Het Kaartspel: een rode draad in de Itegemse KWB

Bij het doornemen van alle mogelijke bronnen over onze KWB blijkt overduidelijk dat Sinterklaas,
het teerfeest, de paasviering en het kaarten constanten zijn in ons rijke KWB-verleden.
Dit wil zeggen: deze vier activiteiten worden te Itegem al meer dan zestig jaar ononderbroken georganiseerd.

KWB: Kaarten, Wijn, Bier

Sommige kwatongen hebben zo hun eigen manier om het letterwoord van onze vereniging te verklaren,
 alhoewel het wijngebruik (ook bij het kaarten) pas de laatste decennia aan belang won.

De eerste kaartspellen dateren van de late jaren veertig.
 In de kasboeken van 1951 tot 1969 vinden wij maandelijks winterkaartbeurten
 met een wisselende deelname van 36 tot 56 spelers.
De dranken worden afwisselend geleverd door de brouwers Gysemans en Meylemans.
Er worden ook uitgaven geboekt voor de aankoop van tabak (vooral sigarillos zijn erg in trek)
en voor het gebruik van vuur en licht in de Guibertuszaal.

Bij allerlei feesten met pensen, kop of mosselen en op de teerfeesten worden na de maaltijd de kaarten op tafel gehaald.
Kaartpromotor in die periode is Miel Buts.

Miel neemt met andere KWB-vrienden zoals Albert Cornelis, Domien Van Meensel, e.a.
ook deel aan het K.V.M. (=Kaartcriterium Verbond Mechelen, ook wel interparochiaal kaartspel genoemd).
De verplaatsingen naar de buren gebeuren met de fiets of later met het minibusje van Jos Sprengers.
Vanaf 1962 en tot 1989 verdient en krijgt KWB-Itegem zijn kaartweekend in dat criterium.
Zo wordt Itegem jaarlijks in de helft september op een vrijdag- en zaterdagavond gastafdeling
voor honderden kaarters uit gans het arrondissement.
De logistiek (klaarzetten, tappen, bedienen, opruimen) is het werk van de wijkmeestersploeg.
Enkele cijfers ter illustratie: in 1962 verwelkomt Miel 452 spelers, zij maken 77 bakken bier soldaat
en de winst bedraagt 7000 BF. In 1969, 1970 en 1974 zijn er respectievelijk 578, 528 en 456 kaarters,
de prijzenpot heeft een waarde van 15.000 BF en het batig saldo beloopt 12.500 BF.
 In die periode wordt Georges Van Rompaey in “’T RAAKT” als medeverantwoordelijke genoemd.
Later daalt de aantrekkingskracht van dit interparochiaal kaartspel: in 1982 zijn er nog 240 spelers,
in 1985 176, in 1988 140 en in 1989 wordt afgesloten met 120 deelnemers.

Van 1969 tot 1975 is er geen plaatselijk KWB-kaartspel.
Begin 1976 komt daar verandering in.
Jan Valgaeren neemt het initiatief en de KWB start bescheiden met enkele aparte kaartbeurten.
Het succes (slechts 12 tot 20 spelers) is kleiner dan verhoopt maar men houdt vol.
 De jaarlijkse paasviering wordt vanaf toen gekoppeld aan een paaskaartspel (5.000 BF prijzen en 44 kaarters).
Vanaf het werkjaar 1976-77 is er een echt winterkaartspel en een apart paasspel.
Verantwoordelijke Jan telt gemiddeld 40 spelers. Jeanne Van Herck scoort met 1470 de minste punten in 12 beurten
 en ontvangt daarvoor een bijzondere prijs ter waarde van 1.000 BF. In het eindklassement vinden wij
naast Jeanne nog 4 kaarters die 35 jaar later in het huidige kaartspel op regelmatige basis deelnemen.
Het zijn: Roger Thijs, René Ceulemans, Staf Van Dijck en Gust Ceuppens.
Vanaf 1977 wijzigt de aanpak; Jan zorgt voor een folder die huis-aan-huis wordt bedeeld en de
KWB garandeert een prijzenpot van minstens 50.000 BF, die in 1982 reeds opgelopen is tot 125.000 BF.
Er worden 11 beurten georganiseerd en het gemiddeld aantal spelers per beurt stijgt naar 60 tot maximaal 88.
De inleg bedraagt 60 BF.

