Het Museum van Deinze en Leiestreek heeft naast de collectie beeldende kunst ook een verzameling volkskunde en geschiedenis. Uit die verzameling werd een tentoonstelling samengesteld: "Affiches en aanplakbrieven uit eigen collectie - 18de tot 20ste eeuw". De affiches geven een mooi overzicht van het maatschappelijke en culturele gebeuren gedurende die periode en de evolutie van de grafische vormgeving.

Nieuw jaarboek

De tentoonstelling gebeurt in samenwerking met de Kring voor Geschiedenis en Kunst van Deinze en de Leiestreek die ter gelegenheid van opening op vrijdag 19 februari om 20u haar jaarboek voorstelt. Die jaarboeken over Deinze worden al uitgegeven sinds 1934.

12-02-2010, 13:49 geschreven door Stefaan  

We hebben via deze blog al enkele keren aangedrongen om de geklasseerde poort aan het goed Nieuwgoed in Petegem bij Deinze te herstellen. Er is op dit ogenblik een voorstel daartoe dat vanavond  in de erfgoedcommissie wordt behandeld. Belangrijk is dat de Vlaamse overheid voor steun kan zorgen.

Wapenschild in steen nog in handen van de vroegere adellijke familie

Bovendien heeft de laatste adellijke bewoner, de familie de Schietere de Lophem, in het verleden laten weten hieraan te willen meewerken. De familie heeft het wapenschild dat op het fronton stond nog kunnen redden.   

De poort in Petegem had dezelfde grandeur als die aan het Drongengoed. Beide domeinen waren in handen van de abdij van Drongen. 

Het Nieuwgoed wordt al vermeld in documenten van de twaalfde eeuw. Het was oorspronkelijk een eigendom van de graaf van Vlaanderen Diederik van den Elzas en werd in 1145 geschonken aan de abdij van Drongen. Het was één van de belangrijkste domeinen van de streek en de zetel van een heerlijkheid. Het domein was achtereenvolgens een eigendom van o.a. de families Raveschoot, Utenhove en de Schietere.

Naast de omwalde hoeve was er de imposante toegangspoort, die fungeerde als een symbool van de macht van de heer. De poort werd in 1985 geklasseerd als monument. Het Nieuwgoed was daarmee de enige site van de Deinse deelgemeente Petegem, die ooit werd geklasseerd als monument. Maar de poort is jammer genoeg totaal in verval geraakt, zoals de foto van wijlen Romcornel toont. 

De foto rechts onder toont de poort aan het Nieuwgoed zoals ze er tot de jaren tachtig uitzag.

23-12-2009, 00:00 geschreven door Stefaan  

14-12-2009, 23:14 geschreven door Stefaan  

21-11-2009, 10:30 geschreven door Stefaan  

Wie het kasteel van Ooidonk bezoekt, passeert een nog vrij authentiek dorp, met heel wat historische woningen in de Kasteeldreef. Het gaat om Sint-Maria-Leerne dat met Bachte de Deinse deelgemeente Bachte-Maria-Leerne vormt. Er zijn echter een reeks signalen dat dit dorp haar authentiek karakter stap voor stap aan het verliezen is.

Zo worden in de Kasteeldreef die naar het kasteel loopt in het dorp panden afgebroken en vervangen door appartementsblokken. De druk van de immobiliënsector is enorm want er valt nogal wat winst te rapen met dergelijke bouwprojecten. Er zijn bovendien plannen om ook de grote tuin van de pastorie te verkavelen. Verder wordt er geklaagd over de oude kasseiweg, die toch zo vervelend is voor o.a. dames met hoge hakken. Sommigen pleiten ervoor om die te vervangen door platte tegels.  

