Soms lijkt het erop dat bepaalde commentatoren op mijn blog alleen maar de eerste helft van mijn leuze in gedachten houden. Linkse theorieën verkondigen en tegelijk afgeven op de SP.a is de gemakkelijkste helft van het verhaal. Tegenover de grote massa van de bevolking ( de mensen weet je wel?) een begrijpelijk, herkenbaar en geloofwaardig links alternatief neerzetten en de wind uit de zeilen nemen van het rechtse populisme is blijkbaar al heel wat moeilijker. We moeten dus niet alleen naar links, we moeten ook en vooral- vooruit! De SP.a-top slaagt er met haar verspreide slagorde van voorstellen en voorstelletjes maar niet in om de linkerzijde weer op de kaart te zetten. De ene wil meer sex, de andere een betere bescherming van uitzendkrachten Beiden zijn natuurlijk wenselijk maar vormen nog niet eens het begin van het begin van een socialistisch alternatief
Maar met alle respect kameraden, met dat eindeloze geleuter over binnen of buiten, voor of tegen de SP.a zal het ook niet lukken! Wie de SP.a naar links wil duwen kent de naam van het project: SP.a Rood. Voor diegenen die links van de SP.a iets willen opbouwen is er ook een marktleider. Die mensen hoor je hier trouwens zelden. Die hebben wel wat beters te doen
Veel SP.a militanten zijn totaal verweesd en ontredderd teruggekeerd van het nationaal SP.a congres op 18 en 19 oktober in Brussel. Dat congres was een lege doos met een strik rond. Bovendien was het een oefening in Potemkin-democratie. Het was pronken met een democratische façade en een belediging voor iedere militant met gezond verstand en eerlijke doelstellingen.
Met de campagne Trek de Rode Kaart willen we daarom voor SP.a leden een houvast bieden en een aanzet geven tot een mobiliserend socialistisch programma rond vier speerpunten:
1)Samen met de vakbonden in het offensief rond koopkracht en jobzekerheid!
2)Voor openbare kredietinstellingen die niet enkel een veilge thuishaven zijn voor onze spaarcenten maar ook een instrument voor duurzame en ecologische innovatie en een sociale economie!
3)Een radicaal plan voor de uitroeiïng van de armoede door aanpassing van minimumlonen, uitkeringen en pensioenen (met 15 procent zoals Caroline Gennez in een opflakkering van strijdbaarheid ooit eens eiste!)
4)Om dit alles te financieren: een vermogensbelasting van 2 procent op de vermogens van méér dan 1 miljoen euro!
Uiteraard hoeft het daarbij niet te blijven: bestrijden van de fiscale fraude, terugsnoeien van de notionele intrestaftrek, verlaging van de BTW op energie tot 6 procent, openbaar aanbesteden van geneesmiddelen om de gezondheidskosten te drukken, het verbinden van zeggenschap over de bedrijven en de banken aan allerlei vormen van staatssteun, van de Post een honderd procent overheidsbedrijf maken Het lage loonland binnen onze eigen Belgische grenzen, die tienduizenden illegalen die in de zwarte economie werken moet eindelijk eens worden opgerold. Niet door mensen terug te sturen, vaak de dood in, maar door hen eindelijk volwaardig in onze samenleving op te nemen en het zwartwerkerspatronaat aan te pakken.
En vergeet niet: het is niet omdat er een recessie dreigt dat de poolkappen stoppen met smelten of dat de millenniumdoelstellingen voor het uitroeien van armoede niet meer verwezenlijkt moeten worden, integendeel. Samenlevingsproblemen zullen evenmin vanzelf verdwijnen en dreigen in tijden van crisis zelfs te exploderen als extreem en populistisch rechts vrij spel blijft hebben. Die vreselijke oorlog in Oost-Congo die terug te voeren is tot belangenconflicten tussen westerse kapitaalbelangen moet worden gestopt
De wereldeconomie, de wereldorde moet kantelen. Ze moet menselijk gemaakt worden. De mensen en de aarde moeten weer kunnen ademen. De tijd is rijp. Er is zoveel om voor te vechten. Zoveel linkse programmapunten die in de huidige conjunctuur begrijpelijk zijn voor werkende mensen. Op voorwaarde dat ze gebracht worden door een nieuwe generatie van geloofwaardige socialistische leiders. Dat is dus niet de huidige leiding van de SP.a voor alle duidelijkheid. Werk daar aan, voor mijn part in of buiten de SP.a! Beiden zullen elkaar versterken. Socialistische partijen zijn middelen om collectieve, socialistische doelstellingen te bereiken en geen doelen op zich. Behalve voor hen die er hun carrière, prestige, hobby of obsessie aan hebben verbonden. Maak er dus geen machtsloges van, maar ook geen zotscappen.
