HET ONDERWIJS
Tot in
het begin van deze eeuw werd er zeer weinig aandacht besteed aan het onderwijs
in onze streken. In het verleden werd deze zorg toevertrouwd aan de kerk,
gewoonlijk was het de koster die dit werk op zich nam.
Zeer
weinig van onze voorouders hebben enige vorm van onderwijs genoten, lezen en
schrijven was bij hen een grote zeldzaamheid.
In principe
bestaat in ons land de schoolplicht al van in het Nederlands tijdvak. Zo had
men in Schriek in 1818 reeds een onderwijzer. Dit ambt werd uitgeoefend door
Verlinden Jozef van 1818 tot 1824 en door Schoofs Guilielmus van 1824 tot 1830.
De
echte wet op de schoolplicht, in het onafhankelijke België dateert van 1842 en
werd door de liberale regering in 1874 drastisch gewijzigd.
Onze voorouders trokken zich van deze
wettelijke rompslomp weinig aan. In de winter stuurden ze hun kinderen wel naar
school, maar in de zomerperiode waren ze een bijkomende hulp in het
arbeidsproces.
Tot in
1927 was de jeugd in Grootlo, verplicht school te lopen in Schriek. De afstand
die dagelijks moest worden gedaan was niet gering en diende te voet te worden
afgelegd. Dit had tot gevolg dat spijbelen "haag school houden" een
geliefkoosde bezigheid was voor onze jongens en meisjes.
Na het
overlijden van Engelbert Goossens, de weldoener van Grootlo, beschikte E.H.
Frans Vermeerbergen over de nodige financiële middelen om in Grootlo een school
te bouwen, een echte dorpsschool. Vanaf 1927 konden de kinderen hier in hun
eigen dorpsmidden school lopen.
De
meer dan 80 jarige levensloop van onze scholen is een brok geschiedenis op
zichzelf, waar wij allen in min of meerdere mate bij betrokken zijn.
1927,
een mijlpaal in onze schoolgeschiedenis. De bouw van vier klassen werd in dat
jaar begonnen en ook beëindigd. Op 22
september van datzelfde jaar bracht Z. Moeder Severina, algemeen overste van
het klooster te Vorselaar, de eerste vier zusters naar Grootlo. Deze werden
zeer hartelijk onthaald door de pastoor en de parochiegemeenschap.
De
pioniers van het eerste uur waren : Moeder Adelarda, Zuster Waltheria, Zuster
Alvara, Zuster Aldetruda.
Bij
deze vier zusters werd ook nog een mannelijke leerkracht gevoegd n.l. Constant
Michiels.
En
daarmee kon het eerste schooljaar, schooljaar 1927, in Grootlo beginnen.
De
verdeling van de taken werd als volgt vastgelegd :
De
kleuters werden opgevangen door zuster Walteria, Zuster Alvara kreeg de eerste,
tweede en derde leerjaar meisjes en jongens onder haar hoede. Moeder Adelarda gaf les aan de overige
meisjes, terwijl Meester Michiels de oudere jongens voor zijn rekening nam.
4.3 VERDERE GROEI
Reeds
van bij de start was de school overbevolkt en de pastoor nam maatregelen door
twee klassen bij te bouwen naast de school, in 1928.
Dat
jaar kwam ook zuster Veronique naar Grootlo, die de zorg kreeg over de eerste
graad (eerste en tweede leerjaar) jongens en meisjes. Zuster Alvara kreeg de
tweede graad en moeder Adelarda de overige meisjes.
Meester
Michiels verhuisde met de overige jongens naar de nieuwe lokalen. In 1930 werd
Jozef Heremans benoemd als tweede onderwijzer in Grootlo en alle jongens werden
ondergebracht in de nieuwe lokalen. Van dan af waren jongens en meisjes
gescheiden, uitgezonderd de kleuters.
Meester
Michiels gaf les aan de jongens vanaf het vierde studiejaar, meester Heremans
aan der eerste, tweede en derde leerjaar. Van toen sprak men dan ook van de
grote en de kleine meester. In de
meisjesschool werd later ook nog les gegeven door tal van vrouwelijke
leerkrachten.
De
bevolking groeide en weer waren er lokalen te weinig en daarmee verhuisde
zuster Aldetrude, die ondertussen de kleuters onder haar hoede had genomen,
naar een geïmproviseerde klas in de oude kapel.Het gehele gedoe had buiten de
oorlogsjaren, verder een rustig verloop tot in 1951. Dat jaar bouwde Louis
Vermeerbergen, onze tweede pastoor, een jongensschool achter de pastorie. (waar
thans de kleuterschool is gehuidvest).
Dit
gebouw bestond uit drie klassen. De hele jongensgemeenschap verhuisde naar daar
in 1951. Een derde onderwijzer werd benoemd n.l. Ernest Van de Putte.
De
meisjesschool verruimde met de twee vrijgekomen lokalen. Dit was blijkbaar niet
voldoende want in 1965-66 werden nog eens twee klassen bijgebouwd, boven de
oude jongensschool.
4.4 EINDE VAN ONS DORPSSCHOOL FUSIE MET SCHRIEK
De
bevolkingsgroei begon echter te dalen en het aantal leerlingen verminderde.
Daarbij kwam nog dat steeds meer en meer kinderen begonnen middelbaar onderwijs
te volgen, wat met zich mee bracht dat de vierde graad (+ 12 jaar) verdween.
De vrijgekomen lokalen werden ingericht als refter en turnzaal.
1971.Door
de steeds groter wordende inmenging van de staatsadministratie en de verdere
bevolkingsdaling fusioneerde de meisjesschool van Grootlo met deze van Schriek.
Dit bleek noodzakelijk te zijn om geen klassen te moeten laten vallen en geen
leerkrachten te moeten ontslaan.
De school na de fusie met Schriek
Nog vier jaar
kon de parochiële jongensschool zijn kop boven water houden en moest in 1975
noodgedwongen, bij gebrek aan leerlingen samensmelten met de reeds
gefusioneerde meisjesschool.
Daarmee
stonden wij terug waar bij begonnen waren, meisjes en jongens in een klas, de
school onder de hoede van Schriek. Dit betekende dan ook meteen het einde van
de "dorpsschool", nu hingen wij af van een groter complex. Het
dorpskarakter was verdwenen.
Een
pluspunt in deze hele operatie was de benoeming van Marcel Schroos, een inwoner
van Grootlo, tot directeur van de fusieschool, in 1995 nam hij ontslag en werd
opgevolgd door Mevr. Liekens M.
Al zij
de materiële middelen niet zoals deze van staatsscholen, op gebied van
onderwijs moeten wij niet onderdoen. Voor elke klas is er een titularis, er is
een turnleraar en een taaklerares. De laatste verbouwing aan de school dateerd
van 1993, met de inrichting van een ruime en moderne turnzaal.
In
Grootlo beschikken wij thans over drie kleuterklassen en zes afzonderlijke
klassen voor het lager onderwijs, t.t.z. eerste, tweede, derde, vierde, vijfde
en zesde studiejaar.
Bijlagen: 4kloosterlingen.doc (433.5 KB) 50 jaar klooster.jpg (275.8 KB) gebouw 1927.jpg (1.2 MB) klasMichiels.jpg (500.4 KB) meisjesschool 1935.jpg (437.5 KB) meisjesschool 1951.jpg (610.8 KB)
24-12-2016, 00:00 geschreven door Robert Geeraerts 
|