Onze vluchtpoging is mislukt. We zijn vertrokken terwijl Rasheed op zijn werk was, Laila, Aziza en ik. Gedurende de taxirit waren we beiden erg zenuwachtig en bang Rasheed overal te zien verschijnen. Heel de weg heb ik gebeden en Laila gerustgesteld. 

Sinds een jaar zijn Laila en ik bevriend geraakt. We lijden aan dezelfde ontbering en dat heeft ervoor gezorgd dat we elkaar niet langer als vijanden kunnen zien. We doen samen de klusjes in huis, ik help haar met het verzorgen van Aziza en 's avonds drinken we samen thee. 

Ons doel was dus om Pakistan te bereiken, maar we konden dit niet alleen. Sinds de Taliban alles controleren, mogen vrouwen niet meer zonder echtgenoot het huis uit. We hadden een gezinslid nodig voor de busrit. Ons plan was het volgende: Laila zou zich voordoen als een weduwe en mijn dochter, samen op weg naar onze oom in Peshawar. We zouden vragen aan een man of hij met ons wou meereizen. Alles scheen goed te verlopen: we vonden een bescheiden man die akkoord was en voor onze tickets zorgde met het geld dat Laila gestolen had van Rasheed. Maar bij het opstappen werden we er door een soldaat uitgehaald. De man, Wakil, had ons verraden. De politie bracht ons terug naar huis. 

Rasheed heeft mij opgesloten in de gereedschapschuur. Eerst heeft hij me nog tot bloedens toe geslagen. Geen eten, geen drinken en een verstikkende warmte. Laila en Aziza heeft hij opgesloten in haar kamer, de deur met planken dicht gehamerd.

Ik heb geen stem meer van al het roepen om hulp dat niets uitgehaald heeft. 

30-03-1994 om 00:00 geschreven door Mariam

Het is nu al ongeveer tien jaar dat het slecht gaat. Er zijn momenten van hoop geweest, wanneer de Sovjets eindelijk weg waren en de communistische regimes verslagen waren. Maar dat is al drie jaar geleden. De gevechten tussen de strijdkrachten zijn ontstaan, Kabul wordt aangevallen met raketten en iedereen zoekt dekking. 

Het is ondertussen al meer dan een maand geleden dat Rasheed een meisje vanonder het puin heeft gehaald. Haar naam is Laila, ze is 14 jaar. Zij en haar ouders maakten zich klaar om te vertrekken, weg te gaan uit Kabul, maar een raket heeft hun huis getroffen. Haar beide ouders waren op slag dood. Een week lang is ze in het ziekenhuis verbleven, maar Rasheed heeft haar snel opgenomen in ons huis. Het verbaasde me dat hij zo veel aandacht aan haar besteedde en haar verzorgde. Soms kwam hij thuis met pillen of een deken en een kussen. Maar dit deed hij niet zomaar: hij had al een plan in zijn hoofd. 

Het werd me snel duidelijk dat Rasheed maar één doel had en dit doel wou hij bereiken met zijn geveinsde inlevingsvermogen en regelrechte leugens. Met zijn toneelstukje wou hij Laila charmeren om haar vervolgens ten huwelijk te vragen. En dat is hem goed gelukt: het meisje heeft meteen ja gezegd.

Mijn man leeft nu met twee vrouwen, waaronder ik. Maar mij heeft hij nooit gezien als een volwaardige vrouw: ik heb hem nooit kunnen schenken wat hij altijd al gewenst heeft: een kind. Het feit dat hij nu al 60 jaar moet zijn, houdt hem niet tegen: ik zie het verlangen branden in zijn ogen en Laila is zijn enige hoop. 

Tussen Laila en ik klikt het niet goed. Laila is zijn lieveling terwijl er op mij alleen maar eisen en oordelen vallen. 

Ze heeft hem van mij afgepakt. 

10-09-1992 om 00:00 geschreven door Mariam

Hier bevind ik me nu, in een vreemd, spaarzaam gemeubileerd huis in Kabul, ver weg van Herat. We zijn vertrokken iets na 12 uur deze middag en ik vind het nu al verschrikkelijk. Gelukkig heeft hij mij de logeerkamer toegewezen. 

