Zweden is, in tegenstelling tot wat "de mensen" wel eens zeggen zeker geen duur land. Enkel de boten of tolbrug zijn prijzig, en alcohol gewoon onbetaalbaar. Aan diesel gaven we wel veel meer uit dan verwacht -onze mobilhome verbruikte dan ook gemiddeld 12L-. We reden in totaal een 4500 km, wat ons zeker een 750 euro aan Diesel kostte. Onze bedoeling om tot aan de Noordpoolcirkel te rijden is dan ook niet gelukt, maar daar zijn we zeker niet treurig om.
Het weer was extreem wisselvallig, we hebben vele uren zon gehad, maar ook kou, wind, regen... Een ideaal land voor zonnekloppers en hittegolffanaten is dit niet. De laatste dagen was het barslecht, we reden dan ook steeds verder Zuidwaarts in de hoop wat warmer en droger weer te vinden maar helaas.... en toen stonden we plots terug thuis, 2 dagen eerder dan gepland.
Naast een visa-kaart hadden we Deense Kroon en Zweedse SEK mee, ook Noorwegen heeft zijn eigen munt, enkel Finland doet mee met de euro. Tanken doe je het best met je Bancontact of Maestro, in sommige kleinere benzinestations kan je enkel contant betalen.. Diesel is niet overal te verkrijgen, alle personenwagens rijden met benzine ginds. De grotere benzine-stations zijn supermarkten op zich; van visgerei, kampeerspullen tot diepvriezers vol rendier- en elandvlees...
Het Koninkrijk Zweden is 449.964 km² groot en telt 20,1 inwoners per km².... Vergelijk met België : is 30.528 km² groot en telt 349,4 inwoners per km².....
zweden in ' t echt
met de mobilhome
20-01-2009
Löppis
In een bepaalde streek (Dalarna) passeerden we talrijke bordjes met "LÖPPIS 500m" en dan inderdaad, aan een huis een beetje verder nog een bord met LÖPPIS... Opgezocht in mijn woordenboekje, niks gevonden. Dan maar beginnen gokken... Aardappelen, eieren, fruit, craftwork, een lokale lekkernij (gebak of zo)... Maar nergens waren er serres of groententuintjes te zien, geen landbouwactiviteiten.... geen kippen... Een raadsel dus. Tot we het vroegen.... het bleken "Garageverkopen" te zijn, een soort rommelmarkt bij mensen thuis. Ideaal voor mensen die goedkoop wat Zweedse spullen willen. Ik kocht 2 blikken opdienschoteltjes van de streek voor 1 euro, iets wat je in een souvenirshop zeker 15 euro betaald...
Een grote aanrader is een mobilhome met een "garage of berging". Hier konden we alles kwijt... Belangrijk is dat je alles stabiel zet en vastmaakt met riempjes, maar is echt wel een luxe. (Er is ook links én rechts een toegangsdeur, dus je kan van twee kanten tegelijk aan je gerief...)
Op een bepaald ogenblik was een groot deel van onze kledij/ schoeisel vrij vochtig en stopten we op een wegparking om even in de zon alles te drogen te hangen...
amateurs als we zijn op visserijgebied, was het geen enkel probleem om "beet" te hebben, het krioelt daar gewoon van de vis. We hebben het diertje losgehaakt en terug in het meer gelaten, tenslotte was het enkel om de sport te doen. Als je maar zo nu en dan een lijntje gooit, heb je niet echt een visvergunning nodig, enkel op de grotere meren (die toeristisch uitgebaat worden met bootjes enz) zorg je er beter voor dat je in orde bent. Voor sportvissers is dit een ideaal land, achter elke hoek is er een meertje met voldoende plaats. Er liggen wel vrij veel rotsen op de bodem, dus je hangt wel eens vast met een aas.... (als er iemand een plastick fluorescerend visje ziet van 12 cm : 't is 't mijne !!!) Ik heb ook proberen vliegvissen met een werphengel, nog goed dat er geen videocamera in de buurt was....
Als je in Zweden ter hoogte van Ostersund helemaal Westwaarts gaat, Noorwegen in, tot in Trondheim en dan iets naar het Zuiden via Storen en Roros terug naar Funäsdalen passeer je (alweer) een prachtig stuk natuur, met links en rechts bergen. Je ziet geen ander verkeer/mensen. De thermometer in de auto gaf 5,5°C. De weinige huisjes die je ziet zijn juweeltjes op zich (met een dak vol met mos)....
Leuk spelletje minigolf gespeeld, aan de boorden van het meer in Trollhättan, met een ferme inlandse wind. Je moest zeker 10 cm méér naar links of rechts slaan als je in het midden wou uitkomen, maar dat was juist spannend !