Actie om dreef te redden

15-10-2009, 10:28 geschreven door Stefaan  

14-09-2009, 13:39 geschreven door Stefaan  

De organisatoren van de Open Monumentendag in Deinze werden deze week geconfronteerd met een onaangename verrassing. De kapel van de Maricolen blijkt ernstig te zijn aangetast door de huiszwam. Deze agressieve schimmel heeft vooral in de sakristie  het interieur, de vloer en de bepleistering aangetast. Op dit ogenblik is niet duidelijk hoe ernstig de schade is. Luc Bauters van de Open Monumentendag alarmeerde de cultuurdienst van Deinze. Er zal snel een een gespecialiseerde firma worden aangewezen om de schimmel te keer te gaan. Maar wellicht zal een stuk van het oude houtwerk moeten worden vernietigd. 

De kapel dateert van het derde kwart van de 17de eeuw en behoorde tot het voormalige Sint-Blasiusziekenhuis, waarvan de eerste bronnen dateren van 1200. Begin 19de eeuw kwam het complex in handen van de zusters Maricolen, afkomstig van Gent. Zij stichtten er in 1816 een school. Het is, behalve de OLV-kerk, het enige geklasseerde gebouw in het centrum van Deinze.

14-09-2009, 13:39 geschreven door Stefaan  

Deinzenaars hebben meer te maken met Campo Santo dan je zou denken. Dat zal ongetwijfeld één van de boodschappen zijn die Peter Parmentier zal meedelen tijdens het bezoek van het Davidsfonds Deinze op 20 september aan  de bekende begraafplaats in Sint-Amandsberg. 

Petegemnaar Peter is godsdienstleraar aan het Sint-Janscollege in Gent en kent het kerkhof door en door. Hij was enkele jaren geleden één van de drijvende krachten om via de monumentenstrijd van Campo Santo het mooiste monument te maken. Men verloor de Gentse derby tegen de boekentoren, maar het kerkhof werd in heel Vlaanderen bekend.

Wie speelde een grote rol als voorzitter van het beschermcomité Campo Santo? Juist Geert Van Doorne, directeur van de dienst Monumentenzorg in Gent, ook al afkomstig van Deinze. Zijn vader Frank Van Doorne (alias de dichter Hans Melen) is trouwens één van de drie Deinzenaars die begraven ligt op het kerkhof op de Vlaamse heldenheuvel. De twee andere zijn Adriaan Martens (arts en flamingant) uit Astene en Luc Van Parijs (de zoon van de beeldhouwer Antoon). Zowel Luc maar vooral Antoon houwden heel wat beelden voor de vele bekende en minder bekende Vlamingen die op het kerkhof begraven zijn. 

Maar het verval slaat ongenadig toe. Zelfs de grafzerken van de kunstenaar Frans Masereel en de gebroeders Gustaaf en Karel Van De Woestijne liggen er verwaarloosd bij. Sommige rijke Gentenaars hebben een fortuintje betaald voor een grafmonument dat de eeuwigheid diende te trotseren. Door het verbieden van de zgn. eeuwigdurende concessie in 1971 dreigen die (bijna) allemaal te verdwijnen. Een deel van het kerkhof werd ondertussen wel geklasseerd. Op dit ogenblik is ex-Deinzenaar en Gentse schepen Lieven Decaluwé hiervoor bevoegd.    

Wie mee wil met het Davidsfonds verzamelt op de autoloze zondag 20 september aan het station van Deinze voor de trein van 13u58. Terugkeer omstreeks 17u30. Vooraf inschrijven en info bij Lut Oppeel 09/386.01.52 of lutoppeel@gmail.com. 
 

11-09-2009, 00:00 geschreven door Stefaan  

Bijna tien jaar geleden verkocht de stad Deinze al drie pastorieën, m.n. die van Meigem, Zeveren en Grammene. Binnenkort komt die van Wontergem onder de hamer. In Wontergem staat de pastorie op het pleintje achter de kerk in de Tabakstraat 2. De pastorie werd geklasseerd in 2003. Het volledige domein is 2.925 m2 groot.

Het gebouw dateert volgens een gevelsteentje dat boven de deur is ingewerkt uit 1895 en is een ontwerp van architect Hoste. Het gaat om een alleenstaand huis met ommuurde tuin en ijzeren hek, vlakbij het kerkhof en de kerk. Het interieur omvat een aantal muurschilderingen, o.m. afbeeldingen van de oude kerk en de pastorie, de nieuwe kerk, het kasteel van Ooidonk; in het salon en de eetkamer eveneens geschilderde wanddecoratie. Op de bovenverdieping bevindt zich een merkwaardig ijzeren hekwerk aangebracht in 1902. 

