Een elektrische gitaar is een gitaar die doorgaans geen klankkast heeft maar zijn geluid uiteindelijk produceert door een luidspreker.

De trillingen van de stalen snaren worden opgepikt door elektromagnetische opnemers (elementen) die bestaan uit magneten en spoelen. De verstoringen van het magneetveld worden omgezet in elektrische stroom die via een instrumentkabel van de gitaar naar een versterker wordt geleid. Deze versterker zet het elektrische signaal uiteindelijk met een luidspreker om in hoorbaar geluid. De vorm van de gitaar is nauwelijks van belang voor de uiteindelijke klank van de gitaar maar des te meer voor het speelgemak. Hoe minder geluid er van de trillende snaar wordt overgedragen op de 'body' van de gitaar, hoe langer een snaar kan blijven trillen. Dit lange doorklinken (sustain) geeft mogelijkheden die een akoestische gitaar niet heeft. Vaak is er op de elektrische gitaar een tremolo gemonteerd, waarmee je de klank van de gitaar kan laten vibreren door de spanning in de snaren afwisselend te verlagen en te verhogen.


Soorten elektrische gitaren

De meeste elektrische gitaren zijn in drie groepen in te delen: solid-body, semi-solid en hollow-body, maar er zijn nog andere indelingen mogelijk.

 Solid-body

De body is massief of uit twee gelamineerde delen opgebouwd en klankkastresonantie is totaal afwezig. Van rondzingen (feedback) heeft de solid-body minder last zodat ze beter geschikt is voor hoge geluidsniveaus. Deze gitaar levert meer sustain en hoge tonen.

 Semi-solid / semi-hollow

Deze soort is een semi-akoestische gitaar, voorzien van een klankkast (met F-gaten), met daarin een massief stuk hout, en die qua klank het midden houdt tussen de twee andere varianten

 Hollow-body

Deze soort is voorzien van een volwaardige klankkast. De klank wordt extra versterkt door een elektrische opnemer.

 Varianten

 Baritongitaar

Zie Baritongitaar voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Deze gitaar is een kwart lager gestemd in B.

 Eensnarige gitaren

De eensnarige gitaar is een zeldzaam voorkomende gitaar die vooral in de Delta blues voorkwam in de jaren '30 en '40. Eddie One String Jones had regionaal succes met een versie van "Rolling ans Tumbling Blues" op een eensnarige gitaar met een pickup en Mississippi-bluesmuzikant Lonnie Pitchford bespeelt een vergelijkbaar, zelfgemaakt instrument. Zevensnarige gitaren

De zevensnarige gitaar heeft meestal een extra lage B-snaar boven de E-snaar. Steve Vai heeft deze gitaar populair gemaakt. Samen met Ibanez ontwierp hij de bekende Jem en andere gitaren in de jaren '80. Sinds de opkomst van de Nu metal zijn deze gitaren weer in de belangstelling gekomen.

 Twaalfsnarige gitaren

Twaalfsnarige gitaren hebben zes paar snaren, meestal met elk paar in dezelfde noot gestemd. Bij de extra E-, A-, D- en G-snaren is de extra noot een octaaf hoger. De snaarparen worden gezamenlijk gespeeld, dus de techniek en stemming zijn dezelfde als bij een gewone gitaar, echter de klank is voller. Deze gitaar wordt vooral veel gebruikt in folk en ballades. Er bestaan ook negensnarige varianten, waarbij alleen de dunne snaren gedubbeld zijn. Dit is een soort compromis tussen de zessnarige en de twaalfsnarige. Het voordeel van negen snaren is dat je de bassnaren wat droger en 'normaler' kunt bespelen, terwijl de akkoordsnaren toch de zweving hebben die zo kenmerkend is bij twaalf snaren. De Vox Mark IX is een bekend voorbeeld van zo'n gitaar.

 Achttiensnarige gitaar

Moonlander, Yuri Landman, 2007

Experimenteel gitaarbouwer Yuri Landman ontwierp in 2007 voor Sonic Youth een achttiensnarige stereo elektrische dronegitaar met een dubbelvoudige kop, de Moonlander.

[bewerken] 3rd bridge-gitaren

Zie 3rd bridge-gitaar voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Een 3rd bridge-gitaar is een prepared gitaar met een extra derde brug. Dit kan een normale gitaar zijn die aangepast is, of een zelfgebouwd instrument. Lee Ranaldo van Sonic Youth is bekend om zijn schroevendraaiertechniek, waarbij hij een schroevendraaier tussen de snaren en het fretboard klemt op harmonische posities om resonanties te creëren. Glenn Branca, Bradford Reed en Yuri Landman zijn gitaarbouwers die speciale afwijkende instrumenten bouwden om deze techniek beter uitvoerbaar te maken.

