007 te verwerken. Een tegenslag waarvan we overigens – en dat schijnen sommigen wel eens over het hoofd te zien – meer slachtoffer dan oorzaak waren.

Liever dan die frustratie publiek te ventileren, hebben we gekozen voor een grondige herbronning. Dat proces heeft zijn vruchten afgeworpen. Samen met het zelfvertrouwen is ook de strijdlust terug. Geen beter symbool om die wederopstanding te bezegelen en duidelijk te maken aan de publieke opinie dan een nieuwe naam.

Als VlaamsProgressieven minstens 5% van het Vlaamse electoraat veroveren: het is een uitdaging waar ik maar wat graag mee de schouders onder zet.

20-04-2008, 20:03 geschreven door Els Van Weert  

19-04-2008, 20:11 geschreven door Els Van Weert  

“2008 wordt het jaar van de waarheid voor de index”, orakelt Guy Quaden dezer dagen ten aanzien van iedereen die het horen wil. De gouverneur van de Nationale Bank voelt de hete adem van zijn Europese collega’s in de nek en lonkt nauwelijks verholen naar de afschaffing van de automatische koppeling van de lonen aan de index. Want die is al langer een doorn in het oog van het Europese neoliberaal establishment. Een selecte herenclub waartoe ook Quaden graag behoort. En waarbinnen immoreel misbruik van een instrument als de notionele interest ongetwijfeld eerder instemmend gegniffel dan kritiek oplevert. Ontluisterende praktijken toch voor iemand met socialistische roots.

Redenen om de automatische koppeling van de lonen aan de index in vraag te stellen, zie ik niet. Ik steun de vakbonden dan ook in hun verzet tegen ideeën in die richting die de sociale ongelijkheid enkel zouden versterken en bovendien wel erg eenzijdig de werkgeversbelangen voor ogen hebben. Maar angst voor hervormingen in neoliberale richting ontslaat de vakbonden niet van de plicht om zelf mee na te denken over een meer sociale invulling van het indexsysteem. .

Een meer sociale invulling van het indexsysteem is exact wat we met spirit beogen met onze voorstellen omtrent een rechtvaardigheidsindex. Voor ons moeten basisproducten die voor iedereen noodzakelijk zijn (voedingsmiddelen, kleding, GSM, computer, …) in de indexkorf veel zwaarder doorwegen dan luxegoederen die niet in ieders bereik liggen (dure wagens, exclusieve reizen, elektronische snufjes, …). Want het huidige indexsysteem vormt – in tijden van stijgende prijzen van basisproducten en dalende prijzen van luxeproducten – een aanslag op de portemonnee van mensen die in hoofdzaak op basisproducten zijn aangewezen. Bovendien willen we een index die wordt uitgekeerd in centen en niet in procenten. Een indexaanpassing levert dan evenveel op voor een minister of topmanager als voor een leefloontrekker, gepensioneerde, arbeider of gewone bediende. .

Onze voorstellen omtrent een fundamentele hervorming van het huidige indexsysteem tot een rechtvaardigheidsindex zijn voorstellen die – daar zijn we ons van bewust – slechts op middellange termijn kunnen gerealiseerd worden: de geesten daartoe moeten rijpen, niet in de laatste plaats bij de vakbonden. Fundamentele hervormingen als deze voer je ook beter door in economisch meer stabiele tijden. .

Om de huidige inflatiecrisis te bestrijden gaan inmiddels stemmen op om een indexaanpassing over te slaan, een zgn. indexsprong (zie bvb. professor Marc De Vos van de Universiteit Gent, De Morgen van 8 april). Onaanvaardbaar is dit voor mij niet, mits deze operatie uitgaat van eenzelfde sociale rechtvaardigheidsgedachte die ook aan onze voorstellen omtrent een rechtvaardigheidsindex ten gronde ligt. Laat het mij concreet maken: een indexsprong voor lonen van 4000 euro bruto of meer lijkt mij gezien de ernst van de economische crisis best verdedigbaar. Nog maar net na de aanpassing in februari van dit jaar zou ikzelf als Vlaams parlementslid na een nieuwe indexaanpassing vanaf mei maandelijks op nog eens 167 euro extra mogen rekenen. Voor ACV-topman Luc Cortebeeck vermoed ik – mij baserend op wat hij over zijn loon zelf zei in een interview met Vacature – maandelijks een extra bedrag van ca. 110 euro. En Guy Quaden – u weet wel, vier keer beter betaald dan zijn Amerikaanse ambtscollega Ben Bernanke – zou bij een nieuwe indexaanpassing maandelijks mogen rekenen op zowat 790 euro extra. .

Laat ons wel wezen: geen van ons drieën heeft deze bedragen nodig om zijn of haar koopkracht op peil te houden, zoals dat dan heet. Mensen met lagere inkomens des te meer. Laat de rijken de crisis betalen, luidde het in de tijd. Dit lijkt mij een uitstekend moment om die slogan van kleinlinks op een erg verdedigbare manier om te zetten in beleidspraktijk.

Meer over de rechtvaardigheidsindex en over de index in het algemeen kan je vinden op mijn themablog www.bloggen.be/rechtvaardigheidsindex

11-04-2008, 11:24 geschreven door Els Van Weert  

Woensdag werd in het Vlaams Parlement in het actualiteitsdebat over jongerengeweld door Lijst Dedecker voor de zoveelste keer gepleit voor het invoeren van bootcamps . Ik kreeg het de laatste dagen wat op mijn heupen van de beweringen van Jurgen Verstrepen en zijn partij die helemaal vol is van het idee dat boot camps naar Amerikaans voorbeeld een oplossing zouden zijn voor het beteugelen van geweld door jongeren.

Verstrepen haalde allerlei cijfers en citaten naar boven tijdens zijn betoog over het geweld op de bussen maar zijn huiswerk over boot camps heeft hij duidelijk niet gedaan. Boot camps werken niet en dat is ondertussen wetenschappelijk en ook in de praktijk bewezen. Daar heb ik hem dan ook op gewezen.

Ook in Nederland en Duitsland dook de laatste maanden de idee van een bootcamp naar Amerikaans voorbeeld op.

Populistische politici moeten ophouden met straffe verklaringen af te leggen over harde maatregelen waarvan al lang bewezen is dat ze niet werken. Alleen maatregelen die bewezen hebben resultaat te boeken moeten overwogen worden. Dat zijn boot camps, heropvoedingskampen, drilkampen of hoe je ze ook noemt duidelijk niet.

Ik heb er natuurlijk niets op tegen dat er gezocht wordt naar goede maatregelen om geweld bij jongeren, en geweld tout court te bestrijden. Ik heb wel een probleem met simplistische voorstellen. Wat natuurlijk wel werkt is hard roepen om harde maatregelen. Veel mensen houden nu éénmaal van simpele ‘ oplossingen’ en dat is ook de reden waarom populisten in binnen- en buitenland zo hard roepen.

In de Verenigde Staten, waar de boot camps in de jaren ’80 uitgevonden zijn, worden er meer en meer gesloten omdat ze het omgekeerde doen waarvoor ze bedoeld zijn. Een rapport van de GAO ( Government Accountability Office ) dat in november 2007 aan het Congres werd voorgesteld spreekt van 10 bekende doden sinds 1990, 1600 meldingen van geweld in 2005 en duizenden sinds 1990. Mishandelingen waren dus schering en inslag. Wetenschappelijk onderzoek toonde ook aan dat bij jongeren die in een boot camp zaten de recidivecijfers niet beter waren dan bij gewone detentie. Vernedering, lijfstraffen en ijzeren discipline stromen het karakter van de jonge criminelen niet zoals de conservatieven hadden gehoopt.

Ondertussen sloot de staat Florida in april 2007 alle boot camps. Nochtans was de gouverneur Jeb Bush, broer van de president, er jaren een fervent voorstander van. Ook de staten Georgia en Arizona sloten hun boot camps.

In Nederland stelde de staatssecretaris van Justitie Abayrak vorig jaar dat men geen methoden meer zou betalen die niet ‘ evidence based ‘ zijn. Dus wat niet werkt daar wordt geen geld en tijd meer ingestoken. Ik kan me alleen maar aansluiten bij deze wijze woorden.

Populisten als Verstrepen adviseer ik om hun voorstellen voor Vlaamse of Belgische boot camps op te bergen en om te stoppen met de mensen blaaskes wijs te maken. Ze roepen om harde maatregelen omdat ze denken dat de burgers dat willen. De vraag of een harde aanpak effectief werkt en welk programma de beste kans op slagen heeft wordt door hen nauwelijks gesteld. Nochtans is dat het enige dat telt.

10-04-2008, 00:00 geschreven door Els Van Weert  

‘ACV-topman Luc Cortebeeck haalt zwaar uit naar te blauwe Leterme I’ blokletterde De Morgen gisteren. CD&V zit verveeld met die kritiek, luidt het vandaag. Er zitten wel degelijk sociale maatregelen in de pijplijn, reageert voorzitter Etienne Schouppe. Om die stelling vervolgens zelf te ondergraven via een oranje variant op de donkerblauwe dooddoener dat de taart eerst moet gebakken worden vooraleer ze kan worden aangesneden. Hoe het verder zal lopen, staat in de sterren geschreven. Eerst mogen de hogere en de middeninkomens zich verheugen om aan te schuiven aan de bescheiden feestdis. De kruimels op het eind van het gelag worden bewaard voor mensen aan de zelfkant van onze samenleving. Minder doen, zou niet netjes zijn.

Rechts zwaait de plak in dit land, zoveel is duidelijk. Meer dan wat neoliberale concepten overgoten met een scheutje caritas hoeven we van deze regering niet te verwachten. De striemende kritiek van het ACV aan het adres van CD&V is meer dan begrijpelijk. CD&V verbindt nu al jaren haar lot aan een kartelgenoot die onverbloemd ijvert voor het stopzetten van de solidariteit met onze Waalse medeburen en die zichzelf ongegeneerd als rechts en conservatief bestempelt. CD&V heeft tijdens de maandendurende oranje-blauwe soap zelfs niet eenmaal overwogen om de mogelijkheden van een sociaal alternatief voor deze rechtse coalitie – m.n. een olijfboomcoalitie – te exploreren.

Ik begrijp dat een christelijk geïnspireerde arbeidersbeweging vanuit een gedeelde levensbeschouwelijke overtuiging geneigd is om haar invloed bij voorkeur aan te wenden via een partij als CD&V. Maar wanneer zal de sociale verontwaardiging over de koers van CD&V/N-VA de overhand nemen op vervagende levensbeschouwelijke banden? Wanneer zal een zeker begrip van de ACV-basis voor het machtsdenken van de top plaats maken voor contestatie? Tot hoe ver reikt de spreidstand? Kan de kritiek van het ACV aan het adres van CD&V de voorbode vormen van meer fundamentele verschuivingen?

Misschien kan oranje-blauw toch nog een nuttige bijdrage leveren aan een meer solidaire samenleving. Zij het dan geheel ongewild.

14-03-2008, 00:00 geschreven door Els Van Weert  

In de bouwsector worden heel wat prijzen uitgereikt, maar bij geen enkele daarvan heeft de (ver)bouwer zelf iets in de pap te brokken. Daarom lanceerde het bouwmagazine ‘Beter bouwen & verbouwen’ de Eerste Prijs. Lezers konden kiezen wie volgens hen in de loop van het voorbije jaar het meest gedaan heeft voor die zovele (ver)bouwers van dit land op gebied van duurzaam bouwen, betaalbaar bouwen en de bescherming van de bouwheer.

De trofee, een cijfer 1 gemaakt van Foamglas, werd op 3 maart tijdens Batibouw uitgereikt aan de website www.energiesparen.be. Dit initiatief vergaarde 42% van alle uitgebrachte stemmen. Zelf was ik best tevreden: ik behaalde de tweede plaats, met 25% van de stemmen. Relatief natuurlijk, maar toch fijn om horen.

