Een boek dat iedere burger, geboren tussen 1945 en 1995 zou moeten lezen, vind ik. Dit werk van Stefan Brijs is weliswaar een kanjer van een roman die 506 pagina's telt. De auteur balt alle oorlogsellende van de 1ste WO samen in het leven van John Patterson over 3 jaren in London en aan het front in Arras - dit is fictie natuurlijk; maar de achtergrond en de omstandigheden hoegenaamd niet. Er is  aan het schrijven van dit werk pakweg 4 jaar research aan voorafgegaan. De oorlogsgruwel aan het front, de berichtgeving en de propaganda aan het thuisfront zijn behoorlijk waarheidsgetrouw weergegeven. Het boek is volgens mij gewoon meesterlijk geschreven. Alle gruwel en ellende ten spijt moet men het toch nog eens herlezen, als is het maar uit dankbaarheid dat je hier in België al bijna 69 jaar mag leven zonder oorlog - ook dank zij Europa, liet iemand uit de leesgroep horen. Zij heeft natuurlijk gelijk! Naast alle onvrede die in de pers wordt gevoerd over de 'moloch' die Europa geworden is, vergeten we wel dat Europa ook een positieve rol speelt in het naar elkaar groeien van de verschillende lidstaten - ook al is niet alles rozengeur en maneschijn.

We hoorden in de leesgroep dat er mensen zijn die dit werk niet willen lezen omwille van alle gruwelen die erin worden beschreven - ik ben toch blij dat ik er vanaf kom met het te lezen i.p.v. het zelf mee te maken en kijk vanavond - met veel eerbied en aandacht naar 'The festival of Remembrance' in the Royal Alberthal te London dat om 22.15 u. wordt uitgezonden op BBC1. Als je dit één keer hebt gevolgd, wordt dat iets voor ieder jaar opnieuw!

't Is toch om jaloers op te zijn: zo'n perfect geregisseerd evenement in een muziektempel als geen andere waar alle aanwezigen uit volle borst meezingen - dat moet daar vibraties geven zeg - met de tekst van de liederen geprojecteerd op 2 grote schermen. (Moesten daar 3000 aanwezigen geweest zijn dan hebben er zeker 2 895 meegezongen.) Bij de bewegende beelden zag ik één soldaat niet meezingen en in de menigte uitzonderlijk ook enkelen - dan heb je natuurlijk spijt dat je daar niet bij bent! En dan nog een eerwaarde met over zijn koormantel een blauwe stola met klaprozen erop, een korte maar gepaste Bijbellezing uit het Johannes-evangelie door een legeroverste,  de bijbel die bovenop de stapel trommels gelegd werd, het onze vader dat gebeden werd, de onverwacht vervroegde thuiskomst van de vader van één van meisjes dat meezong in het poppie-ensemble , de 2 jonge kinderen die een bloemstukje brachten waarvan één haar dank uitsprak voor de 'gebrachte offers', het getuigenis van de moeder die haar zoon verloor in Afghanistan, het aangrijpende 'last post', de 'voelbare' stilte tijdens de klaprozenregen  en de jaarlijkse afsluiter 'If you 'll go home, tell them and say: for your tomorrow, we gave our today'. De enige die ik dit jaar miste ,was een een afgerichte  legerhond, maar van de oorlogsweduwen en hun familie was er wel een delegatie. Een spektakel als dit kan je enkel nog van de Britten verwachten. Daar kan geen 11 novemberviering van bij ons tegenop!

Die 'religieuze' dienst georganiseerd door the Royal British Legion; kan dat daar nog in een geseculariseerde maatschappij?! Maar volgens mij bestond het publiek uit mensen met relaties uit het leger en voor de rest allemaal vertegenwoordigers van de hogere klasse die allen hun jeugd hebben doorgebracht in dure elitescholen waar men de samenzang purifieert tot prachtige knapenkoren en waar mooie erediensten ook tot de traditie behoren. Alle niet-militairen waren uitgedost in zeer verzorgde kledij, allen met een klaproos erop, net als de nieuwspresentators en andere tv-personages. De kijkcijfers van deze plechtigheid kan ik me niet indenken; maar men zendt dit niet uit, als er praktisch niemand naar kijkt!