|
De Hermes (met de kleine Dionysos op de arm) van Praxiteles: twee afbeeldingen van hetzelfde beeldhouwwerk:
Het 'echte' werk, met de onvermijdelijke verminkingen. Heel jammer dat Hermes' rechter arm op zo'n rare plaats is afgebroken. Het stáát gewoon niet. Beter ware de arm bijna helemaal gamputeerd, net zoals zijn nochtans bescheiden* uitwendig geslachtsdeel (*De oude Grieken beschouwden dit als beschaafder)..
In een poging tot reconstructie zien we Hermes een druiventros tonen aan de kleine Dionysios. Hij heeft ook zijn pietje terug.
De Bacchus ofte Dionysos van Caravaggio (Michelangelo Merisi da Caravaggio, 1571-1610) olie op doek (1596), 95 x 85cm, bevindt zich in het het museum Uffizi te Florence. Van de meesterlijke uitvoering van dit en andere werken van Caravaggio, hoef ik niemand te overtuigen.
Voor de beschrijving van de woelige levensloop van dit enfant terrible uit de Barokperiode verwijs ik naar het artikel betreffende de 'Medusa' in de blog van 30 sept 2018.
Gewoonlijk wordt Bacchus dronken voorgesteld, dansend tussen Saters en andere feestvierenden. Hier zien we een dromerige of halfbeschonken jongeling in een sensueel aandoende scene. Een zekere homo-erotiek valt niet te ontkennen. Het model zou een zelfportret van de jonge Caravaggio kunnen zijn of van zijn zéér (!) geliefde model. Jongensliefde was in die tijd een vrij aanvaard gegeven. Ook zijn opdrachtgever, de kardinaal del Monte, had zelf een voorliefde voor (koor)knapen
.
De afgehakte hoofden op de schilderijen 'David en Goliath' en 'Salome met het hoofd van Johannes de Doper' zijn vermoedelijk zelfportetten van deze kleurrijke artist op latere leeftijd.
De 'Bacchus en de drinkers' of 'Het feest van Bacchus' van Velazquez (Diego Rodriguez de Silva y Velazquez, 1599-1660) olie op doek 165 x 225cm, dateert van 1628-1629 en bevindt zich in het Prado van Madrid. Het werd in opdracht van koning Philips IV van Spanje voor een ereloon van 100 ducaten vervaardigd. (Het betrof waarschijnlijk gouden ducaten met een huidige waarde van rond de 500 voor een Hollandse ducaat.)
De god Bacchus wordt omringd door wijndrinkende boeren in de kledij van die tijd. De halfnaakte Bacchus zelf valt op door zijn veel lichtere huid en de kledij van klassieke mythische figuren. Bacchus voorziet de boeren van wijn en lijkt ook de toeschouwer uit te nodigen tot meevieren.
Van een zeer gelijkaardige opzet is Velazquez' schilderij 'Apollo bezoekt de smidse van Hephaistos' (Zie de blog van 28 febr 2018) waarin Apollo eveneens opvalt door zijn lichtere huidskleur en zijn kledij tussen de werkers in de smidse met getaande huid en hun eenvoudige werkplunje, Hephaistos incluis.
-- Marc Van Hoye --
|