Vandaag krijgt de rechterzijde zodanig vrij spel dat ze schaamteloos en ongestraft tegelijk een massale overheidsinjectie in de economie bepleit en tegelijk belastingverlagingen en het ontvetten van de staat. Wie zal de kwadratuur van deze cirkel betalen? Juist En als er nu geen paal en perk wordt gesteld aan deze kapitalistische megalomanie dan wordt vandaag met ons belastinggeld het megakapitalisme van de toekomst gebouwd. Ontwaak dus eindelijk verworpenen der aarde in plaats van elkaar vliegen af te vangen.
Ik vind het erg fijn dat deze blog zon levendig debatforum geworden is. Doe gerust verder. Maar nog belangrijker is dat jullie allemaal een frisse neus halen en politiek actief worden in zinvolle socialistische projecten.
Het Visie 08 congres van de SP.a maakt geen einde aan de stuurloosheid van de partij. Het beloofde interne debat bleek een façade. Zondag gaven dertien partijkopstukken hun samenvatting van de actualiteits- en visiedebatten die de dag ervoor gevoerd waren. Meestal ging het echter over de vooraf geprogrammeerde visie van die kopstukken zelf. Zo hoorden we Frank Vandenbroucke opnieuw zijn kapotte plaat over een sociale staatshervorming afspelen.
Waar we niets over hoorden en waar nochtans iedereen op zat te wachten- was een visie op economie en financiën. Voor de derde maal op rij slaagt de SP.a erin om op haar ideologisch congres hierover niets te zeggen. Op zaterdag was er nochtans een panelgesprek gevoerd over dit thema. De conclusies die daar getrokken werden door de zaal en door enkele professoren in het panel lieten aan duidelijkheid niets te wensen over: ja, nationaliseren van banken is een noodzaak en ja, dit moet leiden tot het heroprichten van openbare kredietinstellingen waarmee de overheid de economie sociaal en ecologisch kan aansturen.
In de plenumbijeenkomst van zondag was er amper tijd voor zes korte tussenkomsten vanuit de zaal. Bram Boriau pleitte namens Animo voor een duidelijker profiel. Magda De Meyer hield een vurig en emotioneel pleidooi voor het uitroeien van armoede in ons land en vond dat de partij weer naar links moet. Zij kreeg een staande ovatie. Andere sprekers namen het op voor de mensen zonder papieren en voor een migratiebeleid waarin mensen en niet de economie centraal staan.
Zelf pleitte ik namens SP.a Rood voor een kernachtig en voor de man in de straat verstaanbaar socialistisch programma rond vier speerpunten:
1)Samen met de vakbonden op de bres voor koopkracht en jobzekerheid
2)Openbare krediet- en verzekeringsmaatschappijen. Geef ons de ASLK terug!
3)Uitroeiïng van de armoede door aanpassing van leeflonen, uitkeringen en pensioenen
4)Een vermogensbelasting van 2 procent op alle vermogens boven de 1 miljoen euro
Het heeft echter niet mogen zijn. Na dit congres verdwijnt de SP.a weer in de mist. De zichtbaarheid is en blijft nul. Dit is de kroniek van een aangekondigde nederlaag in juni 2009.