Op midzomerdag (de dag nà midzomernacht) was er op vele plaatsen feest. We bezochten een lokale festiviteit, een groot domein waar allerlei authentieke oude huisjes stonden die van over gans Zweden gebracht worden ( vgl. Bokrijk). Er kwamen mensen in klederdacht toe, men ging de "meiboom" omhoog hijsen... Jonge meisjes zijn versierd met een bloemenkrans... Je kan de huisjes binnengaan en zo krijg je een idee hoe Zweden was in de jaren 1930- 1940... niet meteen anders dan hier, maar toch leuk om te zien....
In Zweden staan de torens niet OP de kerk, maar ernaast... makkelijker voor de koster om de klokken te luiden.... Heel mooie exemplaren gezien, in het hout. Er zijn nog volledig houten kerkjes bijvoorbeeld de Sarna Kyrka uit 1644, prachtig ! Helaas reden we dan speciaal vele km's rond voor de alleroudste staafjeskerk in Hedera, maar dat was na de Sarna Kyrka een grote desillusie...
Toen we in Ytterhögdal (Flor) twee Zweden ontmoetten -die zelf zowat in een mobilhome woonden- en die ons verzekerden dat er verder Noordwaarts zo goed als niks meer te zien en te beleven viel, zijn we gezwicht voor zoveel lokale raadgevingen en westelijk een stukje Noorwegen ingereden. Ook onthouden van Lars en Bob dat de kustweg van Noorwegen een route is om nooit meer te vergeten (als ZWEDEN dit zeggen, zal het wel zo zijn...) net alsof wij de noordkust van Frankrijk gaan aanbevelen aan een toerist die in België op reis is.... bon : "onze Lars en Bob" konden onze witte wijn wel waarderen... zo zat als een Zwitser vervang ik sindsdien als zo zat als een Zweed....
Over de wandelingen kan ik kort zijn : hoe Noordelijker je gaat, hoe meer alles "sopt" en hoe meer "steek"muggen. als je terugkomt bij je camper ben je doornat, sta je vol hels jeukende bollen, maar onderweg was het uitzicht wel fantastisch..... eigenlijk moet je een hoedje met muskietengaas meenemen en laarzen, maar wie wil er nu in juni zo gaan wandelen.... we hebben super-genoten, maar dan wel nog 4 dagen lopen krabben...
Het lijken andere muggen dan hier : ze steken veel vlugger en agressiever ook al bewéég je, smeer je speciale lotion, zit je met 10 muggekaarsen rond je, heb je overal muggegaas in de camper, drink je voldoende alcohol (meegebracht van thuis hihihi) : ZE WETEN JE TE VINDEN..... en de muggebeten zijn 3 keer zo groot en jeuken ook 3 keer zoveel als in België.... maar eens je terug naar het Zuiden van Zweden reist, is dit euvel voorbij.... Zzzzzzzzzz
Een bezoek waard : Härjedalen Fjallmuseum, over het onstaan en gebruiken van de Lappenbevolking (Samen) Jammer genoeg mochten we geen foto's nemen binnen. Die nacht hebben we op een verlaten parking van de bibliotheek geslapen, om de morgen erna een wandeling te maken tot 977m hoog, het was slecht weer, maar toch zijn we vertrokken... rond een uur of 10 kwam de zon door de mist, en ook de muggen.... nog nooit zo vol gestaan met boebels ter grootte van 10 cent... zelfs DOOR de tshirt, kousen kwamen die beesten steken....
Op "goed geluk" een pracht kampeerplaats gevonden : alles alweer aanwezig, geen controle of pottenkijkers, ongelooflijk... op de foto zie je een "trekkershut" zoals er duizenden staan in gans Scandinavië... als je wat zoekt kan je in de buurt hiervan steevast een toilet vinden, een vuurplaats, in dit geval zelfs een sauna, grill enz... Niks is op slot, je kan gratis gebruik maken van de infrastructuur, alles is kraaknet en onderhouden... de schellen vielen ons van de ogen (hier bij ons worden bushokjes zelfs bespoten met graffitti en kapot gemaakt....) Het weer was ons goed gezind, we roosterden ons een lekker schelleke lamsvlees (uit den diepvries) en waanden ons alweer... in het paradijs.....
Gedurende de reis van 12 dagen zagen we vooral veel mobilhomes met lokale nummerplaat, vroeger hadden alle Zweden een stuga = "huisje op den buiten", nu kiezen meer en meer Zweden voor een mobilhome, aangezien ze dan ook hun eigen land van Zuid naar Noord kunnen ontdekken en de buurlanden.... Enkele Nederlanders (steevast met een caravan), nogal wat Duitsers met een mobilhome, 3 Zwitsers, 1 Spanjaard en 2 Belgen. Als je naar Scandinavië gaat buiten het seizoen voor het sociaal contact en het "ontmoeten van andere toeristen" ben je er helemaal aan voor de moeite... Qua rust, natuurbeleving, onthaasten, complete stilte en genieten van het uitzicht zijn dit echter dé landen bij uitstek....
