Bakkerij Kapa, een bakkerij gelegen in Bujumbura, de hoofdstad van Burundi. In 1948 begonnen drie broers uit Cyprus deze bakkerij. Eén van de enige bakkers in Bujumbura. Ze groeide snel op tot een bedrijf dat werk gaf aan 72 mensen. Sinds enkele jaren, mede door de onrusten, maar ook de concurentie daalde de verkoop. Eén van de broers is teruggekeerd naar Europa. Misschien was het ook voor de broers die toch al een gezegende leefdtijd hebben van 67,74 en 8O jaar een goede zaak dat het wat verminderde. Ook geraakte ze niet meer aan goede basisgrondstoffen die ze voor de onrusten ( 1994) wel hadden. Producten importeren is hier echt niet simpel. Zeker als je niet meer de grootste bent.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Toch heeft deze bakkerij de hulp ingeroepen van Ex-Change. Door de jaren heen was er een verloop van personeel. De goede vakmannen werden weggekocht. Nu werken er 16 jongeren die heel weinig kennis hebben van bakkerij. Elke ploeg heeft een chef en een ovenman. Ik schat dat ze tussen de 16 en 25 jaar zijn. Dit op uitzondering van Aniset, deze chef banketbakker werkt hier al een 20 jaar.

Dus de eerste doelstelling was om opnieuw de basiskennis aan te leren. Eerst in de banketbakkerij en dan in de bakkerij. Het grote probleem in de banketbakkerij is de margarine. Men gebruikt hier een margarine gemaakt uit palmolie. Deze heeft een zeer laag smeltpunt, dus met de temperaturen die er hier zijn is dat “ soep”. Hiermee kan je niet degelijk mee werken. Zeker als het gaat over bladerdeeg en gerezen bladerdeeg. Je kan natuurlijk boter gebruiken, maar deze is niet betaalbaar. Dus gezocht naar een andere oplossing, aanpassen van de margarine. Samen met de fabrikant hebben we dan toch een margarine kunnen maken met een hoger smeltpunt, alleen de soepelheid en de gladheid zoals we kennen bij onze margarines was er niet. Toch waren de resultaten al heel wat beter. Ook andere producten zoals biscuit en brioches deeg werden aangepakt. Met deze basis konden we starten met een nieuw assortiment. En een andere werkorganisatie. Gerezen bladerdeeg werd de dag voordien gemaakt, zo kan deze voldoende afkoelen in de frigo. Naar het einde toe zag je een merkelijke verbetering.

In de bakkerij was het vooral de deegtemperatuur en de rusttijden respecteren. Ook het recept was na jaren zodanig gewijzigd dat ook hier de verhoudingen niet meer klopte. Het probleem in de bakkerij is ook de mentaliteit van het personeel. Zeker de nachtploeg, zo snel mogelijk een deeg draaien en verwerken. Dan kunnen we tussendoor gaan slapen. Dus wat deed men, men draaide vlug drie degen, die liet men dan 3 uur voorrijzen en verwerkte deze dan. Soms lag een deeg meer dan 5 uur in voorrijs, dit in een temperatuur van 30 to 35°C. Dit kwam de kwaliteit niet ten goede

De eerste week was het vooral zoeken naar de beste formule. Toch is het steeds rekening houden met verschillende factoren. Zo mekte ik dat er een verschil is tussen de bevolgingsgroepen. Dus ook in de bakkerij. Tutsi’s en Hutu’s leven hier nu wel (“ vredig?”)   samen maar toch is het verschil groot.

Even een stukje geschiedenis. Al eeuwenlang heersen in  Burundi de Tutsi (15% van de bevolking) over de Hutu (85% van de bevolking). De Tutsi zijn van oorsprong veehouders, de Hutu boeren. Toen Rwanda-Burundi in 1919 een kolonie werd van België, deed het koloniale bestuur niks aan deze machtsverhouding. Hierdoor werd deze alleen maar verscherpt. Toch verloren in Rwanda de Tutsi in 1959, vlak voor de onafhankelijkheid, de macht. Dit leidde tot enkele bloedige uitbarstingen van geweld, waarbij duizenden mensen, voornamelijk Hutu, om het leven kwamen.