SP.a Rood wil deze nederlaag vermijden. Maar wij willen niet meegesleurd worden in het debacle van de huidige centrumkoers. Wij eisen verkiesbare plaatsen of strijdplaatsen op de SP.a lijsten, maar wél onder het logo en profiel van SP.a Rood. Als dit kan voor een partijtje dat 0.6 procent van de stemmen haalt moet het zéker kunnen voor een linkse stroming die minstens één derde van de partij vertegenwoordigt. Zo kan de kiezer trouwens zélf oordelen of de partij naar links moet of in het centrum moet blijven, en dit zonder de SP.a electoraal te beschadigen.
Ik zal beleefd blijven. Onze voorzitster heeft ook vanavond in Terzake weer geen beklijvende indruk nagelaten. De Decker is een charlatan inderdaad, en Yves Leterme presenteert een begroting die met haken en ogen aan elkaar hangt. Als socialisten moeten we eerlijk zijn en de mensen geen rad voor ogen draaien. Wie kan het oneens zijn met al deze stellingen? Er werden zoveel open deuren ingetrapt dat het begon te tochten in de studio. De vraag blijft echter: wat is het wervende project van de SP.a? Ik heb twee concrete programmapunten gehoord uit de mond van Caroline:
a) Ik klamp mij aan de voorzitterszetel vast tot 2011."
b) Een woongarantieverzekering. Maar wat is daar nu het probleem? De private verzekeringsmaatschappijen willen zoiets niet aan een redelijke prijs aanbieden. Zelfs Ethias, beheerd door kameraad Stevaert vraagt daarvoor exuberante prijzen. Dus hebben weopenbare verzekerings- en kredietinstellingen nodig. Mevrouw Gennez, u vertelt te pas en te onpas gisteren ook weer in Knack- dat we met duidelijke standpunten naar buiten moeten treden. Maar u doet het niet, hoe vaak u er ook de kans toe krijgt op televisie en in de geschreven pers. Ik had maar dertig seconden zendtijd en heb er u al twee gegeven:
1)Ga nu eindelijk eens samen met de vakbonden in het offensief rond koopkracht en jobzekerheid. U moet niet zitten grienen in een hoekje als u in het parlement in de minderheid wordt gesteld door rechts. Zorg dat u de techniek van de buitenparlementaire oppositie weer in de vingers krijgt. Koopkracht en jobzekerheid voor werkende mensen zijn de hoeksteen van een gezonde, sociale economie en een stabiel financieel systeem.
2)We hebben openbare krediet- en verzekeringsmaatschappijen nodig. Iedereen moet zich tegen aanvaardbare tarieven kunnen verzekeren. Iedereen heeft het recht om zijn of haar spaarcenten onder te brengen bij een overheidsbank die niet speculeert op de beurs. We hebben ook overheidsbanken nodig om onze economie sociaal, democratisch en ecologisch aan te sturen.
Ik geef u nog twee gratis suggesties buiten zendtijd mee:
1)Voer campagne voor eerlijke belastingen. Dat betekent dat de vermogens eindelijk eens belasting moeten betalen. Een vermogensbelasting van twee procent op vermogens van méér dan 1 miljoen euro (vastgoed zelfs buiten beschouwing gelaten) zou de staat jaarlijks zeven miljard euro opbrengen.
2)Schaf uw reservaat voor met uitsterven bedreigde politici van VL.Pro af en zet linkse socialisten, SP.a Rood kandidaten op verkiesbare of minstens goed zichtbare plaatsen op de lijst. Zo verbreken we de linkse eenheid niet en laten we aan de kiezer zélf de keuze of de partij naar links moet of niet, zonder de SP.a electoraal te beschadigen.
Ik zal aan SP.a Rood voorstellen dat wij rond dit programma zélf een socialistische oppositiecampagne in gang trekken onder de noemer Trek de Rode Kaart. We trekken een rode kaart voor het falende kapitalisme. Tegelijk trekken we de rode kaart van het socialistisch programma.
Als u geen socialistische oppositie wil voeren zullen we met SP.a Rood onze verantwoordelijkheid moeten nemen en het zo goed en zo kwaad als het kan in uw plaats doen. Wij trekken die campagne op gang met een publieke SP.a Rood bijeenkomst in de rand van het SP.a congres op 18 oktoberom 11u30 in auditorium D.2.06 van de VUB.
