Cienfuegos, is een prachtige stad vol lange rechte lanen en veel neoklassieke gebouwen. De stad heeft dan ook de bijnaam “Perla del Sur” of parel van het zuiden. Het ligt op de oevers van een prachtige baai, de Bahia de Jagua, is een van de belangrijkste industriesteden van Cuba. Het is een prachtige stad om in te wandelen, en je kan er gewoon niet verdwalen. De stad is verdeeld in calles (oneven nummer, Noord – Zuid) en avenidas (even nummer, Oost – West). Het heeft een prachtige “Búlevar”, met gezellige winkeltjes en restaurants, dat uitgeeft op het fantastische Parque José Marti, de plaats waar de stad gesticht is in 1819. Daar vind je het oude stadhuis met de koepel gebaseerd op deze van het Capitolio in Havana, het teatre Thomas Terry, de kathedraal met de 2 verschillende torens en nog zoveel pracht en praals. Overdag is het vrij rustig maar ’s avonds komt de stad tot leven en dit hebben we in levende lijven mogen meemaken. Na een dag te wandelen in de stad en lekker gegeten te hebben in een cubaans restaurant waar je betaalt in de nationale munt hebben we een paard en kar genomen en zijn we opzoek gegaan naar een plaats waar er goede muziek gespeeld werd en salsa gedanst werd. Een discotheek is echt niets meer voor ons. Tevens waren we gedurende die dag een Nederlander tegengekomen die in zijn eentje gedurende een maand Cuba aan het bezoeken was en ons vergezelde voor de nacht. In onze gids hadden we een leuke plaats gevonden dat beschreven wordt als volgt: “Costa Sur, aan zee, aan het begin van de Malecón (dijk). Voorstellingen (salsagroepen, dansers) rond 22h aan het eind van de week, daarna openluchtdisco. Nogal verhitte sfeer, geen aanrader voor toeristen (vooral niet voor vrijgezellen) die rustig willen dansen…Dit leek ons dus de ideale plek om te gaan dansen omdat daar waarschijnlijk niet veel toeristen zouden rondlopen en nogal veel gedanst werd. Maar volgens de Cubanen die met ons de kar deelden hadden we ons blijkbaar van richting vergist maar ze zeiden dat ze naar een fantastisch optreden gingen kijken en dat we zeker moesten meekomen. Zo gezegd zo gedaan en mag zeker zeggen dat we ons dat niet beklaagd hebben. Het zou een fantastische avond worden. Pedrito Calvo y la Justicia, een kale neger met een enorme hoed, kwam optreden met achter hem een enorme salsaband, tot violen toe. Man konden die gasten muziekspelen. Alhoewel ze vrij laat begonnen zijn zat de sfeer van in het begin er onmiddellijk in. Overal begonnen ze te dansen. Die Cubanen, van de kar met nog enkele vrienden, waren bij ons komen zitten, want we hadden plaats gehouden, dicht aan het podium, kochten met hun 4en een fles rum die al snel verdwenen was. Ze vroegen ons of we wouden bijleggen voor nog een fles rum en wat blikjes cola. Man, dat heb ik mij daarna toch beklaagd zenne. Maar allé al rum drinkend en al dansend de hele avond probeerden de cubanen, zowel de vrouwen als de mannen, hun slag te slaan bij de aanwezige toeristen. De Nederlander had onmiddellijk beet en vond het blijkbaar niet zo erg. Die Cubanen, waren mijn continue aan het koppelen met cubaanse meisjes. Maar die wouden niet alleen dansen en als ik dan zei dat ik een vriendin had, zei ze “en dan!!!” waarop ik antwoordde dat die daar 2 meter verder stond, zei ze “ja mijn vriend loopt hier ook ergens rond”. Daarna begon ze zo heel erotisch te dansen met mij waar de Cubanen natuurlijk heel veel plezier in hadden totdat ze me zei dat ze eigenlijk geen vriendje had en me vroeg of ik haar geen pintje wou betalen. Toen heb ik haar ook maar met een lang gezicht achter gelaten. Lara had niet zo echt veel problemen om de Cubanen af te schepen, vooral omdat ik de buurt was en ze wisten dat we een koppel zijn. Ze kwamen regelmatig vragen of ze met haar mochten dansen en dat het enkel was om te dansen waarop ik zei dat ze het aan haar moest vragen, dat ik daar niet veel over te zeggen heb. Dit begrijpen de Cubanen voor geen meter. Wanneer je samen bent met iemand mag niemand anders met je dansen of je vraagt de toestemming aan het vriendje waarop je toch meestal neen als antwoord krijgt. Ongelofelijk, maar het is wel zo dat de meeste Cubanen wel meestal meer willen. Op de dansvloer kreeg ik dan ineens een iets oudere Cubaanse voor mijn neus die heel uitbundig begon te dansen tot ze met haar handen onder mijn T-shirt ging en ik om hulp begon te roepen. Wat moet je aanvangen met zo’n beest. Lara was me volop aan het uitlachen en deed niks. Ze bedankte me daarna voor de fantastische dans. Om 2h was het feestje dan uiteindelijk gedaan waarna de Cubanen  aan het smeken waren of we nog meegingen naar een ander feestje. Spijtig genoeg moesten we vroeg op want we gingen de ochtend daarop nog naar Santa Clara samen met Cathy om in de namiddag terug te keren naar Havana. Ons bezoekje aan Cienfuegos was kort maar krachtig!!!

Cuba, 1 december 2006,

Mijn ouders zijn toen geland in Varadero voor een 2-weekse all-inclusive vakantie in Cuba. Ik kon haast niet wachten om hen weer te zien, want 3 maand is toch lang hoor. Maar we hebben ze nog een dag rust gegund vooraleer we ze gingen bezoeken. De dag erna was er een enorm groot defilé met een militaire parade, de grootste allertijde in Cuba, voor onze Fidel die jarig was. Normaal gezien was dat in juli of augustus denk ik maar toen was hij te ziek en daarom hebben ze het verzet naar 2 december, de dag waarop Fidel en Che Guevara geland is op Cuba vanuit Mexico, met de Granma, de oh zo befaamde boot. Er is week aan oefenen vooraf gegaan aan deze speciale dag want je wordt maar 1 keer 80 jaar. Gedurende die week werden heel veel straten afgesloten waardoor het transport een beetje ontregeld was. De dag zelf zijn wij naar Varadero vertrokken terwijl meer dan 300.000 Cubanen naar Havana trokken om de verjaardag van Fidel te vieren. Van sommige heb ik gehoord dat ze er naar toe moesten van hun bazen of ze kregen deze maand geen loon, wat hier al niet veel is. Of het waar is niet, Joost mag het weten, maar ik weet wel dat de meeste Cubanen niet akkoord gaan met het systeem maar er niets durven over zeggen uit vrees om levenslang in de gevangenis te belanden. Ze houden dus mooi hun moed en doen schijnheilig mee met wat hun leider hen opdraagt. Het grofste van al is dat hun leider zelf niet is komen opdagen, waarschijnlijk te ziek. Het zal het waarschijnlijk wel op TV gevolgd hebben maar toch. Maar genoeg hierover, aangekomen in Varadero waren mijn ouders daar niet te bespeuren maar ze hadden wel een berichtje achter gelaten waar een gsm-nummer opstond waarop ik moest bellen. Maar naar een gsm-bellen in Cuba is niet zo eenvoudig dus moesten we wachten tot we uiteindelijk elkaar met veel blijdschap konden omhelzen. Voor onze kerstmis en nieuwjaar en ook voor Lara haar verjaardag hadden ze ons 2 overnachtingen all-inclusive cadeau gedaan in hetzelfde hotel. Echt fantastisch, enorm groot buffer, 3 maal per dag, strandvakantie ten top. Het heeft ons echt deugd gedaan. Toen het weekend voorbij was moest Lara terug naar Havana en ik naar Santa Clara om te werken terwijl mijn ouders dan maar van de gelegenheid hebben gebruik gemaakt om Havana, Trinidad en Santa Clara te bezoeken. Het weekend daarop zijn wed dan terug naar Havana gegaan waar we dan in een casas particulares geslapen net buiten Varadero. Ondertussen was Cathy Coulon aangekomen voor een 2-weeks bezoek aan Cuba. Overdag bleven we dan in Varadero en ’s avonds vertrokken we dan met een Cubaanse taxi naar het dorpje dichtbij, wat niet altijd zo eenvoudig was. Na 3 dagen zijn Lara en Cathy teruggekeerd naar Havana en ben ik nog 2 dagen in Varadero gebleven. Spijtig genoeg was het weer niet zo schitterend. Daarna zijn mijn ouders dan nog 2 dagen meegeweest naar Santa Clara, om mijn cubaanse familie te bezoeken en het echte Cuba te leren kennen. Het was fantastisch. Mijn ouders hadden cadeautjes mee en ze waren in de wolken. Ze hadden voor ons dan een lekkere typische Cubaanse maaltijd klaar gemaakt. Op het einde van de week zijn ze dan met veel souvenirs teruggekeerd naar het koude België.