 Dubbelhalsgitaren (Double Neck)

Een dubbelhals, of dubbelnek is een gitaar met twee halzen. Deze gitaren bestaan in verschillende vormen, namelijk met een van de halzen twaalfsnarig en de andere zessnarig (Gibson EDS 1275, zoals gebruikt door Jimmy Page en Pete Townshend), beide halzen twaalfsnarig of zessnarig, of een van de twee halzen akoestisch en de andere elektrisch (Guild Crossroads, zoals gebruikt door Slash), of zelfs een twaalfsnarige hals gecombineerd met een basgitaar (custom gebouwd voor Mike Rutherford). De reden tot het gebruiken van een dubbelhals is simpel: een artiest moet in een paar seconden kunnen overstappen van twaalfsnarig naar zessnarig of andersom. Een doubleneck is vaak voorzien van een driestandenschakelaar waarmee men: (stand 1) gitaar 1 aanzet en gitaar 2 uit, (stand 2) gitaar 1 en 2 allebei aanzet of (stand 3) gitaar 2 aan en gitaar 1 uit.

 Geschiedenis

Enkele van de eerste elektrische gitaren gebruikten pickups van wolfraam en werden in de jaren '30 gemaakt door Rickenbacker, ontworpen door George Beauchamp. De eerste opname met een elektrische gitaar gebeurde door jazzgitarist Beddie Durham in 1937. Durham toonde het instrument aan de jonge Charlie Christian, die het instrument bekend maakte. Hij had een grote invloed op jazzgitaristen gedurende tientallen jaren.

Het bedrijf Audiovox bouwde een solidbody-gitaar half jaren '30, en zou die ook verkocht hebben. In het begin van de jaren '40 bouwde musicus en uitvinder Les Paul, die werkte bij de Gibson Guitar Corporation, in zijn vrije tijd ook een solidbody-gitaar, en hij nam er patent op.

In 1950 en 1951 ontwierp Leo Fender, bouwer van elektronische versterkers, de eerste commercieel succesrijke solidbody elektrische gitaar met een enkele magnetische pickup, de "Fender Esquire", voorloper van de Telecaster. In 1954 introduceerde Fender de Fender Stratocaster of de "Strat". De stratocaster is de meest verkochte gitaar aller tijden. Fender was ook de eerste die met een elektrische basgitaar kwam in 1951, de Precision Bass.

 

13-10-2009 om 11:07 geschreven door arne  

13-10-2009 om 11:00 geschreven door arne  

 

Basketbal

Basketbal (Engels: basketball) is een wedstrijdsport die in 1891 door James Naismith in Springfield, (Verenigde Staten) (opnieuw) werd uitgevonden. Oorspronkelijk was het een Amerikaanse mannensport, maar het huidige basketbal wordt op elk continent en door zowel mannen als vrouwen beoefend. De sport wordt gespeeld door twee teams van elk vijf aan het spel deelnemende spelers en een aantal wisselspelers. Doel van het spel is de (ronde) bal te veroveren en deze door een ijzeren ring -de korf of in het Engels: basket- te werpen en te verhinderen dat de tegenstander hetzelfde doet. De korf hangt op een hoogte van 3,048 meter (tien feet), is bevestigd aan een backboard en voorzien van een net. Aan elk van de korte zijden van het rechthoekig basketbalveld bevindt zich een korf. Basketbal wordt zowel binnen als buiten (het zogenaamde streetbasketball of streetball) beoefend; binnen is de ondergrond doorgaans van hardhout en buiten wordt op asfalt gespeeld. Internationale basketbalwedstrijden wordt volgens de officiële regels van de FIBA gespeeld, de NBA heeft hier echter sinds jaar en dag een grote invloed op en neemt vaak het voortouw in spelregelwijzigingen, die later door de FIBA worden overgenomen.

In aanvallend opzicht wordt basketbal gespeeld door de bal op de grond te doen stuiten (stilstaand, dan wel lopend met de bal (dribbelend)) of door deze aan een medestander toe te spelen (passen). Binnen de door de schotklok toegestane tijd dient een scoringspoging ondernomen te worden, dat wil zeggen dat de bal binnen een bepaalde tijd de korf dient te raken. De schotklok, die de duur van een aanval beperkt, is ingesteld om tegemoet te komen aan de snelheid en daarmee aan de aantrekkelijkheid van het basketbalspel. In het moderne basketbal wordt -afhankelijk van de afstand van waar wordt geschoten- met een goal twee of drie punten gescoord (de zogenaamde twee- en driepunters); een vrije worp levert één punt op. In de meeste gevallen krijgt de medespeler die de bal heeft toegespeeld aan een scorende speler een assist toegekend. De verschillende spelers in het veld nemen verschillende strategische posities in; de center en power forward in de nabijheid van de korf, de small forward en shooting guard rond de driepuntlijn en de point guard brengt de bal van de ene naar de andere zijde van het speelveld, om deze aan een van zijn medespelers toe te spelen. Het team dat aan het einde van een 40-60 minuten (verdeeld in vier gelijke kwarten) durende basketbalwedstrijd de meeste punten heeft gescoord wint; in het geval van een gelijkspel wordt de wedstrijd in één of meerdere verlengingen beslist.

