Osas = obstructief slaap apneu syndroom

Wat is slaapapneu?

Ademstilstanden tijdens de slaap komen bij veel mensen voor. Daar is niets mis mee als het niet te lang of te vaak voorkomt. Het lichaam krijgt te weinig lucht (zuurstof) binnen en reageert met een “wordt wakker reflex” zonder echt wakker te worden. Dit kan gepaard gaan met een luide snurk. Ademstilstanden leiden tot problemen als deze vaak voorkomen. Tot wel zestig per uur en ze duren ook nog lang, soms wel twee minuten of langer. Als een slapend iemand langer dan tien seconden niet ademt, noemen we dat officieel apneu. Dat betekent letterlijk geen lucht. Als dat meer dan 10 keer per uur voorkomt, is sprake van een serieuze ziekte. Vaak gaat aan de apneu een sterk verminderde ademhaling vooraf, de zogenaamde hypopneu. Als ook de combinatie van apneus en hypopneus groter is dan 15 keer per uur, is dit een serieuze indicatie voor de ziekte. Het verraderlijke is dat de patiënt na een apneu net niet wakker wordt maar gewoon doorslaapt en niet in de gaten heeft waarom hij zich de volgende dag niet lekker voelt, snel moe is enzovoort.

Verschillende soorten apneu

Ademstilstand kan veroorzaakt worden doordat tijdens de slaap de spieren ontspannen, waardoor de tong en weke delen in de keel de ademhaling blokkeren. We spreken in dat geval van het obstructief slaapapneu syndroom, afgekort osas. Het kan ook ontstaan doordat de hersenen te weinig prikkels geven om te ademen. We spreken in dat geval van centraal slaapapneu syndroom, afgekort csas. Osas komt het meeste voor en vaak is er een combinatie van beide vormen.

Welke kans is er op apneu?

Er zijn naar schatting in Nederland méér dan 1 miljoen ernstige snurkers. Slechts een beperkt deel heeft hiervan slaapapneu. Naar algemeen wordt aangenomen ligt het aantal apneu-patiënten ergens tussen de 45.000 en 60.000, waarvan tenminste 40.000 mannen. Eind 2004 werden er 17.000 patiënten behandeld. Dat betekent dat er nog zo'n 28.000 tot 43.000 met klachten zonder de juiste diagnose rondlopen.

Er zijn serieuze aanwijzingen dat apneu erfelijk is.

Dat wil niet altijd zeggen dat je het als kind al hebt. Vaak openbaart het zich pas op latere leeftijd. Dit wordt in verband gebracht met gewichtstoename en verslapping van spieren. Bij een onlangs gehouden enquête onder de leden van de ApneuVereniging bleek het aantal patiënten onder 44 jaar nog geen 10 %.
 

Er is ook een relatie met overgewicht.

Mensen met overgewicht hebben vaker osas. Dat staat vast. Maar er zijn indicaties dat hier sprake kan zijn van een kip-en-ei situatie. Uit een groot aantal cases blijkt dat mensen met apneu, makkelijker overgewicht krijgen.

Het is voor de hand liggend dat alle factoren die de overgang van de keelholte naar de bovenste luchtwegen vernauwen, of die spierverslapping in de hand werken apneu kunnen bevorderen. Tot de eerste categorie behoren mensen met een korte en dikke nek, grote amandelen, een te grote tong, naar achter geschoven onderkaak etc.
Tot de tweede categorie behoren slaap- en kalmeringsmiddelen. Gebruik van alcohol, met name in de twee uur voor het slapengaan, wordt dan ook ontraden. Duidelijk is ook dat als mensen slaapmiddelen slikken in verband met het onrustige slapen door apneu, dit de kwaal alleen maar verergert.
Tot slot, het ligt voor de hand, is roken niet goed in verband met de prikkeling van de ademhalingsorganen en zwelling van de slijmvliezen.

bron:Nederlandse Vereniging SlaapApneu Patienten ( NVSAP)