Hola los Belgas!

Hoe is het daar in België? Ff een tijdje geleden dat we nog iets gepost hebben, maar ik zal het goedmaken, hierna komt er nog een ander verhaal(tje). Afgelopen vrijdag zijn de ouders van Steven aangekomen in Varadero voor een vakantie van twee weken. We zijn er dan natuurlijk zo snel mogelijk, dit was zaterdag, naar toe gegaan. Varadero is heel mooi maar het is een andere wereld, het is zeker niet Cuba, enkel de hemel en de zee zijn dezelfde…en af en toe de dingetjes die niet werken. Als je strandvakantie wil, is Varadero ideaal. Als je Cuba wil leren kennen is het zeker niet naar Varadero dat je moet gaan.

Vorige zaterdag zijn Steven en ik vanuit Havana naar Varadero gereisd en ’s middags hebben we dan de ouders van Steven gevonden. De volgende drie dagen, tot maandagavond zijn we dan in het hotel gebleven. We hebben voor mijn verjaardag en voor Kerstmis en Nieuwjaar twee nachten in het hotel all inclusive cadeau gekregen. Het was wel fijn, zo’n paar dagen echt vakantie. Ik had het wel nodig, drukke week ervoor gehad, vooral omdat ik er nu alleen voor sta. Roseline is ondertussen terug in België.

Zaterdagavond zijn we nog naar een openluchtbar gegaan buiten het hotel waar (natuurlijk) heel veel toeristen en een paar Cubanen (die daar wonen in de dorpen vlakbij) waren. Daar was een salsagroepje aan het zingen en ze waren aan het dansen op straat, wel tof. Na het salsagroepje begon er dan een of andere Cubaan de boel te animeren. Een van de animaties was dat hij zes meisjes uit het publiek koos die dan naar voor moesten komen. En natuurlijk, dankzij Steven die zijn uiterste best deed om de aandacht op mij te trekken en ik die mijn uiterste best deed om mij te verstoppen, werd ik er als laatste uit gekozen. Er werd dan gevraagd uit welke landen iedereen kwam en daarna telkens een applausje natuurlijk hmm hmm, kun je je het al voorstellen? Toen moesten we om beurten catwalk lopen, ik dacht het hierna dan maar af te trappen en stiekem weg te glippen voor ze begonnen met striptease of zoiets…maar het werd leuk hierna…de volgende opdrachtjes om beurten was verschillende soorten dansen op verschillende soorten muziek dansen, heel kort maar en geïmproviseerd natuurlijk, eerst Arabische muziek dan reggaeton, salsa, rock’n roll en zelfs ballet…Het publiek deed goed mee en het was echt tof, één gekke bende.

Maandagmiddag zijn we dan ’s morgens en ’s middags met de catamaran gaan zeilen, het was prachtig. Er zitten in Varadero dolfijnen, geen haaien, en we hebben geen van beiden gezien. Het was ook fantastisch weer, echt zomer met hoge temperaturen. Nu is het terug een beetje Belgisch weer, regen en bewolkt maar wel warm. We hebben ’s morgens tussen de vissen gezwommen en daarna aan het strand gelegen. Het hotel is heel groot met verschillende huisjes met de kamers en drie zwembaden en een enorm strand met natuurlijk het typische helblauwe water.

Zaterdagmorgen werd in Havana de verjaardag van Fidel gevierd met een grote toespraak van zijn broer Raul op de oude Plaza de la Revolucion. Ik heb hem helemaal uitgetypt van in de krant en zal hem zeker meenemen. Daarna een groot militair défilé, maar Fidel is niet verschenen…Dat verbaasde mij en ook alle Cubanen heel erg. Het bewijst denk ik dat hij toch nog niet zo op en top is, het is de eerste keer dat hij zoiets mist. Twee december was ook de dag dat het 50 jaar geleden was dat hij met de boot de ‘Granma’ in zuidoost-Cuba strandde om het eiland amper vier jaar later volledig onder controle te hebben. Het was ook de dag van de FAR, de ‘Fuerza Armada Revolucionaria’ (revolutionaire gewapende macht, het leger denk ik). Reden genoeg dus om een groot feestje te bouwen. De feestelijkheden begonnen woensdag al met een galabal hier in Havana voor de hoge pieten natuurlijk (er waren 1500 genodigden) waar Fidel dan wel een toespraak zou gehouden hebben. De repetities voor de grote gebeurtenis op zaterdag vonden de hele week plaats met als gevolg dat de halve stad werd afgesloten. Er mag natuurlijk op zo’n défilé niets mis gaan en alles moet heel punctueel verlopen…Spijtig genoeg zaten we tijdens het feest al op de bus naar Varadero maar we hebben live meegevolgd op de radio. Jullie zullen denk ik ook wel iets hiervan in het Belgische nieuws gezien hebben? Ik ben bijna zeker van wel, anders is dit het bewijs dat ik nu ik hier al een tijdje zit het gevoel krijg dat ze je hier proberen te geven nl. dat Cuba het centrum van de wereld is. Om ’s morgens aan de bushalte te geraken was niet alles, de hele stad lag letterlijk stil, geen auto te zien, laat staan een taxi en enkel mensen wandelend richting de plaza de la revolucion. Langs grotere straten stonden er grote troepen mensen met spandoeken (in de trend van ‘viva Fidel, 80 anos y mas’ (leve Fidel, 80 jaar en meer)). Gelukkig zijn er hier voor alle problemen oplossingen, we vonden een taxi en met een Cubaan achter het stuur, ééntje die het nooit opgaf, zijn we er nog vrij vlot geraakt.

Enfin, nu ben ik alweer terug in Havana. Donderdagavond komt Cathy aan, ook in Varadero en Steven en ik gaan dan beiden vrijdag naar Varadero om daar in het weekend te blijven samen met Cathy en de ouders van Steven. Steven en ik hebben nog altijd de plastic bandjes rond onze arm die je officieel tot hotelgast maken en we gaan eens zien of we volgende week dus ook van alles daar in het hotel kunnen genieten. We gaan dan een casa particular zoeken in het dorp vlakbij om te overnachten. Benieuwd of het lukt…

Hallo allemaal

Wel, mijn verjaardag was hier wel heel tof! Steven was donderdagavond al naar Havana gekomen en wij kwamen vroeger van Piñar del Río terug omdat het er geregend had en de grond dus niet geploegd kon worden om te zaaien. Nu wachten tot het stopt met regenen daar, het ziet er voorlopig in ieder geval niet naar uit.

Vrijdagmorgen toen we op de bus stapten, Steven is een dag meegekomen naar het instituut, begon iedereen spontaan ‘gelukkige verjaardag’ in het Spaans natuurlijk te zingen, dat doen ze voor iedereen die jarig is. Op het einde van de rit toen iedereen in de bus zat, hebben ze het nog eens gezongen. Ik had koekjes meegenomen om uit te delen en die waren in een mum van tijd op.

In de namiddag zei Roseline me, we waren samen bezig plantenstalen te verwerken, dat ik even naar Nancy, de vrouw van German (mijn Spaanse begeleider) moest gaan. Ik naar het labo, maar het was er donker en een paar seconden voor ik de deur opendeed had ik al in de mot wat er ging gebeuren. Ik zwaaide de deur open en daar stond iedereen! Nog een keer gelukkige verjaardag met een verjaardagscake en al (drie lucifers op de taart die dienst deden als kaarsjes) en zoute koekjes met mayonnaise (dat vinden ze hier het einde, brood of koekjes met mayonnaise). Ze hadden zelfs een cadeautje voor mij: een heel speciaal Nederlands boek van Roseline, echt iets voor mij.