Het verdedigende team probeert het aanvallend team van scoren te weerhouden en poogt zelf te bal te bemachtigen. Een aantal strategieën wordt toegepast om de tegenstander de bal te doen verliezen. Wanneer een aanvallend team het balbezit uit handen geeft, is er sprake van een turnover. Balverlies kan geleden worden als gevolg van een steal van een tegenstander, wanneer een speler met de bal buiten het speelveld geraakt of een loopfout begaat, wanneer hij een aanvallende fout begaat, als een schot door een tegenstander wordt geblokt, of wanneer de bal na een mislukte doelpoging door de tegenstander via een defensieve rebound wordt bemachtigd.

Bepaald fysiek contact, met name wanneer hier voordeel mee wordt behaald, wordt bestraft met een persoonlijke fout; onsportief gedrag wordt bestraft met een technische fout. Wanneer een speler een voor de wedstrijd bepaald aantal fouten begaat, wordt hij van het spel uitgesloten. Bij bepaalde niet-toegestane balbehandelingen, zoals lopen met de bal of tweemaal dribbelen (double dribble of second dribble), gaat het balbezit naar de tegenstander.

[ Het speelveld

Basketbalveld

In het basketbal heet het speelveld een basketbalveld. Het bestaat uit een rechthoekig oppervlak met aan elk uiteinde een korf. In het professioneel basketbal, met name wanneer het binnen wordt gespeeld, is de ondergrond van hardhout, meestal eiken. Wanneer basketbal buiten wordt gespeeld, is er meestal sprake van een asfalt ondergrond. Basketbalvelden hebben verschillende afmetingen. In de NBA is een veld 94 feet lang en 50 feet breed, een FIBA-veld is met 28x15 meter kleiner (vanaf 26x14 meter kan een veld ook goedgekeurd worden). De basket hangt altijd op een hoogte van 3,05 meter (behalve in jeugdcompetities, waar de basket doorgaans op een hoogte van 2,65 meter hangt) en het middelpunt van de basket ligt op 1,575 m vanaf de achterlijn. Het veld heeft twee zij- en achterlijnen, een middenlijn, een vrijeworplijn (op 5,80 meter van de achterlijn) en een driepuntlijn (op 6,25m vanaf het middelpunt van de basket; in 2010 wordt dat 6,75 m). Verder wordt er nog een middencirkel (waar elk spel aanvangt met een sprongbal) en een zogenaamde bucket, het gebied direct om de basket, onderscheiden. De bucket is een gebied dat bij de achterlijn 6 meter breed is en zich versmalt richting de vrijeworplijn, die het gebied begrenst. De korf bevindt zich op 1,2 meter van de achterlijn. De korf heeft een diameter van 0,45 meter, het backboard is 1,80 meter breed en 1,05 meter hoog. De onderkant van het bord bevindt zich op een hoogte van 2,90 meter, de basket is op een hoogte van 3,05 meter, op bord bevestigd. De afstand van de driepuntlijn is in de geschiedenis van het spel meermalen gewijzigd; in NBA-wedstrijden bevindt de driepuntlijn zich verder van de basket dan bij internationale wedstrijden het geval is, namelijk 7,24 meter.


Fouten, vrije worpen en overtredingen

Dribbelen, het al lopend de bal op de grond doen stuiten, hoorde niet tot het originele basketbal en werd pas in 1901 geïntroduceerd. Destijds mocht een speler de bal slechts een keer stuiten en mocht bovendien niet schieten nadat hij dit gedaan had. In 1909 mocht een speler de bal, in stilstand, meer dan eens stuiten en bovendien een doelpoging mag ondernemen nadat hij dit gedaan had. Lopen met de bal werd sinds 1900 niet meer als een fout, maar als een overtreding aangemerkt, wat inhoudt dat als straf het balbezit naar de tegenstander ging. De bal met de vuist slaan werd ook een overtreding. Vanaf 1930 werd het spel stopgelegd en hervat met een sprongbal, wanneer een verdedigde speler in balbezit, de bal meer dan vijf seconden aan het spel onttrok. Sindsdien geldt dit als een overtreding. Goaltending werd een overtreding in 1946 en aanvallend goaltending in 1958. Goaltending is het beroeren van de bal nadat deze na een schotpoging een dalende lijn heeft ingezet. De vrije worp werd al snel na de uitvinding van basketbal geïntroduceerd. In 1895 werd de vrijeworplijn op 4,6 meter afstand van de basket vastgesteld, deze had zich tot dat moment op 6,1 meter van de basket bevonden. Vanaf 1924 moesten speler tegen wie een fout werd begaan zelf hun vrije worpen nemen. In 1998 introduceerde de NBA een boog met een diameter van 1,22 meter rond de basket, waarbinnen aanvallende fouten niet werden toegekend. Dit om te voorkomen dat verdedigende spelers onder de basket afwachten totdat een aanvallende fout tegen hen wordt begaan.

