Maria Dehullu geboren 26 april 1915 in het kasteel van Prudhomat 

Seppen De Hullu – november 2016

Maria kwam ik op het spoor door een doodsbericht opgehangen naast de uitgangsdeur van café ‘De Melkerij’, in Aalbeke gelegen tegenover ‘De Heerlijkheid van Heule’ langs de straat naar Lauwe. Het café werd in die tijd uitgebaat door Maria’s kleindochter Dorine Roesbeke, wiens vader Norbert overleden was op 3 februari 1999. Algauw kwam ik te weten dat Maria een tijd in Aalbeke ([1]) gewoond had, maar nu in Lauwe verbleef in rusthuis ‘Hortensia’’, Dronckaertstraat 60. Ik bezocht er Maria minstens eenmaal elk jaar tot aan haar dood op 3 december 2011. Op haar kastje liet zij al die tijd een kaars branden ‘om haar broer René nog eens te mogen terugzien’. Het heeft niet mogen zijn. Op haar begrafenis heb ik niemand van Roeselare gezien, René was overleden in 2005.

Hier volgt het verhaal van Maria, grotendeels door haar moeder overgeleverd en door mij opgetekend.

    Maria was enige dochter van Leo Dehullu en Elisa Depoortere. Leo was voor de oorlog stovenmaker, zijn vader Jan Baptist was smid geweest ([2]).

    Leo en Elisa waren pasgetrouwd toen hij in 1914 werd opgeroepen voor de militaire dienst. Leo zou de hele oorlog soldaat blijven; hij verbleef zelfs een tijd in een hospitaal in Engeland, nadat hij in de zijde door een kogel doorboord was; hij was alleszins afwezig toen zijn dochter geboren werd.

    Elisa was hoogzwanger toen zij de vlucht nam met niets anders dan ‘haren brei en vijf frank in hare portemonnee’; zij was op weg gegaan zonder familie, met een groep andere vluchtelingen uit Roeselare ([3]), mogelijk in de hoop achter het front haar man terug te vinden. Tegen haar kinderen moet zij het vaak gehad hebben over ‘zeven weken op zee, en geen water gezien’, Wellicht zijn de vluchtelingen aan land gegaan in Bordeaux en dan verder gereisd tot het plaatsje Prudhomat in het departement Lot. Daar kreeg Elisa met nog andere Belgische vluchtelingen onderdak in een ‘kasteel’. Zij mocht er voor de kost de varkens verzorgen, wat haar voldoende aardappelen zou opleverden om in leven te blijven; pas tegen het einde van of na de oorlog werden zij en Maria samen met andere vluchtelingen overgebracht naar Lisieux, waar haar zoon René geboren werd.

    Van Maria vernam ik dat zij geboren was in ‘Prudomalot’ (door haar als één woord uitgesproken). Rond deze geboorte hing nog lange tijd een zweem van mysterie. Haar identiteitskaart vermeldt als haar geboorteplaats Prudhoma, haar trouwboekje Prudhomat, dép. Lot, Frankrijk. Echter, op 29 juli 1928 werd, waarschijnlijk op aanvraag van de Belgische overheid,  in het département du Lot, arrondissement de Figeac, door de commune de Prudhomat een Bulletin de Naissance afgeleverd, volgens hetwelk           « Le vingt-six avril mil neuf cent quinze est née à Caillon Marie Laurence Dehullu, fille de Léon Dehullu et de Elisa Depoortere, son épouse, ouvriers d’usine ». Een e-postje d.d. 13 december 2011 vanwege de mairie van Prudhomat verduidelijkte dat de geboorte van Maria wel degelijk in Prudhomat werd geregistreerd, waar zij geboren werd “au lieu-dit Caillon”.

    Prudhomat ligt in het noorden van het departement Lot, aan vier samenvloeiende rivieren la Dordogne, la Bave, Le Mamoul en la Cère; daar staat ook het Château de Castelnau, en het ‘manoir de Boscau’ waar Maria wellicht geboren werd; zie Michelin kaart 75; ook mooie foto’s in mijn bezit).

    Maria heeft het over een kasteel waar zij gedoopt werd; de baron en de barones werden peter en meter, maar ‘ik heb er nooit van gedeeld’. Bij het doopsel van haar broer René, in 1920 in Lisieux, waren het ook andere Belgische vluchtelingen die peter en meter werden; er was geen familie in de nabijheid, waaruit wij afleiden dat Elisa inderdaad helemaal alleen op de vlucht ging. Er is trouwens van de geboorte van René niets te vinden in de registers van Lisieux, wel een (in 2014 ontdekte) rubriek ‘Etat civil de Lisieux, Naissances’ van ‘Le Bonhomme Normand’ van 21 mei 1920, ‘René Dehullu, rue Ferdinand-Daule’.

    Anekdote. In Lisieux, bij een bezoek aan het graf van Theresia van ginder, slaagde de kleine Maria er ooit in achter de rug van haar moeder een aantal van de daar door bedevaarders achtergelaten mooie ‘kindjes’ (ex-voto’s) te vergaren.

    Maria huwde te Roeselare op 7 augustus 1937 met Albert Roesbeke, geboren te Roeselare op 3 maart 1915, zoon van Gustaaf en van Pharaïlde Cuveele; zij woonden in Roeselare in de Eksaardestraat; Albert werkte bij de spoorweg als ‘rangeermeester’, werd in 1920 overgeplaatst naar Marke en verhuisde daarom met zijn gezin naar de ‘Preshoek’ (naast ‘De Witte Pot’) gelegen in Aalbeke halfweg naar Lauwe station, vandaar naar de Karel Hoflacqstraat (thans Moeskroensesteenweg) te Aalbeke; later woonde het gezin in Lauwe (Langekeerstraat 20), waar Albert overleed op 22 november 1975 (60 jaar).

Van Maria leeft (althans leefde bij haar overlijden in 2011) te Lauwe nog een zoon Johnny Roesbeke, getrouwd en kinderloos. Te Roeselare van haar broer René nog een dochter Marleen en een zoon Ronny, gehuwd met Lydia Vyaene (verre familie van de kinderen van Lieve Denys), zoon Gregory en dochter Vanessa, Diensthoofd Wonen, Economie en Landbouw bij Stad Roeselare. René’s oudste zoon Jean woonde in Beveren en overleed in 2001.