|
De Kredietcrisis: Een verhaal over sub-prime hypoteken, cdo's (
schuldobligaties met een rangorde), bevroren kredietmarkten en credit
default swaps (overeenkomsten tussen 2 partijen waarbij het
kredietrisico van een derde partij wordt overgedragen).
Vele jaren geleden zaten investeerders (pensioenfondsen,
verzekeringsmaatschappijen,...) op een grote hoop geld die ze wilden
investeren om de hoop nog groter te maken. Tot aan de internetbubble
kochten ze vooral T-bonds omdat deze een stabiele en zekere inkomst
gaven. Toen Greenspan met het lumineus idee kwam om de rente te laten
zakken tot 1%, trokken de investeerders hiervoor hun neus op. Dit was
wel zeer weinig "return on investment".
Bankiers daarentegen sprongen een gat in de lucht. Ze leenden dan
ook gigantische bedragen tegen 1%. Door de hefboomwerking konden ze
enorme winsten maken. Wie een deal maakt van 10 000 met een marge erop
van 10%, wint 1000.
Wie 10 000 heeft en 990 000 daarbovenop leent à 1% en hierop een
marge heeft van 10%, wint 90 000 (na aftrek van zijn rentelast). Geef
toe, een winst van 90 000 op een investering van 10 000, wie zou dat
laten liggen. Op deze manier maakten de banken enorme winsten. De
investeerders echter zaten daar met hun vele geld en konden er niets
mee doen. Dit bracht de banken op een idee. Ze zouden de investeerders
in contact brengen met de kopers van huizen via de hypotheekleningen.
Er was een grote vraag naar huizen. Via makelaars werd veel geld
geleend door hypotheekbanken aan huiseigenaren met hypotheekleningen.
Makelaars verdienden veel geld door de verkoop en huiseigenaars zagen
de waarde van hun huis continue stijgen. Iedereen blij. Bijna iedereen,
want de investeerders konden nog steeds weinig geld verdienen. Maar nu
kwam er een fantastisch product op de markt: CDO of collateralized debt
obligation. Het geniale was dat een CDO bestond uit een heleboel
hypotheekleningen die in drie klassen werd verdeeld. Een superveilig,
een gewoon en een riskant gedeelte. Toevallig bestond voor elk deel een
markt:
Het superveilige werd gekocht door de investeerders (rendement 4%,
is meer dan de 1% van de Fed), de gewone aan banken en bedrijven (7%)
en de riskante aan vooral hedgefunds en speculanten (10% rendement).
Daar er niets mis was met deze hypotheken en daar huizen alsmaar in
waarde stegen, was er geen vuiltje aan de lucht. Zo kregen de
superveilige een AAA rating, de gewone een BBB rating en enkel met de
riskante kon het fout gaan, maar de hoge rente maakte veel goed. Door
de goede ratings konden deze CDO's gemakkelijk worden doorverkocht
zodat steeds meer banken en investeerders winsten erop maakten.
Maar zoals het altijd gaat is veel nooit genoeg. De investeerders
hadden nog altijd geld op overschot en vonden de CDO's zo aantrekkelijk
dat er een enorme vraag naar was. Om aan die vraag te voldoen, moesten
er meer hypotheekleningen worden afgesloten. Maar zowel de
hypotheekbanken als de makelaars vonden nog nauwelijks waardige kopers.
De enige oplossing was het versoepelen van de voorwaarden: de nieuwe
eigenaars moesten niet langer kredietwaardig zijn. De makelaars bleven
hun winsten opstrijken en de hypotheekbanken konden zonder veel
problemen hun minderwaardige leningen doorverkopen aan banken en
investeerders.
Zo werden de subprime leningen geboren. Iedereen winst: de nieuwe
eigenaars die het zelf niet konden geloven dat ze zomaar geld kregen
voor een huis. De makelaars die gouden zaken deden. De hypotheekbanken
die massa's leningen konden geven en deze konden doorverkopen aan
investeerders, die ze op hun beurt met winst verder verkochten. Zo werd
de hete aardappel van de ene naar de andere doorgegeven. Pas op,
tijdens de eerste jaren waren er ook wel eigenaars die hun hypotheek
niet konden terugbetalen, dit zonder erg. Het huis ging terug naar de
bank, die kon het met winst opnieuw verkopen daar de huizenprijzen
bleven stijgen.
Uiteindelijk gebeurde het onvermijdelijke. Meer en meer
huiseigenaren konden de afbetaling niet meer aan. Ze gaven hun huis
terug aan de bank waardoor er teveel huizen op de markt beschikbaar
kwamen. Dit deed niet alleen de "te koop" staande huizen in prijs
zakken, maar ook de huizen van de eigenaars die niet te koop stonden
(eerst 1 huis, dan de ganse straat, wijk en tenslotte gans Amerika).
Want waarom zou je nog bvb. 250 000$ afbetalen voor een huis die
slechts de helft ervan waard is en zo kwamen er teveel huizen te koop
te staan.
Het uiteindelijke resultaat is dat de CDO's niet meer de
winstgevende toverdoos was, maar een bom met waardeloze hypotheken. De
markt van CDO's droogde volledig op want niemand hoefde ze nog. Nu is
het grote probleem dat deze slechte CDO's overal zitten en door velen
gekocht werden met geleend geld. Nog erger is het feit dat deze CDO's
volledig in waarde dalen. Niet alleen het riskant gedeelte maar ook het
BBB gedeelte en zelfde het superveilige AAA gedeelte blijkt nu riskant
te zijn. Maar ook de hypotheekbanken konden hun slechte leningen niet
meer kwijt. Het hele financiële systeem kwam vast te zitten en het
licht ging uit.
Het resultaat is: De huiseigenaren zijn hun huis kwijt, banken en
investeerders gaan failliet en het geld van de investeerders is weg.
Jammer want dat geld van de investeerders zou wel eens ...uw pensioen
of uw levensverzekering kunnen zijn.
|
] kan ook) en de tweede groep de scheppers (fraudeurs [ 
] zou ook gaan ).
