Van de val van de Berlijnse Muur op 9 november 1989 herinner ik me eigenlijk alleen nog een reportage op de televisie, waarin de Oost-Duitsers werden getoond die met hun Trabi naar het Westen reden. Doch heb ik aan deze gebeurtenis mijn grootste hobby, de Trabant, te danken!  

Wat ik me nog wel heel goed herinner is de allereerste Trabant die ik ooit zag. Eind 1990 ging ik op een avond langs bij Marc E., die aan mij vroeg om eens naar zijn laatste aanwinst te komen kijken: een oud Trabantje!  Ik had toen er nog nooit één in het echt gezien. Doch toen ik de Trabi P60 Kombi zag, vond ik het onmiddellijk een leuk autootje dat me een beetje aan een Daf deed denken.  Toen ik te horen kreeg dat een Trabant niet van ijzer is maar van duroplast, geen benzinemeter heeft maar wel een benzinekraantje, geen viertaktmotor heeft maar een tweetaktmotor, niet watergekoeld maar luchtgekoeld is,... steeg hij enorm in mijn achting.  Ik heb altijd een zwak gehad voor speciale dingen.  

Later leerde ik nog veel bij over Trabi's.  Ik leerde het verschil kennen tussen een P70, P50, P60, 601 en 1.1.  Tussen een Limousine, Kombi, Camping, Universal, Kübel en Tramp.   

Doch duurde het tot begin 1993 vooraleer ik mijn eerste Trabi kocht.  Het was niet zomaar een Trabant die ik toen kocht, maar de P60 Kombi, de eerste Trabant die ik ooit gezien heb. Dit was het begin van mijn nieuwe hobby.

Ook weet ik nog goed de eerste keer dat ik ermee gereden heb. Dat is natuurlijk altijd even wennen. In het begin sukkelen de meeste met de stuurschakeling. Voor mij was dit echter geen probleem, want toen ik 18 was, heb ik leren rijden met een Opel Rekord diesel, eveneens met stuurschakeling. Wel was het benzinekraantje in het begin een probleem: ik vergat het al eens open of dicht te draaien.   

Ondertussen kocht ik nog enkele mooie Trabants bij. Ook kocht ik er enkele in slechte staat, die ik demonteerde voor wisselstukken om de andere rijdende te houden.  Hierdoor leerde ik sleutelen aan mijn Trabi’s en kleine reparaties zelf te doen.

Ook herinner ik me nog goed hoe ik ben begonnen met mijn verzameling miniatuur-Trabanten. In 1994 stond mijn pas gerestaureerde en herspoten P60 Kombi op een clubstand tijdens de Dreamcar te Mechelen. Tegenover onze clubstand stond een verkoper van miniaturen. En van hem heb ik toen een blauwe 601 Limousine en een groende 601 Universal (of omgekeerd?) gekocht van het merk Uranium op schaal 1/32.  

Vanaf toen ben ik dan ook begonnen met alles te verzamelen over de Trabant. Dit zijn onder andere  krantenartikelen, postkaarten, posters, tijdschriften, boeken, videofilms, CD’s, DVD’s, grammofoonplaten, tassen, glazen, T-shirts, petjes, ... Teveel om op te noemen eigenlijk. Doch mijn twee belangrijkste verzamelobjecten zijn: folders en miniatuurauto's.   

Gedurende ± 20 jaar bewaarde ik al mijn verzamelobjecten in kartonnen dozen en fardes in enkele oude kasten op een zolderkamer. Maar begin 2013 ben ik begonnen met het inrichten van een klein privé-museum "M T M" (Miniatuur Trabant Museum). Sinds eind 2014 is mijn museumpje klaar. Meer info hierover vind je op de pagina "M T M".

