De hiernavolgende tekst heb ik geschreven voor onze website The World
of Zebrafinches die tussen 2004 en 2014 online was.
De foto is van een nestje zwart rood mozaïek met vijf jongen. De foto is
van zondag 5 maart.
Ik heb als titel van dit item gekozen voor 'praktische' voeding omdat ik
heel bewust niet in detail wil gaan wat betreft de nutriënten of de bouwstoffen
in de vogelvoeding. Er zijn zo een 50-tal nutriënten bekend en deze uitvoerig
beschrijven zou te langdradig worden plus ik bezit er de kennis niet over.
Daarom verkies ik om me te beperken tot de praktische kant en ik moet al
onmiddellijk zeggen dat er weinig concreets bekend is over vogelvoeding en over
voeding van zebravinken of kanaries in het speciaal. Datgene wat jullie
hieronder te lezen krijgen is er gekomen dankzij verwoede pogingen van enkele
kwekers, waaronder ikzelf, om via experiment de voedingsgewoonten van de
zebravink te bepalen. Als zebravinken of kanariekweker zijn we grotendeels
aangewezen op verworven kennis op het gebied van nutsdieren en meer bepaald het
pluimvee. Dit is te erg om vast te stellen maar we moeten het nu eenmaal
aanvaarden.
Als jullie gedacht hadden om hier eens haarfijn te vernemen hoe zebravinken of
kanaries moeten gevoed worden, dan moet ik jullie gedeeltelijk ontgoochelen
omdat zoals reeds eerder gezegd alles gebaseerd is op experimenten en niet op
wetenschappelijke stellingen. Zelfs de grote specialisten in de grote bedrijven
moeten toegeven dat onze kleine siervogels economisch niet interessant zijn om
dure onderzoeken op uit te voeren. Dus blijft er niets anders over dan de
voedingssupplementen voor het pluimvee in die mate aan te passen aan het
gewicht van onze zebravinken of kanaries. Wat we op deze pagina willen bereiken
is dat jullie zelf beginnen nadenken en zo proberen om meer inzicht en kennis
te vergaren om jullie zebravinken of kanaries alles te geven en aangepast aan
de omgevingsfactoren.
Zebravinken komen uit Australië en hebben geen seizoenen met langere lichtduur
nodig om tot broeden over te gaan. Dat maakt dat ze onder alle omstandigheden
met succes gehouden en gekweekt kunnen worden.
Kanaries komen uit onze gewesten en bij ons is de lichtduur wel
belangrijk. De kunst van de voedingsleer bestaat er in eerste instantie in om
onze vogels steeds een optimale conditie te bezorgen, ongeacht de omgeving
waarin ze verblijven. Zebravinken of kanaries worden gehouden in verwarmde
kelders maar ook in koude tuinhuisjes met dunne en niet geïsoleerde wanden, in
broedkooien maar ook in volières, binnen en buiten, met constante maar ook met
wisselende temperatuur, bij daglicht of kunstlicht, met of zonder ventilatie,
met hoge of lage vochtigheidsgraad in de lucht. Al deze factoren hebben invloed
op de conditie van de vogel. En vermits we die conditie optimaal wensen te
houden moeten we de voeding aanpassen naar die omstandigheden. We kunnen via de
voeding veel bijregelen maar we moeten realist blijven en niet denken dat de
voeding bij de zebravinken of kanaries zwarte magie is.
We moeten besluiten dat de omgevingsfactoren en de voeding twee factoren
zijn die mekaar in twee richtingen beïnvloeden. Bij huisvesting in kooien is de
voeding meer kunstmatig dan in grote buitenvolières waar de zebravinken of
kanaries kunnen rondvliegen tussen allerlei beplanting, voorzien van alle
mogelijke insecten, en ze kunnen foerageren op de grond tussen de bladeren en
in de verse aarde. In een kunstmatig milieu zal u veel bewuster moeten omgaan
met de voeding.
Als we de toename van grootte en gewicht bij levende wezens over vele decennia
onderzoeken, dan komen we tot de vaststelling dat deze evenredig zijn met de
toename van eiwitten in de voeding. Bij de zebravinken of kanaries zal dat niet
anders zijn. Des te rijker en gevarieerder de voeding, des te groter en
struiser zullen de geboren jongen zijn. Hierbij moet natuurlijk rekening
gehouden worden met de erfelijke aanleg die het jong van zijn ouders
meegekregen heeft. Als je met kleine oudervogels zit, kan je de jongen niet
dubbel zo groot kweken als de ouders. Je kan er alleen voor zorgen dat wat er
genetisch inzit er ook maximaal uitkomt en dit door het geven van een
volwaardige voeding.
Het doel van aangepaste voeding is zeker niet om uw vogels groter te
kweken dan genetisch bepaald is, het doel van de voeding is in drie punten
samen te vatten:
1 Opbouw en de vervanging van weefselcellen in het lichaam,
2 Verschaffen van energie voor het handhaven van de lichaamswarmte en voor de
arbeid bij noodzakelijke lichaamsverrichtingen,
3 Ten aanzien van het pluimvee: iets te produceren, bijvoorbeeld vlees of
eieren, vluchtprestaties bij duiven, enz.
De opbouw van weefselcellen is van toepassing op jonge vogels terwijl de
vervanging ervan meer van toepassing is op volwassen vogels. De enige opbouw
bij volwassen zebravinken of kanaries is de vorming van het ei. Dat dit meer
van toepassing is bij poppen dan bij mannen zal u wel duidelijk zijn daar de
poppen de eieren moeten produceren. De verzorging en voeding van de pop voor de
leg begint is zeer belangrijk. Alleen goed gevoede poppen gaan zonder problemen
tot eileg overgaan. Poppen die niet goed doorvoed zijn gaan de laatste maand
voor de eileg hun schade moeten trachten in te halen, tenminste de kweker moet
dat proberen te doen door de voeding aan te passen. Houd er rekening bij dat
een nieuwe voedingsgewoonte minimum 30 dagen nodig heeft om effect te hebben op
het vogellichaam.
De voeding bestaat uit de
zaadmengeling, het eivoer, water en enkele aanvullingen zoals groenvoer,
geweekte zaden, onkruiden, insecten, grit en maagkiezel. Hieronder verduidelijk
ik hoe wij onze zebravinken of kanaries voederen. Dit kan een leidraad zijn
voor kwekers met problemen, maar ik wil benadrukken dat als jullie tevreden
zijn over jullie systeem van voederen, verander er dan totaal niets aan. Zeker
nooit tijdens de kweek veel veranderen.
In volgende items zal ik dieper ingaan op hoe een zaadmengeling
samenstellen in percentages?. Hoe eivoer klaar maken? Hoe extra
voedingssupplementen geven? Hoe en welke mineralen geven? Functie van
houtskool?