Afgelopen week heerste er een begrafenissfeertje in de duurste restaurants van Knokke. Talrijke industriële families incasseren zware verliezen. De tak Bernard Santens, Vanden Avenne, Van Hool, de familie Roussis, de familie Tytgadt, Sabbe, Dossche, Versele en vele anderen. Ook holdings als Cobepa, AvH, Brederode en Bois Sauvage zaten soms voor belangrijke bedragen in Fortis.
Word ik daar nu vrolijk van? Neen Integendeel, ik wordt al mistroostig van het idee dat er dergelijke restaurants bestaan. Dure restaurants associeer ik met kilte en dood. Rijke mensen die dode beesten eten. Rijkdom gebouwd op dood en miserie. Al die steenrijke mensen die restaurants frequenteren als surrogaat voor échte levenskwaliteit. Zonder ooit écht gelukkig of vrolijk te zijn, ook niet in tijden van voorspoed. Maar wel altijd op onze kosten. Op kosten van de samenleving, met de winsten die ze onttrekken aan de collectieve arbeid van ons allemaal. In goede en in slechte tijden.
Ik was vandaag in een ander restaurant. Een restaurant waar het échte leven bruist. De Nicajongeren van Mol (http://users.telenet.be/adelcon/ ) organiseerden een restaurant voor niet minder dan 1800 klanten. Om hun inleefreis in de paasvakantie van 2009 te kunnen bekostigen. Vijfenzeventig jongeren uit de diverse onderwijsnetten in Mol trekken dan naar Santo Tomas in Nicaragua. Al 23 jaar lang organiseren ze daar in Mol de solidariteit met Nicaragua. In goede en in slechte tijden, in tijden van revolutie en van contrarevolutie lieten ze de kameraden in Nicaragua nooit in de steek.
Het silhouet van Sandino wees ons de weg naar de ingang. Binnen werden we vlot en zeer vriendelijk bediend door tientallen jongeren in rode T-shirts. Het leek er de Bolivariaanse revolutie wel! Het eten was best lekker, de organisatie onberispelijk. Je moet het maar doen voor 1800 man!
Wat een verademing om jongeren met volle overtuiging bezig te zien rond een project van internationale solidariteit en samenwerking tussen de volkeren. Wat een tegengif tegen de waanzin van een wereldeconomie gebaseerd op nooit eindigende competitie, de economische wereldoorlog van allen tegen iedereen. Ik las deze week een commentaar in een krant dat de beurscrisis ons niet mag laten vergeten dat de internationale concurrentiestrijd onverminderd doorgaat. En dat we dus beter met zijn allen een tandje zouden bijsteken om nog langer en harder te werken. Om nog meer rijkdom naar de beurs te brengen misschien? Walgelijk toch?
Wat een verademing ook ten opzichte van de ranzige uitspraken van Didier Reynders vandaag. Die vindt niet dat mensen zonder papieren die zich al jaren in ons land bevinden geregulariseerd kunnen worden. Met de economische crisis zullen er al jobs te weinig zijn zo redeneert hij. Laat de rest van de wereld dus maar rotten! Reynders durft natuurlijk niet onder ogen te zien dat al die sans papiersdie al jaren in het land vertoeven al lang een job hebben: in het zwart. Bij het politieke cliënteel van meneer Reynders. Bij de onderaannemers van het vunzige volkje dat gaat schransen in Knokke. Regulariseer die mensen en geef ze een officiële job! De schatkist zal er wel bij varen. De enigen die zullen moeten inleveren is dat zwarte patronaat.
Natuurlijk is de migratie van zuid naar noord geen oplossing voor de crisis die in het zuiden nog véél harder zal toeslaan dan in het noorden. De oplossing is wél het versterken van het statuut, de vastheid van betrekking en het inkomen van werknemers in het noorden, zodat die koopkracht hebben en hun huizen kunnen afbetalen. De oplossing is ook en het oprollen van de circuits van zwartwerk en mensenhandel. En de oplossing is ook het steunen van de revoluties in Nicaragua, Cuba, Venezuela, Ecuador en Bolivia zodat mensen ginder eindelijk op eigen benen kunnen staan. Zoals Marokkaanse jongeren in Brussel het uitdrukten: Als Marokko een leider had zoals Hugo Chavez dan waren onze ouders nooit genoodzaakt geweest om hier te komen werken.