’s Avonds zijn Steven en ik dan voor mijn verjaardag in het hoogste en chiqueste restaurant van Cuba gaan eten: ‘La Torre’ (de toren) die op het 33^ste verdiep van het hotel ‘Focsa’ ligt. Je krijgt er echt verfijnd Europees eten zoals in mooie restaurants in België en het is er voor Belgische maatstaven helemaal niet zo duur. Het restaurant is gebouwd als een toren bovenop het hotel met aan de vier kanten enkel ramen zodat je een prachtig uitzicht hebt over de hele stad. Het eten was enorm lekker. Ik heb ook nog een parfum van Steven gekregen: ‘Mariposa’ (vlinder).Een hele geslaagde dag dus na een fijne maar vermoeiende week.

De rest van het weekend was even tof als de vrijdag van mijn verjaardag. Er was hier heel veel wind en aan de dijk, hier noemen ze het de Malecón, ging de zee wild tekeer. Enorme golven die op de dijk beukten en enorm hoog, tot 5 m opspatten. Het is een echte attractie voor de Cubaanse kinderen die gillend van het lachen telkens zo lang mogelijk wachten en op het laatste moment voor de golf wegrennen. Echt prachtig, ik vind de Malecón zelf het gezelligste, mooiste en meest romantische stukje van Havana.

Het weer is hier wat wisselvalliger, als je het zo kunt noemen. Het is wat vaker bewolkter en wat minder warm en regenachtig ’s avonds.

Zaterdagavond hebben we een les van mijn dansleraar Angelo samen genomen. We kunnen nu al redelijk goed dansen. Steven had in het begin wat moeite met mij om mij te leiden, Angelo zei dat ik inderdaad heel dominant was en dat hij mij echt moest ónderhouden en wat strenger zijn en op het einde ging het echt veel beter. We lagen dubbel van het lachen, hoe karaktertrekken terugkomen tijdens het dansen…Blijkbaar ben ik dus dominant…salsa kan gevaarlijk onthullend zijn…

 Zondag hebben we nog een deel van Havana centro bezocht: het oude presidentiële paleis waar ze nu, natuurlijk, het nationaal museum van de revolutie, van hebben gemaakt. Een vrij saai museum met eindeloos veel tekst die je na twee zalen beu bent, het paleis zelf was wel mooi maar viel toch tegen omdat er niets meer staat, alles is echt aan het museum gewijd. ’s Avonds zijn we dan met een hele troep naar het nationaal ballet gegaan. Jullie mogen drie keer raden welke opvoering: het Zwanenmeer natuurlijk. Daar ben ik al gek van sinds mijn 7 jaar! Het was echt prachtig!

Ondertussen hebben we samen met Roseline kunnen afspreken dat Steven ook een dag metingen komt doen op onze bonen die we geplant hebben omdat we van die bonen al meer andere data hebben die hij ook kan gebruiken. Kan nog interessant worden en hij heeft meer data, want het is niet altijd makkelijk voor hem daar alleen.

Vermits hij volgende week al komt meten, komt hij dus dit weekend weer opnieuw. Hij heeft nu ook om naar Havana te komen, heel goedkope Cubaanse tickets kunnen vastkrijgen: 2 euro ongeveer terwijl de andere toeristenbus 17 euro kost! Nu hopen dat ons dit ook lukt voor de reis Havana-Santa Clara.

Deze zaterdag gaan we waarschijnlijk naar het strand iets buiten Havana. Dat schijnt heel mooi te zijn. En nog beter, weet je wie er ons komt ophalen en waar we mee naar het strand gaan? Met de tweelingbroertjes van de groep van Belle Perez. Ik heb jullie al een tijd geleden verteld dat hun mama en papa hier in een dorp dichtbij het bodeminstituut waar we werken, woont en dat onze buschauffeur hen goed kent. We zijn hen toen een keer gaan bezoeken, hele lieve mensen, echte Cubanen. En nu zijn de twee op bezoek hier en volgens de buschauffeur waren ze al naar ons aan het vragen. Hun mama vertelde vorige keer nog dat ze al van jongs af aan muziek aan het spelen waren en dansten. Ze wonen ongeveer sinds 8 jaar in  België, hebben er een dansschool en sinds drie jaar spelen ze ook bij Belle Perez. De wereld kan soms klein zijn, dat je hier op het platteland, in the middle of nowhere zo iemand tegenkomt!

Toch weer eens proberen om een sfeerbeeld te creëren over het Cubaanse leven. Eerst de Cubaanse jeugd. De meisjes zijn hier heel ijdel. Altijd heel netjes gekleed en ze vinden het fantastisch als de jongens hun achterna fluiten. Ze dragen hier allemaal make-up, vooral mascara en lippenstift, zo van die blinkende. Als de zon schijnt moet je dus een zonnebril dragen want hun lippen reflecteren het licht (sorry om in de sfeer te blijven van het project), zo fel dat je verblind wordt door de glans op hun lippen. Ze smeren het hier echt met kilo’s op. En toch is dat hier vrij duur spul om aan te kopen. Verder dragen ze allemaal heel veel juwelen, minstens 4 oorringen (liefst in het goud), armbanden, kettingen. Bij sommige is het echt mooi maar meestal trekt het op niks. De kledij is altijd vrij netjes maar sommige dragen dan toch een outfit die bij ons als sletterig zal gezien worden. Wat wel opvalt is is dat de meisjes hier enorm behaard zijn. Ze hebben meer haar op hun armen dan de gemiddelde Belg en dan nog pikzwart op de koop toe. De meisjes hier zijn ofwel vrij mollig ofwel slank. Als ze wat mollig zijn, schamen ze er zeker niet voor om het te laten zien. Ze dragen dan van die T-shirts die eigenlijk te kort zijn waardoor hun buik eronderdoor komt piepen. De Cubaanse man heeft immers graag een vrouw met houvast. De jongens daarentegen moeten zeker niet onderdoen wat het dragen van juwelen en lichaamsbeharing betreft. De jongens doen ook graag oorbellen aan en liefst zo met van die “fake” diamenten of gekleurde stenen. Hoe groter hoe beter uiteraard. Ook dragen de meeste wel een ketting en armbanden. Ze zijn eigenlijk allemaal heel gespierd, ze doen hier trouwens veel aan fitness en dat laten ze dan duidelijk zien door T-shirts te dragen zonder mouwen. Ze lijken er misschien heel stoer uit te zien maar ze zijn echt heel vriendelijk. Het is dus enkel maar het uitzicht maar het innerlijke past er niet altijd even goed bij. Het zijn echt spierbundels hier. Sommige hebben een klein fitnesscenter op hun dak staan maar Lara is iemand tegen het lijf gelopen in Havana en die neemt blijkbaar pillen om zijn spieren te laten toenemen, ik ben de naam van het product vergeten. Dus hoe ze hier bijlopen is dus niet enkel van het sporten.

 Nog even iets kort over de dieren. Die lopen er hier niet echt schitterend bij. De straathonden hebben schurft, open wonden, allemaal van die bobbels en zien continue achter eten te zoeken op straat. Ze blaffen weliswaar niet en ze doen helemaal niks naar de mensen, ze gaan altijd uit de weg als je door de straat wandelt. Meestal zijn ze zo uitgeteld dat ze op de meeste onmogelijke plaatsen liggen te slapen, midden op de stoep tot zelfs op de weg. De sommige paarden zijn vel over been, en moeten dan nog hard werken als ze voor de kar gespannen worden. De cocheur (zoals ze dat hier noemen) slaagt maar op het paard als het harder moeten lopen terwijl eigenlijk goed bezig is, maar ja wat kan je daar aan doen. De paarden zijn zelfs te moe om nog te reageren op lawaai op de straat of een bus die voorbij raast. De katten zijn meestal niet volgroeid en komen ’s nachts zelfs in mijn keuken het afval uit de vuilbakken halen waardoor het ’s morgens helemaal verspreid over de vloer ligt en de mieren een feestje bouwen. De honden van de buren zijn echt verschrikkelijk, die worden volgens mij goed verzorgd, komen niet zoveel op straat maar kunnen vrij rondlopen op het dak. Ze zijn met zijn drieën en kunnen blaffen op de meest vervelende uren, vooral als je wil gaan slapen en ’s morgens als je nog een half uur kunt blijven liggen.

