Van: Roeland 
Aan: Liesbeth

Hallo Lies,

De trein is altijd een beetje reizen. Daar ben ik het mee eens. Het is te zeggen, meestal toch. Niet altijd. Het hangt af van wie met jou op die trein zit. Zo ver als Sartre met zijn ‘enfer’ en ‘les autres’ wil ik niet gaan, maar er is wel wat van aan. Wie de bedenker is van de uitspraak aan het begin van mijn mail, weet ik niet. Maar ik vraag me af of hij veel reist. En of hij wel eens de trein neemt. Want het kan toch wat tegenvallen. Gisteren had ik er namelijk weer zo een. Je weet wel. Zo’n medereiziger die het leuk schijnt te vinden om anderen te irriteren. Om wat voor reden dan ook. Je vindt ze niet alleen op treinen. Het is geen exclusiviteit van de spoorwegen. Je hebt ze in alle maten en kleuren. En ze hebben verschillende habitats. Waarschijnlijk ligt aan hun handelswijze een vreselijk psychologisch  drama ten grondslag. Ik zeg maar wat natuurlijk. Ik ben geen psycholoog. Verzachtende omstandigheden, mon oeil.

Het begon gelijk toen hij opstapte en besloot op de bank over mij te gaan zitten. Ik wist meteen hoe laat het was want hij stapte pardoes op mijn voet. Aan verontschuldigingen, daar begon hij niet aan. Daar zag hij het nut niet van in. Dus ging hij onverstoord verder met zijn handelingen. Met brede gebaren begon hij zijn jas los te knopen. En een blinde had het zien aankomen. Terwijl de ene arm van de mouw ontdaan was, zwiepte hij de jas naar achter. Zodanig dat de lege mouw tegen mijn hoofd vloog. Dat wist hij wel, Lies. Natuurlijk wel. Hij keek meteen naar mij. Niet om zich te excuseren maar met een blik van: wat ga je nu zeggen? Helemaal niets, want ik wist niet wat. Ik was een beetje verbouwereerd.

Hij ging zitten en wel zo dat hij met zijn benen tegen de mijne duwde. Er was nochtans voldoende ruimte. Met enig onbegrip bestudeerde ik zijn gezicht. Hij keek rond. Je weet wel, als iemand die beseft dat hij bekeken wordt maar doet alsof hij zich van niets bewust is. Een por met mijn benen tegen de zijne zorgde ervoor dat hij zijn benen wat opzij schoof en strekte. Maar nu lagen zijn benen in de weg van iedereen die wilde afstappen of erbij wilde komen zitten. Daar had hij geen last van. Het deerde hem niet. Zo liet hij elkeen overstapjes maken. Helemaal geen misdrijf natuurlijk, maar je vraagt je toch af waarom. Nu ja, het is niet anders.

Ooit kwam over mij een dame zitten die in haar hand zo’n beker koffie hield, zoals je die tegenwoordig in stations kan krijgen. Het is een cup – gemaakt uit een onbestemd, piepend materiaal – met een deksel in plastic. Op de trein verwijderde ze het deksel en zette de koffie op het tafeltje aan het raam. Dan keek ze van de koffie naar mij en weer terug naar de koffie. Ik wist niet precies hoe ik dat moest interpreteren en of ik misschien beledigd moest zijn. Probeerde ze in te schatten of ik haar die warme drank zou ontfutselen? Meer waarschijnlijk probeerde ze van mijn gezicht af te lezen of ik een risico wel zag zitten. Een open beker, op een kleine tafel, in een rijdende trein. Vervolgens begon ze met werkzaamheden waarvan ik de functionaliteit met de beste wil van de wereld niet kon doorgronden. Ik zag wel dat het met heel veel uit- en inpakken gepaard ging en daar waren royale armbewegingen voor nodig. Op een bepaald moment zat ze zelfs gewoon omgekeerd op de bank. Met haar rug naar mij. Alsof ze plotseling ten prooi was gevallen aan een hevige verlegenheid. In een plastic zak die achter haar geposteerd stond was ze op zoek naar iets dat ze uiteindelijk niet vond. Ik zag het al gebeuren: meer dan een tikje was niet nodig om die beker mijn richting uit te sturen en de koffie over me heen te krijgen. Ik overwoog of ik het probleem met haar zou aankaarten. Maar ze leek er me de vrouw niet naar die open stond voor suggesties. Daarom dacht ik erover de beker op de grond te plaatsen. Daar kon hij in mijn ogen minder schade aanrichten. Ik liet het er uiteindelijk bij maar doorstond minuten van verlammende vervuilingsangst. Ik kan je vertellen Lies, die beker was nooit uit mijn zicht. De bedoeling was om vlekkenvrij het werk te bereiken. Dat zou me gelukt zijn ook, ware er niet die duif op het perron.

Maar ik zal het hier maar bij laten.