De gevangene in mijn vorige bijdrage op deze blog begint zich nu toch te roeren. Nadat een eerste muur van zijn gevangeniscel omviel, stort er nu een tweede in. Onze gevangene begint stilaan te vrezen dat hij wel eens het dak van de gevangenis op zijn hoofd zou kunnen krijgen.
Na verschillende maanden van wereldwijde financiële crisis is er een begin van SP.a-standpunt aan het uitkristalliseren. SP.a vraagt zeer terecht dat er aan het schimmenspel rond onze Belgische banken een einde wordt gemaakt. De partij eist de afsplitsing van het Franse deel van Dexia en de (gedeeltelijke) nationalisering van Dexia.
Wat gedane zaken betreft is de SP.a nu zelfs nog radicaler: Fortis had desnoods honderd procent genationaliseerd moeten worden. Tot voor enkele dagen vond Johan Vande Lanotte nochtans dat men Fortis al veel eerder had moeten verkopen aan BNP Paribas. Een BNP Paribas dat trouwens ook risicovolle beleggingen heeft uitstaan in de Verenigde Staten. Maar daarover later meer.
We hopen dat Caroline Gennez nu eindelijk de teugels in handen neemt en de partij naar links stuurt. Nationalisatie van Dexia inderdaad. Maar dan wel voor honderd procent en niet als schuilhokje in afwachting van de toekomstige herprivatisering. Een consequente nationalisatie als rechtzetting van de fouten die de SP indertijd zelf heeft gemaakt door onze openbare kredietinstellingen te verkopen aan de private sector. We hebben onze openbare kredietinstellingen en verzekeringsmaatschappijen niet enkel nodig voor het stabiliseren van ons financieel systeem, of voor het op de vrije markt aanbieden van een vanzelfsprekend product zoals een risicoloos spaarboekje. Iets waarvoor veel (te veel?) mensen zouden tekenen. We hebben ze ook nodig om onze economie weer in handen te krijgen en ze in ecologisch en sociaal verantwoord vaarwater te loodsen. Bijvoorbeeld: eerder deze week had Caroline het volkomen terecht over de absolute noodzaak van een woongarantieverzekering. Private maatschappijen zijn niet geïnteresseerd om zoiets aan te bieden of vragen een veel te hoge prijs (Ethias nota bene, aangestuurd door ons aller Steve Stevaert!). Haal Dexia dus van die beurs weg en maak er een transparant en democratisch aangestuurde openbare bank annex verzekeringsmaatschappij van. Dat is het standpunt dat we van onze SP.a willen horen.
Na de kakofonie van de laatste weken komt er nu toch eindelijk een aanzet tot SP.a-standpunt. Nu alle kalveren ei zo na verdronken zijn is dit bezwaarlijk vooruitziende politiek te noemen. In een debat begin dit jaar in Leuven met Bruno Tobback (ik wens hem een spoedig herstel) trachtte Bruno mijn standpunt over de noodzaak van een openbare kredietinstelling nog belachelijk te maken. Hij wees op het aandeel dat de Chinese verzekeraar Ping An toen in Fortis genomen had en vond dat ik me maar met die communistische bank tevreden moest stellen. De tijd voor dat soort grapjes is nu definitief voorbij.
