Telkens de laatste dag van de maand...
Elke maand speurt kunstkenner Marc Van Hoye naar een treffende illustratie bij het mythologisch "Druivelaarverhaal" van de voorbije maand. Ditmaal komt hij uit bij een karikatuur van Daumier.
Pygmalion en Galatea
Dat dit onderwerp het gegeven voor menig
schilderij zou worden had ik wel verwacht, maar niet dat het zó overweldigend
zou uitgebeeld worden in alle mogelijke kunstvormen. Naast plastische kunsten
als schilderen en beeldhouwen vindt men Pygmalion als inspiratiebron - van
Ovidius tot Hollywood - in de literatuur (poëzie, roman), podiumkunsten
(theater, opera, ballet, musical), film. Geen kunstvorm laat Pygmalion
onberoerd.
Hoe voordehandliggend de keuze voor een van de
prachtige schilderijen of beeldhouwwerken ook zou zijn, toch wil ik graag met
een karikatuur een buitenbeentje in de beeldende kunst voorstellen, nl.
DAUMIER.
Honoré Daumier (1808-1879) was een begenadigd
Franse graficus, karikaturist, schilder en beeldhouwer in de periode van het Realisme.
Hij maakte duizenden tekeningen en lithografieën
waarin hij eerlijk en waarheidsgetrouw een beeld wou geven van de alledaagse
werkelijkheid waarin zich de armen en de arbeidersklasse bevonden.
In zijn karikaturen spaarde hij noch de
regering, noch de geestelijkheid, de rechters en advocaten, de bourgeoisie en
zelfs het koningshuis. Een karikatuur van koning Louis Philippe met een hoofd
in de vorm van een peer deed hem wegens majesteitsschennis gedurende jaren
achter de tralies belanden.
In dezelfde satirische geest schilderde hij ook.
Een prachtig werk toont het arme volk op de trein in 'Coupé de troisième
classe.
Tenslotte toonde Daumier ook in zijn
beeldhouwwerk zijn geniaal meesterschap. Getuige daarvan de karikaturen welke
hij tijdens rechtszittingen, verdoken achter de rug van andere aanwezigen,
vrijwel op de tast in klei boetseerde van rechters en advocaten.
Daumier is nu een zeer gewaardeerd kunstenaar,
maar tijdens zijn leven viel hem geen grote bijval te beurt, behalve vanwege
zijn vrienden-kunstenaars, waaronder kleppers als de schilders Millet, Corot,
Rousseau en Delacroix, ook schrijvers als Balzac en Beaudelaire.
Hij stierf arm in een van Corot gekregen huis.
Het loont de moeite zijn werk te bewonderen op
bv. Wikipedia of Pinterest
Lithografie (229mm x 189mm) gepubliceerd 1842 in het satirisch tijdschrift 'Le Charivari'
O triomphe des arts! quelle fût la surprise,
Grand sculpteur, quand tu vis ton marbre s' animer,
Et d' un air chaste et doux, lentement se baisser
Pour le demander une prise.
Of, (zeer) vrij vertaald:
O, dat was me even schrikken,
toen dat marm'ren beeldhouwwerk
een levend vrouwmensch werd,
en... een snuifje tabak vroeg.
|