Het structureel inbedden van het concept ‘duurzaam (ver)bouwen’ op Batibouw was één van de eerste beleidsinitiatieven die ik als voormalig staatssecretaris van Duurzame Ontwikkeling nam. Via de introductie en gestage uitbouw van de veel bezochte stand ‘Duurzaam Bouwen’ in het Adviespaleis, boden we talloze kandidaat-(ver)bouwers de kans om hun bouwplannen door experts en architecten te laten doorlichten op hun duurzaamheidsgehalte. Duurzaam bouwen en verbouwen groeide dit jaar zelfs uit tot het hoofdthema van Batibouw. Ik durf wedden dat ook de volgende jaren duurzaamheid niet meer is weg te denken op Batibouw.

Want duurzaamheid is duidelijk geen modegril meer beleden door overjaarse hippies met geitenwollen sokken, maar een concept dat ingang heeft gevonden in zeer brede lagen van de bevolking. Duurzaamheid vertrekt niet louter vanuit sociaal of ecologisch engagement, maar appelleert ook heel uitdrukkelijk aan het gezond verstand van mensen. En net die combinatie leidt tot groeiende nieuwsgierigheid en concrete actie.

Daarom is het zo pijnlijk om vast te stellen dat ons land nu met een federale regering zit opgescheept die ter zake bijzonder weinig ambities koestert. Tenzij de ambitie om gerealiseerde zaken terug te schroeven dan. Zo werd de door mij zo fel bevochten duurzaamheidstest al gauw herleid tot een instrument zonder slagkracht waarvoor de rechts-liberale ministers van dienst niet langer hoeven te vrezen. En moeten progressieve partijen lijdzaam toezien hoe – met instemming van de PS en mijn opvolger Paul Magnette, godbetert – de rechts-liberale en christendemocratische regeringspartners plat op de buik gaan voor de kernlobby.

Democratie betekent terugknokken na een nederlaag. Daar gaan we als progressieve beweging voluit voor. Maar de tussentijds aangerichte schade zal nauwelijks te overzien zijn. Van de christen-democraten kon nauwelijks meer verwacht worden. En het aanschurken tegen Al Gore van Verhofstadt en Open VLD bleek enkel een schaamteloze campagnestrategie. En dat allemaal op de kap van de nieuwe generatie.

03-03-2008, 19:05 geschreven door Els Van Weert  

El lider maximo treedt voorgoed terug als president en opperbevelhebber van het Cubaanse leger, functies die hij bijna een halve eeuw lang bekleedde. Cuba beleeft daarmee het einde van een tijdperk. Want tenzij zijn broer Raul de vergissing zou begaan om de onvermijdbare en legitieme roep om meer democratie met nog veel hardere hand dan voorheen te negeren, kan het terugtreden van Fidel Castro haast niet anders dan een tijdperk van verandering inluiden. Of die omslag er snel komt of nog even op zich zal laten wachten, is koffiedik kijken. Of er geweld mee zal gepaard gaan, kan niemand op dit ogenblik voorspellen. Hopelijk beseft Raul zelf dat democratisering onontkoombaar en wenselijk is. Indien niet kunnen we enkel hopen dat het de Tsjechoslowaakse Fluwelen Revolutie is die het Cubaanse volk tot voorbeeld zal strekken. Want wat er ook van komt, verandering is nu onvermijdelijk.

Fidel Castro was een dictator, maar laat niet enkel nare herinneringen na. Samen met zijn revolutionaire strijdkompaan Ernesto Che Guevara groeide hij uit tot een symbool van verzet tegen de ideologische en geopolitieke arrogantie van de Verenigde Staten – een verzet dat het waard was en is om gevoerd te worden. De revolutie die hij gestalte gaf, was steeds oprecht sociaal geïnspireerd: hoewel onvolkomen, verdient het Cubaanse sociaal model meer respect dan dat van heel vele andere landen in de wereld. De decennialange handelsboycot van de westerse landen tegen Cuba – illegitiem en hypocriet, want getuigend van een onaanvaardbaar grove selectiviteit – maakt een eerlijke beoordeling van de economische politiek op Cuba eenvoudigweg onmogelijk, hoe graag velen hun neoliberaal geïnspireerde kritiek ook spuien.

Als democraat in hart en nieren kan ik voor mezelf niet anders dan besluiten dat de balans van Castro’s regime negatief uitvalt. Maar dat wil niet zeggen dat vele van de daden van verzet tegen de Verenigde Staten van Fidel Castro en Ernesto Che Guevara hen niet tot eer zouden strekken. Dat wil ook niet zeggen dat vele van hun sociale uitgangspunten geheel verwerpelijk zouden zijn. Zelf ben ik geen dweper. Maar wie niet inziet waarom zoveel miljoenen jongeren overal ter wereld ook in de toekomst zullen blijven dwepen met figuren als Fidel en Che, is stekeblind. Of weigert het eigen neoliberale, rechtse en conservatieve gelijk zelfs maar minimaal in vraag te stellen. Alsof dát model voor een eerlijke verdeling van de welvaart in de wereld heeft gezorgd.

19-02-2008, 22:47 geschreven door Els Van Weert  

De wegen van Eric Van Rompuy zijn ondoorgrondelijk. Als voorzitter van de commissie Economie, Werk en Sociale Economie in het Vlaams parlement, presteerde hij het vandaag om een door mij ingediende vraag aan minister Ceyssens omtrent Vlaamse expansiesteun voor Janssens Pharmaceutica van tafel te vegen wegens ‘te specifiek’. Lees en oordeel zelf.

Ruim een jaar geleden (in december 2006) besliste de voorganger van minister Ceyssens, Fientje Moerman dus, om ruim 23 miljoen euro Vlaamse middelen vrij te maken voor expansie of groeisteun voor negen Vlaamse bedrijven. De titel van het persbericht dat toen verspreid werd, luidde: “23,5 miljoen euro expansiesteun voor bedrijfsinvesteringen creëert 609 nieuwe banen.”

De grootste brok, m.n. 8 miljoen euro of bijna 35% van de totaal toegekende steun, was bestemd voor Janssens Pharmaceutica, de grootste Europese dochter van het Johnson & Johnson concern. Amper negen maanden later (in september 2007) maakte Janssens Pharmaceutica bekend dat het 688 banen zou schrappen. Met één pennentrek schrapte deze firma meer banen dan minister Moerman er met 23,5 miljoen euro expansiesteun wou creëren. De Vlaamse regering – bij monde van minister-president Kris Peeters – ‘betreurde’ het verlies aan arbeidsplaatsen, maar ‘onthield ook dat er geen sprake is van delokalisatie van Johnson & Johnson uit Vlaanderen’. Dat moet zowat de meest apathische reactie ooit zijn geweest op een sociaal bloedbad van deze omvang.

Daar niemand zich de vraag schijnt te stellen waarom de Vlaamse regering 8 miljoen euro expansiesteun uittrekt voor een bedrijf dat enkele maanden later (en ondanks mooie financiële bedrijfsresultaten) net het tegenovergestelde doet, nam ik die taak graag op mij.

Zie ook mijn tribune in De Morgen van september 2007 Waar blijft de politieke verontwaardiging over Johnson&Johnson  

Ik ben immers benieuwd om te vernemen van minister Ceyssens hoe zij het schrappen van bijna 700 banen in een dossier van groeisteun evalueert. Ik ben nog meer benieuwd om te vernemen of er al eens gedacht werd aan het opleggen van extra voorwaarden voor bedrijven om te voorkomen dat groeisteun zijn doel volstrekt voorbijschiet. Of er al ooit aan gedacht werd om procedures voor terugeising op te starten. Of het dossier van de 8 miljoen euro groeisteun voor Janssens Pharmaceutica misschien geen goede aanleiding zou zijn om dit eindelijk te overwegen.

Maar dat was helaas buiten Eric Van Rompuy gerekend. Want die vond mijn vraag – handelend over ruim een derde van het totale Vlaamse budget voor expansiesteun – ‘te specifiek’ om behandeld te worden in de commissie waarvan hij de ongetwijfeld trotse voorzitter is.

Zou het misschien kunnen dat Eric Van Rompuy er mee verveeld zat dat in zijn commissie net vandaag een meerderheidsresolutie ter stemming lag waarin enkele van mijn politieke streekgenoten de Vlaamse regering oproepen tot een urgentieplan voor de Kempen? Zou het misschien kunnen dat kritische vragen over 8 miljoen verloren belastingsgeld daarom liever naar een volgende zitting werden verschoven? Op zich zou ik daar niet eens een levensgroot probleem mee hebben, ieder diertje zijn pleziertje.

Maar bespaar me excuses als zou dit een ‘te specifieke vraag’ zijn geweest. Want als de regels van het Vlaams parlement zouden bepalen dat over specifieke, maar problematische dossiers van deze omvang in de betreffende commissie geen vragen meer mogen gesteld worden, dan schort er iets aan deze regels. Niet aan de vragen die worden ingediend.

31-01-2008, 20:08 geschreven door Els Van Weert  

Mevrouw de burgemeester van Lier en voorzitster van het Vlaams parlement

Beste Marleen,

Samen met CD&V/N-VA besloten jij en jouw partij maandagavond om – met actieve en noodzakelijke steun van Vlaams Belang, – een hoofddoekenverbod voor stadspersoneel door de gemeenteraad van Lier te jagen. Dat laat bij mij en mijn partij om meerdere redenen een erg bittere nasmaak na, en geloof me vrij dat dit de meest hoffelijke omschrijving is die ik voor die gevoelens op dit moment kan verzinnen.

Je houding roept ook een aantal vragen op waarop ik het antwoord misschien wel vermoed, maar niet weet. Ik stel je ze daarom graag langs deze weg.

Je roemt graag de inspanningen die onze stad levert op het vlak van diversiteit. Geheel niet onterecht overigens. Je herinnert je zeker de vele maatregelen daaromtrent die Lier Leeft (sp.a, spirit & onafhankelijken) verzocht om op te nemen in het bestuursakkoord dat we samen sloten na maanden van moeilijke onderhandelingen. Draagt het hoofddoekenverbod dat je ons maandagavond op de gemeenteraad door onze strot duwde – opnieuw, ik vind geen elegantere uitdrukking – naar jouw mening bij tot het harmonieus samenleven tussen de diverse culturele gemeenschappen die onze stad rijk is? Kun je begrijpen dat je met deze maatregel niet alleen je progressieve coalitiepartners op het hart trapt, maar dat deze verbodsbepaling vooral ook een slag in het gezicht betekent van o.m. de Marokkaanse en Turkse gemeenschap, met wie het nochtans rustig en goed samenleven is in onze stad?

Als links-liberale en vrouwelijke politicus acht ik het verbieden van hoofddoeken even verwerpelijk als het opleggen ervan. Ook jij bestempelt jezelf wel eens als links-liberaal, maar toch schijn je die fundamentele overtuiging niet te delen. Je stelt dat ambtenaren wiens religieuze identiteit visueel tot uiting komt een regelrechte bedreiging vormen voor de ‘neutraliteit’ van onze stadsdiensten en daardoor ook voor de kwaliteit van de dienstverlening in onze stad. Vind je het daarom niet enigszins cynisch dat de enige ambtenaar die in onze stad een hoofddoek draagt, net die ambtenaar is die – en ik durf aannemen dat je het daarmee eens bent – op onze integratiedienst uitermate kwaliteitsvol werk levert en die dus in de feiten de spil is van het ook door jou geroemde integratiebeleid van onze stad?