In Trollhättan maakten we onze eerste midzomernacht mee, jammer genoeg was het vrij koud. Gedurende de ganse reis (12 tem 24 juni) werd het 's nachts zo goed als niet donker, en hoe Noordelijker we gingen, hoe klaarder het bleef. Om 3 uur 's nachts schijnt de zon binnen, zeer raar...
"Een zon die nooit onder gaat" en als je dat dan ook met je eigen ogen ziet hoe die 's avonds gewoon blijft hangen boven een meer en er niet "inzakt", dat is een onvergetelijke en onvergelijkbare sensatie.
We waren dan ook elke dag zeer vroeg wakker, reden tot de middag om dan nog een ganse namiddag en avond te kunnen genieten van de omgeving.
Wat zeker de moeite waard is om te bezoeken is het Orsa berenpark, met zijn 900m² het grootste van Europa. 18 euro ingang, maar daar krijg je wel een hele mooie wandeling door een park vol dieren in de plaats. Ook wolven, marters en lynxen hebben we gezien. De dieren zitten niet in hokjes, maar hebben een zee van ruimte. Het uitzicht vanuit het park over de omgeving is gewoon subliem.
Na de eerste 3 dagen 1630 km te hebben gereden, hebben we op dag 4 en 5 een relatief baan-vrije dag gehouden. Het weer was mooi, we zaten mooi op schema en hebben vooral genoten van de omgeving. Ook Laganland aangedaan, een elandpark en museum, jammer genoeg lagen die beesten net hun middagdutje te doen en zagen we enkel hun gewei. Een dag later Orebrö en Rattvikk bezocht. Langs de weg stonden er veel flitspalen, naargelang de bebouwing kom je plots van een zone 90 in een zone 70 en dan in een zone 50. Zweden (die voor je rijden) gaan werkelijk op hun rempedaal staan en zullen nooit de toegestane snelheid overschrijden. Wat een gedisciplineerd volk ! En zeker als je weet dat "een bebouwde kom" bestaat uit 5 huizen !
Voor mensen die net als ik houden van de rust en de natuur is een reis door Zweden met een mobilhome een aanrader. Ik huurde onze klassebak voor 14 dagen, alhoewel we maar met 2 waren namen we een Rimor Sailer 4 personen met ruime bergplaats achteraan , kwestie van wat extra ruimte te hebben. De prijs was toen 1200 euro. (gebouwd op een chassis van een Ford Transit, zeer wendbaar, gemakkelijk om mee te rijden). De kilometerteller stond op nog geen 2000 km, het interieur was kraaknetjes.
Aan boord een douche, toilet, 3pits gasfornuis, ruime koelkast en diepvriesje.
Uitgerust met een boordcomputer, alles wordt automatisch geregeld. Gasflessen inbegrepen.
Denemarken is een prachtig land, net als in Zweden zagen we nergens papiertjes, blikjes langs de weg. Wat me opviel was dat er zeer veel akkerland was, weinig koeien. We namen ons alvast voor om in het terugkeren Kopenhagen aan te doen. Zeker een land om (ook) naar terug te keren, het deed me denken aan Bokrijk (de huizen).
Overnachten deden we steeds op een plek die we zelf kozen en leuk vonden, op voorwaarde dat we nog even konden vissen en fietsen in de buurt, dat het rustig was enz... water vulden we zelf bij dmv een grote fles en een trechter, ons chemisch toilet hebben we niet gebruikt. Zowel in Duitsland, Denemarken en Zweden vonden we voldoende openbare toiletten die steeds proper waren, op onze kampeerplaatsen gingen we in de vrije natuur. We hebben er steeds voor gezorgd geen enkel onverteerbaar vuilnis achter te laten, enkel op die manier kan het vrij kamperen in stand worden gehouden. Aan bijna elk meer vind je trouwens een trekkershut, met vuilbak én organisch toilet (gewoon een houten bak). Ook een plaats om vuur te maken, of een barbecue... voor mensen die kamperen is dit het paradijs !!!! Deze plaatsen moet je zelf zoeken, maar dat is juist het leuke. Van zodra ze iemand in kaart brengt, is het uit met het plezier....
Op drankblikjes en plasticflesjes wordt statiegeld betaald, je kan deze in elk warenhuis (in de steden) in een machine stoppen zoals bij ons de bier- en wijnflessen, je krijgt dan een kortingsbonnetje voor aan de kassa. Het is NOT DONE om kauwgom, peuken of ander vuilnis op de grond te gooien.
Kütbollar (spreek uit Sjuttbolla), één van de nationale gerechten stond op ons menu : het zijn pingpongbalgrote balletjes die smaken zoals onze Frikandel uit het frietkot. Worden opgediend met rode bietjes maar wij kozen voor boontjes in tomatensaus....