Vanaf 1984 tot 2010 heet onze kaartverantwoordelijke Marcel Lembrechts.
De eerste jaren wordt hij geassisteerd door Jan en later meerdere jaren door Jef Goris.
Voor daguitslagen en eindklassement blijft de moderne technologie niet achterwege.
Vanaf 1996 zorgt Jef De Schauwer met de hulp van de computer trouw voor de administratie.
Onder het beleid van Marcel zijn er jaarlijks 12 kaartbeurten en wordt het reglement verfijnd
zodat mogelijke verleidingen tot unfair spelen tot een minimum worden herleid.
 Het gemiddelde aantal kaarters op jaarbasis blijft steeds boven 68 met 100 als maximum score in 1989 en 1993.
Over de prijzentafels wordt ook buiten ons dorp gepraat.
 In een raakske van 2008 vinden wij een prijzentotaal van zo maar eventjes 6.583 euro.
Als lokmiddel noteren wij jaren met extra prijzen voor de eerste vrouw en de eerste jongere.
Er wordt zonder blabla van alles gedaan om kaartliefhebbers zo lang mogelijk van hun passie te laten genieten:
sommigen worden opgehaald en/of naar huis gebracht; soms wordt een parking
dicht bij de ingang van de zaal gereserveerd en enkele jaren kan zelfs een stemloze
met begrip van de collega’s zonder echte problemen verder mee kaarten.

Na enige onzekerheid en na enige aarzeling worden voor dit kaartseizoen nieuwe verantwoordelijken gevonden.
Het zijn Ludo Bruyndonckx, Georges Luytens en Kris De Laet.
Zij verdienen en krijgen zeker alle nodige en gevraagde steun om deze belangrijke KWB-activiteit verder te zetten.

Meer dan zestig jaar poogt onze KWB honderden liefhebbers een aangenaam en gezellig tijdverdrijf
en veel sportief kaartplezier te bezorgen. Daarvoor zijn er trekkers nodig maar bij elke beurt ook
een tiental naamloze werkers om alles vlot te laten verlopen.
Zo iemand is Denise: ze is sinds 1976 alle jaren actief en bescheiden op post.
Langs deze weg willen wij haar en alle stille werkers in naam van onze KWB
en onze kaartspelers van harte feliciteren en bedanken.

Het ledencontact in onze Itegemse KWB

De wijkmeesters bezoeken geregeld hun leden.
Om deze contacten te ondersteunen en om juiste informatie te geven over de standpunten en de werking van de KWB
ontstonden enkele nationale en plaatselijke publicaties.

Het ledenblad “RAAK” is vandaag een handig, kleurrijk en modern maandmagazine.
Vroeger en gedurende ongeveer 50 jaar verscheen de Raak op gazettenformaat met sterk bevuilende drukinkt.
Men gebruikte best handschoenen bij het lezen.

Vanaf haar ontstaan zoekt onze afdeling naar kanalen om de Itegemse leefgemeenschap
 en zeker de eigen KWB-leden nauwer bij de werking te betrekken.
Wij denken o.a. aan mededelingen van op de preekstoel,
aan door Wies geschilderde borden aan de kerkdeur
(vandaag grotendeels vervangen door het digitaal gemeentelijk infobord), aan tekstjes in kerk- en reclameklokjes,
aan persmededelingen, aan e-mailverkeer, aan onze website…
Bijzondere activiteiten zoals de huisvlijttentoonstellingen vroeger of de zaklampentochten vandaag
worden ondersteund met strooibiljetten en affiches.

Het meest gewaardeerde communicatiemiddel van onze afdeling is echter het plaatselijke ledenblad
dat eerst “Itegems KWB-blad”, nadien “ ’T RAAKT”, nog later “Informatieblad van KWB-Itegem”
en vandaag “ ’t Raakske” wordt genoemd.