Verschillen tussen Hutu en Tutsi
De Tutsi-heersers van Rwanda en Burundi voerden waar zij konden een sterk hiërarchisch klassensysteem met zichzelf uiteraard aan de top. Er waren grote klassenverschillen tussen de Hutu en de Tutsi maar toch zijn er op sommige plaatsen wel huwelijken geweest tussen beide groepen. De Tutsi bleven zichzelf echter wel Tutsi noemen, ook al waren ze biologisch niet meer volledig Tutsi. Het kwam ook voor dat Hutu opklommen naar de status van Tutsi, bijvoorbeeld door een huwelijk met een hooggeplaatste Tutsi of door zelf een grote kudde koeien op te bouwen. Tussen de gewone boeren (Hutu) en veehouders (Tutsi) heeft in de periode voor de kolonisatie waarschijnlijk nauwelijks strijd plaats gevonden. Wel werd er af en toe gevochten tussen een Tutsi-koning die streefde naar de centrale macht en de lokale Hutu-vorsten, maar dat was een elite strijd.

Ook in de bakkerij moet je hier rekening mee houden. De chef van een “ploeg” is Tutsi, door mijn komst verloor hij wat aanzien tegenover zijn ploeg. Gekrengt in zijn eer reageerde hij niet echt positief. Toch met een paar trukjes kon ik hem naar mijn hand zetten, dacht ik... De laatste dag liet hij een deeg van 50kg bloem mislukken, al dan niet met opzet. Dit was toch het verhaal van de anderen. Hij beweerde dat het brood dat goed was zijn manier van werken was, en de mislukte broden de manier van de “blanke”, dus mijn manier. Ik merkte op dat het brood  al drie dagen beter was dan vroeger. Zo zie je dat hen niet alleen opleiding geven is maar ook heel voorzichtig zijn met de manier waarop. De eigenaar van de bakkerij heeft hem dan ook even op zijn plicht gewezen. Dit door het resultaat van de andere ploeg te laten zien.  

Als besluit kan ik zeggen dat we toch een goed resultaat hebben behaald. 16 jongeren die je de kans hebt gegeven om toch een een basiskennis bij te brengen niet alleen producten maar ook hygiëne. Is het niet in deze bakkerij dan zullen ze dit toch kunnen gebruiken als ze elders gaan werken. Nu alleen hopen dat het blijvend is.

Bij deze wil ik iedereen bedanken, Ex-Change, Jaen Luc en zeker mijn famillie die mij dit toch laten doen.
Ook bedank ik Nieuws Sint-Pieters-Leeuw, radio 2, FM brussel, Editie pajot en Het Nieuwsblad. Dit is een mooie promotie voor Ex-Change.
Hier de linken:

Ook bedankt wie dit verhaal volgde.
Indien je ook de vorige nog eens wil bekijken, hier de linken:
http://www.bloggen.be/bakker_guido_in_togo/
http://guido-burkina-fasobakkers.blogspot.com/

Als afsluiter een kort gedicht.

Afrika een stukje geworden van mijn leven,,
ook wel eens het land van de glimlach genoemd.
Ooit kwam ik er toevallig terecht,
en was meteen aan de bevolking gehecht.
Ik weet nog hoe goed ik me voelde,
toen onze vriendschap groeide.
De mensen zijn daar arm maar zo warm,
dat ik ze onmiddellijk omarm.
Of je nu groot bent dik of klein.
Voor hen mag je er best wel zijn.
Zelfs al hebben ze niet veel,
je krijgt van hen een deel. 
Een paar keer ben ik er geweest,
en hebben we samen onze kennis gedeeld. 
Graag zou ik dit blijven doen,
Voor hen een kans om wat te leren,
voor mij hun levenservaring delen.
Afrika "I come back"

Met de beste groeten

Guido