19 november 2019: 31 Overdaggers mochten bij de firma FJA Oeyen in de Asstraat 2 in Mol een bezoek brengen. Een zonnige namiddag in vergelijking met de dag voordien.
We werden verwacht want bij aankomst was koffie, thee en koek reeds voorzien.
Omdat de groep zo groot was , werd hij in twee gedeeld. De eerste groep kreeg eerst de uitleg in de grote winkel, de andere groep mocht de atelier ondertussen bezoeken. Nadien omgekeerd.

Een beetje geschiedenis
FJA Oeyen is een familiebedrijf. FJA staat voor Frans, Jozef, Albert Oeyen. Het was de grootvader van onze gids.
Hij was kleermaker van beroep. Maar tijdens WO II werd hij als kleermaker tewerkgesteld in Duitsland. Het is hier dat hij kennis maakte met dons.
Na zijn ontsnapping keerde hij terug naar België. Ondertussen had de confectie van klederen zijn intrede gedaan en was met het beroep van kleermaker niet veel meer te verdienen. Hij waagde het erop om met dons in al zijn facetten te beginnen. Oorspronkelijk verkocht hij alles particulier. En…het sloeg aan.
Nu is de vierde generatie reeds actief in het bedrijf waar handgemaakte dekbedden van topkwaliteit worden gemaakt.

Wat is dons en vanwaar komt het?
Dons komt van ganzen die op een diervriendelijke manier in koude streken (Oostenrijk) gekweekt worden met vrije uitloop. Een dier beschermt zich tegen de koude door meer dons en veren op het lichaam aan te maken. Tussen dons en veren ontstaat een ideale luchtlaag die isolerend optreedt. Deze dieren mogen maar één keer in hun leven van die dons ontdaan worden.
De dons komt aan in grote zakken met een gewicht afhankelijk van het soort dons.
Een zak met zuivere dons van 4 kg heeft al een vrij groot volume.
In het magazijn worden al de verschillende zakken opgeslagen.

Vijf soorten dons
Om goed het onderscheid te kunnen maken tussen de verschillende soorten gaf de firma  haar namen van hemellichamen. Vroeger waren het namen van sterren.
Zo spreekt men van:
Mars, Venus en Pluto: het zijn alle drie een mengeling van dons en veertjes. Het voelt ook zwaarder aan. De levensduurte is beperkt tot ongeveer 7 à 8 jaar. Neptunus daarentegen bestaat bijna uitsluitend uit dons en Jupiter is volledig echte dons. Deze dons gaat levenslang mee.
Natuurlijk dat het prijskaartje ook hier afhankelijk van is.

In het atelier
Vier naaisters zijn elke dag bezig  om de overtrekken op vraag van de klant eerst op maat te knippen, aan elkaar te stikken en in een later stadium te vullen met de gewenste dons. Voor één donsdeken is er ongeveer 800 g dons  nodig.
De tekening op de overtrekken hangt af van de klant: ofwel allemaal vierkantjes ofwel langwerpige banen in rechthoek vorm.
Ook de kleur van de overtrekken wit, met tekening of bloemen is klantgericht. De overtrekken kunnen zuiver katoen zijn of katoen/kasjmier (wol). Dit laatste is wel duurder.

Wassen van donsdekens
Klanten kunnen hun donsdeken in het bedrijf afgeven om te laten wassen.
Hoe gebeurt dit?
De deken wordt losgemaakt, het dons wordt eruit gehaald en in een bak verzameld.
Volgende stap: het dons wordt verzameld in zakken, wordt dan van de nodige etiketten voorzien, naar de wasmachine gebracht, uitgeschud, ontward, klant per klant apart gewassen met water en zeep op de juiste temperatuur, gezwierd, ontward, gedroogd en met een vulmachine in de verschillende compartimenten geblazen en terug dicht gestikt.

Prijzen
Deze zijn afhankelijk van de grootte, het soort dons als vulmiddel, de kwaliteit van de overtrek, kortom van de vraag van de klant.
Het wassen varieert rond de 200 à 300 € (2-persoonsdeken) naargelang er veel of weinig moet bijgevuld worden.
Alles wordt aan huis afgehaald en teruggebracht indien gewenst.

In de winkel
Niet enkel donsdekens vervaardigen zij. Ook hoofdkussens, bedlinnen, matrasbeschermers,... zijn opgenomen in hun verkoop. Zij zijn fier op hun artisanaal maatwerk, lokale productie in plaats van massaconsumptie, duurzaamheid, diervriendelijkheid.

Tenslotte
Traditie en nieuwe inzichten worden hier in dit bedrijf wonderlijk met elkaar verzoend.
Twee vestigingen: Asstraat 2 in Mol en Orgelstraat 5 in Antwerpen.
Dat een goede donsdeken mag bijdragen tot een heerlijke nachtrust.

                                                           voor de Mutterd vanuit Mol, reporter Leo