Een van de afvalproducten van de eiwitafbraak bij vogels is urinezuur. Urinezuurkristallen vind je terug in de witte fractie van de uitwerpselen van een vogel.

Er zijn verschillende oorzaken waardoor een vogel het urinezuur niet meer kan uitscheiden via de nieren. Daardoor zullen de urinezuurkristallen zich opstapelen in en op de verschillende organen in de buikholte. Dit zien we bij een lijkschouwing. Dan lijkt het alsof de inwendige organen bestrooid zijn met bloemsuiker. Dit noemt men viscerale jicht. Wanneer de urinezuurkristallen zich opstapelen in de gewrichten, spreekt men van gewrichtsjicht. Dat veroorzaakt pijn en manken. Urinezuurkristallen kunnen zich ook opstapelen ter hoogte van het hartzakje (het hart is omgeven door een zakje gevormd door een dun vlies). Hierdoor kan het hart niet meer goed uitzetten, waardoor de hartfunctie belemmerd wordt. Dat kan leiden tot de dood op heel korte tijd. Eenmaal in het stadium van viscerale jicht, is het moeilijk om het tij te keren.

Oorzaken van jicht bij vogels :

- te kort aan drinkwater

- hoge concentraties eiwit in het voeder

- vitamine A-tekort

- te hoge hoeveelheden calcium en vitamine D in het voeder

- erfelijke factoren

- nierproblemen (vergiftigingen, nierontsteking....)

Deze oorzaken kunnen elkaar versterken.

Hier werd een steenuiltje stervend aangeboden. Het stierf nog tijdens de raadpleging, nog voor we een behandeling konden instellen. Aan de eigenaars was verteld dat uilen geen extra drinkwater nodig hadden en genoeg hadden aan het water uit de prooidieren (eendagskuikens,...)

Dit is een misverstand. Roofvogels en uilen moeten steeds toegang hebben tot vers drinkwater.

foto 1 tot en met 3 : de uraatkristallen op de verschillende organen geven de indruk dat er met bloemsuiker is gestrooid.

foto 4 : de nieren zijn geblokkeerd door de urinezuurkristallen, ze zien er uit als kleigrond die barsten vertoont door droogte.