Ik vrees een beetje dat de partijleiding niet de intellectuele eerlijkheid zal betonen om toe te geven dat SP.a Rood in snel tempo door de feiten in het gelijk wordt gesteld. Nochtans is naast de banksector ook de SP.a nog lang niet uit de problemen. Als de partij niet snel het signaal geeft dat ze haar koers nu écht bijstuurt en afstand neemt van haar rampzalige recente verleden in de regering dan zal ze de geloofwaardigheid blijven missen die nodig is om weer sterk te worden. En niet alleen de partijstandpunten moeten veranderen, ook de koppen. Het pleidooi dat door sommigen op deze blog gehouden wordt om SP.a Rood-mensen op de verschillende bestuursniveaus in de partij op te nemen (waar wij nooit tegen zijn geweest en wat ons integendeel steeds onmogelijk werd gemaakt) is een beetje achterhaald. Ook achterhaald en ontoereikend is de speelruimte die men de partijleden op het komende congres wil geven om via verschillende werkgroepen hun inbreng te hebben. We zullen ervan gebruik maken, daar niet van. Dat beetje speelruimte is trouwens ook op het palmares te schrijven van SP.a Rood. Maar zoals ik in mijn intentieverklaring voor het voorzitterschap al stelde: de hoekstenen van de interne partijdemocratie zijn de afdelingen. Daar staat de partij het dichtst bij haar leden, en niet op een universiteitscampus in Brussel. Het is in de afdelingen dat dit congres voorbereid had moeten worden. Dat is niet gebeurd. Ik vrees dan ook voor het resultaat en de mate waarin het gedragen zal zijn.
Wat SP.a Rood te zeggen heeft is het afgelopen jaar in zeer snel tempo maatschappelijk relevant geworden: het begon met de energiecrisis en zet zich nu voort in de financiële en economische crisis. Wij stellen ons dan ook niet meer tevreden met wat spreekrecht - in combinatie met een gebrek aan luisterbereidheid- in de besloten kamers van de partij. Wij eisen het recht op om met ons programma, ons profiel en onze mensen naar buiten te treden. Dat betekent concreet: SP.a Rood kandidaten op de SP.a-lijsten, op duidelijk zichtbare, verkiesbare- of strijdplaatsenen met een duidelijk eigen label. Minstens even duidelijk als dat van de Vlaamse Progressieven, die steeds opnieuw beloond worden voor het feit dat ze geen lid zijn van de partij met uitstekende plaatsen op de lijsten.
Dat zijn de voorwaarden waarop linkse eenheid tot stand kan komen. Dat zijn de voorwaarden waarop de SP.a de komende verkiezingen zal winnen.
De overname van Fortis door het Franse BNP Paribas is rond. Dat lees ik zondag 5 oktober om 22 uur op de website van De Tijd. Als dat werkelijk zo is, dan krijgt onder meer Johan Vande Lanotte zijn zin. Vande Lanotte vond dat de regering Fortis vorig weekend al had moeten verkopen aan Paribas. Daarmee legt JVDL mee de eerste steen van het nog grootschaliger megakapitalisme van de toekomst.
Peter Vanvelthoven voert ondertussen zijn eerbare strijd voor een parlementaire commissie die moet onderzoeken wie er juist wat heeft fout gedaan bij Fortis. Tegenwind krijgt hij onder andere van ex-SP voorzitter Karel Van Miert, die vindt dat je zoiets beter overlaat aan eminente specialisten. Bankiers met andere woorden
Caroline Gennez van haar kant vindt dat er méér externe controle moet worden uitgeoefend op de banken. Dat vindt ondertussen zowat iedereen. Inclusief Open VLD die voor de vorm vindt dat dit moet gebeuren met minder maar wel bétere regeltjes. De realiteit is dat je nooit echt iets kan controleren tenzij je het ook daadwerkelijk bezit. De enige manier waarop je het financiële systeem kan reguleren, democratiseren, controleren én verankeren is door het (her)oprichten van een openbare kredietinstelling. En of dit nu oud of nieuw socialisme is doet hier niet terzake.
Samengevat: de SP.a reactie op de financiële crisis is een absolute ramp. Ze is verdeeld, incoherent, en mist elke ideologische onderbouw. Het is pathetisch om te zien hoe socialisten over elkaar heen struikelen om te bewijzen dat zij de beste beheerders zouden zijn van het bestaande financiële systeem. Ik maak daarbij nog uitzondering voor de deugdzame Peter Vanvelthoven. Maar hij is slechts één stem in dit kapittel. De SP.a betaalt hier de prijs voor haar zelf georganiseerde ideologische ontwapening. Typerend is dat economie en financiën domweg niet aan bod kwamen op de ideologische congressen van maart 2006 en januari 2007. Evenmin staat dit debat op het programma van het SP.a congres Visie08 op 18 en 19 oktober in Brussel. In de schaduw van de grootste financiële crisis aller tijden wordt daar een gezellig praatcafé georganiseerd.
