De eerste dag in het ziekenhuis ontmoetten we 3 Canadese meisjes. Ze vielen dan ook op. Laurie, Maude en Jade zitten in hun 2^e jaar geneeskunde en spenderen deze zomer 2 maanden in Sokodé. Ook al wonen ze aan de andere kant van de wereld, toch hebben ze meer met ons gemeen dan de gemiddelde Togolees. Het is dan ook tof om met hun deze ervaring te delen en te weten dat zij dit op dezelfde manier beleven. Ook tijdens onze toeristische uitstapjes in het weekend liepen we ze al een paar keer tegen het lijf. Op het einde van onze eerste week nodigden we ze uit in het hotel voor een feestje op “le 14 juillet”. Madame Natacha, de eigenares van het hotel heeft de Franse nationaliteit en organiseerde daarom een etentje met alle Franse kennissen uit Sokodé. Onder de gasten bevonden zich verschillende medische hulpverleners. Tot onze grote vreugde bleek er echte Franse kost op de menu te staan. De coq-au-vin en de chocoladetaart waren hemels. De volgende ochtend bleek dat slaatje als voorgerecht toch niet zo’n goed idee…. Na een eerste week vol pieken en dalen was het een geruststelling dat de andere hulpverleners hier dezelfde rollercoaster aan emoties ervaren; we vreesden al even dat we zwakke takken waren. De avond werd afgesloten met een Afrikaanse party, waarbij ook onze harde schijf vol films, series en muziek voor de komende weken sneuvelde.

De Franse vrijwilligers Charles en Konogan, een arts en een verpleegkundige in het gezondheidscentrum Puits de Jacob nodigden ons en de Canadezen later uit voor een rondleiding en een etentje. Ook deze keer geen pâtes of fufu, maar bier, pastasalade en geflambeerde bananen. Hemels! Puits de Jacob is een lokale katholieke gemeenschap en gezondheidscentrum dat draaiende wordt gehouden door verschillende Europese vrijwilligers, die op de site zelf verblijven. De equipe lost elkaar om de paar jaar af. Er vinden zowel consultaties als hospitalisaties plaats. Verder beschikt Puits de Jacob over een zeer uitgebreid en performant laboratorium en een dakterras met een prachtig uitzicht over de stad. Het verschil tussen Puits de Jacob en het CHR is enorm, maar niet iedereen kan zich een privaat gezondheidscentrum met Europese invloed veroorloven. Tijdens de rondleiding mochten we een glimp opvangen van de “VIP ziekenhuiskamer” waarbij ons al lachend verteld werd dat wij er indien nodig gebruik van mogen maken. Gelukkig zijn we momenteel een wandelende reisapotheek op zich en lukt het ons voorlopig om onze kwaaltjes zelf te behandelen. Het werd een gezellige avond en het was fijn om even alle gebeurtenissen van de afgelopen dagen achter ons te laten.

Ondertussen logeerden er in het hotel enkele Amerikaanse vrijwilligers voor het kamp scientifille. Een project van monsieur Mama. Het kamp is bedoeld om meisjes warm te maken voor de wetenschap aangezien ze in Togo vaak de kans niet krijgen hierin verder te studeren. De beste leerlingen uit het hele land kregen in het hotel een vorming om nadien tijdens het kamp les te geven aan leeftijdsgenoten. Op het kamp krijgen de meisjes onder andere lessen chemie, fysica en biologie. Naast de theorie krijgen ze ook de kans om zelf te experimenteren. Na de les biologie werden er bananen bovengehaald om er DNA uit te extraheren. Ook werd er toegespitst op malaria, hygiëne, zelfvertrouwen, toestemming bij seksuele betrekkingen en anticonceptie. Hopelijk is dit de basis voor een generatie vol vrouwelijke talentvolle dokters, ingenieurs en andere wetenschappers.

Boodschap aan mama en papa: we hebben al minstens 20 potentiële schoonzonen om aan jullie voor te stellen. Enkel Annelore heeft haar goesting nog niet gevonden

20-07-2017 om 20:52 geschreven door MedicineInTogo  

Tot nu toe hebben we het luchtig gehouden maar alle frustrerende zaken die we al hebben meegemaakt moeten ook een plaats krijgen in deze blog. Deze keer dus een serieuzer bericht.