 

13-10-2009 om 10:52 geschreven door arne  

Slechts weinig instrumenten hebben een voorgeschiedenis van meer dan 500 jaar. Het succes van zowel de Spaanse Vihuela da mano, zeskorig (zes dubbele snaren), als de Italiaanse renaissancegitaar, vierkorig (vier dubbele snaren), heeft bijgedragen tot de ontwikkeling van de Guitarra Spagnola. Deze rijkelijk versierde en met vijf dubbele snaren bespannen barokgitaar is ontstaan in Spanje op het einde van de zestiende eeuw.

Rond 1780 wordt er nog een zesde paar snaren toegevoegd aan de Guitarra Spagnola. De meeste zeskorige gitaren in Spanje zijn gebouwd in Cádiz . Bijna gelijktijdig worden de zes koren ontdubbeld, eerst in Frankrijk en Italië, Spanje volgt pas veel later. Ook de snaarspanning wordt verhoogd. Dit wordt dan de zes-snarige “romantische gitaar” genoemd, met zijn typische snorvormige kam.

In de negentiende eeuw worden er mechanische stemschroeven aan toegevoegd, en rond 1884 bouwt Antonio de Torres Jurado de eerste gitaar die qua vorm en bouwprincipes maar weinig meer verschilt van de 'klassieke gitaar' zoals wij die vandaag kennen.

Niet alleen in Spanje maar in de meeste West-Europese landen werd dit instrument bespeeld in aristocratische kringen waar het overigens meer gewaardeerd werd dan in Spanje zelf. Gitaristen zoals Robert de Visée en Francesco Corbetta waren vast verbonden aan het hof van Lodewijk XIV. Hun muziekbundels werden opgedragen aan de koning die zelf een fervent gitaarspeler was, evenals zijn dochters.

In de 18e eeuw waren Wenen en Parijs de belangrijkste gitaarcentra waar gitaarvirtuozen zoals Mauro Giuliani en Fernando Sor actief waren.

De hedendaagse gitaartechnieken zijn volledig gebaseerd op het werk van gitaristen zoals Francisco Tarréga en Emilio Pujol.

In de twintigste eeuw hebben in Spanje de gitaristen Andrés Segovia en Narciso Yepes - gevolgd door Alexander Lagoya en Ida Presti in Parijs en Julian Bream en John Williams in Engeland - voor de grote doorbraak gezorgd. Ook het Concierto de Aranjuez van de componist Joaquín Rodrigo is bij een groot publiek bekend.

Maar er zijn  ook nog verschillende soorten:

• Klassieke gitaar of Spaanse gitaar. Een gitaar met nylon snaren (vroeger darmsnaren) en de bassnaren met metaalomsponnen zijdevezels.
• Flamencogitaar is iets lichter gebouwd dan de klassieke gitaar, heeft een wat kleinere klankkast, die bovendien ongeveer 1,5cm minder diep is. Daarbij heeft de flamencogitaar een dunner bovenblad waardoor ze een harder en wat scherper geluid heeft, maar korter doorklinkt. Bovendien worden vaak high tension snaren gebruikt; hierdoor krijgt de klank een feller geluid vergeleken met het geluid dat ontstaat wanneer men low tension snaren gebruikt. Deze laatste worden gewoonlijk op klassieke gitaren gelegd en laten het instrument zo voller klinken. De flamencogitaar wordt vrijwel uitsluitend in Flamencomuziek gebruikt. Bekende bouwers van Flamenco gitaren zijn Conde Hermanos en Ramirez.
• Maccaferrigitaar of Selmergitaar. Een akoestische gitaar met stalen snaren die voornamelijk in de zigeunermuziek gebruikt wordt, daarom ook bekend als de zigeunerjazzgitaar. Herkenbaar aan een ovaal of D-vormig klankgat ook grande bouce genoemd. Bij de zigeunerjazzgitaren is de brug hoog afgesteld wat er voor zorgt dat de snaren op een ruime afstand van het fretbord zitten, wat opmerkelijk is voor een up-tempo muziekstijl. Deze gitaar is vooral bekend geworden door de zigeunergitarist Django Reinhardt.
• Steelstringgitaar of Western gitaar: Een gitaar met stalen snaren, smalle hals en grote klankkast. Om de extra spanning van de stalen snaren aan te kunnen, loopt er doorgaans een stalen pen door de hals van de gitaar. Deze pen kan worden gesteld door hem korter of langer te draaien. Hierdoor beweegt de hals een beetje van de snaren af of juist naar de snaren toe. Op deze manier kan men met de pen het kromtrekken van de hals corrigeren. De stalen snaren produceren een hardere, heldere toon. Deze gitaar is onmisbaar in folk- en bluesmuziek en wordt ook wel aangeduid met western-gitaar of flattop-gitaar. Een variant van dit type gitaar is de Weissenborn, een steelstringgitaar die op de schoot wordt neergelegd om te bespelen.
• Resonatorgitaar: Een gitaar met stalen snaren, smalle hals en metalen/aluminium klankkast. Dit type is vooral bekend onder de naam 'Dobro', merknaam van de Dopyera-broers. De hals kan rond of blokvormig zijn, deze laatste variant is voornamelijk voor slide-gitaarspel waarbij men een metalen buis (de slide) over de snaren schuift. De metalen klankkast produceert een harde, felle toon. Deze gitaar wordt vooral in country- en bluesmuziek gebruikt.
• Archtopgitaar: Dit is een variant op de steelstringgitaar. Waar de andere gitaren een vlak bovenblad hebben, heeft de archtop een gewelfd bovenblad; het ontwerp lijkt geïnspireerd door de viool. Deze variatie werd ontworpen nadat Gibson een type mandoline had ontwikkeld in eenzelfde stijl. Beide instrumenten werden onmiddellijk geadopteerd door jazz- en country-muzikanten, maar vielen niet in de smaak binnen de rock 'n' roll omdat het ontwerp niet veel versterking toelaat.
• 7-snarige gitaar: Deze gitaar is een relatief recente toevoeging aan de gitaarstamboom. Hij duikt het eerst op in de jaren vijftig in de handen van jazzgitaristen als Bucky Pizzarelli en George van Eps. Hierna wordt er enkele tientallen jaren niets meer van deze gitaar vernomen totdat in de jaren negentig Steve Vai deze gitaar gaat bespelen. Over het algemeen wordt de 7-snarige gitaar gebruikt om de extra bassnaar toe te voegen aan de 6-snarige hals, dus bij de 'normale' stemming komt er een B-snaar bij. De 7-snarige gitaar wordt ook veel gebruikt in moderne metalbands, een van de eersten die hier mee begon is de band KoЯn. De band Meshuggah speelde overigens voor KoЯn al op 7-snarige gitaren, en zijn inmiddels overgestapt op 8-snarige gitaren om hun kenmerkende polymetrische passages kracht bij te zetten.