De eerste raakskes of Itegemse KWB-bladen zijn het werk van onderpastoor pater BIL.
In de moeilijke oorlogstijd van 1944 en vanaf augustus verschijnt een eenbladig,
gestencild document van bedenkelijke kwaliteit maar met een rijke, hoopvolle en positieve inhoud.

De drukkwaliteit van de nummers in 1945 (tot maart) is het professionele werk van de abdijdrukkerij in Tongerlo.
Het vertrek van pater Bil als missionaris naar Congo is tevens het einde van dit maandelijks “Itegems KWB-blad”.

Pas half 1970 is er opnieuw een plaatselijke raak met als voornaamste doel een hechte samenwerking
 tussen bestuur en leden. Hoofdredacteur is Jef De Schauwer; men kiest als naam “ ’T RAAKT”
en de inhoud is zeer divers: KWB-weetjes, de geschiedenis van ons dorp, moppen, standpunten en acties
i.v.m. parochie en gemeente, sport in de KWB, …

De geambieerde driemaandelijkse verschijningsfrequentie wordt gehaald in 1970 en 1971.
In 1972 wordt samengewerkt met de KAJ en worden 2 infobladen in elkaar gebokst.
De volgende jaren (1973 en 74) verschijnt “ ‘T RAAKT” telkens nog eenmaal.

Niettegenstaande het scepticisme van de oudere generatie legt een vernieuwd bestuur in juni 1974 de lat erg hoog.
De keuze voor een grote openheid (zelfs voor de financies) en de verdere evolutie naar
een gezinsorganisatie geven een nieuw elan en dynamisme aan de Itegemse KWB.
Men zal maandelijks een “Informatieblad KWB-Itegem” samenstellen.
Daadwerkelijk gesteund door Rosa en Denise nemen Hugo en Frans de redactie in handen.
Zij zijn erg blij met de occasionele aankondigingen en verslagen van werkgroepen en verantwoordelijken.
Later vanaf 1995 en tot nu wordt onze secretaris Rudi hoofdredacteur.
In de eerste jaren krijgt hij de steun van typist en vormgever Walter.
Tussen 1974 en vandaag wordt de hoofding van het infoblad achtmaal gemoderniseerd.
Dit gebeurt een eerste keer in 1978: uit 12 inzendingen kiest het bestuur de creatie van Charel Laureys.
Dat ontwerp bevat een eigen KWB-logo en onze kerktoren met daarboven een nieuwe naam: ’T RAAKSKE” .
De andere wijzigingen hebben te maken met de opeenvolgende KWB-logo’s
en met jubelvieringen van onze afdeling.

Ook de druktechniek evolueert: het ouderwetse stencilen eindigt in 1980 met de aankoop
van een eigen offset-machine waardoor het mogelijk wordt ook illustraties (zelfs in kleur) af te drukken.
Later en tot nu maken wij gebruik van het aanbod van de gemeentelijke drukdienst.
Dankzij de digitale techniek is het ook mogelijk foto’s met een behoorlijke kwaliteit in het raakske op te nemen.
Op eenvoudige vraag wordt het raakske ook digitaal doorgestuurd.

Al meer dan 36 jaar verschijnt er maandelijks een raakske
(met een jaarlijkse frequentie van 11 edities per jaar).
Tel daarbij de zeven oorlogsuitgaven, achtmaal “ ’T RAAKT” en
 vijf extra-vakantienummers tijdens de gezinsvakantie in Sankt-Moritz (Zwitserland)
dan bevat ons archief einde 2010 zo maar eventjes 421 plaatselijke infobladen.

Een straffe prestatie waarop onze zeventigjarige KWB echt fier mag zijn !!!

70 jaar lang heeft KWB   Itegem  een belangrijke rol heeft gespeeld in het sociale gebeuren in Itegem.
70 jaar dat onze afdeling mensen heeft samengebracht, merkwaardige activiteiten heeft georganiseerd.
In die 70 jaar werden ook merkwaardige acties gevoerd, standpunten ingenomen, strijd gevoerd …

In die 70 jaar heeft KWB heel wat mensen ontdekt en mensen hebben KWB ontdekt,
KWB heeft in Itegem getracht in te spelen op de noden van de tijd, de noden van de werknemer,
de nood en behoefte om mensen samen te brengen .