Je zag als er als liberale politica geen graten in om dit hoofddoekenverbod goed te laten keuren dankzij de actieve steun van een partij die zichzelf als islamofoob bestempelt. Je wist ook op voorhand dat zonder de steun van de extreem-rechtse fractie dit hoofddoekenverbod geen democratische meerderheid kon wegdragen in Lierse gemeenteraad: je herinnert je immers zeker dat zowel Lier Leeft als de stadspartij Lier & Ko je op voorhand duidelijk lieten verstaan hoe hun stemgedrag ter zake zou zijn. Kun je me daarom in herinnering brengen wat jij verstaat onder het cordon sanitaire? Mag ik besluiten dat wisselmeerderheden met Vlaams Belang door jou voortaan als een legitieme handelswijze beschouwd worden om je eigen agenda door te drukken ten koste van je coalitiepartners? En geldt dit alleen voor Lier of mogen we ons hieraan van nu af ook verwachten in bijvoorbeeld het Vlaams parlement waarvan jij toch de eerbiedwaardige voorzitster bent?

Ik kijk met nieuwsgierigheid uit naar je antwoord op bovenstaande vragen.

Collegiale groet,

Els Van Weert - Vlaams parlementslid en schepen in Lier

30-01-2008, 10:29 geschreven door Els Van Weert  

Collega’s van de gemeenteraad, Collega’s van het schepencollege, Mevrouw de burgemeester,

Het is met een mengeling van triestheid en verontwaardiging dat ik het woord tot jullie richt over het hoofddoekenverbod voor stadspersoneel waarover hier straks gestemd wordt. Waar zijn we in godsnaam mee bezig? Dat is de vraag die nu al dagenlang door mijn hoofd spookt. Het antwoord heb ik nog steeds niet gevonden.

Welke goede redenen zijn er om de politieke agenda van onze stad te laten bepalen door de extreem-rechtse fractie in deze gemeenteraad, wat in dit dossier onmiskenbaar het geval is? Zijn er misschien onoverbrugbare samenlevingsproblemen tussen de verschillende culturele gemeenschappen in onze stad die een verregaande maatregel als een hoofddoekenverbod voor stadspersoneel noodzakelijk maken ? Zijn er onder jullie die oprecht kunnen geloven dat een dergelijke maatregel kan bijdragen tot een meer harmonieuze lokale samenleving? Ik kan mij onmogelijk voorstellen dat dit uw overtuiging kan zijn. Het tegendeel is waar zelfs. Deze gemeenteraad staat op het punt om een maatregel goed te keuren waarvan men moet beseffen dat hij een slag in het gezicht betekent van vooral de Marokkaanse en Turkse gemeenschap in onze stad. Een maatregel die enkel spanningen creëert in plaats van harmonieus samenleven dichterbij te brengen. Een voor onze stad ook volstrekt irrelevante maatregel die een lokale Kafka-test nooit zou kunnen doorstaan. Een maatregel die enkel verklaard kan worden door electorale angst voor extreem-rechts.

Collega’s, Niet alleen is er geen aanleiding om deze maatregel zelfs maar te overwegen, er zijn volgens ons ook geen redelijke argumenten om een verbodsbepaling van deze aard op te leggen aan ons stadspersoneel. Net als de initiatiefnemers van de online petitie die recent werd opgestart tegen dit hoofddoekenverbod, pas ik voor een overheid die onder het mom van ‘neutraliteit’ evolueert tot een kil apparaat waarin personeelsleden hun recht op religieuze identiteit ontnomen wordt. Voor mij primeert de kwaliteit van de dienstverlening die wij als overheid aan onze burgers willen aanbieden. Ik zie niet in hoe een ambtenaar met een kruisteken om de hals plots meer kwaliteitsvolle dienstverlening zal aanbieden wanneer hij of zij verplicht wordt dat kruisteken weg te moffelen.

Ik zie niet in hoe een vrouwelijke ambtenaar die een hoofddoek draagt en die over alle nodige kwaliteiten beschikt om als loketbeambte te functioneren, plots meer kwaliteitsvolle dienstverlening zal aanbieden wanneer zij als gevolg van een hoofddoekenverbod verbannen wordt naar een andere functie waarvoor zij misschien minder geschikt is. Ambtenaren moeten beoordeeld worden op hun competentie en klantvriendelijkheid en indien nodig bijgestuurd of gesanctioneerd indien zou blijken dat ze in hun handelen niet neutraal zijn. Maar, omgekeerd, ambtenaren een gebrek aan neutraliteit verwijten enkel en alleen omdat ze hun religieuze overtuiging niet wegmoffelen, dat is voor ons veel meer dan een brug te ver.

Maar het gaat over meer dan dat vanavond natuurlijk. Het gaat over vrijheid en openheid als basiswaarden waarop onze samenleving gestoeld is. Het gaat over respect voor ieders identiteit en over een pluralistische overheid wiens neutraliteit gestoeld is op de weerspiegeling van de diversiteit. Dat is trouwens ook de basisfilosofie van het diversiteitsplan personeel dat daarstraks door deze raad is goedgekeurd. Begrijpe wie kan.

En ik wil ook duidelijk zijn ten aanzien van al diegenen die ons willen afschilderen als de grote verdedigers van de Islam en de promotoren van de hoofddoek. Wie dat denkt, heeft het mis. Wij promoten niets meer of niets minder dan het liberale principe van de keuzevrijheid. Niemand mag verplicht worden een hoofddoek te dragen, maar we mogen het ook niet verbieden. Trouwens, ik ken geen enkele emancipatiebeweging die op een geslaagde manier is opgelegd. Emancipatie komt steeds van onderuit.

Collega’s, 28 januari dreigt een zwarte dag te worden voor onze stad. Want vanavond staan christelijk geïnspireerde politici en liberale vrijzinnigen op het punt om, de facto, een monsterverbond aan te gaan met een islamofobe partij waartegenover tot vandaag een cordon sanitaire gold. Vanavond dicteert extreem-rechts niet alleen de agenda, maar zelfs de wet in onze stad. En dat is een vaststelling die elke democraat tot bezinning zou moeten dwingen. Ik dank u.

29-01-2008, 00:43 geschreven door Els Van Weert  

Het is crisis in Lier. Vanavond dreigt – onder impuls van Vlaams Belang – een hoofddoekenverbod voor stadspersoneel via een wisselmeerderheid van ‘Open’ VLD, CD&V/N-VA, Lijst Dedecker en Vlaams Belang goedgekeurd te worden op de Lierse gemeenteraad. Dat zou een schaamteloos doorbreken van het cordon sanitaire betekenen in de stad waar de voorzitter van het Vlaams parlement burgemeester is, jawel. En uiteraard een slag in het aangezicht van de allochtone gemeenschappen in onze stad met wie het nochtans aangenaam en rustig samenleven is hier.

Ik ben de laatste dagen als bezeten bezig geweest om het tij alsnog te keren. Vanavond weten we of het cynisme zegeviert dan wel de redelijkheid. Ook geëngageerd Lier wierp zich inmiddels in de strijd. Op http://www.ipetitions.com/petition/openlier/ kun je hun online petitie ondertekenen. Zeker doen, want alle steun is meer dan welkom.

28-01-2008, 10:57 geschreven door Els Van Weert  

Ziezo, de kop is er af. Vandaag voor de eerste keer het woord genomen in het Vlaams parlement. Geen dag te vroeg trouwens. Want negen maanden kamperen in een regering van lopende zaken, daar is werkelijk niets boeiends aan.

Meteen een pittig debat wel. Ik wou van Kris Peeters (helaas afwezig wegens de jaarlijkse bijeenkomst van het World Economic Forum in het Zwitserse Davos) wel eens horen wat hij vond van de recente uitspraken van federaal minister van Begroting Yves Leterme en van CD&V-voorzitter Etienne Schouppe, beiden toch notoire partijgenoten van de Vlaams minister-president.

Schouppe wil geld voor de federale verkiezingsbeloften van zijn partij waar te maken. Leterme wil geld om de federale begroting – in het rood na negen maanden non-beleid – weer vlot te trekken. En oppert meteen de suggestie om dat geld dan maar bij de regionale overheden te halen, door hen veel meer te laten bijdragen voor de pensioenlasten van de eigen ambtenaren. ‘Want als men België graag ziet, moet men die inspanning willen doen’, argumenteert Leterme. De man die naar België trok om Vlaanderen te redden, vraagt nu aan Vlaanderen om België te redden. Il faut le faire.

Die vlieger gaat natuurlijk niet op. Zonder dat ook de bijhorende bevoegdheden worden overgeheveld, zal Vlaanderen de financiële noden van de federale overheid niet helpen lenigen. Wie zoals CD&V andere signalen uitzendt, is dwaas of heeft een andere agenda. Op zich verdenk ik mijn collega Vlaams parlementslid Eric Van Rompuy van geen van beide. Vreemd dan toch dat hij die zo hunkert naar enige spankracht in het Vlaams parlement, vandaag ogenblikkelijk reageerde als gestoken door een wesp. Had hij dan gedacht dat alleen de mening van CD&V van tel is in het Vlaams parlement?

23-01-2008, 21:22 geschreven door Els Van Weert  

Ja, het was feest gisteren in enkele Vlaamse steden. Want Jean-Marie Dedecker en zijn kompanen besloten winkelend Vlaanderen te vergasten op gratis wafels. Nu de pensen en compote tot een folkloristisch politiek verleden behoren, staat een nieuwe selfmade man klaar om het volk te behagen. Van VDB tot JMD: alles komt terug. De bijhorende boodschap gisteren blonk zoals steeds uit in subtiliteit: Jean-Marie zal ook in 2008 zijn ‘wafel niet houden’. Kwestie van het niet te moeilijk te maken voor de mensen.

Als mens vind ik Jean-Marie Dedecker zeker de kwaadste niet. Stoere bonk met een klein hartje, u kent het type wel. Maar waar je Dedecker zelf – weliswaar met een flinke portie verbeelding – een zeker Tijl Uilenspiegel-gehalte kan toedichten, valt die stelling voor Lijst Dedecker onmogelijk vol te houden. Constructieve ideeën vallen nauwelijks te bespeuren. De zuurtegraad van die partij stijgt zienderogen. De stijl waarmee Lijst Dedecker politiek bedrijft evolueert consequent in eenzelfde richting: plat, platter, platst.

Als ik zie welke mensen in mijn regio Lijst Dedecker schragen, verbaast die evolutie niet. Het zijn stuk voor stuk ultraliberalen die het egoïsme van het individu – in de eerste plaats het hunne – als hoogste goed waarderen. Frustratie en rancune vormen hun voornaamste drijfveer. Neen, dat wordt geen fraai schouwspel eens het ooit wat minder zou gaan met Lijst Dedecker.

Net als andere kleinere partijen grijpt ook spirit geregeld terug naar actie als middel om onze ideeën duidelijk te maken aan de publieke opinie. De wetten van medialand laten ons wat dat betreft overigens weinig keuze. Zolang de ideeën die je op deze actiegerichte manier aan de man of vrouw in de straat brengt, misschien wel gedurfde maar tegelijk ook onderbouwde ideeën zijn die de nuance niet schuwen, heb ik met deze manier van werken hoegenaamd geen probleem. Maar aan de mensen wafels uitdelen om duidelijk te maken dat ‘spirit ook in 2008 zijn wafel niet zal houden’? Neen bedankt, daar pas ik voor. Het is ver gekomen met Jean-Marie.

20-01-2008, 22:04 geschreven door Els Van Weert  

12-01-2008, 15:34 geschreven door Els Van Weert  

Het pleit voor Philip Verwimp (UA) dat hij het in een tribune opneemt voor een groene markteconomie, voor een duurzame aanpak van de energieproblematiek en dat hij het stookoliefonds en de stookoliecheques afdoet als slechte maatregelen. Tot daar mijn appreciatie voor zijn tribune. Voor het overige staat zijn pleidooi vol elementaire fouten. Van een universitair onderzoeker verwacht ik toch minstens dat zijn data kloppen voor hij er conclusies uit trekt. Wat zijn de feiten?