Tot later,

Roel

Hoi,

Terwijl de zomer ongewenst verder gaat met zijn weinig gesmaakte imitatie van een kwakkelzomer en net als een pseudo-humorist niet weet wanneer de grap lang genoeg geduurd heeft, proberen we in vakantiestemming te komen. Maar dat is niet zo eenvoudig. Trouwens, we wachten nog altijd op die ene slimmerik die eindelijk eens kan uitleggen hoe dat nu werkelijk zit met de opwarming van de aarde. Want het principe is toch wat onduidelijk. Ooit wilde men ons doen geloven dat een middellands zeeklimaat er dan voor ons wel inzat. Dat zagen de meesten wel zitten. Daar konden we mee leven. We informeerden al naar de prijs van palmbomen en zochten verwoed op internet hoe we de beste sinaasappelen konden kweken. Sinds die berichten werden rondgestrooid, hebben meer mensen dan ooit een zwembad in hun achtertuin. Maar kijk: wat we voorlopig krijgen, is een andere versie van ons vertrouwde gematigd zeeklimaat. Grijze lucht en regen zijn blijvers. Maar niet getreurd, we zijn het toch gewoon. We zijn kampioen in ons aanpassen. En een diepe rechthoekige kuil in je tuin kan zeker voor heel wat dienst doen. B&B’s rijzen op vreemdere plaatsen uit de grond.

Elk jaar tijdens de vakantiemaanden herontdekken we ook altijd weer het woord ‘komkommertijd’. Veel valt er dan naar het schijnt niet te beleven in de wereld. Je zou denken dat rampen en oorlogen niet seizoensgebonden zijn, maar blijkbaar is niets minder waar. Het is met dat nieuws ook altijd wat. Want is het niet het hele jaar door komkommertijd?

Een jaar – of was het twee jaar? – geleden hoorden we weken, misschien wel maanden, niets anders dan dat de uitstap van de Grieken uit de euro nu wel heel dichtbij kwam. Er was geen weg naast. En wie doet het nu heel wat beter en zit nog stevig in de eurozone? Eigenlijk hadden we het kunnen weten dat het allemaal weer goed zou komen. Vaak is het toch maar angst aanjagen zonder reden of blij maken met een dode mus.

En voor er eindelijk eens een beslissing valt over regeringsvormingen, aanbestedingen, projecten en wat al niet meer! Maanden duurt het voor er iets beslist wordt, maar elke dag zijn ze ermee op het nieuws. Ik hoor mijn pa vaak roepen: verdorie, val er mij eens mee lastig als je echt iets weet. Hij heeft gelijk natuurlijk. Je hoeft toch geen ‘reporter ter plaatse’ te horen die hetzelfde zegt als gisteren of meld dat er eigenlijk niets te melden valt. Zijn Martine of Stef of Goedele niet groot genoeg om ons dat te vertellen? Ze kunnen er natuurlijk ook gewoon het zwijgen toe doen.

Vaak is het nieuws non-nieuws. We horen veel over politici die weer eens het ontslag eisen van een minister. Om een reden die alleen voor hen duidelijk is. Of ze maken ruzie over onbeduidende zaken. Alsof er geen belangrijker dingen zijn waar ze echt wat moeten aan doen.

En dan nog zoiets gek. Na een of ander relaas van een gebeurtenis ergens ter wereld volgt vaak de zin: dat vraagt om een beetje duiding. A ja?, denk ik dan. Zijn er al geen duidingsprogramma’s genoeg dat ook het nieuws al moet gaan duiden? Geven jullie ons nu maar gewoon de feiten als er echt iets gebeurd is. En als we een ‘streepje’ duiding nodig hebben, kijken we wel naar jullie enorme aanbod van duidingsprogramma’s. Want als ze overal al gaan duiden, hebben de duidingsprogramma’s natuurlijk helemaal niets meer om te duiden. Ook het internet kan ons trouwens helpen bij het … duiden.

Opvallend is ook dat we tegenwoordig, meer dan vroeger, berichten te horen krijgen die dan achteraf half of helemaal worden tegengesproken. Belangrijk bij journalistieke arbeid is toch het checken en dubbel checken van informatie, dacht ik altijd. Blijkbaar niet meer zo. Moet alles te snel gaan en wordt er bij gevolg geen aandacht of – godbetert – geen belang meer gehecht aan het controleren van feiten? Laten we hopen dat dat niet zo is! En verder, slow down.

Grappig is ook hoe – niet alleen, maar toch vooral – politiekers alles uitleggen op een manier die hen het best uitkomt. Na een verkiezing is er bijvoorbeeld niemand die echt verloren heeft. Iedereen heeft gewonnen. Dat is toch mathematisch onmogelijk? Wat zou het heerlijk zijn als mensen overal en in alle sectoren de dingen bij hun naam noemden. Een kat een kat noemen, zoals men zegt. Dat de nieuwslezeres op vrt zegt: “Beste mensen vandaag is er echt geen nieuws hoor. Of het moest dezelfde nagekauwde zever van gisteren zijn. Maar als het iemand interesseert kan ik wel de nieuwste foto’s van onze kleine tonen. Mijne man heeft die vanmorgen nog gemaakt. Heet van de naald dus. En anders kan ik jullie wel een leuk programma op vtm aanraden dat nu begint.” Of de voetbalspeler die zegt: “Ik heb vandaag echt vréééééselijk gespeeld. Ik was net een strijkijzer. Geen enkele goede pass. En dat is al twee matchen na elkaar he! Tja, volgende keer beter zeker?” Of de voetbaltrainer: “Ik kon bij deze club de helft meer verdienen. En je weet dat ik het altijd voor het geld gedaan heb. Clubliefde betekent niks voor mij en als ze over een paar maanden ergens anders meer bieden, ben ik hier natuurlijk ook direct weg!”

Het zou een verademing zijn. Altijd de waarheid horen. Of zijn we daar niet tegen opgewassen?

Groeten,

Petra