De enige dieren die er hier eigenlijk nog vrij deftig uitzien zijn de kippen. 2 weken geleden had ik een huis gezien waar de kippen gehouden werden op het dak, wel schitterend om te zien.

 Zondag, een week geleden, was ik uitgenodigd bij de ouders van het gezin waar ik verblijf. Een voor één werden we met de motor naar ginder gebracht. Maar wat doen ze daar dan: naar soaps kijken die ze met de video hadden opgenomen, een hele avond lang. En dat is dus in het Spaans en zeer slecht geacteerd en ja daar zit je dan, je begrijpt er niks van en zij vinden dat fantastisch. Als je het verschil bekijkt in welke situatie het gezin, waar ik verblijf, leeft en de ouders dan is dit wel opmerkelijk. Het huisje van de ouders is echt wel klein, en de badkamer ziet er echt maar triestig uit. De douche vuil en smerig, het toilet al niet veel beter. Ideaal om infecties op te lopen. Het eten was er wel lekker maar ik wil niet weten hoe het klaar gemaakt is. Bij mij daarentegen ziet er veel deftiger uit, eigenlijk heel chique. Maar dat is dan speciaal gedaan voor de toeristen. Maar ze hebben wel allemaal een chique TV, stereo, video, … Maar investeren in de badkamer, neen dat doen ze niet. Hier liggen de prioriteiten helemaal anders. De cubanen doen de hele dag niets anders dan naar TV kijken, en ze kunnen maar 3 zenders ontvangen dus nemen ze heel veel op op video om het later nog eens te kunnen kijken als er niks interessants op is.

Het verschil tussen man en vrouw is hier toch wel groter dan je denkt. De vrouw kuist, kookt, wast,… kortom doet alles buiten de reparatieklusjes. De man ruimt zelfs het tafel nog niet af. En als er soms is teveel zout op de bonen is, mag de vrouw het verduren hoor. Zelfs de dochter moet helpen maar het zoontje wordt hier rotverwend. Alles wordt hier voor hem gedaan, alleen het eten kauwen mag hij nog zelf doen, maar hij klaagt wel als het eten al een beetje koud is, omdat meneer nog effe aan het spelen was. Het is verder wel een hele gezellige familie waar ik verblijf, wordt heel veel gelachen en ik mag regelmatig blijven eten, maar soms heb ik mijn eigen mening over het gedrag van de man als zijn vrouw iets pietsluttig verkeerd heeft gedaan. Dat is dus helemaal niet erg, maar dan verheft hij zo zijn stem en zegt dan vanalles in het Spaans. En zij blijft daar dan rustig bij en lost het probleempje op. Echt merkwaardig, die wordt daar niet lastig voor ofzo. Ze zouden het bij mij eens moeten proberen, ze zouden het zelf kunnen doen, maar ja weeral een zoveelste cultuur verschil. Zwijgen is de boodschap. Maar ik amuseer mij er wel, heel gezellig en we spelen vaak domino.

Op de unief wordt er in mijn ogen niet veel gewerkt en zoals Lara al zei, alles op het gemakske, we doen dat morgen wel. Ik zit dus al een maand en half op aceton te wachten, wat ik intussen al van iemand kunnen lenen heb, en dan blijkt dus dat er geen geld is voor het project. En dan staat ge hier dus schoon. Toen ik in België via mail had gevraagd of het mogelijk was om die analyses hier te doen was het van: “Geen enkel probleem, wij kunnen dat hier doen, we hebben die technologieën”. De motor van de afzuiginstallatie is stuk waardoor ik geen stikstofbepalingen kan doen. Gelukkig kan ik een SPAD-chlorofyl meter lenen van Lara en Roseline om toch nog iets te kunnen doen. Maar we blijven optimistisch en ik denk wel dat het in orde komt. Ik amuseer mij hier wel. Dus nu kent ge ne keer de andere kant van het plaatje, het is hier niet allemaal rozengeur en manenschijn maar we blijven volhardend doorwerken, voor zover dat gaat. Always look on the bright sight of live.

 Vandaag heb ik toch even mooi ondervonden hoe slecht het transport hier wel is. Ik wou ’s morgens opstaan om naar de universiteit te gaan maar toen begon het te stormen en aangezien ik vandaag naar het veld wou gaan om te meten heb ik maar besloten om me nog even om te draaien en ik dacht: “Ik neem de bus wel, rond 9h is dat heel goed te doen.” Ja dag Jan, was ik effe vergeten dat het maandag was en dat dan alle studenten die een kamer hebben op de universiteit ook naar ginder moeten. Dus ik kom daar aan en er staat een massa volk. Ik wou helemaal niet aanschuiven dus had ik besloten om al liften naar de universiteit te gaan. Maar geen enkele auto wou stoppen en ik wou er zelfs 10 cubaanse pesos voor betalen, iets minder dan een halve euro. Dat is zelfs heel veel want als je een particuliere taxi neemt betaal je maar 5. En het was niet omdat ik een buitenlander was dat ze mij niet meenamen. Neen zelfs de Cubanen werden niet meegenomen. Dan maar een stuk te voet gegaan en uiteindelijk toch een vriendelijke persoon gevonden die mij wou meenemen, zal wel eerder voor het geld geweest zijn want er stond een beetje achterons politie en ik kreeg de kans nog niet om deftig in te stappen of hij reed al verder, mijn been stak nog uit de auto en de deur was nog niet toe.

Als het hier regent is het leven precies toch een beetje ontregeld. De zoon van Isis, de vrouw van het huis waar ik logeer, belt zelfs naar school om te vragen of de leerkracht wel is komen opdagen omwille van het weer. Blijkbaar niet dus kan zoonlief thuis blijven, chique hé. Ik moet er wel bijvertellen dat hij een beetje ziek is en vrijdag koorts had, dus ze wou het risico niet nemen om hem door de regen te sturen.

 Voorbij weekend heb ik niet zoveel gedaan. Lara is vrijdagnacht naar Santa Clara gekomen omdat ze toch van kamer ging veranderen maar moest dus spijtig genoeg zondagvroeg al terugkeren. We waren allebei zo moe dat we ne keer de luierik gingen uithangen en een hele dag aan het zwembad van een hotel, in Santa Clara hebben gelegen. Het was prachtig, zo net iets buiten de stad met allemaal bungalows als kamer die allemaal lijken op indianenhutten. De entree was 5 euro en je mocht voor 3 euro consumeren. Ik heb mij een Cubata genomen, cola met een rum van 7-jaar, echt wel lekker. Ik zal zeker proberen om zo’n fles mee te nemen, veel beter als de witte rum. Lara heeft zich iets genomen met appelsiensap en ook iets van alcohol, ik weet wel niet meer hoe het noemde. Het zwembad was echt wel de moeite, alleen heel koud water, maar we hebben ons daar niks van aangetrokken en na een frisse duik, zijn we lekker in zo’n strandstoel gaan liggen en hebben genoten van de Cubaanse zon. Aaaahhh wat kan het leven toch prachtig zijn.

Hallo iedereen!

Deze week woog het vroege opstaan en het late thuiskomen wel even door. Iedere dag om 06.20 opstaan, dan een flinke wandeling tot de bushalte om om 07.00 de bus te pakken. Gelukkig heb ik een goede rug en dus geen last van de rit van anderhalf uur vanuit Havana tot het bodeminstituut (eigenlijk maar een goede 30 km, maar door het vele verkeer op deze weg en natuurlijk ook de toestand van ons busje (lees wrakje) duurt het toch wel lang). De flinke gaten in de weg en de bus die al lang zijn dempers of veringen of hoe het ook moge heten, onderweg verloren is maken het geheel tot een waggelende en schokkende bedoeling. Om 08.30 aankomen in het instituut en daar dan tot 16.30 werken. Het werken op zich is niet zo stressie maar als we op het veld gaan of gaan zaaien in de brandende zon, dan ben je ’s avonds toch wel pompaf. Dan weer anderhalf uur terug om om 18.00 aan te komen, weer een flinke wandeling tot thuis, in de douche springen om je terug fris te voelen en al die rode aarde en dat zweet af te wassen. Dan eten en voor je het ook maar weet, is het 20.00. Om 22.00 in je bed kruipen voor een deftige nachtrust is aangeraden, maar het komt er nooit van…Bijgevolg is het weekend op het einde van dergelijke vermoeiende maar leuke week wel welkom om terug op adem te komen en de batterijen op te laden.