De stookoliecheques zijn geen idee van Freya Vandenbossche (sp.a) of de PS, maar werden gelanceerd door de liberalen Guy Verhofstadt (Open VLD) en Didier Reynders (MR) in een weekendinterview bij de politieke rentree na de zomer van 2005.

Mijn reactie als staatssecretaris voor Duurzame Ontwikkeling volgde enkele uren later en liet weinig aan de verbeelding over. Ik stelde dat een energiecheque van 75 euro voor elk gezin, zoals voorgesteld door de twee liberale kopstukken, een weinig duurzame manier was om de energieproblemen aan te pakken. Dat Verhofstadt en Reynders met hun voorstellen een bodemloos vat wilden vullen, en er het milieu bovendien geen stap mee vooruit hielpen.

Het rechts-liberale voorstel omtrent de energiecheque hield niet alleen weinig rekening met sociale ongelijkheden, de maatregel focuste bovendien te eenzijdig op de korte termijn. Vanuit een links-liberale visie en overtuiging stelde ik daarom voor om de 200 à 300 miljoen euro extra inkomsten op een meer gerichte en duurzame manier te investeren in onze gezinnen. Enerzijds door fors en ondubbelzinnig te investeren in de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen die onze afhankelijkheid van olie op termijn verkleinen. En anderzijds door krachtig te focussen op energiebesparende besparende maatregelen in gezinswoningen. Want enkel op die manier, zo luidde mijn argumentatie, zorgen we dat binnen enkele jaren iederéén structureel lagere energiefacturen krijgt voorgeschoteld. Dat leek mij verstandiger dan een eenmalige energiecheque van 75 euro uit te delen. Zeker aan gezinnen die over een dermate hoog inkomen beschikken dat ze heus geen boterham minder zullen eten omwille van de hogere energiefacturen.

Ik heb toen ook aangedrongen op het verschaffen van financiële en logistieke steun aan bedrijven en gezinnen die door energiebesparende en isolerende investeringen hun energiefactuur op een structurele manier naar omlaag willen helpen. Want niet alleen helpen we daar de gezinnen écht mee vooruit, ook op langere termijn. Bovendien geven we via energiebesparende investeringen ook een sterke impuls aan de verbetering van het leefmilieu. Wat gezien ondermeer de Kyoto-doelstellingen toch ook een wezenlijk onderdeel vormt van het energiedebat.

Mijn reactie beperkte zich niet tot een persmededeling met bijhorende persaandacht, maar leverde ook beleidsresultaat op. Op mijn voorstel werd op de federale ministerraad van 14 oktober 2005 de principebeslissing genomen tot oprichting van het FRGE (Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost), zeg maar het Energiebesparingsfonds. Op 5 mei 2006 keurde de ministerraad mijn ontwerp van KB goed dat het beheerscontract van het FRGE vastlegt.

Het Energiebesparingsfonds (www.frge.be) beantwoordt naar mijn bescheiden mening volstrekt aan het door Dhr. Verwimp gevraagde ‘energie – en milieubeleid op rationele gronden’. Het fonds heeft als doel om goedkope leningen toe te kennen voor structurele energiebesparende maatregelen in woningen bevorderen. Het werkt daartoe samen met lokale entiteiten (bvb. een autonoom gemeentelijk bedrijf, een sociale huisvestingsmaatschappij, een OCMW,…) en richt zich in de eerste plaats op gezinnen uit kansengroepen die – omdat ze zich niets beters kunnen veroorloven – veroordeeld zijn tot de meest ongezonde woningen van onze huisvestingsmarkt. Energiebesparende ingrepen aan deze ongezonde en slecht geïsoleerde woningen kunnen via het fonds geprefinancierd worden. De gezinnen betalen de lening terug a rato van de besparingen die ze dankzij deze investeringen realiseren op hun energiefactuur. Het Energiebesparingsfonds voorziet bovendien in financiële, juridische en technische trajectbegeleiding voor deze meest kwetsbare gezinnen.

De federale regering maakte 100 miljoen euro vrij voor het Energiebesparingsfonds, een eerste schijf van extra middelen ter waarde van 50 miljoen euro werd via obligaties in januari 2006 op een mum van tijd opgehaald bij individuele beleggers. Op termijn zal het Energiebesparingsfonds daardoor beschikken over 200 miljoen euro. Met de stad Oostende werd reeds een contract ondertekend om via het Energiebesparingsfonds 200 woningen energiezuinig te maken. Andere lokale entiteiten zullen spoedig volgen. Tenminste als de klok niet radicaal wordt teruggedraaid. Want het Energiebesparingsfonds werd in de tweede formateursnota van Leterme, onder impuls van de rechts-liberale onderhandelaars, zonder enige vorm van schroom op de helling gezet.

Ik behoef van Dhr. Verwimp geen jubeltribune over het door mij gevoerde beleid inzake Duurzame Ontwikkeling, hoewel ik zonder schroom durf stellen dat we enkele structurele stappen vooruit hebben gezet richting de ‘groene markteconomie’ die we beiden nastreven. Maar wie – zoals Dhr. Verwimp in zijn opiniebijdrage – mijn partij spirit of mezelf een ‘oorverdovend stilzwijgen tegenover Freya’s chequebeleid’ verwijt, weet dus eenvoudigweg niet waarover hij spreekt. Van een wetenschapper verwacht ik dat hij zich laat leiden door feiten, en niet door perceptie. Want die perceptie neemt in onze mediasamenleving nu al een vaak te dominante positie in.

09-01-2008, 09:35 geschreven door Els Van Weert  

05-01-2008, 13:10 geschreven door Els Van Weert  

Deze maand mogen de uitkeringsgerechtigden uitkijken naar een verhoging van hun inkomen omdat er een indexaanpassing komt. Volgende maand is het de beurt aan de ambtenaren. Met andere woorden: na maandenlange onheilstijdingen over stijgende prijzen komt er dan toch een indexaanpassing die voor wat meer ademruimte in de portemonnee moet zorgen. Maar is dat ook werkelijk zo? Volstaat de indexaanpassing om die fameuze stijgingen van voedingsproducten of energiekosten te dekken? En vooral: haalt het de druk van de ketel voor diegenen die dit het meest nodig hebben? Geloof me vrij: dat is niet het geval. Reken even mee.

Als de prijs van een brood stijgt met 10% of 0,2 euro dan ben je als gezin al snel 6 euro per maand extra kwijt. De prijs van aardappelen steeg 0,30 euro per kilo sinds begin 2006. Bij een gemiddeld gezinsgebruik van 20kg per maand is dat nog eens 6 euro extra per maand. Een vlootje margarine werd in diezelfde periode 0,25 euro duurder. Dus nog eens een paar euro per maand extra. Doe daar de prijsstijgingen bij van o.a. melk, vleeswaren, koffie en verwarming en je weet genoeg. Voor basisproducten is het hek van de dam.

Voor een leefloontrekker, arbeider of bediende met een bescheiden inkomen betekent een indexaanpassing met 2% een druppel op een hete plaat. Want 2% verhoging betekent voor een gezin dat moet rondkomen met een leefloon concreet maar 18 euro extra per maand. 2% voor iemand met een inkomen van 1500 euro betekent 30 euro extra. Terwijl 2% voor een minister of topmanager dan weer om en bij de 150 euro extra per maand oplevert. Dat zijn minstens twee onrechtvaardigheden samen.

Ten eerste: de 18 euro extra per maand voor een gezin dat rond moet komen met een leefloon volstaat hoegenaamd niet om de stijgende kosten van de basisproducten – producten dus die je niet of nauwelijks kan omzeilen of schrappen van je boodschappenlijstje – te dekken. Dient de index misschien om enkel de koopkracht van de hogere inkomens veilig te stellen? En ten tweede: de lagere inkomens zijn twee keer de dupe. Want ze kunnen ook niet – of slechts in zeer beperkte mate – profiteren van de dalende kostprijs van luxeproducten zoals exotische reizen of dure wagens. Prijsdalingen dus die voor de hogere inkomens de koopkrachtbalans veel beter in evenwicht houden.

Om deze onrechtvaardigheid weg te werken heb ik het voorstel van de rechtvaardigheidsindex gelanceerd. Een nieuwe indexformule die bestaat uit twee onderdelen. Enerzijds moeten de basisproducten zwaarder doorwegen in de indexkorf en anderzijds pleit ik voor een verhoging van de index in centen in plaats van procenten. Iedereen hetzelfde bedrag dus, wat ten opzichte van het huidige systeem een verbetering zal betekenen voor de lagere en middeninkomens. Om de nieuwe regering aan te sporen nu snel werk te maken van concrete oplossingen voor de koopkrachtproblemen zullen we de komende week met spirit in de verschillende Vlaamse provincies actie voeren.

Wil je meer weten over de index in het algemeen of over het voorstel van de rechtvaardigheidsindex in het bijzonder? En vooral: wil je ook jouw mening kwijt op een directe en interactieve manier? Dat kan dat voortaan op.
www.bloggen.be/rechtvaardigheidsindex

03-01-2008, 23:55 geschreven door Els Van Weert  

Vorige week zaterdag in de gietende regen met enkele honderden mensen gemanifesteerd voor een beleid dat ambitieus is op het vlak van de aanpak van de klimaatproblemen. Ok, er was een treinstaking, maar het blijkt nog steeds moeilijk te zijn mensen te mobiliseren rond één van de meest urgente problemen die ons leven en onze levenswijze ernstig bedreigt.

Deze week ook twee krantenartikels gelezen die hiermee verband houden. Eén waarin Vlaams minister-president Kris Peeters op de rem gaat staan en de engagementen van Vlaanderen en België inzake het terugdringen van de CO2-uitstoot en de productie van hernieuwbare energie wil beperken. Europa gaat voor 20 % maar daar wil Vlaanderen niet aan meedoen. Voor zover u het al wist: vindt u het niet vreemd dat die man die dat zegt niet alleen Vlaams minister-president, maar ook Vlaams minister voor Duurzame Ontwikkeling is? Triest om vast te stellen welke uitspraken iemand met een dergelijke verantwoordelijkheid zich veroorlooft.

In schril contrast met deze kruideniersmentaliteit van de vroegere topman van de middenstand, staat het verhaal van Jef Colruyt. In een interview belijdt hij nogmaals zijn geloof in duurzaam ondernemen. Een aanpak die hij met zijn bedrijf al jaren toepast. En met succes. Niet alleen heeft hij recent nog de energieprijs gekregen – wegens de combinatie van efficiënt energieverbruik en investeringen in hernieuwbare energie- ook de economische prestaties van het bedrijf zijn excellent. Van de distributiebedrijven is Colruyt het meest succesvol. Conclusie: met enig voluntarisme en creativiteit kunnen succesvol ondernemen en duurzaamheid hand in hand gaan.

Maar er is nog een lange weg te gaan. Zeker in Vlaanderen. Ook deze week in de krant: meer dan 85 % van de ondernemers maakt momenteel geen gebruik van alternatieve energiebronnen en ruim vier op de tien zegt dat ook niet van plan te zijn . In Wallonië ziet 60% het gebruik van alternatieve energie zitten, in Vlaanderen is dat slechts 27%. Vandaar wellicht ook het moeizame politieke gevecht om duurzame ontwikkeling en duurzaam ondernemen hoger op de agenda van mensen als Kris Peeters te krijgen. Want in tijden van opiniepeilingdemocratie zijn dit soort cijfers dodelijk. Dat heb ik de voorbije jaren als staatssecretaris voor duurzame ontwikkeling meermaals mogen ondervinden.

