|
Sterrenbeelden
Een sterrenbeeld is een verzameling sterren die ogenschijnlijk een figuur vormt als men ze door lijnen zou verbinden.
De sterren van een sterrenbeeld lijken dichtbij elkaar te staan aan het firmament in een herkenbare vorm.
Sterrenbeelden krijgen de naam die de menselijke fantasie heeft gegeven aan de vorm.
Reeds in de oude tijden kende men bepaalde patronen aan de nachtelijke hemel waaraan men macht aan toeschreef.
Meestal bevinden zich een of meer heldere sterren in de figuur.
De samenstand is in de meeste gevallen slechts een optische,
wat betekent dat wanneer twee sterren ogenschijnlijk naast elkaar staan,
het vaak zo is dat de ene veel verder weg staat dan de andere.
In de klassieke oudheid was er een lijst van sterrenbeelden die opgesteld was door Ptolemeus,
veel van de sterrenbeelden die vanaf het noordelijk halfrond te zien zijn hebben nog steeds de namen die hij gebruikte.
Het enige sterrenbeeld van Ptolemeus dat 'vervallen' is is het Schip Argo (Argo Navis).
Omdat dit een onpraktisch groot stuk van de hemel beslaat is het opgedeeld in vier kleinere beelden,
t.w. Carina (Kiel), Puppis (Achtersteven), Pyxis (Kompas) en Vela (Zeilen).
De sterrenbeelden die te zien zijn vanaf de landen van de klassieke oudheid hebben veelal namen gekregen
die afkomstig zijn uit de Griekse of Romeinse mythologie of van dieren.
Vanaf de breedte van de Middellandse Zee is echter niet de gehele hemel te zien.
Naarmate de ontdekking van de wereld en dus ook van de hemelkoepel vorderde zijn de nieuwe sterrenbeelden
vaak genoemd naar navigatiehulpmiddelen of andere zaken
ie toen "high-tech" waren, zoals het slingeruurwerk en de microscoop.
De huidige indeling in sterrenbeelden is voornamelijk gebaseerd
op de sterrenatlas die in 1603 werd uitgegeven door Johannes Bayer.
Hierbij maakte hij al gebruik van gegevens die door ontdekkingsreizigers
zoals Cornelis de Houtman verzameld waren.
De Internationale Astronomische Unie (IAU) heeft rond 1930 de exacte begrenzingen en aanduidingen
van alle 88 sterrenbeelden vastgesteld. Hierbij is niet meer de vorm van het sterrenbeeld bepalend maar het gebied aan de hemel.
Op die manier kan het sterrenbeeld gebruikt worden om objecten in dat gebied te benoemen.
|