Nochtans hebben we openbare kredietinstellingen niet enkel nodig voor het stabiliseren van ons financieel systeem, of voor het op de vrije markt aanbieden van een vanzelfsprekend product zoals een risicoloos spaarboekje. Iets waarvoor veel (te veel?) mensen zouden tekenen. We hebben ze ook nodig om onze economie weer in duurzaam en sociaal verantwoord vaarwater te loodsen. Straks kunnen we weer beginnen emmeren over de onhoudbaarheid van ons economisch groeimodel, het broeikaseffect en de groeiende kloof tussen arm en rijk. Maar echt structurele antwoorden geven op deze sociale en economische crisis durft zelfs onze socialistische partij niet meer.
De SP.a reageert op deze crisis als een gevangene die al méér dan twintig jaar in de cel zit. Op een dag stort een muur van de gevangenis is en kan hij ontsnappen. Maar ondertussen heeft hij leren leven met zijn gevangenschap. Er is televisie, een bibliotheek en een fitnesszaal. Bovendien is de muur wel ingestort maar de bewakers zijn er nog. Als die hem tijdens zijn ontsnappingspoging zouden vatten is hij voor onbepaalde tijd zijn recht op televisie, fitness en bibliotheek kwijt. En dus besluit hij te blijven zitten waar hij zit, die gevangene van het neoliberalisme
Op 24 september hebt u in Antwerpen ons voorstel om de sp.a een duidelijk socialistisch profiel aan te meten van de hand gewezen.
Minder dan een week later, en exact een jaar na de strijd om het voorzitterschap van de partij, werd u zelf door de actualiteit met de neus op de feiten gedrukt.
Op maandag 29 september werden de Belgen wakker in een land waarin nationalisatie geen vies woord meer is. De nationalisatie van grootbanken is noodzakelijk geworden om een kantelend financieel systeem te redden. En zij wordt uitgevoerd door een rechtse regering.
Wij willen Reynders en Leterme nog gelijk geven wanneer zij zeggen dat deze maatregel de enige mogelijkheid was om te vermijden dat het geld van vele kleine spaarders in rook zou opgaan en dat vele tienduizenden jobs zouden sneuvelen. Maar totaal onaanvaardbaar is dat er tegenover deze vele miljarden aan overheidsgeld geen enkele vorm van duurzame publieke controle staat. Dit is de socialisering van de verliezen die volgt op decennia van privatisering van de winsten. Het is de bedoeling van deze regering dat wij Fortis na een korte of langere herstelperiode op kosten van de belastingbetaler in het sanatorium van Vadertje Staat weer overleveren aan de private sector. om het met de woorden van Gore Vidal te zeggen: dit is socialisme voor de rijken, terwijl de kwellingen van de vrije markt voorbehouden blijven voor de werkende mensen. Heeft de sp.a hierover dan niets verstandigers te vertellen dan uw cryptische uitspraak in De Standaard van 30 september: Ik ben vooral kwaad dat deze regering het zover moest laten komen dat ze als enige redding een sociaaldemocratisch reddingsrecept moest toepassen.?Vindt u het injecteren van 7.2 miljard euro belastinggeld (720 euro per Belg!) zonder enige duurzame vorm van transparante en democratische controle dan een sociaaldemocratische maatregel? En zijn sociaaldemocratische maatregelen volgens u dan vieze maatregelen die enkel gepast zijn als er écht niks anders meer helpt?
Natuurlijk was het beschermen van de kleine spaarder een eerste prioriteit. Uw voorstel om de depositobescherming in België te verhogen van 20.000 naar 100.000 euro was dan ook niet slecht, maar ging zelfs minder ver dan de toezeggingen van de regering. U holde met een emmertje water naar een towering inferno.