Bereik van de "Decacorde" - 10-snarige gitaar

• 10 snarige gitaar "Decacorde". Gitaarvariant met tien snaren, in 1826 door Ferdinando Carulli met Franse gitaarbouwer Pierre René Lacote gepatendeerd. Vijf van de tien snaren waren bestemd om op gebruikelijke wijze met de linkerhand te bespelen, de overige vijf waren 'open' te bespelen bassnaren. Carulli schreef schreef de "Méthode pour le Décacorde" om de gitaar te leren bespelen. Het instrument sloeg nooit echt aan.

In 1964 was er de 'première' van de tiensnarige gitaar door Narciso Yepes met het "Concierto de Aranjuez". Yepes vond de gitaar uit met de (flamenco) gitaarbouwer José Ramírez III. Onvrede over de geluidbalans van de zessnarige gitaar bij bepaalde natuurlijke harmonieën was reden de gitaar te ontwerpen. Ook kunnen oorspronkelijk barokke muziekstukken voor de luit uit gevoerd worden zonder transpositie van basnoten. De extra snaren, C, A#, G#, F# gestemd, en net als bij Carulli open gespeeld, dienden feitelijk als resonatoren. Yepes gebruikte zijn tiensnarige gitaar jarenlang tijdens zijn vele optredens over de hele wereld. Ook andere, meest Spaans klassieke gitaristen als Andrés Segovia gebruik(t)en de gitaar.

• 12-snarige gitaar: steelstring-gitaar met 6 dubbele stalen snaren. Deze wordt voornamelijk gebruikt in folk en rock 'n' roll. De snaren zijn ofwel paarsgewijs hetzelfde gestemd (de bovenste twee) of een octaaf verschillend (de rest).

13-10-2009 om 09:42 geschreven door arne  

13-10-2009 om 00:00 geschreven door arne  

09-10-2009 om 14:02 geschreven door arne  

09-10-2009 om 13:52 geschreven door arne  

09-10-2009 om 00:00 geschreven door arne  

02-10-2009 om 14:21 geschreven door arne  

De jaguar is de grootste kat van Amerika. Het is een stevig gebouwd en krachtig dier met een brede kop en sterke kaken. De poten zijn relatief kort, maar erg sterk. De staart zorgt voor evenwicht bij het springen. De vacht is lichtgeel tot roodbruin met zwarte rozetten, ronde of ovale vlekken met daarin één of twee donkere stippen. Midden op de rug verandert de rij zwarte vlekken soms in een doorlopende lijn. Daarnaast bestaat er ook een melanistische (zwarte) variant, waarbij de vlekken wel te zien zijn in de zon. Door de ronde pupillen kan de jaguar prima zien tijdens de schemering. De zachte voetkussentjes zorgen ervoor dat de jaguar goed kan sluipen, en daarnaast heeft de jaguar intrekbare klauwen en lange en stevige hoektanden. Waarmee hij ze prooi snel en handig kan doden

