Dit dossier is bijgewerkt tot 12 juni 2007

Literatuur

• Titels van Anne Frank
• Titels over Anne Frank
• Artikelen over Anne Frank
• Vertalingen
• Diversen
• Links

Op 12 juni 2004 was het 75 jaar geleden dat Anne Frank werd geboren. De 'Anne Frank Stichting' stond uitgebreid stil bij deze dag om Annes geboortedag te herdenken en aandacht te besteden aan de betekenis van Anne Frank en haar dagboek.

Annelies Marie Frank werd op 12 juni 1929 geboren in Frankfurt am Main. Toen Hitler in 1933 aan de macht kwam, vluchtte zij met haar ouders, Otto en Edith Frank, en haar zus Margot naar Nederland. Otto Frank zette in Amsterdam verschillende bedrijven op en Anne en Margot gingen naar de basisschool. De familie Frank voelde zich vrij en veilig, totdat het Duitse leger op 10 mei 1940 Nederland binnenviel. Enkele dagen later, op 15 mei, bezetten de Nazi's Nederland en begon ook hier Hitlers 'Entjuding'. Dit hield in dat joden een ster moesten dragen, geen eigen bedrijf mochten hebben en dat joodse kinderen alleen nog naar joodse scholen mochten. Om problemen te voorkomen liet Otto Frank in 1941 zijn zaak overnemen door zijn medewerker Johannes Kleiman, die hij al sinds 1923 kende.

Op 12 juni 1942 vierde Anne Frank haar dertiende verjaardag. Zij kreeg onder andere een dagboek, waar zij al diezelfde dag in begon te schrijven. Ze beschreef haar belevenissen in de vorm van brieven aan haar denkbeeldige vriendin Kitty. In de eerste weken na haar verjaardag ging ze nog naar het joods Lyceum, maar al snel moest ze, samen met haar familie, onderduiken. Otto Frank had er al enige tijd rekening mee gehouden dat hij zich met zijn familie schuil zou moeten houden voor de Duitsers. Toch kwam het vertrek naar de geheime schuilplaats sneller dan verwacht. Op 5 juli 1942 ontving Margot Frank, net als vele andere joden in Amsterdam, een oproep van de nazi's om in Duitsland in een werkkamp te gaan werken. Als Margot zich niet meldde, zou het hele gezin opgepakt worden. De familie Frank vertrok meteen de volgende dag naar hun schuilplaats, het Achterhuis. Na een week kwam ook de familie Van Pels in het Achterhuis wonen. Herman Van Pels was mededirecteur van het bedrijf van Otto Frank en was, net als Otto, joods. Vier maanden later volgde Fritz Pfeffer, een joodse tandarts en kennis van de familie Frank.

Het Achterhuis was het leegstaande gedeelte van het bedrijf waar Otto Frank werkte, aan de Prinsengracht in Amsterdam. Terwijl het werk in het voorste gedeelte gewoon doorging, zaten de onderduikers in het achterste deel verstopt. Door middel van een boekenkast werden ze van de buitenwereld afgesloten. De onderduikers doodden de tijd met lezen en leren. Via de helpers en de radio bleven ze op de hoogte van het verloop van de oorlog. In haar dagboek vertelde Anne alles over het leven in het Achterhuis. Over de irritaties die ontstonden doordat ze met zoveel mensen dicht op elkaar woonden. Maar ook over haar eigen onzekerheden en angsten.

Op 4 augustus 1944 sloeg het noodlot toe. De Duitsers ontdekten het achterhuis en arresteerden de onderduikers. Via Westerbork kwamen de onderduikers in september terecht in het concentratiekamp Auschwitz-Birkenau. Daar werden mannen en vrouwen van elkaar gescheiden. Dit betekende dat ook de acht onderduikers uiteindelijk van elkaar gescheiden werden. Eind oktober 1944 werden Anne en Margot van Auschwitz-Birkenau naar Bergen-Belsen gebracht. Daar stierven zij beiden in maart 1945 aan tyfus, een paar weken voor de bevrijding van het kamp door het Britse leger. Van de acht onderduikers overleefde alleen Otto Frank het concentratiekamp. Na de bevrijding keerde hij terug naar Amsterdam, waar hij het dagboek van Anne in handen kreeg. Aangezien Anne het plan had opgevat om na de oorlog een boek uit te geven over haar tijd in het Achterhuis, besloot Otto het dagboek van Anne uit te geven. Het boek, Het Achterhuis, waarvan de eerste druk in 1947 uitkwam, was een groot succes. Het boek werd vertaald in 50 talen en er werden in totaal bijna 16 miljoen exemplaren verkocht. Daarnaast werd het dagboek bewerkt tot een toneelstuk en enkele jaren later ook verfilmd. Naast Het Achterhuis zijn er verschillende boeken van Anne Frank uitgebracht: Weet je nog? Verhalen en sprookjes (1949), Verhalen rondom het achterhuis (1960) en De dagboeken van Anne Frank (1986).

Het huis op de Prinsengracht 263, waarin Anne haar dagboek heeft geschreven, is sinds 1957 in het bezit van de 'Anne Frank Stichting', die het volledig heeft laten restaureren. Hoewel het voorhuis gemoderniseerd is, heeft men het Achterhuis zoveel mogelijk in zijn oorspronkelijke toestand gelaten. Het Anne Frank Huis dient nu als museum, herdenkingsplaats en documentatiecentrum.