Dertig jaar terug schreef wijlen Miel Budts voor de viering van 40 jaar KWB volgende :

Reeds in de donkere oorlogsjaren rijpte bij enkele vooruitstrevende mannen de idee,
iets te ondernemen voor de arbeidersklasse in onze parochie.
Materieel hadden zij het in die periode zwaar te verduren.
Werkloos… of werken voor de bezetter, de voortdurende bedreiging voor deportatie…enz….
Geen enkel recht op de reeds verworven lotsverbetering uit de vooroorlogse periode.

Zo werd dan illegaal in 1941 onze KWB gesticht.
Met enkele wijkmeesters werd er gestart: de mannen van het eerste uur :
Louis Van den Bosch, Charel Van Mol, Jan Daneels, Sus Verstraelen, Jules Troonbeeckx,
Mandes Goossens, Mandes Heremans en August Verscuren.
Gedurende de moeilijke oorlogsjaren hebben deze kerels gewerkt, gezocht,
zichzelf gevormd om de leiders te worden bij het aanbreken van een nieuwe en betere tijd.

En luister maar eens naar de verlossende klanken uit het blaadje van oktober 1944.
Nu konden zij vrank en vrij naar buiten treden .
Ik citeer deze woorden ,
omdat ze zo precies nog steeds de kerngedachte weergeven van onze huidige KWB werking.
Hier dan die tekst uit het blaadje van oktober ’44 :

Gedurende vier lange jaren werd aan de arbeider door de Duitsers
het recht van vrije behartiging van zijn belangen ontzegd.
Het ACV werd verboden.
Wat nu gedaan ?
De werkman hulpeloos aan zijn lot overlaten ?

Neen Nooit !!

Hoe dan te werk gegaan?
Daar wij zijn stoffelijke belangen niet meer mochten , noch konden verdedigen,
hebben wij iets opgericht, waaraan de Duitsers niet konden raken.
Wij sprongen in de bres voor de godsdienstige en zedelijke belangen van de werkman.
Onze werkliedenbond was er.
Wat langs daar gepresteerd is, wat voor goeds langs deze weg voor de arbeiders gedaan is ,
dat konden de Duitsers niet vatten .
De bevrijding is er nu. Nu zullen we niet meer bespied worden
Onze KWB staat er dus des te schoner voor .

KWB afdeling Itegem kende zijn ontstaan in het midden van een crisisjaar , namelijk 1941, precies 70 jaar geleden.
De verbondenheid die er toen was tussen werknemers in Itegem zorgde er voor dat onze KWB
als een van de eerste KWB afdelingen is ontstaan en de lijnen van een sociale en culturele vereniging uittekende.

Nog steeds heeft KWB als doel om mensen op een ontspannen manier samen te brengen, 
om vormende activiteiten te organiseren, om waar het kan aan dienstbetoon te doen,
maar ook om als drukkingsgroep te werken om mistoestanden recht te zetten indien nodig.

2011 wordt een jaar voor KWB Itegem een jaar om terug te kijken naar het verleden,
maar ook om vooruit te zien naar de toekomst,
naar de noodzakelijke verjonging en vernieuwing ,
om een vereniging te worden die aangepast is aan de noden en behoeften van de huidige samenleving,
een leefgemeenschap waarvan ook jij deel uitmaakt.

Deze 70 jaar oude vereniging wenst U en al diegenen die U dierbaar zijn : 
een goede gezondheid ,
veel geluk 
veel mooie momenten van warme liefde,
bruisende energie 
veel tijd om te lachen en te dromen
om te genieten en van elkaar te houden.

Frans Van Herck doorploegde de rijke verzameling van onze ledenblaadjes

en schreef in afleveringen de beknopte geschiedenis van zeven decennia KWB Itegem .

Het was een reuzenwerk en we willen niet nalaten om Frans langs deze weg
van harte te feliciteren en te danken voor het vele werk dat hiermee gepaard ging .

 Frans bedankt !!!

        K W B      I T E G E M
               viert in 2011
               zijn 70 jarig bestaan