In alle stilte heeft de Vlaamse overheid de voorbije week het nieuwe Plan-MER (Milieu-Effectenrapport) voor de Noord-Zuidverbinding behandeld en goedgekeurd. In het rapport wordt een afweging gemaakt tussen enerzijds het omleidingstracé en anderzijds het doortochttracé. Hierbij analyseert het rapport de effecten van beide opties op de fauna en flora. 

Wie het rapport objectief analyseert, kan niet anders dan vaststellen dat het doortochttracé in deze Milieu-Effectenrapportage beter scoort dan het omleidingstracé. Alleen is het wel zo dat niet enkel deze studie de keuze van de Vlaamse regering zal bepalen. Ook tal van andere factoren spelen bij het definitief vaststellen een rol. Zo stelt de studie dat voor een eventuele realisatie van het doortochttracé (met tunnels onder de kernen van Helchteren en Houthalen) er maximum 213 privé-eigendommen onteigend moeten worden. Bij het omleidingstracé gaat het om de onteigening van 9 woningen, 6,5 ha landbouwgebied en 25 ha KMO-zone. Bovendien duurt de aanleg van het doortochttracé zo'n 5 en half jaar, waarbij buurtbewoners gemiddeld 10 maanden hinder hebben van de werken in hun directe omgeving. De omleidingsweg kan in 3 jaar gerealiseerd worden. Allemaal facetten die mee de keuze zullen bepalen.

Als we dieper ingaan op de conclusies die het Plan-MER omschrijft, dan kunnen we stellen dat de impact van het doortochtscenario op mens en natuur gunstiger is dan de omleidingsweg. We lijsten het kort voor u op:

• oppervlaktewater: hier scoort het doortochtscenario het best, vooral omdat de effecten nu al bestaande zijn omdat er al een weg ligt. Bij de aanleg van de omleidingsweg komen er ten aanzien van beken en overstromingsgevoelige gebieden negatieve effecten bij
• landschap: beide tracés hebben een negatieve invloed op het landschap, al is die negatieve impact bij de omleidingsweg groter
• fauna en flora: de effecten op fauna en flora zijn minder groot bij het doortochttracé
• gezondheid: bij beide tracés zijn er negatieve invloeden op de luchtkwaliteit. Vooral de in- en uitgangen van de tunnelmonden zijn knelpuntzones al bestaan er technieken om hier zuiverend op te werken. De omleidingsweg scoort op vlak van luchtverontreiniging beter dan het doortochttracé. Het aantal mensen dat last heeft van geluidshinder zou bij het omleidingstracé ook iets kleiner zijn.
• bodem: de omleidingsweg gaat over een grotere afstand door gebieden die gevoelig zijn voor structuurbederf. Bovendien richt de omleidingsweg onherstelbare schade aan, aan een duinengordel. Voor de omleiding moet 900.000 m³ grond afgegraven worden, en1,5 miljoen m³ aangevoerd worden. Voor de doortocht moet enkel 600.000 m³ afgevoerd worden.
• aanlegfase: bij de doortocht zal er tijdens de aanlegfase zo'n 10 maanden hinder zijn voor de betrokken omwonenden. Bij de omleiding is er enkel tijdelijke hinder voor de inwoners van Lillo en De Standaard. De aanleg van de omleidingsweg duurt 3 jaar, de doortocht vraagt een aanlegtijd van 5,6 jaar. 

In het doortochttracé wordt de huidige Grote Baan aangepast waardoor het doorgaand verkeer op een efficiënte en veilige manier onder de kernen van Helchteren en Houthalen doorloopt. Er worden 2 tunnels voorzien met telkens 2x2 rijstroken. De bovengrondse weg wordt heraangelegd en blijft enkel voorbehouden voor lokaal verkeer. De tunnel onder Houthalen wordt 2,3 km lang, de tunnel onder Helchteren wordt 1,2 km lang. 

De omleidingsweg wordt rond de kernen van Houthalen en Helchteren aangelegd en doorkruist Lillo en De Standaard. De huidige Grote Baan wordt hierbij aangepast zodat de weg enkel voor lokaal verkeer dient. De kruising met de Lillosteenweg gebeurt met een brug. Ter hoogte van de wijk De Standaard wordt een tunnel aangelegd onder de Stationsstraat en het oude spoor. In de speciale beschermingszones op het militair domein wordt de omleidingsweg ingegraven in een sleuf en op twee stukken gaat de weg door een tunnel die boven het maaiveld zal uitsteken. 

De komende weken zal duidelijk worden welk van de tracés minister Crevits naar voren schuift als te realiseren optie. Wordt dus vervolgd...