Het huwelijk heeft deze ochtend plaatsgevonden, in Jalils huis. Jalils vrouwen hadden me gekleed in een donkergroene jurk en een witte broek. Er waren getuigen en een mullah die ik nog nooit gezien had. Mijn hart ging als een razende tekeer wanneer hij binnenkwam en ik hem voor de eerste keer zag. Rasheed, zo heet hij. Om hem heen zweefde een walm van sigarettenrook vermengd met de geur van zoete eau de cologne. Zijn vierkant gezicht joeg me schrik aan: hij heeft een haakneus, volle wangen en bloeddoorlopen ogen. Met bevende handen heb ik hem de ring aan zijn vinger moeten steken nadat zijn geelbruine vingers de ring rond de mijne hadden gestoken. Met tegenwil heb ik de verbintenis getekend.

Dit huwelijk betekent ook het einde van Jalil en ik. Ik zal het hem nooit kunnen vergeven: hij heeft me tot dit huwelijk gedwongen, zonder mij zelfs maar durven aan te kijken. Het zijn zijn vrouwen die het me gisterenavond hebben gemeld, niet eens Jalil. Hij zat daar maar met een hulpeloze blik in zijn ogen, terwijl Afsoon, Nargis en Khadija mij vertelden dat ik verder moest met mijn leven, maar niet in hun huis. Khadija probeerde me gerust te stellen: ze zei dat Rasheed maximum 45 jaar is, wat wil zeggen dat er tussen ons maximum 30 jaar verschil is. Dat valt volgens haar nog mee. 

Ik zal voor hem moeten koken, schoonmaken, kleren wassen en zijn behoeften vullen. Ik weet niet of ik dit wel zal aankunnen: ik heb hem al de eerste leugen in ons huwelijk verteld. Hij vroeg me of ik bang was van hem en natuurlijk zei ik ' nee ' ook al is dit niet waar. 

Hij verbiedt me te huilen in zijn aanwezigheid, hij eist van mij dat ik hem bedank. 

Ik verlang naar Nana, naar mijn vroeger leven. 

Nu al.  

16-05-1974 om 00:00 geschreven door Mariam

Vandaag was het de begrafenis. Het beeld van de mannen die Nana in de grond laten zakken, is nog heel helder. Het is de eerste keer sinds de dood van Nana dat ik heb gehuild, in de armen van mullah Faizullah. Zijn woorden bieden me geen troost, evenmin de woorden van God. Het enige wat er in mijn hoofd steeds weer herhaald wordt, zijn de woorden van Nana: ' Ik ga dood als je weggaat, ik ga gewoon dood.' Ik had niet moeten vluchten naar Jalils huis, alles is mijn fout.

Gedurende 15 jaar ben ik naïef geweest, lichtgelovig. Alle praatjes van Jalil heb ik ingeslikt, zonder enig vermoeden. Dag en nacht droomde ik over zijn wereld en elke week wachtte ik ongeduldig leunend tegen de muur op zijn komst, het weerzien van mijn vader. Terwijl ik nu zijn verborgen onoprechtheid, al zijn valse schaamteloosheden duidelijk kan horen. Jalil heeft nooit het lef gehad mij toe te geven hoe hard hij zich wel niet voor mij schaamde: er was geen grotere schaamte dan de vader te zijn van een harami, een bastaardkind. Nu pas dringt het tot me door wat het betekent een kind te zijn uit een onwettig huwelijk. 

Hij is verplicht me in zijn huis te nemen, ik kan nergens anders naartoe. Hij leeft samen met zijn vrouwen en 10 kinderen in een groot huis met bedienden, terwijl Nana en ik het maar moesten stellen in onze kleine kolba en de eindjes aan elkaar knopen. Ik ben niet van plan mijn kamer te verlaten, ik weiger hem onder ogen te komen. Helaas vrees ik dat ik er ooit wel toe gedwongen zal worden.

Ik mis Nana. 

06-05-1974 om 00:00 geschreven door Mariam