De ijsbeer is zeer groot: hij kan tot 2,8 meter lang en 800 kilogram zwaar worden. Hij heeft een lange nek en een grote neus. De huid is zwart, ook naakte delen als de neus en de lippen. De haren in de vacht zijn niet wit, maar doorzichtig en hol. De kleur van de vacht is, afhankelijk van de tijd van het jaar, lichtval en de hoeveelheid vuil in de vacht, gelig wit tot vuilgrijs. Het is waterafstotend en houdt de warmte van de zon vast. Daarnaast heeft de ijsbeer een dikke onderhuidse vetlaag, waarmee hij warmte vasthoudt. De ijsbeer heeft vliezen tussen zijn tenen, waardoor hij beter kan zwemmen. Zijn achterpoten gebruikt hij als een soort roer om mee te sturen. Mannetjes zijn groter dan vrouwtjes en hebben een opvallend grotere neus. Mannetjes worden gemiddeld 190 tot 240 centimeter lang en 300 tot 600 kilogram zwaar, vrouwtjes 170 tot 200 centimeter lang en 150 tot 300 kilogram zwaar. IJsberen hebben een klein staartje, ongeveer acht tot tien centimeter lang.

Een volwassen otter is 80 tot 140 cm lang, inclusief de staart van 30 tot 50 cm lengte. Het gewicht varieert tussen de 5 en 12 kg en de schouderhoogte is gemiddeld 30 centimeter. Vrouwtjes zijn meestal kleiner dan mannetjes. Mannetjes hebben een kop-romplengte van 60 tot 90 centimeter, een staartlengte van 36 tot 47 centimeter en een lichaamsgewicht van 6 tot 17 kilogram. Vrouwtjes hebben een kop-romplengte van 60 tot 70 centimeter, een staartlengte van 35 tot 42 centimeter en een gewicht van 6 tot 12 kilogram.

Met zijn gestroomlijnde lichaam is het dier goed aangepast aan het leven in het water. De ogen en de kleine afsluitbare oren en neusgaten liggen op één lijn bovenop de platte kop, waardoor ze boven water blijven als het dier aan het wateroppervlak zwemt. De otter heeft zwemvliezen tussen de tenen van alle vier de korte krachtige poten. De lange, ovaalronde staart doet dienst als stabilisator en roer tijdens het zwemmen. De snuit is breed.

De vacht, die aan de buikzijde veelal lichter van kleur is, bestaat uit een waterdichte buitenste laag van dekharen en een luchthoudende binnenste laag van dicht opeengeplante donsharen, die onder water droog blijft. De dekharen drogen vrij snel, en hechten uit het water aan elkaar.

Voor de otter, die nauwelijks over onderhuids vetweefsel beschikt, is deze waterdichtheid van groot belang om in het water op temperatuur te blijven. Een optimale conditie van de vacht voorkomt voortijdige onderkoeling tijdens het jagen onder water.

30-09-2009 om 00:00 geschreven door arne  

Voor de aandrijving worden hoofdzakelijk verbrandingsmotoren toegepast. Alternatieve aandrijvingen zijn de hybride aandrijving, en de elektrische aandrijving met accu’s of een brandstofcel als energiebron.

In de loop der jaren zijn er talloze automerken en nog meer modellen op de markt verschenen. Door de hoeveelheid auto’s, en het intensief gebruik daarvan, doen er zich files voor, voornamelijk bij zogenoemde knooppunten.

In Nederland dienen motorvoertuigen regelmatig een Algemene Periodieke Keuring te ondergaan om aan het verkeer te mogen deelnemen, in andere landen zijn soortgelijke keuringen, zoals de Engelse MOT, de Ierse NCT en de Duitse HU.

Daar de auto ontwikkeld is uit o.a. het rijtuig, werden vroeger de carrosserieën van auto's gemaakt van hout, leder en riet (voor zover bekend alleen de Hanomag 2/10 PS, ook wel Kommissbrot genoemd, de Beacon en de Bisacar), tegenwoordig wordt meestal metaal of kunststof gekozen. Een personenauto heeft meestal vier, soms drie of zes, eventueel acht, wielen die (tegenwoordig) voorzien zijn van radiaal luchtbanden. Zijn er meer wielen, dan spreekt men van een vrachtauto.

• De allereerste voorloper van de auto's waren wellicht de zeilwagens, die in de 18e eeuw in Europa onder gunstige omstandigheden reeds een zeer behoorlijke snelheid konden bereiken. Er zijn zelfs bronnen, die aangeven dat er onder de Egyptische farao Amenemhat III, in het tweede millennium vóór Christus, al zeilwagens bestonden.

Stoomvoertuig van Cugnot uit 1771, Musée des Arts et Métiers, Parijs

• Voordat de moderne verbrandingsmotor werd toegepast, gebruikte men eerst nog stoommachines. Eén van de bekendste ontwerpers van de stoomauto is Nicolas Joseph Cugnot (1725-1804). Deze officier gebruikte zijn stoomauto (1765) voor opdrachten binnen het leger. Ook Gurney ontwierp een stoomauto in 1832 voor de verbinding tussen Gloucester en Cheltenham in Engeland. De gangbare snelheid was toen ongeveer 25 kilometer per uur. Eenzelfde ontwikkeling was te zien in Nederland waar Sibrandus Stratingh uit Groningen in 1834 een (succesvol) experiment deed met een stoomauto. Tot aan de uitvinding van de verbrandingsmotor ontwikkelde de stoomauto zich geleidelijk, maar hij kon niet op tegen de verbrandingsmotor. De voordelen van deze motor waren voornamelijk een veel lager gewicht en minder brandstofverbruik voor meer vermogen. Hiermee was de opmars van dit type motor niet meer te stuiten.