In de tuin, achter de pastorie staan een stalletje en bakhuis gebouwd in 1904 en in de hoek van de tuin aangebouwd tegen het schoolgebouw een zgn. celgevangenis, zijnde een bakstenen gebouwtje met twee celdeuren uit de 19de eeuw, naar verluidt in gebruik tot 1910.

Geïnteresseerden kunnen het pand en de tuin bezoeken op de woensdagen 9, 16 en 23 september 2009 van 14 tot 16 uur en de zaterdagen 12, 19 en 26 september van 10 tot 12 uur.

De instelprijs is 360.000 euro. De openbare verkoop is gepland in het stadhuis van Deinze op 29 september om 16u en wordt geleid door notaris Patrick Maere.

24-08-2009, 21:22 geschreven door Stefaan  

Lezer Patrick Ghysels vroeg ons of we iets wisten over de molens in Astene. We hebben inderdaad wat informatie over dé molen in Astene en geven die graag. Het was een prachtig exemplaar dat de hele omgeving domineerde. De windmolen werd al vermeld in 1750 en lag aan de Oudestraat. Deze straat vormt samen met o.a. de Achterstraat de oude verbinding tussen Gent en Kortrijk. Het kadaster van 1823 situeerde 'Astenemolen', een koornwindmolen, aan de Leyhoek. Maalders waren toen Jean Robbens en zijn vrouw Marie Van Poucke.    

In de molen woonden ooit twee bekende figuren. De eerste was Prosper Cocquyt, die als pionier van de burgerluchtvaart één van de beroemdste piloten zou worden in ons land. Hij werd er geboren op  9 juni 1900, maar verhuisde vrij snel naar Landegem. 

In 1932 kwam de molen in handen van de familie Saverys. De kunstschilder Albert Saverys was gefascineerd door het uitzicht en gebruikte de ruimte net onder de molen als atelier en zou hem ook schilderen.   
 
Jammer genoeg zijn in Deinze - in tegenstelling tot bijvoorbeeld Tielt en omgeving - alle windmolens verdwenen, ook die van Astene. De oorzaken zijn meestal verwoesting door de beide oorlogen of gewoon afbraak. Dat laatste was ook het geval voor de 'Saverysmolen'. De nazaten van de schilder lieten in 1951 de molen afbreken en bouwden op dezelfde plaats een villa. 

11-08-2009, 00:00 geschreven door Stefaan  

06-08-2009, 00:00 geschreven door Stefaan  

David Vanhee van de Kale Leie Archeologische Dienst  (KLAD) is gestart, met wat mogelijk het belangrijkste archeologische onderzoek zal worden, dat ooit in Deinze plaatsvond. De KLAD is een intergemeentelijke vereniging die speciaal voor dergelijke opdrachten werd opgericht. 

Men kan al een eerste uitgegraven sleuf waarnemen in de Brielstraat, ter hoogte van het Rheinbachplein. Het is de bedoeling om na het bouwverlof die werkzaamheden verder te zetten, vertelde David Vanhee. De archeologen zullen in de buurt van het Rheinbachplein op zoek gaan naar o.a. restanten van de kleine middeleeuwse brielpoort. Dit was een poortje in de stadsmuren, waar het vee 's morgens naar de westmeersen (nu Brielmeersen) werd gedreven. Op oude kaarten is dat poortje te zien.

Een volgende fase wordt het Kerkplein, waar de renovatiewerken immers al zullen starten in 2010. Dit is één van de oudste en vroegmiddeleeuwse delen van de Leiestad. Er was een zgn. aert, nl. kademuren waar schepen werden geladen en gelost. Tot 1865 bevond zich rond de kerk van Deinze een kerkhof.