Gisterenavond (zaterdag) was er een salsaconcert van een bekende Cubaanse groep op de dijk. Angelo en Rey (twee toffe Cubanen, de eerste geeft mij salsales en de tweede heb ik leren kennen via Roseline), Roseline en ik zijn er samen een kijkje gaan nemen. Ongelooflijk hoe de Cubanen kunnen dansen, spontaan en ritmisch, hun tweede natuur, ieder klein Cubaantje kan hier dansen voordat het kan lopen!! Ze controleren iedere spier en ieder lichaamsdeel afzonderlijk en laten alles shaken ‘al ritmo caliente de la musica’. Ze willen je dat dan natuurlijk allemaal leren. Bijgevolg ben ik nu dus ook druk aan het oefenen om alles te laten shaken, wiegelen en waggelen op verschillende frequenties, maar met stijve blanke spieren kost dat wel wat moeite. Ik beperk het oefenen dus voorlopig tot pasjes en move-jes voor de spiegel in mijn kamer en waar ook maar mogelijk zodra niemand mij ziet…

En ja, met een Cubaan aan onze zij liet de rest van de Cubanen ons helemaal met rust. Grappig hoe ze dat respecteren. Op het einde van de avond gingen Roseline en ik even met zijn tweeën wat te drinken halen. We voelden ons precies twee hulpeloze, blanke visjes tussen een enorme school hongerige, donkerkleurige, Cubaanse haaien. Gelukkig zijn het vriendelijke haaien en bijten ze niet als je niet kijkt.

Wat het werk voor het project betreft, daar heb ik wel een flinke en abrupte cultuurshock ondergaan. Tijdens de vorige thesis op Gasthuisberg leek alles altijd onder controle, alle apparaten werkten altijd en de reagentia raakten nooit uitgeput, alle experimenten vonden plaats wanneer je dat wilde en je planning bleek altijd wonderbaarlijk goed haalbaar als je maar voldoende lang werkte.

Hier draait alles meer op de golfslag van de zee. De windsterkte, iets oncontroleerbaars en veranderlijk naar Gods lieve wil, bepaalt de hoogte en de snelheid van de eeuwig rollende golven en bepaalt wanneer, waar en hoe ze zich op het strand en de dijken van Havana storten. Ons project en onze planning is deels afhankelijk van het weer vermits deze bepaalt of de grond bewerkbaar is en of we kunnen zaaien, of de bonenplantjes goed zullen groeien en of onze oogst goed gaat zijn. Andere oncontroleerbare factoren zijn de bus die het wel eens laat afweten, de beschikbaarheid en de reserve van de reagentia (zie Steven die al een maand op de bestelling van aceton aan het wachten is), de elektriciteit die gelukkig dit jaar nog maar één keer is uitgevallen en nog vele andere dingen die ik zelfs na mijn prille ervaring hier en met veel fantasie nu nog altijd naïef als constanten beschouw, maar die waarschijnlijk in de toekomst de planning wel eens in de war zullen sturen. MAAR…geen paniek! Een flexibele planning opstellen en vooral niet gaan stressen over dingen die je toch niet in de hand hebt, is wel duidelijk ‘the way to survive’ hier. Uiteindelijk komt er hier in Cuba voor elk probleem steeds een oplossing uit de lucht vallen, hoe uitzichtloos de situatie ook lijkt. En anders: ‘Vamos a ver mañana!’ (we zien morgen wel!).

Dit jaar is er uitzonderlijk veel regen en duurt het regenseizoen langer dan normaal. Het is dus wachten tot het droog genoeg is zodat de boeren hun grond kunnen bewerken en we kunnen zaaien. De oogst die drie maanden later is, zal dan waarschijnlijk op het einde of zelf na mijn verblijf vallen. Vorig jaar is dat ook gebeurd en toen hebben de mensen van het bodeminstituut de oogst zonder ons moeten doen. Op zich gaat dat wel, maar Roseline en Sarah (de vorige thesisstudent) hebben maanden moeten wachten op de data die zelfs te laat kwamen voor Sarah haar thesis. Roseline zou eventueel in februari nog terugkomen om dan mee te oogsten en de data meteen mee te nemen naar België. We zien wel…

Voor de geïnteresseerden volgt hier het project in het kort: tot nu werden in het doctoraatsproject van Roseline verschillende boonlijnen getest op het effect van inoculatie met Rhizobium (een stifstoffixerende bacterie die in symbiose leeft met alle vlinderbloemige planten waaronder boon) en met andere plantgroeibevorderende bacteriën waarbij de factor opbrengst de belangrijkste is. Hier werden de beste combinaties boonlijn-bacteriën geselecteerd in serreproeven. Vorig jaar werden deze combinaties dan in verschillende proefstations op het veld getest in Cuba en dit jaar testen we ze op het veld van de boeren om na te gaan hoe deze combinaties het doen op verschillende veldlocaties en met behandeling van de boeren. Bovendien kunnen we vergelijken met commerciële boonlijnen die de boeren gebruiken en kunnen we zien wat de boer van deze combinaties vindt. Werken met boeren is heel interessant maar ook moeilijker omdat je afhankelijk bent van hun tijdsschema en je op verschillende plaatsen moet werken, vooral als je weet dat transport hier de grootste moeilijkheid is.

Vorig weekend (zaterdag 7 en zondag 8 oktober) konden we genieten van een extra maandag en dinsdag. Dinsdag 10 oktober is hier nl. een van de feestdagen en een van de weinige extra vakantiedagen voor iedereen. Op 10 oktober 1868 riep de landeigenaar Carlos Manuel de Céspedes op zijn landgoed zijn mede-Cubanen op tot verzet tegen de Spanjaarden die toen Cuba als kolonie beheersten. Hij liet zijn slaven op zijn suikerplantage vrij en veroverde een stadje (Bayamo) waar er een revolutionaire regering werd gesticht met onze Carlos als president van de republiek. Het Cubaanse volkslied werd toen voor het eerst gezongen, een echt strijdlustig en trots lied dat hier iedereen vanbuiten kent. Het is dan ook leerstof in de lagere school. Wat nationalisme betreft, kunnen wij nog wel iets van hen leren…

Deze nieuwe republiek bestond maar kort. De Spanjaarden lieten zich niet zomaar van het eiland afsmijten en de opstanden werden neergeslagen. Toch was dit het begin van een onafhankelijkheidsstreven dat uiteindelijk leidde tot Cuba’s onafhankelijkheid in 1898. In dat jaar werd de vrede van Parijs ondertekend. Dit betekende het einde van de Spaanse overheersing, maar ook het begin van de Amerikaanse invloed. De vrede van Parijs was een onderonsje tussen Spanje en de V.S., Cuba was zelfs niet vertegenwoordigd! De V.S. hadden zich handig in de oorlog gemengd door hun eigen mariniersschip te doen ontploffen ( de Maine, lag voor de kust van de haven van Havana om er op een neutrale manier Amerikaanse burgers te beschermen). Vervolgens beschuldigden ze Spanje van een aanslag en sloegen samen met de Cubanen de laatste stuiptrekkingen van het Spaanse leger neer. De oorlog was eigenlijk al door de Cubaanse opstandelingen gewonnen op dat moment. Dat de Amerikanen zelf hun schip hebben doen ontploffen, dat wordt hier algemeen verkondigd. Mijn gids van Cuba blijft wat dat betreft neutraal hierin, maar tussen de regels kun je wel lezen dat ze dankzij deze ‘aanslag’ wel konden rekenen op steun van de publieke opinie thuis en dat de bedoeling duidelijk was een stem te hebben in het vredesverdrag. Ook is het belachelijk te geloven dat Spanje een aanslag zou plegen op een neutraal Amerikaans schip. Ze hadden de oorlog zo goed als verloren en gingen zich niet nog meer vijanden op hun nek halen…Enfin, als iemand ergens hierover iets vindt, laat maar weten! Als je dan de lijn doortrekt naar vandaag en je denkt terug aan de aanslag op de WTC-torens, dan kun je je natuurlijk wel voorstellen dat iedereen hier in Cuba heilig gelooft dat de Amerikanen zelf achter deze verschrikkelijke aanslag zitten en dat het heel normaal is dat ze het brein hierachter B.L. niet vinden, volgens hen zit hij in Camp David zelf…’Wij hebben dit al meegemaakt’. Zelf geloof ik het niet want er is nog een verschil tussen een bootje tot ontploffing brengen in het buitenland en wat mariniers, vooral zwarten natuurlijk en met een lagere graad in het leger, te verliezen en een aanslag plegen op je eigen economisch hart op zo’n manier. Bovendien toonde deze aanslag ook een enorm falen aan van de Amerikaanse veiligheidsdiensten en kreeg onze Amerikaanse president toch ook enorm veel kritiek te verduren vanaf het eerste moment. Tenzij hij natuurlijk houdt van spektakel, vroeger veel oorlogje gespeeld heeft en het voor iedereen geloofwaardig wilde maken…De waarheid zal over 30 of 40 jaar hopelijk geweten worden…