• François Isaac de Rivaz, een Zwitserse uitvinder, ontwierp de eerste verbrandingsmotor met waterstofgas als brandstof in 1806. In 1862 bouwde Etienne Lenoir zijn eerste auto de hippomobile met een verbrandingsmotor op waterstofgas. Pas toen de Duitser Nikolaus Otto in 1878 verbeteringen aanbracht werd de gasmotor van Lenoir een commercieel succes. De finishing touch werd geleverd door Gottlieb Daimler met zijn patent op de eerste succesvolle hogesnelheidsverbrandingsmotor (1885). De grootste verbeteringen aan de zware oliemotor zijn gedaan door Rudolf Diesel uit Duitsland, die zijn eerste patenten nam in 1892. Tegen het einde van de negentiende eeuw was de verbrandingsmotor de grote concurrent van de stoommachine in industrie en transport.

De eerste auto met een benzinemotor werd door Benz ontwikkeld in 1885

• Carl Benz bouwde in 1885 de (driewiel-)auto uitgerust met een benzinemotor. Dit voertuig was de start voor de ontwikkeling en doorbraak van dit type verbrandingsmotoren.

• De eerste in België gebouwde auto was de Vincke (1894) en de eerste in Nederland gebouwde auto de Eysink (1897). Welk merk auto de eerste personenauto in Nederland was is niet bekend, maar wel bekend is dat de industrieel Jos Bogaers de auto had gekocht en op 17 december 1895 zou hebben bereden^[1].

27-09-2009 om 00:00 geschreven door arne  

AC/DC werd in 1973 in Sydney geformeerd door Malcolm Young. Deze gitarist, afkomstig uit een Schotse muzikale emigrantenfamilie, wilde een nieuwe rockband beginnen na in enkele bandjes gespeeld te hebben. Hij vond na een advertentie enkele muzikanten: Larry van Kriedt op bas, Colin Burgess op drums en zanger Dave Evans en vroeg zijn jongere broer Angus Young om gitaar bij de band te komen spelen. De naam "AC/DC", wat staat voor alternating current/direct current (wisselstroom respectievelijk gelijkstroom), is bedacht door de zus van Angus en Malcolm, Margaret, die het gelezen had op een elektrisch toestel (volgens de ene bron was het haar stofzuiger, volgens een andere haar naaimachine). AC/DC is ook slang voor biseksualiteit, maar staat verder los van de band AC/DC.

Het eerste concert werd gegeven op 31 december 1973 in de Chequers Club in Sydney. De groep speelde veel covers maar ook eigen songs, waaronder Can I Sit Next to You Girl en Rockin' in the Parlour. Deze songs werden in februari 1974 in de studio op plaat gezet. Op het moment van die opname waren Burgess en Van Kriedt al vervangen door bassist Neil Smith en drummer Noel Taylor. Toen de single met die twee songs in juli 1974 uitkwam trad de groep op tv in de Last Picture Show op. In dat tv-optreden waren Rob Bailey op bas en Peter Clack op drums te zien, die dus niet bij de opname van de single betrokken waren geweest. De band wisselde in die periode zo vaak van bezetting dat Malcolm noodgedwongen soms bas speelde en de band diverse muzikanten de revue zag passeren. Evans werd door de broers Young te 'glam' gevonden en hij werd dan ook ontslagen. De toenmalige manager van de band, Dennis Laughlin, viel toen enkele keren in als zanger(!). Het producersduo Harry Vanda/George Young (de oudere broer van Malcolm en Angus), dat in de jaren 60 succes gekend had als leden van The Easybeats, zag wel wat in de band en nam ze onder contract. Voor de band werkte een chauffeur: Bon Scott, die inmiddels wist dat de band een nieuwe zanger zocht. Na een auditie werd hij aangenomen. Hoewel hij bijna tien jaar ouder was dan de rest van de band pasten zijn uitstraling en zang goed bij de groep. Het eerste album werd in het najaar van 1974 opgenomen maar op dat moment bestond de band nog maar uit Bon, Angus en Malcolm. Daarom werd sessiedrummer Tony Kerrante ingehuurd en verzorgde George Young het baswerk op het debuutalbum High Voltage. Begin 1975 had de band pas een vaste bezetting. Met Phil Rudd op drums en Mark Evans op bas werden de zalen in Australië platgespeeld en dankzij Angus' maniakale podiumact (gestoken in kostschooluniform, headbangend, over de grond rollend en zelfs op de nek van Bon het publiek doorkruisend) kregen ze een enorme aanhang en geduchte reputatie. In sommige steden in Australië werd de band geweerd en tijdens optredens braken soms gevechten uit. De eerste albums werden vaak in recordtempo opgenomen, soms in minder dan twee weken en tussen optredens door. Het was in die begintijd heel gebruikelijk twee tot drie keer per dag op te treden.