Kameraad Peter Vanvelthoven stelde in de parlementaire commissie zéér terecht dat de bancaire crisis ons één ding heeft geleerd: namelijk dat een kleine elite kan beslissen over het verkwanselen van de zuur verdiende centen van talloze kleine spaarders. Maar waar blijven de politieke gevolgtrekkingen? Waarom dan geen pleidooi voor de heroprichting van een openbare kredietinstelling? Omdat het failliet van het socialisme van de derde weg hiermee definitief bezegeld is? Omdat hiermee tegen de schenen wordt geschopt van enkele politieke zwaargewichten in de partij? De politieke kosten om geen duimbreed toe te geven aan de stellingen van SP.a Rood lopen ondertussen huizenhoog op. Op het electorale vlak zal de sp.a hiervoor de rekening betalen. De partij maakt dezelfde fouten als tijdens het Generatiepact: als de sp.a er niet in slaagt om zich in deze crisis te profileren als een partij met geloofwaardige linkse alternatieven dan dreigt ze voor jaren irrelevant te worden. Zich beperken tot het op zich noodzakelijke oplapwerkzoals het aftoppen van ontslagvergoedingen van CEOs of het beschermen van kleine spaarders is een socialistische oppositie onwaardig. Zelfs Etienne Davignon is voorstander van dergelijke maatregelen.
De centrumkoers van de partij is niet aangepast aan de nieuwe tijden. Toch houdt u er hardnekkig aan vast. Als wij ons niet steeds opnieuw van onze sokken willen laten rijden door rechts zoals de afgelopen week alweer in Oostenrijk en in Beieren dan wordt het hoog tijd dat we een geloofwaardig en zichtbaar links alternatief op poten zetten. Peter Vanvelthoven sloegspijkers met koppen: er is een totaal gebrek aan economische democratie. Laten we zijn uitstekende redevoering als uitgangspunt nemen. De conclusie die we eruit moeten trekken is dat publieke controle in sleutelsectoren zoals energie, het verzekeringswezen en de kredietverlening essentieel is als we de transfers van arm naar rijk willen stoppen en als we weer greep willen krijgen op de economie. Publieke bedrijven zijn niet bedoeld om de kneusjes te redden of als schuilhokje voor private aandeelhouders in barre tijden. We zullen ze nodig hebben om via gerichte kredietverlening een duurzame en sociale economie op poten te zetten. We hebben ze nodig om de mensen ecologisch verantwoorde energie aan betaalbare prijzen te verschaffen. We hebben ze nodig om stabiliteit en sociale veiligheid te doen terugkeren onder de mensen.
Het zou een democratie onwaardig zijn indien dit politieke debat nu niet wordt gestart. En de enige partij die dit debat kan lanceren is de sp.a. Daarom willen wij een oproep doen om van het sp.a-congres op 18 en 19 oktober een politiek relevant congres te maken in plaats van een praatcafé. Een congres dat de vakbonden durft bijtreden in hun verdediging van de koopkracht van de mensen. Een congres dat duidelijk afstand neemt van het communautaire opbod. Een congres dat een sterke overheidssector en de omvorming van Fortis tot een openbare kredietinstelling eist.
Wij betreuren het deze polemiek te moeten voeren in de media. Dit debat hoort thuis in de partij. U zal ons dit scherp verwijten, eerder dan op de inhoudelijke elementen van deze brief in te gaan. Maar het kan niet anders. In het afgelopen jaar werd het in de sp.a mogelijk om al eens iets te zeggen, maar daarom wordt er nog niet geluisterd. Eenheid in de partij is belangrijk. Maar die eenheid mag niet als een kussen in het gezicht van de partijleden geduwd worden. Eenheid moet je verdienen, elke dag. Het is de partijleiding die de voorwaarden voor die eenheid moet scheppen. En dat doet zij momenteel niet. Integendeel, u maakt een scherp onderscheid tussen goede en slechte socialisten. U verdeelt de partij. Wij willen nochtans samen met u werken aan het herstel van de socialistische partij. Aan u om deze uitdaging samen met ons aan te gaan.
Geen leger is zo machtig als een idee waarvan de tijd is aangebroken. (Victor Hugo)