Dit was even een ommetje voor de mensen die van geschiedenis houden. Het komt er eigenlijk gewoon op neer dat we van zaterdag tot en met dinsdag vrijaf hadden en dus veel hebben kunnen zien. Zaterdag hebben we de ronde van Santa Clara gedaan, het stadje van Che Guevara Steven verblijft. Je kunt er de ‘plaza de la revolución’ iets buiten het centrum zien: een groot plein met een bouwwerk waarop een standbeeld van Che prijkt. Binnen is er een museum over deze nationale held en ook zijn graf dat recent naar hier werd overgebracht, kun je er bezoeken. Dan ligt er op de weg van de universiteit (8 km van het centrum) naar de stad ook nog de vereerde plek ‘el tren blindado’ waar commandant Che voor het eerst zijn ongeëvenaarde talenten als militair strateeg liet blijken. In opdracht van F.C. bezette hij met 364 vrijwilligers – een hopeloze strijd van 1 tegen 10 - de zwaarbewaakte stad Santa Clara, met de hulp van de bevolking weliswaar. In Santa Clara kwam eveneens de ‘tren blindado’ of geblindeerde trein voorbij met daarin tot de tanden gewapende soldaten die de troepen in het oosten moesten gaan versterken. Door verschillende bruggen ten oosten van Santa Clara op te blazen, werd de trein tot stilstand gebracht in het station van Santa Clara. Aan de oostkant van de stad liet Che een twintigtal meter rails weghalen en de volgende dag veroverden Che en zijn vrijwilligers het station en verschillende kazernes. Ze voerden hierna een verrassingsaanval uit op de trein waarop de soldaten van Batista (de laatste dictator van Cuba vóór de revolutie van F.C.) in paniek raakten en met de trein uit het station vluchtten. Zoals voorzien ontspoorde deze trein in het oosten van de stad waar de rails weggehaald waren. Met nauwelijks 18 man voerde men een aanval uit op de ontspoorde trein en de soldaten capituleerden vrij snel. Deze gebeurtenis riep toen en roept nog steeds een enorme waardering en bewondering op voor Che Guevara. Hij is hier de grootste nationale held en wordt tot vandaag nog steeds vereerd. Enkele ontspoorde wagons liggen nog steeds op de plek die ‘el tren blindado’ wordt genoemd. Binnenin de wagons is een soort klein museum ingericht over het wapenfeit zelf. Musea hier zijn niet al te fantastisch; meestal enkele losse voorwerpen waar weinig informatie bijhangt en zeer revolutionair getint natuurlijk.

De volgende twee dagen waren weggelegd voor een uitstap naar de Varkensbaai ten zuidoosten van Santa Clara. Op weg hiernaar lag ook een krokodillenboerderij en ‘La laguna del tesoro’(de lagune van de schat). In de boerderij werden de bezoekers geleid over een wegje met her en der steeds spannendere informatie over hoe groot krokodillen wel kunnen worden en verschillende soorten en zo tot de climax…een grote hut –restaurant- waar je door moest lopen om tot aan een grote vijver te komen waar de grote krokodillen te bezichtigen zijn…maar die krokodillen hebben waarschijnlijk al lang genoeg van al die starende toeristen en gillende kinders en laten zich niet zien. De climax werd dus snel anticlimax…De laguna del tesoro was daarentegen wel de moeite. Met een motorbootje werden we eerst langs een ‘zeestraat’ gevoerd met links en rechts hele typische, arme vegetatie. Opeens kwam deze zeestraat uit op een groot meer met in de verte een eiland. Hier leefden vroeger, volgens de overlevering, indianen die bij de dreiging van de Spaanse veroveraars hun schat in het meer wierpen…vandaar de naam. Nu ligt er een soort hotel waar de kamers allemaal aparte houten hutjes zijn verspreid over het eiland. Er is ook een indianendorp nagebouwd. Het eiland zelf is heel moerassig, je loopt continu over houten weggetjes op palen. Op het meer liggen soms vlaktes bezaaid met witte lelies.

Per taxi reden we verder naar Playa Larga waar de chauffeur ons afzette bij een gezellig huisje aan de baai waar we konden overnachten. Playa Larga ligt helemaal landinwaarts aan het einde van de Varkensbaai. Deze baai zal bij jullie wel een belletje doen rinkelen, het is de baai waarlangs 1400 Cubaanse bannelingen, getraind door de CIA met toestemming van de Amerikaanse president Kennedy, in 1961 probeerden Cuba te heroveren. De CIA hadden de koraalriffen echter voor zandbanken aanzien en de bootjes strandden jammerlijk genoeg onder het vuur van enkele Cubaanse vliegtuigjes. De bannelingen werden achtergelaten door de Amerikanen en werden later omgeruild voor voedsel, medicijnen en medische apparatuur voor de ziekenhuizen in Cuba.

De volgende ochtend zouden we een motor ter onzer beschikking krijgen om zo alles in de buurt te kunnen bezoeken. Transport is hier nl. het grootste probleem in Cuba. Ik denk dat Cubanen ook wel de meest geduldige mensen ter wereld moeten zijn. Als je snel en goed transport wil, toeristenbussen of taxi’s, dan is het redelijk duur. Dus zo’n motor leek een toffe oplossing…als hij dan ook effectief aankomt natuurlijk. De volgende morgen bleek onze motor voorlopig een droom te blijven en na een uur wachten besloten we dan maar te gaan liften. Na tien minuten hadden we al beet…een ambulance weliswaar stopte voor ons en we konden achterin meerijden samen met drie andere lifters en een man die op een brancard lag en wiens buik volledig verpakt was in gips. Hij was wss degene die de ambulance kwam halen en naar het ziekenhuis bracht. De ambulance zelf zag er vanbinnen wel mooi uit met overal schuifjes en zakjes voor verschillende geneesmiddelen en ander medisch materiaal, maar alles was leeg.

Aloha!

Gisteren ben ik naar dat feest gegaan van die religie Santería hier. Het was een feest ter ere van de voorouders van de gastvrouw, dat doen ze ongeveer één keer per jaar denk ik en de dag mogen ze zelf kiezen. Er worden dan offers gebracht aan het altaartje dat er voor de gelegenheid in de woonkamer staat. De feesten worden altijd bij hen thuis gedaan. Op zich was het wel uniek dat Roseline en ik dat konden meemaken, maar eigenlijk vond ik het maar niks, ik voelde me niet op mijn gemak temeer daar ze wilden dat ik meedeed. Het begon met het voorlezen van gebeden (bijna volledig hetzelfde als het Onze Vader, met ‘Amen’ en al; tijdens de slavernij hebben de zwarte slaven, om hun geloof toch stiekem te kunnen beoefenen, veel katholieke tradities overgenomen, hun goden de naam van onze heiligen gegeven enz. Hun religie was nl. verboden, vandaar de vele katholieke invloeden). Daarna begonnen vier mannen te zingen en met zelfgemaakte instrumenten muziek te maken op zijn Afrikaans. Het woonkamertje waar we zaten, was wel erg klein en de muziek weergalmde verschrikkelijk, bijna erger als een discotheek. En ze bleven maar zingen, steeds hetzelfde en twintig minuten per liedje. Na ongeveer drie liedjes begon een van de mannen precies in ‘trance’ te gaan, hele rare bibberende en onstuimige bewegingen te maken. De muziek weergalmde dan steeds harder. Dan gooide hij zich op de grond en stond terug recht en vanaf dan stak hij een grote sigaar op en men bond een rode hoofddoek rond zijn kop. Ik denk dat hij een soort medium of verbinding was op dat moment tussen de mensen in de woonkamer en de doden, onze voorouders…Eng, he. Hij sprak ook precies een andere taal vanaf dan wel met Spaanse woorden ertussen, Roseline en ik konden er niet veel van verstaan. De muziek ging verder en vanaf dan keek hij heel ‘intelligent, alleswetend’ rond alsof hij recht in je ziel keek. Zijn oog viel op de gastvrouw. Hij begon haar te ondervragen in zijn onverstaanbaar taaltje en ze staarde steeds naar de grond, knikte af en toe of antwoordde iets kort en keek soms heel even naar hem. Dan nam hij haar naar het midden van de kamer en ze begonnen op de muziek naast elkaar te dansen. Dan liet hij haar met één hand rondjes draaien en trok toen een paar keer met een snok aan haar beide armen. Op dat moment treden de ‘doden, haar voorouders’ in haar en ze ging ook precies in trance…Hij heeft dat met nog meerdere vrouwen gedaan, nooit met mannen. Als de vrouwen dan in trance gingen, hadden ze zichzelf precies niet meer in bedwang en soms moesten ze ook echt vastgehouden worden om te voorkomen dat ze ergens met hun kop tegen stootten of zo. Na de ‘trance’ waren ze helemaal uitgeput precies en gingen voor het altaar knielend geparfumeerd water over zichzelf en het altaar sprenkelen. Ik was alles zittend van op de trap aan het bekijken en ze vroegen maar steeds of ik mee wilde dansen. Achteraf gezien had ik het beter gedaan maar ik was bang dat die enge kerel op mij af ging komen en me ook ging proberen in trance te laten gaan…Volgens Roseline is het allemaal theater, maar ik vermeed het toch maar liever.

