Algemeen:
In de rasstandaard wordt de Schotse Herdershond Korthaar omschreven als vrolijk en vriendelijk, zonder een spoor van nervositeit of agressiviteit. Ook zijn alerte, intelligente en actieve verschijning wordt expliciet genoemd. Deze omschrijving geeft echter onvoldoende weer waarin de Kortharige Collie zich onderscheidt van andere herdershondenrassen.
De Kortharige Schotse Herdershond is een zeer oud ras, vermoedelijk bedoeld om te helpen het vee naar de markt te brengen. De Kortharige Collie, meer een "gewone" werkhond voor de boeren, werd gefokt om te helpen kuddes over grote afstanden naar de markt te drijven.
Dit vee bestond niet alleen uit schapen, maar ook uit kleine, vaak zeer koppige koeien. Hieruit verklaart men het temperamentvollere
karakter van de Korthaar en zijn uitgesproken hoeders- en drijversinstinct, dat hij met zijn intelligentie en zijn sterke "will to please" graag weet vorm te geven.Zijn vrolijkheid, nieuwsgierigheid en slimheid maken de Kortharige Collie tot een goede werkhond. Hij heeft graag iets te doen, leert snel, is graag gehoorzaam doch tamelijk zelfstandig, zodat de uitvoering van een opdracht wel eens wat slordig gebeurt. Deze onafhankelijkheid en het nemen van eigen initiatief zijn kenmerkend voor deze herdershonden, die van oorsprong van hun baas een zekere ruimte kregen om zelf te mogen beslissen.
De Kortharige Schotse Herdershond is erg gericht op zijn eigen baas en huis en haard. Dat heeft te maken met de hechte band die de boeren met hun honden moesten hebben om optimaal op hen te kunnen vertrouwen in hun samenwerking. "Bezoek" betekende veelal een bedreiging, die met argwaan bekeken moest worden. Daarom mag de Korthaar iets gereserveerd zijn tegenover vreemden. Typisch voor de Korthaar is dat hij even op een afstand "de kat uit de boom kijkt", maar daarna iedere goedwillende bezoeker vrolijk, vriendelijk en enthousiast tegemoet zal treden. Deze natuurlijke gereserveerdheid heeft niets te maken met angst. De Schotse Herdershond Korthaar mag nooit nerveus of angstig zijn. Als hij ergens van schrikt, moet hij zich vlot en volledig herstellen.
De band tussen de Collie en zijn baas verklaart dat deze honden zeer gevoelig zijn voor foutieve bestraffing. Hun uitstekende geheugen maakt dat ze vrij lang "beledigd" kunnen lijken, maar helpt hen aan de andere kant goed te onthouden wat ze eenmaal geleerd hebben, om het daarna op hen eigen wijze uit te voeren.
De Schotse Herdershond Korthaar is een uitstekende gezinshond. Zijn aanhankelijkheid, vrolijkheid en speelsheid worden hoog gewaardeerd. Zijn aanpassingsvermogen en verdraagzaamheid kunnen hem tot een kindervriend maken.
De Kortharige Collie heeft een sterk rangorde-besef. Door zijn sterke temperament, gepaard aan een grote dosis jaloezie is hij minder geschikt om in een grote roedel te houden. Ze leren gemakkelijk om te gaan met andere honden en dieren, maar hebben een sterk territoriumgedrag. Ze zijn oplettend, onderzoekend, attent en zeer waaks, waardoor ze wat luidruchtig kunnen zijn. Ze mogen echter nooit agressief zijn.
Omdat de Kortharige Schotse Herdershond Korthaar nog dicht bij zijn oorspronkelijke afkomst staat, zal men bij hem nog een redelijke verdedigingsdrang aantreffen.
Herkomst:
De Kortharige Collie heeft een net zo lange geschiedenis als de Langhaar. De Korthaar is de laatste honderd jaar door zijn geringe bekendheid weinig veranderd. De Korthaar werd vroeger gebruikt als hoeder, drijver en hofhond. Hij was meer een "gewone", voor de boeren gefokte werkhond, die hielp bij het hoeden van het vee.
De Kortharige Schotse Herdershond is na de Tweede Wereldoorlog teruggefokt met behulp van de Langharige Collie. Dit verklaart waarom er in nesten geboren uit twee Korthaar-ouders soms ook Collies met lang haar geboren worden.