Dankzij mijn Trabant-hobby verschenen er al verschillende artikels over mij en mijn Trabi’s in kranten en tijdschriften. En ja, ik kwam ook al zeven keer op de televisie. Vier keer op de regionale televisieomroep ROB-TV.  De eerste reportage ging over mijn Trabant Kübel, waarmee ik jaarlijks deelnam aan het cabrio-treffen te Waanrode.  De tweede reportage werd uitgezonden naar aanleiding van de eerste rondrit “Volkswagens Oost en West samen op stap”, die ik georganiseerd heb in samenwerking met Egide en de Hagelandse Kevervrienden, ter viering van 50 jaar Trabant (1957 – 2007). De derde keer kwam ik op ROB-TV naar aanleiding van de NewTrabi die eventueel zou in productie gaan met een elektrische motor. En op 10 november 2014 maakte ROB-TV een reportage naar aanleiding van de opening van mijn privé museum "M T M". Eind 2009 kwam ik ook in het VTM-nieuws ter herinnering aan 20 jaar val van de Berlijnse Muur. En op 29 januari, alsook op 30 september 2015 was ik te zien in "Iedereen Beroemd" op Eén. Op 7 november 2019 was ik 2 maal ('s morgens en 's middags) te horen op Radio 2 Vlaams-Brabant & Brussel ter herinnering aan 30 jaar val van de Berlijnse Muur.

Ook in de toekomst hoop ik nog veel plezier aan mijn Trabant-hobby te mogen beleven.

Marc Willems

Na de Tweede Wereldoorlog hield men zich in de Audi-fabrieken te Zwickau (DDR) bezig met herstellingen, totdat men in 1949 de toelating kreeg om de Ifa F8 te bouwen.  Deze wagen was een kopie van de vooroorlogse DKW F8.  Van de F8 werden er tot 1955 exact 26.267 stuks gebouwd. Toen startte men met de bouw van de “Zwickau” P70.  Als basis nam men het chassis van de F8 en hierop kwam een houten opbouw, bekleed met kunststofpanelen.  De P70 is de eerste serieauto met een kunststofcarrosserie (duroplast) en was te verkrijgen als Limousine, Kombi en Coupé.  

Doch was er nood aan een kleine auto, zoals in het westen bijvoorbeeld de Lloyd.  In Chemnitz ontwikkelde men een 500 cc luchtgekoelde tweecilinder-tweetaktmotor van 18 pk, en in de Horch-fabrieken te Zwickau ontwikkelde men een zelfdragende metalen carrosserie, die zoals de P70 bekleed werd met duroplast-panelen.  Op 7 november 1957 werden er 50 auto's als nulserie in de Audi-fabrieken gebouwd onder de voorlopige benaming “AWZ” P50.  Om tot de definitieve naam “Trabant” (wat kameraad betekent) te komen werd er een prijskamp georganiseerd en koos men de mooiste naam uit.  Op 10 juli 1958 startte de serieproductie van de Trabant P50.  Twee jaar later werd het vermogen opgedreven tot 20 pk.  Vanaf 1962 werd de Trabant P60 gebouwd met een 600 cc motor van 23 pk. De P50 en P60 waren te verkrijgen als Limousine, Kombi en Camping.  

In 1964 werd er een vernieuwde carrosserie gemonteerd, dit was de start van de Trabant 601, waarvan tot 1990 meer dan 2,5 miljoen stuks gebouwd zijn.  De 601 werd oorspronkelijk in 2 verschillende carrosserievormen gebouwd: Limousine en Universal (+ Lieferwagen).  Vanaf 1966 kwam er een derde carrosserievorm bij: de Kübel (legerversie).  Doch duurde het tot in 1978 vooraleer er een burgerversie gebouwd werd, namelijk de Tramp.  Jaarlijks werden er kleine verbeteringen aangebracht, zoals: motorvermogen verhoogd tot 26 pk,  van een enkel naar een dubbel remcircuit, van een 6-volt elektrische installatie naar 12 volt, ...  Zelfs voor gehandicapten was er een automatische koppeling (Hycomat) te verkrijgen.  Zo is de Trabi méér dan een kwarteeuw het voertuig geweest van miljoenen mensen en werd hij eind 1989, na de val van de Berlijnse muur, wereldwijd het symbool van de vrijheid.  

In 1989 deed men nog een laatste poging om de productie van de Trabant te redden, door een 1.100 cc viertakt Volkswagen Polo-motor in te bouwen.  Dit gebeurde in de nieuwe VW-fabrieken te Mosel, bij Zwickau, waar ook de VW Polo gebouwd werd.  Deze Trabi noemde men 1.1  en werd gebouwd als Limousine, Universal en Tramp.  Doch op 30 april 1991 om exact 14.51 uur rolde na 33 jaar de laatste Trabant, een Universal, van de montageband.  In totaal zijn er 3.051.485 Trabi's gebouwd.

Dit is in het kort de geschiedenis van de Trabant, of hoe een kleine auto uitgegroeid is tot een legende.