Dan was er nog een andere vervelende Cubaan op het feest die zodra hij me zag met me wilde trouwen en niet ophield met te zeggen dat ik heel mooi was en er romantisch uitzag en dat allemaal in een onverstaanbaar Engels, hij wilde wss perse laten zien dat hij goed Engels kon praten.

Na vier uur bleven ze maar doorgaan en ik heb dan maar afscheid genomen om mijn oren wat rust te gunnen en om uit die kleine kamer te zijn weg van die opdringerige Cubaan. Ik ben dan maar naar de zeedijk gewandeld en ben daar wat gaan uitwaaien.

Nu heb ik er ergens wel spijt van dat ik niet gewoon heb meegedaan en een beetje meegedanst op de achtergrond. Angelo, de buur van Roseline en de man van de gastvrouw begreep maar niet waarom ik niet mee wilde doen en tenslotte was de kans toch heel klein geweest dat die enge kerel op mij af zou komen. Tja, af en toe is het niet gemakkelijk om je volledig aan te passen en te integreren. Ik had me gewoon niet aan zoiets verwacht en voelde me toch niet helemaal op mijn gemak. Net zoals ik het soms nog steeds moeilijk heb met de enorme tijdsverspilling en de nietsnutterij van de meeste mensen in het instituut. Er lijkt echt niets aan de gang daar. De vrouw van Germán, mijn Spaanse begeleider, komt precies enkel naar het werk om te koken en vanalles lekkers klaar te maken in het labo. Als je zo eens rond kijkt in de labo’s zijn ze meer aan het kletsen en koffie aan het drinken dan echt aan het werken. Een vergadering met Germán is een hel, vooral omdat vorig jaar op Gasthuisberg alles maximaal efficiënt moest en omdat je dat in Leuven ook hebt geleerd je tijd optimaal te benutten, anders kreeg je nooit alles gedaan. Het is een hele ommezwaai en het communistische systeem hier zal het enkel maar verergeren, maar ik zal me er toch aan moeten aanpassen.

Het heeft ook zijn mooie kanten, ze genieten meer van het leven en zitten niet zo in een vast patroon. Maar ik kan nog steeds niet begrijpen hoe ze voldoening van hun ‘werk’ kunnen hebben.

Gisterenavond na het eten en na het Santeríafeest, ben ik nog even gaan wandelen en gaan kijken of er ergens een salsafeestje was, maar op zaterdagavond is het meer discomuziek en reggaeton. Toevallig kwam ik voorbij een soort wachtpost van de regering. Daar raakte ik aan de praat met Fernando, een jongen die bezig was met zijn militaire dienst (twee jaar hier) en die zich stierlijk verveelde omdat hij de hele nacht wacht had en niets te doen had. Hij had een schaakspel voor zich staan en stelde voor een spelletje te spelen. Dat heb ik dan maar gedaan, we waren wel aan elkaar gewaagd, maar uiteindelijk heeft hij toch gewonnen.

Vandaag heb ik dan maar lekker lui gezonnebaad en gelezen aan het zwembad van het nationaal hotel en vanavond gaan Roseline, een Cubaanse vriend Rey en ik naar een klassiek concert kijken, ik ben benieuwd.

Hola Bélgica!

De laatste dagen waren weer heel fijn en soms ook wel spannend. De planning van woensdag en donderdag is natuurlijk weer veranderd zoals ik voorspeld had. Woensdagmorgen gingen we normaalgezien naar een dorp in de buurt maar die bewuste morgen was het opeens uitgesteld tot donderdagmorgen. Dus zijn we donderdag nog boeren gaan bezoeken. Ons vervoermiddel was deze keer een oude motor van 1980 met een zijspan. Het ding was tamelijk verroest en kon niet sneller dan 60 km/h. Een Cubaan van het instituut bestuurde het ding, het was echt cool, we voelden ons als de twee honden Napoleon en Lafayette uit de Aristocats. We hebben dan ook veel boeren kunnen bezoeken donderdag en veel bodemstalen kunnen nemen. Volgende week gaan we ze analyseren. Bij iedere boer kregen we handenvol fruit toegestopt van de bomen in het veld en rond het huis: guayaba (guave in het Nederlands) ziet eruit als een groene mandarijn met een meer gladde schil. Het ruikt enorm lekker, net parfum en is roze vanbinnen met veel pitjes. Je kunt het als een appel eten, maar ik vind de smaak niet zo lekker. Ze maken er ook vruchtensap van en die is wel heel lekker. Ander fruit van dit seizoen is papaya (fruta bomba noemen ze het hier) en ook anón, iets heel raars met vanbinnen wit vruchtenvlees en veel grote zwarte pitten. Ik heb er foto’s van gemaakt want het is moeilijk zo te beschrijven. In totaal hadden we twee zakken vol fruit, tja als er zo twee knappe meisjes langskomen, dan krijgen die natuurlijk veel geschenkjes, zei één van de boeren. Je hebt hier ook extra veel bekijks omdat je buitenlandse bent met zo’n ‘mooie blanke huid’ net zoals bij ons meer de Latijns-Amerikaanse types –wat bruiner met gitzwart haar – ook in trek zijn. Het logische besluit is dan dat voor mannen het gras blijkbaar altijd groener is aan de andere kant en wat van ver komt, altijd beter is…

Woensdag vertrok de bus van het instituut – ondertussen al minstens drie keer kapot gegaan, maar altijd snel gefikst door onze chauffeur-garagist – al in de vroege namiddag want ’s avonds was er het grote feest van alle CDRs. Het stratennetwerk van alle Cubaanse steden is nl gebouwd volgens het Amerikaanse systeem en alle huizen zijn dus gegroepeerd in ‘cuadras’ of blokken. Iedere blok heeft een vereniging  (CDR genaamd, afkorting van Comites de Defensa de la Revolución wat zoveel betekent als ‘comites ter bescherming van de revolutie – met ‘revolutie’ wordt altijd de overwinning van F in 1960 bedoeld) met een president die bv. bijhoudt wie er waar woont en wie er op bezoek komt en zo. Ook zorgt deze persoon voor de veiligheid in de blok en nog andere dingen…Een perfect controlesysteem dus aan de ene kant maar ook wel een goede verzekering van de organisatie en veiligheid  van ieder blok. 27 september is de nationale feestdag van de CDRs. Alle blokken leggen dan een beetje geld samen en daarmee bereidt de president vanalles lekkers zoals koekjes, kleine hapjes, taart (die echt verschrikkelijk vies is – het is peperkoek verpakt in een synthetische crème die alle kleuren kan hebben, tot groen en blauw toe) en traditioneel soep gekookt in een hele grote pot. De soep is wel heel erg lekker en is groentensoep met kip zoals wij ’s winters eten. Ook krijgt ieder blok extra bonnen van de regering om brood en koekjes en kip te koken. ’s Avonds komt elk blok dan bijeen, maakt een vuur op straat en geniet samen van alle lekkere dingen. Vroeger kwam er ook om middernacht vuurwerk bij te pas van elk blok, maar de laatste jaren wordt het eigenlijk niet meer zo gevierd, enkelen vinden het gewoon volkslakkerij en een middel om de problemen te doen verdwijnen en hebben bijgevolg geen zin om hieraan mee te doen. In het blok waar ik woon, was er helemaal niet veel en dus zijn Roseline en ik maar naar haar blok gegaan waar er wel wat was, een blok verder waar er veel jongeren woonden was er ook muziek en een kleine bar waar we nog salsa en reggaeton gedanst hebben. Dat laatste is een heel populaire, vrij nieuwe dans van hier en heeft wel wat weg van rapp maar langzamer en ritmischer, de dans zelf is nogal pikant maar wel heel mooi en ik wil het graag leren. Ik heb ondertussen verschillende leraren waar ik een les ga volgen en dan zien welke het beste is, eerst voor salsa en daarna misschien voor reggaeton. Ik ben er tot half drie ’s nachts blijven dansen, Angelo heeft me toen naar huis gebracht. De salsa is hier zo anders en zoveel beter dan hoe hij gedanst wordt in België, veel passioneler en meer op gevoel dan structureel.