Misschien is het tijd om een man van de praktijk in het veld te sturen. Een succesvol ondernemer bovendien. Misschien kan hij oranje-blauw op dit punt toch nog een beetje een geweten schoppen. Want tot nu toe is van enige belangstelling voor deze thema’s weinig te merken. Wel integendeel: één van de weinige zaken waar oranje en blauw het roerend over eens waren, is het terugdraaien van de uitstap uit de kernenergie.

We passen met spirit voor een federale regeringsdeelname, een kwestie van elementaire bescheidenheid. Maar onze steun verlenen aan een voluntaristische vakminister voor Duurzame Ontwikkeling in de persoon van Jef Colruyt, als hij dat ooit zou willen overwegen ? Daartoe zijn we meer dan graag bereid.

16-12-2007, 16:33 geschreven door Els Van Weert  

De vakbonden mobiliseren zaterdag massaal – en terecht – voor een nationale manifestatie voor het behoud van de koopkracht, die vooral voor de lage en middeninkomens ernstig onder druk staat. Het koopkrachtdebat wordt voluit gevoerd, niets te vroeg overigens.

Vaak wordt daarbij vertrokken van dezelfde vaststellingen, maar al naargelang het petje dat men op heeft, worden andere accenten gelegd. De gouverneur van de nationale bank waarschuwt voor de inflatie en voor de concurrentiekracht van de bedrijven; de vakbonden focussen op de welvaartsvastheid van de uitkeringen en op vrije loonsonderhandelingen, en herhalen het nog eens: handen af van de index.

De klassieke stellingen dus, en dat is – vooral dan van vakbondszijde – perfect te begrijpen. Maanden van rooms-blauw gepalaver over de regeringsvorming maakte één zaak duidelijk: elke interim – of andere regering waarvan deze rooms-blauwe partijen de as zouden uitmaken, dreigt een rechts, conservatief en vooral asociaal beleid tot gevolg te hebben. De rechts-liberalen van Open VLD zouden bijvoorbeeld maar wat graag de aanval inzetten op de automatische koppeling van de lonen en de uitkeringen aan de index (nochtans een sociale verworvenheid waar ons land fier op mag zijn). Kortom geen vertrouwenwekkend klimaat, zo oordelen de vakbonden, om fundamentele discussies zoals deze over de index aan te gaan.

Aan die begrijpelijke strategie is echter ook een keerzijde verbonden: de klassieke recepten volstaan vandaag immers niet om de problemen van vooral de lagere inkomens het hoofd te bieden. Zo heeft de samenstelling van de indexkorf voor deze lagere inkomens vandaag perverse effecten. Luxeproducten uit deze korf – neem nu een Porsche, citytrips of bepaalde elektronische hoogstandjes – dalen vandaag immers in prijs. Dat is goed nieuws voor wie zich deze luxeproducten kan veroorloven, maar slecht nieuws voor wie omwille van een bescheiden gezinsinkomen enkel kan dromen van een citytrip naar Parijs, laat staan van de aankoop van Porsche 911. Want de prijsdalingen van deze luxeproducten uit de indexkorf neutraliseren immers in niet geringe mate de sterke prijsstijging van basisproducten uit diezelfde indexkorf als voedsel en energie. Een indexaanpassing laat daardoor langer op zich wachten, wat fundamenteel onrechtvaardig is ten aanzien van iedereen die zich bepaalde in prijs dalende luxegoederen niét kan veroorloven: de laagste en middeninkomens – die net als iedereen uiteraard wél zijn aangewezen op de in prijs stijgende basisproducten zoals voedsel en energie – zijn met andere woorden de dupe en zien hun koopkracht aan een sneltempo dalen.

Daarom mijn pleidooi om vanuit sociaal-progressieve hoek het debat over de index te durven aangaan. Namens spirit pleit ik voor een rechtvaardigheidsindex die beter tegemoet komt aan de actuele noden van vooral de lagere en middeninkomens in onze samenleving. Die rechtvaardigheidsindex kan uit twee componenten bestaan. Enerzijds dient – zeker in tijden van stijgende prijzen voor basisproducten en dalende prijzen van luxeproducten – de samenstelling van de indexkorf beter afgestemd te worden op het consumptiepatroon van de lagere en middeninkomens: een Porsche 911 of exotische reizen horen echt niet thuis in deze indexkorf, het aandeel van energie en basisvoedselproducten mag daarentegen een flink stuk toenemen.

Anderzijds herhalen we met spirit ons pleidooi om de index uit te keren in centen in plaats van procenten. Op basis van een gemiddeld loon wordt de index van procenten omgezet naar centen, met als gevolg dat de reële stijging voor de lagere inkomens groter wordt en die van de hogere inkomens procentueel kleiner. Dat laatste moet er ook voor zorgen dat het systeem betaalbaar blijft voor overheid en bedrijven. We zijn als kleine partij niet te beroerd om toe te geven dat onze voorstellen omtrent een rechtvaardigheidsindex technisch wellicht nog onaf zijn (zo hangt wat de centenindex betreft uiteraard veel af van de hoogte van het referentie-inkomen, mogen bedrijven met proportioneel meer laaggeschoolden in dienst niet het slachtoffer worden van een centenindex, enz.).

Het is dan ook niet onze ambitie om een technisch koninklijk uitvoeringsbesluit te schrijven, maar wel om over deze rechtvaardigheidsindex een noodzakelijk debat aan te zwengelen om zo te komen tot concrete oplossingen voor prangende sociale noden van vandaag. Een debat waar vakbonden en sociaal-progressieve politieke partijen zich best samen op voorbereiden. Want vergis u niet: oranje-blauw moet dan wel tijdelijk wijken om uit de impasse te geraken die ze zelf hebben gecreëerd, de zorgwekkende maatschappelijke fundamenten ervan zijn de afgelopen maanden gelegd en worden – vroeg of laat – zeker van onder het stof gehaald.

14-12-2007, 15:03 geschreven door Els Van Weert  

RTBF een variant op de Rwandese haatzender Radio Mille Collines: onze zelfverklaarde goede Vlaming – de man van 800.000 – heeft gesproken. “Vertolkt wat leeft in politieke middens”, haast hij zich nu. Alvast niet de middens waar ik me in vertoef. Nogal laf bovendien, je uitschuivers afwentelen op anderen.

De frustratie moet diep zitten bij Yves Leterme. Maar dat legitimeert geenszins dit soort misplaatste uitvallen. Uitspraken als deze zijn dermate buiten proportie dat enkel nederige en herhaalde excuses gepast zijn. Liefst nog gemeende excuses ook. Want Walen zijn onze buren, geen bende opgehitste en geïndoctrineerde heethoofden die klaarstaan de vijand te bestormen.

08-12-2007, 22:38 geschreven door Els Van Weert  

De absurditeit van deze formatie is nog amper in woorden te vatten. Aan metaforen en beeldspraak gelukkig geen gebrek. “Zelfs in Togo wordt zo geen regering gevormd”, liet een Franstalige onderhandelaar zich gisteren ontvallen. Zie je wel dat ook Franstaligen gelijk kunnen hebben.

Ken uw pappenheimers: een spreekwoordelijke raad die aan Leterme & co duidelijk niet besteed was toen ze besloten om met de rechts-nationalisten van N-VA in zee te gaan. Wie de heren en dames aldaar kent, besluit in normale omstandigheden niet om er de banden mee aan te halen. Maar acht jaar zonder machtsdeelname zijn geen normale omstandigheden voor de Vlaamse christendemocraten. Daarom een kartel met N-VA. Daarom ook een langgerekt populistisch en anti-Waals discours met slechts één doel voor ogen: de verkiezingen te winnen. En winnen deden ze.

Call me old fashioned, maar in mijn overtuiging zijn verkiezingen geen doel op zich, maar een middel om de waarden waar je voor staat om te zetten in beleidspraktijk. Tenzij je een absolute meerderheid weet te verwerven – gezien ons verkiezingssysteem onmogelijk in een federale context – ben je daartoe aangewezen op onderhandelingen met politici, partijen en zelfs landsgedeelten die er minstens gedeeltelijk andere waarden dan jezelf op nahouden.

Die andere politici, partijen en landsgedeelten gedurende jaren beledigen – de favoriete methodiek van N-VA – kan in het beste geval een manier zijn om een gunstig verkiezingsresultaat te boeken, maar kan nooit de beste manier zijn om je waarden ook effectief te realiseren. Franstalige onderhandelaars, vrienden van N-VA, boezem je geen vertrouwen in door met vrachtwagens nepgeld naar Wallonië te trekken en zo onze Waalse landsgenoten collectief af te schilderen als een bende luie profiteurs. Tweederde meerderheden, vrienden van de N-VA, worden niet gevormd door de voorzitter van een daartoe noodzakelijke Waalse politieke partij middels een volstrekt smaakloze campagne af te schilderen als een halve gangster. Politieke akkoorden, mijnheer de voorzitter van de N-VA, bereik je niet door je op een ziekmakende manier steevast te wentelen in het vermeende eigen rechtse, conservatieve en separatistische gelijk.

Een niet onbelangrijk gedeelte van de Vlaamse Beweging – politiek vertolkt door Vlaams Belang en N-VA – heeft het sluiten van politieke akkoorden en dus het boeken van vooruitgang steeds consequent afgeschilderd als verraad. Liever schreeuwden ze langs de zijlijn. Liever beleden ze een verongelijkt kaakslagflamingantisme. Liever waren ze zuur en zuiver dan oplossingsgericht.

Zolang ze met die houding langs de zijlijn stonden, was dat voor oplossingsgerichte politici en politieke partijen – waartoe ik mezelf en mijn partij reken – hoogstens een onprettig gevoel. Zeker als je, zoals ik, wortelt in de weliswaar progressieve flank van de Vlaamse Beweging. Maar nu de zelfverklaarde zuivere Vlamingen zich in het centrum van een formatieverhaal bevinden, maakt dat onprettig gevoel plaats voor afkeer. Want wat hebben ze bereikt met die opeenstapeling van populistische methodieken? Dat Franstalige politici geen vertrouwen meer koesteren in hun Vlaamse collega’s, en achter zowat alle legitieme vragen naar meer autonomie verborgen seperatistische agenda’s vermoeden. Dat de unionisten aan Franstalige kant zich sterker gesteund voelen dan ooit tevoren. Dat een grote staatshervorming – niet ondanks, maar net omwille van de stoere, anti-Waalse machoretoriek – verder weg is dan ooit tevoren, en de schade nog amper te meten is.

Want laat het duidelijk zijn: de communautaire voorstellen die nu op de formatietafel liggen – nota bene het resultaat van 170 dagen onderhandelen – zijn volstrekt ondermaats, ja haast lachwekkend en onwaardig. De Vlaamse pitbulls zijn gemuilkorfd, ze zijn verst(r)ikt in hun eigen gelijk. Ze kunnen geen kant meer op. Tenzij naar de zijkant dan, hun natuurlijke politieke biotoop.

29-11-2007, 00:00 geschreven door Els Van Weert  

Vandaag in De Morgen met veel interesse en verwachting de tribune gelezen van Luc Van Doorslaer onder de titel “ Waar is het linkse post-België project ?” Hij legt terecht de vinger op de wonde als het gaat over de angst of zelfs afkeer van links in Vlaanderen voor alles wat te maken heeft met identiteit, het streven naar meer autonomie, de invulling van een Vlaams project. Hij schrijft in zijn analyse ondermeer: “Onze linkse angst voor Vlaanderen en ons onvermogen om daar offensief en vernieuwend in te denken maken ons de facto Belgicistisch en extreem behoudsgezind.”

