Het is
zover, ik heb onlangs een echo van mijn galblaas moeten laten maken van mijn chirurg. Blijkbaar heb ik een heel reeks galstenen in mijn galblaas zitten waarvan enkele zelfs 1cm doorsnee hebben. Dat
wordt dus een nieuwe operatie. Zucht. En ook al zie ik er enorm tegenop, liever dat
dan de hevige pijnen moeten doorstaan waar vele over spreken. Echter stel ik
de operatie in samenspraak met de arts toch uit tot maart-april 2020 ofzo. (op de hoop dat we geen
galcrisis krijgen met de feestdagen natuurlijk). Dus we gaan komende
weken/maanden extra opletten met vettig eten eh. Maar voor de mensen die zich
nu afvragen wat is dat nu allemaal precies. Wel ik zal hier eens wat info
neerzetten voor jullie.
Wat is galblaas precies?
De galblaas is een peervormig zakje in de
bovenbuik. Ze fungeert als opslagplaats voor de gal die de lever produceert. Gal is nodig om vetten af te breken en te verbranden. Galstenen ontstaan meestal in de galblaas, maar kunnen ook in de
galwegen voorkomen. Soms zijn galstenen heel klein, maar ze kunnen ook zo groot als knikkers zijn.
Hoe worden ze veroorzaakt?
Galstenen komen voornamelijk voor bij mensen tussen de 30 en 55 jaar. Vrouwen hebben er vaker last van dan mannen.
Het
risico op galstenen neemt toe met de leeftijd en erfelijkheid speelt een rol in het ontstaan
ervan. Maar waarom ze precies
ontstaan, weet men niet. Vermoedelijk speelt het indikken van de gal een rol. Wanneer de galblaas
samentrekt om gal naar de darmen te stuwen, blijft er soms een restje gal
achter in de galblaas. Als steeds hetzelfde restje achter blijft, kan dit
indikken en uiteindelijk verstenen. Galstenen ontstaan
meestal in de galblaas, maar kunnen ook in de galwegen voorkomen. Soms zijn galstenen heel klein, maar ze kunnen ook zo groot als knikkers zijn.
Ook een hoog cholesterolgehalte in de gal verhoogt het risico op galstenen. Dit risico neemt
toe onder invloed van vrouwelijke hormonen, vroegere bevallingen, overgewicht en het
volgen van een streng dieet. Je
risico wordt ook verhoogd door diabetes, ziekten ter
hoogte van het ileum (een deel van de dunne darm), door een traag werkende schildklier of indien je kunstvoeding krijgt.
Wat zijn de symptomen?
Meestal zijn galstenen onschuldig en veroorzaken ze geen klachten, zodat vele mensen niet eens weten dat ze galstenen hebben. Soms geven ze echter vage ongemakken zoals misselijkheid, opboeren en een
raar gevoel in de bovenbuik na de maaltijd. Vooral vette gerechten veroorzaken
pijn. Het is pas wanneer
galstenen vast komen te zitten in de galwegen dat ze galkolieken
veroorzaken. Dit geeft
zeer hevige pijn, voornamelijk in de bovenbuik rechts. De pijn dwingt je om te
bewegen. De spieren van de galwegen en galblaas trekken hevig samen omdat ze de
galsteen proberen te verwijderen. De pijn komt in golven en kan uitstralen naar
de schouder of rug. Soms word je misselijk van de pijn en moet je brakem. Wanneer de galsteen de galwegen
heeft verlaten houdt de pijn op. Omdat kleine galstenen beweeglijker zijn en
vaker vastraken in de galwegen, veroorzaken ze meer klachten dan grotere
galstenen. Blokkeert een steen de galafvoer
gedurende een langere tijd, kan de gal niet weg via de darm en komt
de kleurstof bilirubine door stuwing in de bloedbaan terecht.
Dit veroorzaakt een geelverkleuring van de huid en van het wit van de ogen (gekend bij de meeste als geelzucht). Ook de urine kleurt donker. Omdat de
donkerkleurige gal niet meer in de darm terechtkomt, is de stoelgang bleek.
Wat zijn mogelijke complicaties?
- Door het afsluiten van de galwegen kunnen de
galwegen of de galblaas ontsteken. Je voelt
je erg ziek, hebt buikpijn en krijgt koorts. Je huid en
het wit van je ogen kunnen geel kleuren. Dringend medisch ingrijpen, is
noodzakelijk. Bejaarden hebben soms nauwelijks pijn, waardoor zon ontsteking
bij hen moeilijker te herkennen is.
- Als de galblaas of galwegen opzwellen of ontsteken, bestaat
het risico dat de galblaas scheurt met een buikvliesontsteking tot gevolg. Ook dit is een medische urgentie.
- Ook de alvleesklier kan ontsteken als de
galweg verstopt is in haar traject door de pancreas of bij de monding in de
darm. De galwegen en de alvleesklier komen immers
op dezelfde plaats in de darm uit. In zulke gevallen spreekt men van een acute alvleesklierontsteking of
pancreatitis. Dit kan levensbedreigend zijn.
- Een chronische
ontsteking van de galblaas tast de werking ervan aan. In
uitzonderlijke gevallen ontstaat galblaaskanker.
|