Om terug te komen op de nationale feestdag van CDR, op 26 september wordt dus alles voorbereid en ’s avonds komen de mensen samen. Om middernacht staat bij iedereen de radio op en wordt het nationale volkslied gespeeld dat heel trots en krijgslustig is, wel mooi. Iedereen gaat dan plechtig recht staan en zingt het mee, ze kennen het allemaal, het is trouwens leerstof in de lagere school.

Toen we dus woensdag vroeger terugkwamen met de bus van het instituut voor het feest, kwamen we op weg naar Havana terecht in een verschrikkelijke stortbui dat de wegen in echte rivieren veranderde, het verkeer viel stil omdat enkele auto’s in pan vielen en dus alles blokkeerden. Roseline heeft er foto’s van gemaakt. Gelukkig zijn de huizen allemaal zo gebouwd dat ze droog blijven, het was impressionant.

Ik heb ook met Roseline afgesproken dat we vier dagen in het instituut goed doorwerken en dan als alles gedaan is, vrijdag niet gaan want het is toch een hele tocht (1.5 uur heen en 1.5 uur terug per dag). Zo kan ik in het weekend ook meer reizen en bezoeken samen met Steven als we één dag meer hebben.

Gisteren (vrijdag) zijn we dan naar het huis van Germán gegaan om de veldexperimenten in meer detail te bespreken. Normaal zou dat een vergadering van een uurtje hooguit geweest zijn…maar met een Cubaan erbij resulteerde dat in drie uur omdat hij continu over andere dingen begon en nogal langdradig was…ik had er op het einde hoofdpijn van en ik rammelde van de honger, we zijn daar blijven eten. Je moet soms veel geduld hebben…

De eerste dagen heb ik hier als buitenlandse voor het eerst aangevoeld wat ongelijkheid is tussen mensen. Als toerist of buitenlandse student ben je namelijk meer dan een Cubaan, je mag ieder hotel zo binnenstappen, wordt altijd zeer vriendelijk bejegend door de politie en nooit lastiggevallen en er is mij ook al verzekerd dat als ik hier ziek zou worden, ze veel meer zouden doen voor mij dan voor een Cubaan. Het is wel heel raar dat je naar een communistisch land moet reizen om dit mee te maken en aan te voelen…En wat mij ook verbaasde, was dat deze ongelijkheid de Cubanen niet boos lijkt te maken, ze zijn heel vriendelijk tegen je, maar ze weten natuurlijk ook dat wij een groot deel zijn van hun inkomen. De toegang tot de hotels is de laatste tijd ook minder beperkt, ook Cubanen mogen binnen en mogen komen zwemmen in het nationaal hotel bijvoorbeeld al doen ze het quasi nooit.

Deze middag (zaterdagmiddag) ben ik bij Angelo en zijn vrouw uitgenodigd op een feest. Zijn vrouw Marlèn behoort nl tot de wijdst verspreide godsdienst ‘Santería’, een geloof afkomstig van Afrika. Vandaag is het de feestdag van haar heiligen. Er wordt dan een altaar in het huis gezet waar offers (zoetigheden zoals koekjes) aan gebracht worden door de gasten en er wordt ook rumba gedanst, ook een dans afkomstig van Afrika. Ik ben benieuwd…

Gisteren zijn we naar Piñar del Río gegaan, het mooiste gebied van Cuba qua natuur. Het is er heel groen en heuvelachtig. We hebben eerst enkele boeren bezocht en bodemstalen genomen en in de namiddag  hadden we nog tijd over om naar de vallei van Viñales te gaan, een van de meest unieke en mooiste valleien ter wereld (sinds kort werelderfgoed UNESCO). In deze vallei bevinden zich de ‘mogotes’, grote ronde kalksteenformaties zo groot als een volwassen berg die zich her en der in het landschap bevinden, net als pralines op een schaaltje. Volgens de Cubaanse die met ons mee was en die veel van deze streek afwist, is dit de enige plek ter wereld waar men deze mogotes kan vinden.

Vandaag hebben we dan enkele boeren hier in Havana bezocht. Vaak zijn het jonge mensen die heel hartelijk en grappig zijn en het is wel leuk werk om ze allemaal te bezoeken. Er gaat wel steeds iemand mee met ons van het instituut die de boeren kent, maar als je dan met Cubanen op stap bent, is het wel aangeraden om veel geduld op te brengen en zeer flexibel te zijn. Vandaag was de vrouw van Germán mee, een beetje Guynette (een achtertante van mij) op zijn Cubaans. Ze kan verschrikkelijk ordinair en hard lachen en schreeuwen, maar het is een lief mens. Alleen moet je dus heel geduldig zijn. Vandaag was de laatste dag dat we de auto hadden en we moesten er dus van profiteren dat we zoveel mogelijk boeren zouden bezoeken, verder transport is hier nl. heel moeilijk. Maar dat snapte ze precies niet, we waren ’s morgens om zeven uur hier in Havana vertrokken om om acht uur ongeveer daar te zijn…dat was de planning! Op weg naar het instituut moest ze nog bij haar zus langs die verpleegster is en in een instituut werkt om katoen te gaan halen en heeft ze nog bloemen gekocht om bij het Maria beeld van de kerk naast het ziekenhuis te leggen en ondertussen kwam ze nog veel bekenden tegen waar dan natuurlijk een hartelijk gesprek op volgde en tenslotte moest ze ook nog even naar de dokter omdat ze al sinds vijf dagen een flinke gezwollen hand heeft. Ze had een wonde opgelopen aan haar duim en toen die ongeveer dicht was, begon haar hand eerst te jeuken en vervolgens op te zwellen. Het was dus wel noodzakelijk dat ze naar de dokter ging, maar we kwamen wel pas om negen uur ongeveer aan in het instituut. Daar duurde het weer oneindig lang voor we opnieuw konden vertrekken om eindelijk naar de boeren te gaan. Als je zegt dat je vertrekt, moet je minimaal een kwartier rekenen vooraleer je daadwerkelijk weg bent…En onderweg die nog begroeten en een babbeltje slaan en daar nog bonen kopen en…Uiteindelijk moeten ze ook nog genieten van het transport dat ze hebben met de gehuurde auto anders komen ze nooit op al die verschillende plaatsen. Veel flexibiliteit en geduld dus als je naar de tropen gaat!

Deze avond zijn Roseline en ik en een Cubaanse buur van haar dan nog gaan zwemmen in het nationaal hotel en zelfs in het mooiste zwembad. Je kunt er echt zo binnenlopen.

Morgen gaan we nog meer stalen nemen bij verschillende boeren en donderdag kunnen we misschien mee met een boer die chef is van de coöperatie van boeren in de buurt van het instituut, een heel interessante man die heel veel weet over vanalles, vooral de autonome kennis van de boeren hier, iets wat je niet in boeken terugvindt, en die man kan vooral heel goed vertellen. Hij zou ons een dag meenemen met zijn vrachtwagen om boeren te bezoeken. Dat is in ieder geval de planning….