Een analyse die ik volkomen deel en die in mijn politiek engagement van meer dan 20 jaar al voor veel frustratie heeft gezorgd. Ik ben immers, zoals de auteur van de tribune, al meer dan 20 jaar én links-progressief én Vlaamsgezind: een combinatie die me vaak kritiek opleverde, zowel in progressieve kringen (waar Vlaamsgezindheid – onterecht – vaak verward wordt met rechts en conservatief) als in meer traditioneel Vlaamse milieus (waar sommigen al jaren verwoede pogingen ondernemen om van de Vlaamse Beweging een uitsluitend rechtse en conservatieve beweging te maken). In de verdere ontwikkeling van zijn redenering blijft de auteur, tot mijn ontgoocheling, steken in het traditionele communautaire discours dat gelardeerd is met anti-Waalse en anti-Belgische clichés ( de Walen zijn expansionistisch en hebben een dedain tegenover de inferieure cultuur…) zonder een al te bruikbaar alternatief naar voren te schuiven.

Ik verwoord het nu misschien wat ongenuanceerd, maar ik ben er van overtuigd dat we met dat soort retoriek geen stap verder zullen geraken. Dat stellen we nu trouwens al meer dan 150 dagen lang vast. Het is mijn overtuiging dat als we grondige stappen vooruit willen zetten, we in de Vlaamse Beweging – en dan vooral vanuit de progressieve hoek in die beweging –duidelijk het signaal moeten geven dat respect voor elkaar en dialoog tussen de gemeenschappen, de enig mogelijke weg is om Vlaanderen meer autonomie te geven, om op een ongecompliceerde manier om te gaan met onze identiteit en eigenheid en om van ons complex af kunnen raken dat Vlaams gelijk is aan rechts, onverdraagzaam en egoïstisch.

En misschien moeten we dan als Vlaams-gezinden ook durven afstappen van onze fetisj van de overbodigheid van België. Omdat nu eenmaal precies dat discours het wantrouwen bij onze Waalse partners voedt en hen sterkt in de overtuiging dat we – als het er op aan komt – toch de solidariteit en de bevoorrechte relatie met Wallonië willen afbreken. En dat zorgt er dan weer voor dat elke stap richting uitgebreide bevoegdheidsoverdrachten – en dus richting een echt confederaal België – steeds weer wordt afgeblokt en elke gesprek onmogelijk wordt. Geen gemakkelijke oefening voor mensen zoals ik die hun hele politieke leven besteed hebben aan het uitkleden van de Belgische staat ten voordele van de deelstaten.

Daarom is het hoog tijd om oude schema’s in vraag te stellen en te zoeken naar nieuwe benaderingen. Dat is wat de auteur vraagt en dat is wat we met spirit de afgelopen weken ook gedaan hebben. Hij noemt het ‘een links-communautair project om deel te nemen aan het onvermijdelijke debat over post-België’. Wij hebben met spirit als eerste partij invulling gegeven aan zo’n progressief en oplossingsgericht communautair project, waarin een helder confederalisme en solidariteit met Wallonië samen centraal staan. En of dat dan zal leiden tot een post-België periode? Dat zal de toekomst uitwijzen. Voor ons is dat alvast niet de hoofdzaak. Want geef nu zelf toe: gemeenschap is leuker met twee.

Alles over ons project is te vinden op www.gemeenschapisleuk.be

16-11-2007, 17:05 geschreven door Els Van Weert  

Het is moeilijk helder schrijven als je bloed kookt van verontwaardiging. Wat zich de afgelopen uren, of - zo blijkt nu - de afgelopen 152 dagen heeft afgespeeld , is een hypocriet schouwspel, met slechte acteurs, niet zozeer op het vlak van de acteerprestaties, want ze hebben minstens enkele miljoenen mensen op het verkeerde been gezet, als wel op het vlak van het spelen van onverantwoorde spelletjes. Dat het tromgeroffel en de stoerdoenerij in the end niet veel zou opleveren, zegden we al lang. Al van voor de verkiezingen, maar die eerlijkheid werd niet in dank aanvaard. Niet door de pers en niet door de Vlaamse publieke opinie. Maar goed dat is nu eenmaal het politieke spel. Het volstaat niet gelijk te hebben, je moet ook gelijk krijgen, zeggen we dan steeds.

Maar wat veel erger is, is dat de aanpak van de Vlaamse oranje-blauwe partijen hen dan misschien wel stemmen heeft opgeleverd, maar ons geen stap dichter gebracht heeft bij meer autonomie voor de deelstaten en bij een beter bestuur. Want veel meer nog dan een schijnsplitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde, zijn meer en homomgenere bevoegdheidspaketten  de hefbomen die we nodig hebben om werk te maken van een beter bestuur in Vlaanderen bv. op het vlak van het arbeidsmarktbeleid of het gezinsbeleid. Door de “heldendaad” van de stemming hebben ze nu- wellicht voor lange tijd- de Franstaligen het alibi gegegeven om hierover niet te willen praten. Bovendien zijn de lijnen tussen Vlaamse en Waalse toppolitici zo goed als volledig doorgeknipt, wat zeker geen goed klimaat is om stappen vooruit te zetten.

Twee bittere conclusies kunnen we vandaag alvast trekken. De scherpslijpers van de NV-A,  die naar aanleiding van het Lambermontakkoord (het was allemaal niet genoeg weet je nog ?),  het einde van de VU mee hebben ingezet en de slappelingen  die de compromissen sloten de deur uit joegen, zullen met hun stoere aanpak straks minder dan niks hebben bereikt. En een tweede conclusie- er zijn nog zekerheden- de schijnvertoning van de laatste 150 dagen heeft het bewezen : tsjeven blijven tsjeven.

 
PS : Ik weet dat het niet mijn stijl is om zo hard te zijn, maar het moest me van het hart..

09-11-2007, 15:37 geschreven door Els Van Weert  

Profileringsdrang viert hoogtij dezer dagen – niet alleen in de Wetstraat en omstreken, maar blijkbaar ook op en rond het Gentse stadhuis. Daar willen Open VLD, CD&V/N-VA en Vlaams Belang – mooi trio is dat – de strijd aanbinden met alle politieke en religieuze symbolen, maar toch in het bijzonder met de hoofddoek van de moslima’s. Zijn er problemen in Gent met moslima’s in de stadsdiensten? Naar verluidt niet. Aanzien de inwoners van Gent hun stedelijke diensten als propagandamachines voor de Islam? Deze klacht hebben we nog niet gehoord.

Maar toch vindt men dat dit debat moet gevoerd worden. Wellicht vooral ook omdat - wat gisteren ook bewezen is - lokale politici zo nationale schijnwerpers op zich kunnen krijgen. Ruzie in het huishouden, spektakel verzekerd en voor enkelen ook die zo fel begeerde five minutes of fame: de media vragen, politici dansen. Worden daarmee problemen, laat staan vermeende problemen, opgelost? Niet voor zover ik zie. Maar we viseren alweer een bevolkingsgroep die dezer dagen het zwarte schaap van dienst is. Rechts Vlaanderen, arm Vlaanderen.

Natuurlijk weet ik wel dat het verhaal van de neutrale overheid geen dwaasheid is. Maar een neutrale overheid kan evengoed vorm krijgen door een politiek van actief pluralisme. Een neutrale overheid hoeft niet grijs te zijn. Een neutrale overheid moet niet iemands identiteit afnemen. En vooral, een overheid wiens neutraliteit niet in vraag wordt gesteld, gaat niet in een zoektocht naar goedkoop succes een non-debat voeren.

06-11-2007, 12:44 geschreven door Els Van Weert  

Aan de staart van de besprekingen en in afwachting van het echte werk, hebben de onderhandelaars het gisteren gehad over duurzame ontwikkeling. Het akkoord hierover moet nog gepresenteerd worden, maar men liet alvast weten dat er een superminister komt die de bevoegdheid over milieu en energie zal combineren en zo de nodige maatregelen zal kunnen nemen om ons land op een duurzame manier de toekomst in te loodsen. Mooie voornemens, dat wel. Het beantwoordt aan de vraag die wij stelden, met name dat er een regeringslid met de nodige bevoegdheden en in de kern van de besluitvorming (zo werkt het systeem nu blijkbaar) er kan over waken dat het volledige beleid van de regering doordrongen is van de principes die aan de basis liggen van een duurzame ontwikkeling. Geen staatssecretaris meer dus, die voortdurend bij de collega’s om wat medewerking moet gaan bedelen.

Twee bedenkingen toch: zelfs met de bevoegdheid over energie en milieu ben je er nog lang niet om je beleid duurzaam te maken. Uiteraard is de energiekwestie een belangrijke uitdaging in het kader van een duurzame ontwikkeling. We moeten immers de klimaatproblematiek het hoofd bieden en er tegelijk voor zorgen dat de energievoorziening voor de komende generaties gewaarborgd is en we ons economisch verder kunnen ontwikkelen om de welvaart en het welzijn van deze en nieuwe generaties te verzekeren.

Maar die minister zal dat zeker niet alleen kunnen. De voltallige regering zal achter die visie moeten staan. En daar knelt het schoentje en dat is meteen mijn tweede fundamentele bedenking. Het is maar de vraag wat verstaan wordt onder duurzame ontwikkeling. Oranje-blauw schijnt er nogal van overtuigd dat doorgaan met kernenergie de enige duurzame oplossing is. Voor sommige multinationals, die veel geld verdienen omdat hun centrales afgeschreven zijn en ze volop hun winst kunnen maximaliseren, vast wel. Maar er wordt even vergeten dat de nieuwe generaties reactoren nog niet voor morgen zijn en dat er nog steeds geen oplossing is voor de problematiek van het kernafval. En vooral, op deze manier blijven we achterop hinken met onze investeringen in schone energie, in hernieuwbare energie.

Wat blijkbaar voor een blauwe minister in de afgelopen legislatuur geen prioriteit was, zal er ook geen zijn voor oranje-blauw in de komende periode, dat is nu al duidelijk. Wat baten ministers met ronkende titels, als die straks uitgestuurd worden naar Europa om de kantjes er af te lopen als het er op aan komt onze engagementen in het kader van Kyoto nog maar na te leven, laat staan te intensifiëren ? Wat baten ministers met ronkende titels, als er niet kan gesproken worden over de bedrijfswagens en de auto nog steeds de westerse heilige koe blijft ? Wat baten ronkende titels als de overheid niet de minimale bereidheid toont om in haar eigen aankoopgedrag duurzame en ethische criteria te laten voorgaan op het pure financiële plaatje ? Wat baten ronkende titels als men niet wil inzien dat we onze aanpak grondig moeten veranderen en dat rommelen in de marge slechts uitstel van executie is ? Geloof me vrij, dit is geen boodschap van een gefrustreerde bijna ex-staatssecretaris zonder al te veel reële macht, maar die van een bezorgde “ervaringsdeskundige”.

24-10-2007, 12:41 geschreven door Els Van Weert  

Gisteren dag van het verzet tegen de extreme armoede. Ik weet het, het is een huizenhoog cliché, maar ik vind het op zijn minst cynisch dat er in onze welvarende maatschappij zoiets moet zijn als een dag van het verzet tegen extreme armoede. Zouden we niet altijd alles op alles moeten zetten – dag in dag uit – om armoede volledig uit onze samenleving te bannen?

Maar dit even opzijgezet, zijn er wel heel wat goeie kanten aan zo’n dag tegen de armoede. Er wordt gesensibiliseerd en gelukkig is de laatste jaren de betuttelende, caritatieve aanpak omgeturnd in een emancipatorisch verhaal, waar veel meer plaats is voor ontmoeting, voor respect, voor een brede benadering van de armoedeproblematiek.

