Even Vooraf.
Culinair heb ik ook nooit enig probleem gehad met Mao. Ik dacht immers dat hij erg veel van zeetong hield. Één van mijn lievelingsgerechten. Of was dat weer een kinderlijke misvatting. Mao Zedong.
En de flora kon mij ook al bekoren: laat duizend bloemen bloeien. Wie wil dat niet. Is het daar bij die bloemen dat Andy Warhol zijn inspiratie vond om dan de partijvoorzitter zelf tot eeuwig kunsticoon te verheffen. En dat in alle kleuren en dus niet alleen in het rood. In een museum in Wenen hingen zomaar drie WarholMao's zonder enige bewaking zomaar mee te nemen. Zouden ze er nog hangen? In elk een star was Born. En die grote vette ster siert nu de Chinese vlag.
En Chinese kunstenaars kunnen best zelf ook grappig zijn. Wij zagen een kunstwerk van ene meneer Ping in de grandioze oude scheepswerven te Nantes ( industrieel erfgoed van de bovenste plank). Die meneer Ping had een kunstwerk over tafeltennis gemaakt. Je raadt het, hij had zijn vriend Pong uitgenodigd voor het kunstwerk. En het werkje was deze keer niet : Zonder titel; maar wel getiteld als Ping-Pong. En mijn veel te vroeg gestorven vriend Chris zou gezegd hebben en de Joos gaat daar niet voor liegen.
Waar leidt ons dit naartoe? Genoeg.
Laat duizend bloemen bloeien. Laat iedereen zijn kwaliteiten gebruiken om er samen een betere wereld van te maken voor iedereen. Het Rijk van het Midden was terug opgestaan. Half negentiende eeuw en de eerst helft van de twintigste eeuw was China weggezakt in een diep moeras. De bevolking lijdt. Andere grote mogendheden hadden nu de kop genomen ook met meedogenloze oorlogen en affronteerden het fiere China met o.m. Chinese gebieden aan Japan toe toewijzen.
En dan marcheerde Mao.
Mao gaf het eergevoel terug aan het Chinezen volk, aan boeren en aan de arbeiders.
De rug werd gerecht. De onderontwikkeling een halt toegeroepen.
Een hele prestatie.
Maar. Iedereen moet mee, is het niet goedschiks dan kwaadschiks. Ook nu weer worden miljoenen mensen de dood ingejaagd. Intellectuelen en deskundigen moeten er aan geloven. Ook altijd weer de kritische stemmen die uitgeschakeld worden. Ook de mensen met gewoon boerenverstand sneuvelen, want het boerenbedrijf moest per se anders en dus met veel mislukte oogsten. Het volk lijdt.
Het Rijk van Midden gaat na Mao zichzelf terug vinden. Het staatskapitalisme wordt door Deng uitgevonden en goedgepraat. Maar democratie? Ik weet nog goed op welke wandeltocht wij waren begin juni 89 en hoe wij bij cafepauze met Roland Garros op tv opgeschrikt werden door de berichten over de tanks op het Tienamenplein met vele doden.
De foto van de moedige man voor de rij tanks is werelderfgoed geworden.
Alleen als de sterke arm van het volk het wil valt het raderwerk stil. Jammer, hij stond er nog alleen.. de anderen .... Laat duizend bloemen op hun graven bloeien.
Het Rijk van het Midden. China is in zijn ganse geschiedenis bewust dat het centrum van de wereld daar ligt. De anderen zijn de periferie. De Chinese muur de zichtbare scheidingslijn par exellance. Bij hen is alles geconcentreerd. De navel van de wereld als het ware. Alle grote dynastieën kennen een enorme bloei : deXia, de Zhou,de Xin ( vandaar de naam China), de Han , de Ming , deTang ,de Kahn.
En in die bloei is er altijd openheid naar buiten .. Geleerden, kunstenaars, intellectuelen floreren er naast de handelaars, boeren, werkers. .en in dit enorme land altijd centraal autoritair geleid.
De zijderoute, de boekdrukkunst, de irrigatie, de kalligrafie, eenvormig muntstelsel ....
De spiritualiteit blijft de inspiratiebron... Confucius, zet je in voor de samenleving; taoïsme, je kan altijd nog naar iets beters streven( plus êtes en vous?). En Boedha wat zegt die nu weer .... Het leven is lijden , de pijn moet ophouden, kunnen wij bevrijd worden van verlangens door meditatie, wijsheid en en hoge moraliteit ........dat allemaal is "gestrengeld" geworden in deze samenleving.. ( Straks zullen wij alle tempels met eerbied en ontzag betreden)
Maar bij het verval van elke dynastie door de eeuwen heen hetzelfde scenario: velen worden vermoord.. Geen plaats meer voor handelaars, geleerden , intellectuelen uitgeschakeld. Het gaat telkens over brute blinde macht ten voordele van een handvol dictators, die niets ontzien.
Gegroet
Joos en Frieda