De 2de groep die ik ook leuk vindt is The Black Eyed Peas.Ik he al veel geluisterd naar hun nieuwe cd THE E.N.D(The energy never dies:de energie gaat nooit dood).Hieronder wat uitleg over de groep.

De Black Eyed Peas is een Amerikaanse hiphop-band uit Los Angeles. De groep bestaat momenteel uit will.i.am, Apl.de.ap, Taboo en Fergie|Fergie.

The Black Eyed Peas werden in 1992 opgericht als Atban Klann door will.i.am, Apl.de.ap en Dante Santiago, onder welke naam ze een contract kregen bij Ruthless Records van Eazy-E. Maar omdat hun teksten te positief en vredelievend waren voor het label werd er nooit een album uitgebracht.

Nadat Eazy-E stierf aan aids in 1995 werd de groepsnaam veranderd in The Black Eyed Peas. Dante Santiago werd vervangen door Taboo, en hun debuutalbum Behind the Front (1998) ontving goede kritieken. Hierna brachten zij in 2000 het album Bridging the Gap uit. De doorbraak kwam met Elephunk, hun derde album, dat werd uitgebracht in 2003. Op dit album hadden ze een nieuwe zangeres, Stacy "Fergie" Ferguson, die voorheen optrad bij Kids Incorporated en ook lid was van teenerband Wild Orchid. Zij verving de achtergrondzangeres Kim Hill, die de band in 2000 verliet.

Van het album Elephunk verscheen het anti-oorlogslied Where is the Love?, dat hun eerste grote hit werd in veel landen. De band had meer succes in Europa dan in hun thuisland, de Verenigde Staten.

Gedurende hun tournee in Azië in 2004 werd het levensverhaal van Apl.de.ap verteld in een wekelijkse Filipijns televisieserie onder de naam Maalaala Mo Kaya (Will You Remember). Hierin werd verteld over zijn kindertijd in Pampanga, een plaats in de Filipijnen, voordat hij op 14-jarige leeftijd zijn familie verliet om naar de Verenigde Staten te gaan om daar een betere toekomst te kunnen krijgen. Het refrein in The Apl Song is geschreven in Tagalog, de officiële taal in de Filipijnen. Het nummer vertelt het levensverhaal van . De Filipijnse tekst en de melodie van het nummer is gebaseerd op het nummer Balita van de Filipijnse folkgroep Asin uit de jaren 1970-80. Van het nummer werd een exclusieve video voor de Filipijnse fans opgenomen ten tijde van hun tournee.

De single Let's Get Retarded werd herschreven tot Let's Get it Started voor de promotievideo van de NBA (basketbal) finale. De nieuwe tekst van het nummer paste beter bij basketbal, in tegenstelling tot de originele tekst die ging over feesten en dronken worden.

Begin augustus 2004 vloog hun opnamestudio in Los Angeles in brand, waarbij nog net de harde schijf met hun nieuwe muziek gered kon worden. De release van hun vierde album Monkey Business werd hierdoor uitgesteld, en het verscheen alsnog op 7 juni 2005. De eerste single van dit album Don't Phunk With My Heart bereikte zowel in Amerika als in andere landen hoge plaatsen. Sommige radiostations die het nummer te obsceen vinden, kunnen een alternatieve versie spelen, Don't Mess With My Heart.

In oudere videoclips was er vaak sprake van een thema van zwarte mannen en blonde vrouwen. Critici vroegen zich af of er soms sprake was van een raciale fetisch. In recentere videoclips is er meer spreiding van rassen te zien.

In 2007 waren er geruchten dat The Black Eyed Peas uit elkaar zouden gaan. De bandleden ontkenden dit, wel werkten ze naast de band aan soloprojecten. Zo zong will.i.am samen met de Pussycat Dolls het nummer Beep. Daarnaast brachten hij en Fergie een soloalbum uit.

Op 9 juni 2009 werd hun nieuwe album The E.N.D. uitgebracht. Het album kwam op nummer één in Amerikaanse Billboard 200 en behaalde de top 10 in Nederlandse Album Top 100. Als eerste single komt het nummer Boom Boom Pow uit. Dit nummer stond elf weken op rij op de eerste plaats in de Amerikaanse Billboard Hot 100. De tweede single werd I Gotta Feeling die momenteel op nummer één staat in de Amerikaanse Billboard Hot 100, als opvolger van Boom Boom Pow. Inmiddels staan de Black Eyed Peas door de twee nummer 1-hits al een half jaar onafgebroken op de eerste plaats van de Amerikaanse Billboard Hot 100. In de Nederlandse Top 40 stond I Gotta Feeling drie weken op nummer 1.

 

27-09-2009 om 00:00 geschreven door arne  

25-09-2009 om 19:52 geschreven door arne  

25-09-2009 om 19:40 geschreven door arne  

25-09-2009 om 00:00 geschreven door arne