Zo was er in mijn stad de vertoning van een kortfilm van Joke Nyssen over het project Kunstproeven. Mensen in armoede die via kunst en cultuur even hun wereld kunnen verlaten en vooral weer zelfrespect krijgen, ontdekken dat ze iets waard zijn als mens, dat ze geen complete mislukking zijn. Mensen die als gevolg daarvan ook weer durven solliciteren, of opnieuw de schoolbanken opzoeken, die hun leven in handen nemen en zich gesteund voelen door lotgenoten. Mensen die op die manier de kans krijgen om gewoon te genieten van kunst en cultuur. Een honderdtal mensen waren er toch op afgekomen. Het zaaltje was te klein, de film moest twee maal vertoond worden. Gesprekjes achteraf met fiere hoofdrolspelers en figuranten. Mooi.

Dit optimisme staat in schril contrast met de cijfers over de armoede in België. 1 op 7 leeft onder de armoedegrens en de kloof tussen arm en rijk wordt steeds groter. Het klinkt misschien vreemd, maar dat laatste opent meteen ook perspectief op beterschap. Onze gemeenschappelijke rijkdom gaat er niet op achteruit, integendeel. Nu nog de moed om herverdeling weer bovenaan de politieke agenda te plaatsen. Want laat ons eerlijk zijn. Projecten als kunstproeven zijn fantastisch en moeten absoluut verder uitgebouwd worden, maar als je met mensen in armoede spreekt, is en blijft de eerste zorg: de dagelijkse strijd om de eindjes aan elkaar te knopen en het einde van de maand halen.

Dus beste onderhandelaars, blaas het stof van het rapport van de Hoge Raad voor Financiën – een toch wel respectabele instelling – en lees de aanbevelingen nog eens grondig na. Heb de moed om tegen de erg rijken te zeggen dat het nodig is om solidair te zijn met die mensen die soms op het einde van de maand geen vlees of brood meer kunnen kopen voor hun kinderen. Want dat is gewoon een kwestie van elementaire rechtvaardigheid.

19-10-2007, 17:02 geschreven door Els Van Weert  

Karel De Gucht hongert naar macht en invloed . De inzet moge duidelijk zijn: de invulling van het machtsvacuüm binnen Open VLD in het post-Verhofstadt tijdperk. De Guchts wonden opgelopen na het debacle van het migrantenstemrecht – u weet wel: persoonlijk was hij voor, maar van zijn partij kon hij die houding niet aanvaarden – kunnen zo eindelijk worden geheeld.

Streven naar macht is op zich niet verkeerd, meer zelfs: het behoort tot het wezen van het politieke bedrijf. Erger wordt het wanneer belangrijke principes geofferd worden om die persoonlijke machtshonger te stillen. Zoals het ondergeschikt maken van het departement Ontwikkelingssamenwerking aan het departement Buitenlandse Zaken.

Jarenlang vochten de NGO’s in ons land – daarin gesteund door ons, maar ook door andere progressieve politieke partijen – voor een sterk en autonoom departement van Ontwikkelingssamenwerking. Die autonomie kwam er ook. Ze werd in de verf gezet door een minister – en geen staatssecretaris – verantwoordelijk te maken voor dit wezenlijke, maar stiefmoederlijk behandelde departement. Een onmisbare, maar onvoldoende voorwaarde voor een krachtig beleid. Uiteraard is ook de visie en het voluntarisme van diegene die het departement beheert van cruciaal belang. En laat nu net het feit dat het in blauwe – laat staan donkerblauwe – handen is, niet meteen een ideale situatie zijn.

De klok dreigt verder teruggedraaid te worden nu. Wie Ontwikkelingssamenwerking ondersneeuwt in de portefeuille van een superminister van Buitenlandse Zaken, herleidt dit departement tot een instrument van onze buitenlandse diplomatie. Een instrument waarmee onze diplomatie – de minister op kop – kan slaan en zalven. Ontwikkelingslanden in het Belgische gareel kan doen lopen. Het is een wel erg cynische manier om de (terechte) vraag van de NGO’s naar meer beleidsafstemming te beantwoorden.

Als De Gucht dan toch per se de ambitie heeft om superminister te worden in de oranje-blauwe regering, dat hij dan het departement Binnenlandse Zaken en het vicepremierschap opeist van zijn partijgenoot Patrick Dewael. Liever dat dan een koehandel op te zetten en Ontwikkelingssamenwerking op een hellend vlak te plaatsen. Enkel om de lieve vrede in het blauwe huishouden te bewaren.

13-10-2007, 15:52 geschreven door Els Van Weert  

Fientje Moerman neemt ontslag. Vrolijk stemt me dat niet: ik heb voor haar altijd best wel een zekere sympathie gehad. Maar dat haar ontslag terecht is, daaraan kan moeilijk getwijfeld worden.

Propere politiek: na de Agusta – en andere affaires (en de zuiveringsrituelen die daar midden jaren ’90 op volgden) leek dit wel een vanzelfsprekendheid. Met onverkwikkelijke zaken uit het verleden werd definitief komaf gemaakt. Nieuwe Politieke Cultuur vierde hoogtij. Zeker op het Vlaamse niveau, door het Sint-Michielsakkoord net bevrijd van het federale juk. Spiegelden wij ons immers niet aan de zuivere en rationele politieke cultuur die de Scandinavische landen typeerde? En gold bovendien ook hier niet adagium ‘wat we zelf doen, doen we beter’?

Voor alle duidelijkheid: van enige vorm van corruptie is zelfs in de verste verte geen sprake in dit dossier. Maar ook normvervaging loert – in de politiek, maar net zo goed in andere sectoren van onze samenleving – continu om de hoek. Het is een sluipend gif dat zich vaak slechts tergend langzaam een weg baant – soms zelfs zonder dat zij die er zich aan bezondigen, zich daar ten volle bewust van zijn. Maar ook sluipend gif is onmiskenbaar gif. Ook een gebrek aan alertheid voor normvervaging, mag aangerekend worden als een ernstige fout. Het siert Fientje Moerman dat ze zelf tot die conclusie kwam.

Progressief Vlaanderen is er lange tijd van uitgegaan dat propere politiek – politiek dus zonder corruptie, maar ook zonder normvervaging – dezer dagen vanzelfsprekend is. Dat was een naïeve, ja zelfs onverantwoorde houding. Want daardoor dreigt dit wezenlijke thema gemonopoliseerd te worden door rechtse en extreem-rechtse poujadisten. Kapitale blunders van dat formaat kunnen we ons echt niet veroorloven. Meer nog, een eerlijke en propere politiek is essentieel om het vertrouwen van mensen in onze instellingen en democratie te herstellen of te versterken. Het is dan ook de plicht van de links-progressieve krachten om dit thema in woord én daad op de agenda te zetten. Want de democratie is ons veel te dierbaar om het over te laten aan diegenen die dit soort voorvallen willen gebruiken om haar verder te ondermijnen.

10-10-2007, 12:35 geschreven door Els Van Weert  

Gebruikt u de witte of de gele gids nog? Neen? Allicht niet, zoals de meeste internetgebruikers onder ons. Toch liggen dezer dagen de pakken papier – omhuld in een plastiek zakje – weer op onze stoepen. Ach wat, zegt u, ik gooi ze toch gewoon bij het oud papier dat ze in het slechtste geval pas volgende week weer komen ophalen. Juist, maar in tijden van klimaatopwarming en acties voor duurzaamheid is deze berg nutteloos papier, althans voor velen onder ons, een doorn in het oog.

Wist u dat er in België jaarlijks 2.250.000 pakketten worden verdeeld met daarin telkens een exemplaar van zowel de witte als gele telefoongids? En dat elk van die pakketten ongeveer 2,5 kg weegt? Grof gerekend komt dat neer op ca. 5625 ton papier (vijf miljoen zeshonderdvijfentwintigduizend kilogram papier) dat jaarlijks gebruikt wordt voor het drukken van deze telefoongidsen.

Elke telefoonabonnee krijgt dit pakket aan de voordeur geleverd, tenzij hij Promedia expliciet verzoekt dit pakket niet te leveren. Maar waarom zou je dit systeem niet gewoon omkeren en enkel mensen die er expliciet om vragen een setje telefoongidsen bezorgen? Ons land telt immers meer dan 2,4 miljoen internetaansluitingen (meer aansluitingen dus dan dat er pakketten met papieren telefoongidsen verspreid worden). Steeds minder mensen hebben met andere woorden nood aan papieren telefoongidsen. Niet onbelangrijk als je weet hoe milieuvervuilend deze telefoongidsen zijn.

De productie van 1 ton papier in België brengt immers 525 kg CO2-uitstoot met zich mee (cijfers voor 2004). Het aantal pakketten met papieren telefoongidsen herleiden tot 250.000 in plaats van de huidige 2.250.000 is – mits het systeem wordt omgekeerd en rekening houdend met het steeds stijgende aantal internetabonnees – een realistisch uitgangspunt. De potentiële milieuwinst ligt met andere woorden voor het rapen: 5000 ton papier x 525 kg CO2 betekent een besparing van 2.625.000 kg CO2.

Concreter? De electriciteit die we voor 315 huishoudens op een dag opwekken stemt overeen met 1 ton CO2. Een (jaarlijkse) besparing van 2.625.000 kg CO2 stemt met andere woorden overeen met ca. 826.875 huishoudens die met hun electriciteitssverbruik gedurende een dag geen CO2-uitstoot veroorzaken.

Redenen genoeg om met de mensen van Promedia rond de tafel te gaan zitten dus. Ik zal er ook graag de gewestcollega’s bevoegd voor Milieu en/of Duurzame Ontwikkeling bij betrekken. Want met dossiers als deze kunnen we heel concrete stappen zetten om de Kyoto-doelstellingen een flinke stap dichterbij te brengen.

Surf nu alvast naar www.1207.be en vul het formulier in om dit ongewenste pakje in de toekomst niet meer op de stoep te krijgen. In tussentijd proberen wij ervoor te zorgen dat het volgend jaar net omgekeerd kan gebeuren. De Open Bedrijvendag van morgen staat in het teken van Duurzaam Ondernemen. Hopelijk krijgen we ook Promedia begeesterd voor dit thema.

06-10-2007, 17:35 geschreven door Els Van Weert  

Gisteren ging onder grote mediabelangstelling het proces tegen de racistische moordenaar Hans Van Themsche van start. Paginabrede reportages zullen er de komende dagen verschijnen. Over hoe de moordenaar eruit ziet en hoe hij zich gedraagt. Heeft hij spijt en is de spijt oprecht berouw? Hoe reageren de familieleden van de slachtoffers, en het publiek? Welke juridische hoogstandjes toveren de advocaten uit hun hoed en hoeveel psychiaters worden opgevoerd om de geestestoestand van Van Themsche toen en nu te analyseren en te catalogeren? Het wordt één grote soap. Goed, geen probleem – iedereen zijn job: het gerecht, de reporters, de advocaten, het publiek. En misschien, heel misschien opent dit proces ook de ogen van de mensen over de gevolgen en de uitwassen van een samenleving waarin het verketteren van het vreemde bon ton is geworden. Of in het beste geval een samenleving die de andere kant opkijkt wanneer ze geconfronteerd wordt met dagelijks racisme.

Cynisch is wel dat de politieke durf en daadkracht die snel volgde op de moorden – de al lang aanslepende discussie over de verstrenging van de wapenwet werd eindelijk beslecht – net dezer dagen teniet dreigt gedaan te worden. Oranje-blauw geraakt het zowat nergens over eens, maar over een nieuwe aanpassing – lees: versoepeling – van de wapenwet is die eensgezindheid er vreemd genoeg wel. Mijn dierbaarste politieke verwezenlijking staat op de helling. Lees er anders de tweede nota van Leterme maar eens op na: “ De wapenwet zal worden herzien met onder meer een verlenging van de overgangsperiode en een uitbreiding van de lijst van wettige redenen voor het bezit van een wapen.”