Aan de overkant van de Leie was er zelfs ooit een kasteel. Wie weet zijn bij het onderzoeken van de Leieoevers daar nog bepaalde sporen van terug te vinden? Daarnaast is er natuurlijk de Markt zelf. We hadden het gisteren al over de stadshal, afgebrand in 1792, maar waarvan de middeleeuwse resten (13de en 14de eeuw) nog in de grond zitten. De architecten Robbrecht & Daem die binnen enkele jaren de Markt zich onder handen zullen nemen, zouden graag iets doen met dat gegeven.  

Het is alleszins goed dat de archeologen - zoals decretaal voorzien - alle kansen krijgen. Wanneer belangrijke vondsten worden gedaan, is het bovendien van belang dat daar iets mee gebeurt, m.n. dat bepaalde zaken kunnen worden geïntegreerd in het vernieuwde stadscentrum.  Op die manier kunnen de historische wortels van de stad in de alledaagse omgeving worden gebracht. Eventueel moet nu al worden nagedacht  wat met mogelijke vondsten kan worden gedaan. Misschien kunnen die ergens permanent worden tentoongesteld, bv. in het geplande toeristische bezoekerscentrum? 

10-07-2009, 09:57 geschreven door Stefaan  

03-07-2009, 22:35 geschreven door Stefaan  

02-06-2009, 00:00 geschreven door Stefaan  

12-05-2009, 11:23 geschreven door Stefaan  

24-04-2009, 00:00 geschreven door Stefaan  

11-04-2009, 00:31 geschreven door Stefaan  

Vroeger was er een netwerk van kerkwegels. Het ging vaak om paadjes van en naar de dorpskerk die langs de hoeven liepen. Deze buurtwegels zijn voor een deel verdwenen, maar in Deinze worden er een aantal terug in ere hersteld. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 hebben vooral de partijen GroenRood en de sp.a SamenvoorDeinze daar nog sterk voor gepleit. Over het gebruik van beton kan men van mening verschillen, maar het belangrijkste is dat deze wegjes terug beschikbaar zijn voor wandelaars en fietsers.
 
In sommige gemeenten gaat men nog een stapje verder. Men geeft al die paadjes een naam en er wordt een bordje geplaatst. Zo worden ze zeer zichtbaar voor potentiële gebruikers. Dit zou ook in Deinze kunnen gebeuren. De kerkwegels hebben trouwens een historische naam. Sommige senioren weten dat nog zeer goed.

Zo zijn concrete plannen om de buurtwegel in Bachte (zijstraat Leernsesteenweg) te herstellen. De oude naam van dat paadje is Molenweg, omdat er vroeger vlakbij een windmolen stond. Dat klinkt toch beter dat het zeer ambtelijke buurtweg nr. 50. Misschien iets voor de erfgoedcommissie die binnenkort van start gaat?

30-03-2009, 00:00 geschreven door Stefaan  

Onlangs schreven we nog mee aan een biografie over Alice Buysse, de zus van de bekende Vlaamse auteur Cyriel. Zij was in haar tijd een belangrijke persoonlijkheid en als gemeenteraadslid in Gent vanaf 1926 één van de eerste politica in Vlaanderen. In Nevele runde ze het cichoreibedrijf Buysse-Loveling. Ze was zeer sociaalvoelend en stichtte bv. in Gent het nog altijd bestaande dierenasiel in het Citadelpark.   
 
Gisteren stuurde Peter Parmentier, die zich al sinds jaar en dag inzet voor de begraafplaats Campo Santo in Sint-Amandsberg ons een foto van het ingestorte graf van Pauline Loveling (moeder Cyriel), Alice Buysse en haar echtgenoot. Mogelijk zou het graf binnen afzienbare tijd verdwijnen als de concessie vervalt? Het ligt namelijk in een niet beschermd gedeelte van Campo Santo. 

Wij hopen natuurlijk dat er vanuit Nevele en Gent de nodige inspanningen worden gedaan om dit alsnog te behouden. Het is dit jaar Cyriel Buyssejaar. Het zou wel zeer jammer zijn als net nu dit stukje funerair erfgoed zou verdwijnen.

27-03-2009, 00:00 geschreven door Stefaan  

22-03-2009, 00:00 geschreven door Stefaan