Volgende zomer wordt in ons land de eerste "Miss Dakloos" gekroond. Tenminste, als dat afhangt van Aline Duportail en haar moeder Mathilde Pelsers. Voor ze begon mee te dingen naar de titel van Miss België schminkte Duportail zich nooit en waste ze "slechts af en toe" haar haar. Volgens dit bericht op vrtnieuws.net althans. "Maar nu besteed ik wel meer aandacht aan mezelf", vervolgt Duportail. En dat allemaal dankzij Miss België. Of meer precies: de Oost-Vlaamse voorverkiezing van Miss België.
"Miss Dakloos" belooft volgens de organisatrices geen "marginale" verkiezing te worden. "De missen zullen er even mooi uitzien als die van Miss België", gaat het bericht verder. Wie wil meedingen naar het kroontje van "Miss Dakloos" moet geldige identiteitspapieren hebben maar mag geen vaste verblijfplaats hebben. De winnares van de verkiezing wint een jaar lang onderdak naast psychologische en medische bijstand. "Een mooie springplank naar een normaal leven", menen de organisatrices.
Ik wist niet of ik moest lachen of huilen toen ik het bericht op vrtnieuws.net las. Kent deze miss één dakloze vrouw? Bijna had ik een dakloze van straat geplukt om samen met haar ongevraagd bij Duportail op de koffie te gaan. Maar dakloze vrouwen hebben wel wat anders aan hun hoofd dan Aline Duportail of "Miss Dakloos".
Kandidate zijn voor een missverkiezing, daar kies je niet voor. Het is iets dat je overkomt. Ik heb in elk geval nooit één miss horen verklaren dat ze inschrijvingsformulier en per zelf ter hand had genomen om zich in te schrijven. De schuldige blijkt telkens "een vriendin", of nog: "mijn mama". Het was niet anders met Aline Duportail. Op
haar website lezen we:
Ons mama vertelde me dat we gingen zwemmen in de passage fitness te Gent, wat ik al redelijk vreemd vond.
Dus op 17 mei 2008 gingen we naar de Passage Fitness om te gaan zwemmen zo bleek.
Maar eens we daar aankwamen bleek het om iets totaal anders te gaan, ze had me ingeschreven voor Miss België 2009.
Een half jaar campagne voeren later is het D-day op 12 september. Op de Oost-Vlaamse voorverkiezing van Miss België werd Aline Duportail eerste eredame. Close but no cigar. Of in missentaal: Kiss the crown goodbye. De nummer twee lijkt haar verlies sportief op te nemen, want op haar website lezen we ook vandaag nog:
En super fier ben ik uitgeroepen tot eerste eredame.
Al de mensen die me gesteund hebben, in me geloven, ontzettend bedankt,
het doet echt deugt & voelt warm aan het hartje.
Dat het deugt (sic) deed, zal waarschijnlijk wel. En misschien wel zodanig dat Duportail niet kon geloven dat met de gemiste verkiezing ook haar fifteen minutes of fame voorbij waren. Nog geen week later, op 18 september, zendt Koppen een reportage uit over dakloze vrouwen. Aanleiding voor de reportage was ongetwijfeld dat "de laatste tijd steeds meer vrouwen op straat belanden". Misschien zijn ze wat achter bij de VRT. Tenzij de reportage gewoon het resultaat was van journalistieke bloedarmoede en de maker van de reportage creativiteit putte uit een archieflade vol krantenknipsels en reportages van de concurrentie. Precies zes jaar geleden zond VTM Telefacts een reportage uit over dakloze vrouwen. De aanleiding van die reportage was dat opvallend veel vrouwen op straat belandden door een nijpend gebrek aan plaatsen in de crisisopvang.
Op 18 september 2008 had Aline Duportail waarschijnlijk niet al te veel om handen. Na minder dan een week was de gemiste missverkiezing waarschijnlijk nog niet verteerd. Wat doet een mislukte miss in dat grote niets? Wat zappen, even blijven hangen bij Koppen? Wie echt ambitie heeft om een bekend gezicht te worden, laat zich toch niet kisten door een tegenslagje? Zeker is wel dat wie niet langer in the picture staat, zijn of haar kans op een gulden BV-schap geheid heeft verkeken. Dat zou toch jammer zijn. Zie eens hoever je gekomen bent, tegenover die arme vrouwen daar op ... *bling*
Daar was het ei. Moeder en dochter broedden nog dik anderhalve maand vooraleer het aan de media te voederen. "Miss Dakloos", georganiseerd door een miss die er nooit een geweest is én een moeder die er zoals alle moeders van overtuigd was dat het kroontje voor haar dochter was bestemd. Interessant om lezen is dat de missverkiezing in de zomer van 2009 moet plaatsvinden. Het levert de organisatrices gegarandeerd een hap uit de komkommerpers op. Of ze ook weten dat de zomermaanden de allerzwaarste zijn voor daklozen, valt dan weer te betwijfelen. "In de winter zijn er warme kleren en koffie in overvloed", hoor ik Kaatje Borms van inloophuis "Chez Nous" nog zeggen. "In de zomer kan er nog geen paar katoenen sokken vanaf. Daklozen hebben het extra moeilijk wanneer opvanghuizen sluiten tijdens de vakantie. Voor de vrouwen is de situatie nog lastiger omdat ze dan niet eens kunnen douchen wanneer ze willen."
De vrouw die het artikel over "Miss Dakloos" illustreert op vrtnieuws.net heeft prachtig haar. Ik weet dat omdat ik haar vaak zie, hier of daar in Brussel. Soms rust ze op een bank, half in slaap. Nooit volledig, want ze waakt over haar hebben en houden in de plastieken zakken aan haar vingers. Net een moeder die in standby mode slaapt met een baby in huis. Als ik haar op straat kruis is ze telkens in een diep, geanimeerd gesprek met zichzelf verwikkeld. Eén keer stond ze tegen zichzelf te foeteren terwijl een dakloze man haar probeerde uit te kleden.
De meeste vrouwen die op straat belanden, vinden snel onderdak in crisisopvang. Gelukkig. De straat is geen plaats om te leven. En zeker niet voor vrouwen. Vrouwen die ondanks de toegestoken hand van sociale werkers op straat blijven, zijn erg door het leven getekend. Geen vaste verblijfplaats? Hoera, u voldoet aan de selectievoorwaarden voor "Miss Dakloos"! Het idee van de verkiezing is te misselijkmakend voor woorden. Een kaakslag voor elke vrouw die op straat leeft? Gelukkig zullen deze vrouwen nooit van "Miss Dakloos" horen. En wij hopelijk niet meer van haar organisatrices.