Meer nog, op een gegeven ogenblik werd de bespreking over de versoepeling van de wapenwet overwogen als pasmunt in de discussie over de bespreking van de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. Dat is geen tsjevenstreek meer, dat is een immorele koehandel.

Hoe cynisch kunnen we zijn en hoeveel slachtoffers moeten er nog vallen vooraleer men eindelijk zal aanvaarden dat wapens in handen van zoveel mensen onze samenleving niet veiliger, maar net onveiliger maken? Wat moet er nog meer gebeuren om te beseffen dat we het sluipende racisme een halt moeten toeroepen, in plaats van mee te huilen met diegenen die beweren dat onder de noemer ‘vrije meningsuiting’ alles geoorloofd is?

02-10-2007, 12:21 geschreven door Els Van Weert  

Groen! en sp.a roepen de publieke opinie op tot een boycot van Total, zo hoorde ik op het radionieuws. Moeten politieke partijen zich wagen aan een dergelijke oproep? Dat is een discussie waard. Hun kernopdracht is in ieder geval ervoor te zorgen dat er structurele maatregelen genomen worden. En daar durft het wel eens fout lopen. In mijn dienstwagen bijvoorbeeld ligt een tankkaart van Total. Meer nog: Total is de ‘hofleverancier’ van onze federale administratie. Het hele wagenpark van die federale administratie – ook dat van de kabinetten – tankt met andere woorden bij Total. Zullen we met zijn allen de volgende weken dan maar op eigen kosten tanken bij een concurrent? Ik zal zelf alvast het goede voorbeeld geven.

Hoe geraakt een firma als Total – die heus niet voor de eerste keer aantoont dat maatschappelijk verantwoord ondernemen niet bovenaan haar agenda staat – aan een raamcontract met de federale overheid? Het antwoord is even eenvoudig als pijnlijk: ethische criteria opnemen in de gunningsvoorwaarden van overheidsbestedingen blijft vooral voor onze liberale vrienden – Didier Reynders op kop – een reuzengroot taboe. Bedrijven vragen enkele minimale ecologische, sociale en andere ethische criteria te respecteren wanneer ze de overheid (’s lands grootste consument) als klant willen binnenhalen: wat voor links-liberalen vanzelfsprekend is, is dat voor rechts-liberalen duidelijk niet.

Hebben we de afgelopen legislatuur dan geen stappen vooruit gezet? Toch wel. Na lang aandringen werd door de ministerraad op mijn aangeven aanvaard dat de gids voor duurzame aankopen verplicht moest gehanteerd en gevolgd worden door de aankopers van de overheid. Voor bepaalde producten, zoals voeding of informatica of wagens althans, want de gids is nog verre van volledig. Ook de omzetting van de Europese richtlijn over hoe omgaan met aanbestedingen werd na lang discussiëren van onze kant zo maximaal mogelijk omgezet, zodat sociale en ethische clausules in aanbestedingscontracten alvast niet onmogelijk zijn. Maar een sluitende garantie dat die clausules ook effectief gehanteerd worden, is er vooralsnog niet. De clausules zijn wat mij betreft ook niet voldoende verregaand.

Willen we nieuwe genante situaties als deze in de toekomst vermijden, dan moeten we vooral die mogelijkheden verder uitbreiden. Dat is de opdracht die de politieke partijen en hun vertegenwoordigers in de eerste plaats moet bezighouden. De morele oproep tot boycot kan er dan even – indien men dat echt wil – bovenop komen.

28-09-2007, 20:57 geschreven door Els Van Weert  

Toen ik twee jaar geleden mijn stoute schoenen aantrok en stadsgenote Bettina Geysen opbelde met de vraag of we eens konden praten over een politiek/maatschappelijk engagement, wist ik dat ze een knappe manager was die bij de VRT één en ander in beweging had gezet. Ik had enkele interviews met haar gelezen die me alvast overtuigden dat het een vrouw was die één en ander in haar mars had. Maar meer wist ik ook niet toen ik op een zonnige ochtend met haar afsprak op de Grote Markt van Lier.

Het eerste gesprek maakte meteen duidelijk dat Bettina niet alleen een knappe manager was, maar ook een warme, enthousiaste, fijne vrouw. Iemand met wie het persoonlijk klikte, iemand waarvan ik meer dan ooit overtuigd was dat ze een echte meerwaarde kon betekenen voor onze stad en onze maatschappij mocht ze zo gek zijn om ja te zeggen op mijn vraag om onze Lier Leeft lijst te duwen. Ik durfde er niet op hopen, maar enkele weken later kwam het telefoontje. “ Ik heb er lang over nagedacht en ik ga het doen”. De storm die ze daarna over zich heen kreeg doorstond ze stevig. Want het was haar overtuiging dat ze zich maatschappelijk wilde inzetten.

Twee jaar later – en vooral een zware verkiezingsnederlaag voor progressief Vlaanderen en voor onze partij spirit later – zitten we opnieuw samen. De hele zomer had een team hard gewerkt aan een ledenbevraging en aan een evaluatie van de verkiezingsnederlaag. De conclusies: spirit heeft nood aan nieuwe boegbeelden, aan een meer zelfstandige koers en aan een duidelijker profiel (ook op sociaal-economisch vlak). Geen eenvoudige opgave. En toch moet het mogelijk zijn. We hebben met zijn allen hard gewerkt, Geert , Bert, onze mandatarissen, ikzelf ook. Maar we voelden met zijn allen dat er nood was aan meer.

En spontaan kwam de naam van Bettina weer bij me op. Ze heeft me de afgelopen tijd echt overtuigd van haar talent en oprechte gedrevenheid. Ze is ook echt spirit: Vlaams van achtergrond en overtuiging, oprecht progressief en links-liberaal, en bovenal ook een echte manager. Iemand die uitdagingen aandurft. Zelfzeker, no-nonsense. Ze woont natuurlijk ook in mijn stad. Iemand uit je stad op een hoger niveau brengen, dat doe je niet. Je eigen concurrenten groot maken: gekkenwerk. Niet dus. Bettina is een fantastische madam die spirit en bij uitbreiding de progressieve krachten kan versterken. Daar geloof ik in. Ik heb het haar die keer dat we samen zaten dan ook gewoon gevraagd. Ze heeft me weer eens vervloekt, ze heeft weer de tijd genomen om na te denken en ze heeft weer – vol overtuiging – gezegd: “ik ga er voor”. Of beter gezegd: “we gaan er voor”.

Samen met de vele spirit-mandatarissen, militanten en sympathisanten gaan we er een lap op geven. Wat de toekomst zal brengen weten we niet. Maar dat we niet – zoals sommigen denken of wensen – aan ons einde toe zijn, dat weet ik wel zeker. Spirit leeft, meer dan ooit tevoren.

27-09-2007, 08:43 geschreven door Els Van Weert  

L’ orange bleue est un fruit qui a des difficultés à mûrir cet été.” Di Rupo mag in Vlaanderen dan wel uitgegroeid zijn tot de baarlijke duivel in eigen persoon, maar – geef toe – de kunst van de milde ironie beheerst hij als weinige anderen. Een mens zou van minder ironisch worden. De rooms-blauwe regeringsonderhandelingen slepen nu al 105 dagen aan en het verzamelde leger van informateurs, bemiddelaars, formateurs, koninklijk verkenners en wellicht binnenkort ook nog pre-formateurs hebben nog geen meter vooruitgang geboekt.

Integendeel eigenlijk. De patstelling is compleet. Staatsmanschap is verworden tot een term uit het verleden. Platitudes en huizenhoge clichés nemen de bovenhand – niet alleen in de Wetstraat, maar ook in de Dorpstraat. Een Vlaamse politieke partij die met vrachtwagens nepgeld naar Wallonië trok om de transfers aan te klagen roert stoer de trom en acht zich desalniettemin bekwaam om mee een federale regering te vormen. Een Waalse politieke partij die vreemdelingenhaat vertaalt in Vlamingenhaat bepaalt mee de Waalse politieke agenda. En de man van 800.000 , de leider van de partij die staat voor wij en niet voor ik ,ik ,ik ? Die valt voortdurend uit zijn rol, giet olie op het vuur en niet op de golven.

De lopende zaken kabbelen inmiddels verder. Een drama voor het land is dat vooralsnog niet. Maar lang houdbaar is die situatie evenmin. Wel behoorlijk frustrerend en straks veel meer dan dat. Bijvoorbeeld voor de sector van de sociale economie, die behoorlijk in de problemen komt als de ondersteunende maatregelen uitblijven of subsidies te laat komen. Leg dat maar eens uit aan de duizenden werknemers die zo al moeilijk aan de slag raken. ‘Goed bestuur’ werd ons beloofd, vooruit met de geit dus. Benieuwd met welke slogan wij de verkiezingsstrijd van 2009 zullen aangaan. ‘Beter bestuur’ misschien?

24-09-2007, 00:00 geschreven door Els Van Weert  

De herstructurering van Janssen Pharmaceutica is een gevolg van wereldwijde structurele problemen waarmee gans de farmaceutische industrie te kampen heeft. Ook de Vlaamse vestigingen ontsnappen daar jammer genoeg niet aan. De Vlaamse Regering betreurt dan ook het verlies aan arbeidsplaatsen.” Zelden zo’n apathische reactie gelezen op een sociaal bloedbad van dergelijke omvang als deze van Vlaams minister-president Kris Peeters. Hij “onthoudt ook dat er geen sprake is van delokalisatie van Johnson & Johnson uit Vlaanderen.” Juicht Vlaanderen, juicht.

Vanuit politieke hoek wordt een verlies van 688 arbeidsplaatsen dezer dagen enkel nog ‘betreurd’. Van enige sociale verontwaardiging die naam waardig is in politieke kringen nog amper een spoor te bekennen. De angst om multinationale ondernemingen van het kaliber van Johnson & Johnson te veel tegen het hoofd te stoten, neemt steeds meer de overhand, schijnbaar over partijgrenzen heen. Hoe voelt een getroffen arbeider of bediende van Janssen Pharmaceutica zich bij het lezen van zoveel gelatenheid?

In december vorig jaar nog maakte Vlaams minister van Economie Fientje Moerman bekend dat van de in totaal 23,5 miljoen euro expansiesteun die vanuit de Vlaamse regering wordt vrijgemaakt voor bedrijven, Janssen Pharmaceutica er 8 miljoen euro van binnenrijft. Voelt minister Moerman zich niet eens bedrogen door Janssen Pharmaceutica en bij uitbreiding Johnson & Johnson? Zette ze haar weliswaar wat stuurloze administratie inmiddels aan het werk om alle middelen in te schakelen om deze expansiesteun terug te vorderen? Vooralsnog ziet het er niet naar uit dat hierover veel vragen gesteld worden.

Op zijn website www.jnj.com beroemt Johnson & Johnson zich erop dat het sinds 1943 bezig is met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Lees er zeker ook het ‘credo’ van Johnson & Johnson – hun zelfuitgeroepen bedrijfsfilosofie zeg maar – waarin het welzijn van de in totaal 115.000 medewerkers een centrale plek krijgt toebedeeld. Ook het streven naar ‘gezonde’ winst staat – terecht – opgenomen in dit ‘credo’. In 2005 boekte Johnson & Johnson 10,4 miljard dollar winst. Ook de cijfers voor 2007 ogen niet bepaald benard, wel integendeel: in het tweede kwartaal van 2007 boekte Johnson & Johnson bijvoorbeeld 9,3% meer winst ten opzichte van het jaar daarvoor.

Els Van Weert is uittredend staatssecretaris voor Sociale Economie en Duurzame Ontwikkeling. Samen met een groot en welwillend deel van de bedrijfswereld ontwierp zij de afgelopen jaren een Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.

24-09-2007, 00:00 geschreven door Els Van Weert