De Togolese gezondheidszorg is anders opgebouwd dan deze in België. Hier moeten patiënten vooraf betalen vooraleer ze medische zorgen krijgen. Ook het medisch materiaal moet door de familie van de patiënt vooraf gehaald en betaald worden (katheter, thermometer, steriele handschoenen, baxter, medicatie, bloedtransfusie, zuurstof…). Hetzelfde geldt voor het chirurgisch materiaal gebruikt tijdens verschillende ingrepen, zo staan er onder andere kant en klare pakketten voor keizersnedes in de apotheek.

Sommige patiënten hebben niet genoeg geld voor de beste zorgen en moeten het doen met het meest hoognodige. Afgelopen week stierven nog 2 kinderen wegens een gebrek aan middelen. Bij het ene jongetje was de familie te laat om voldoende geld in te zamelen voor de meest doeltreffende medicatie, bij de andere was er niet voldoende bloed voor handen in het ziekenhuis. Een gebrek aan bloed is hier momenteel een grote zorg. Sensibiliseringscampagnes zijn opgestart om de bevolking het belang van bloeddonatie aan te tonen. Ook werden gratis vaccinatiecampagnes reeds opgestart. Zo kregen we hier al de kans kinderen mee te vaccineren.

Malaria en andere infecties zijn de meest frequente pathologieën op pediatrie. Ook is er een verhoogde kans op sepsis, omdat het hier heel moeilijk is steriel te werken. Patiënten moeten zelf hun naalden en katheters aankopen, dus bij een mislukte poging wordt steeds met dezelfde naald herprikt. Op materniteit gebruikt men steeds 1 handschoen voor het vaginaal toucher, voor het 2^de vaginaal toucher wordt de andere handschoen binnenstebuiten gedraaid om ze aan dezelfde hand te kunnen gebruiken.  Op de afdeling heelkunde vinden we veel mensen met wondes die verzorging nodig hebben en waarvan de verbanden slechts om de 3 dagen vervangen kunnen worden. In de grote open wondes wordt suiker gestrooid om de genezing te bevorderen. Momenteel ligt er een jonge vrouw met een enorme tumor die uit haar achterhoofd puilt. De oorsprong van de tumor is onduidelijk aangezien er geen middelen zijn om het weefsel te analyseren of een scan te verrichten. Behalve wondzorg kan men hier niets meer doen. Ook in het gezondheidscentrum van Kolowaré merken we dat het heel lang duurt vooraleer mensen medische hulp zoeken. Een patiënt met erysipelas waarbij de huid al volledig weg was en de spieren blootlagen, was naar eigen zeggen nog maar 3 dagen ziek.

Privacy en beroepsgeheim zijn hier verder geen prioriteit. Dossiers slingeren overal rond en worden vaak gemist. De intensieve zorgen van pediatrie bestaat uit een kamer met 25 bedden, waar telkens 1 familielid bij het kind blijft. In de andere ziekenzalen liggen 4 of 6 patiënten, waar de familie naast het bed van de zieke verblijft. De familie staat in voor het wassen en voeden van de patiënt. Om het gemakkelijker te maken voor families die van ver komen, bouwde SSD les villages d’accompagnement. Daar kunnen families goedkoop gebruik maken van toiletten, douches, een was en kookruimte en lockers. Uniek in Togo.

De omstandigheden tijdens een bevalling zijn hard. Op materniteit liggen  vrouwen in arbeid naast elkaar op een ijzeren tafel omringd door tientallen studenten. Een jonge vrouw werd uitgelachen omdat ze schrik had van de pijn. Een meisje dat bleef nabloeden na de bevalling werd hardhandig tot de orde geroepen. Via interne massage probeerde men de uterus te doen contraheren en de bloedstolsels te verwijderen. Toen ze kermde van de pijn en achterop de tafel wegkroop werd ze hardhandig terug naar voor gesleurd via de hand van de assistent die zich nog in de baardmoeder bevond. Er werd al schreeuwend gevraagd of ze liever dood wou. De anesthesist daagde uiteindelijk toch nog op om het meisje in een roes te brengen. De volgende ochtend werd de vrouw uitgelachen omdat ze niet dapper genoeg was geweest om de procedure zonder anesthesie te ondergaan. In het algemeen zijn we onder de indruk over de houding van de zorgverstrekkers ten opzichte van de patiënten en hun familie. “Paternalistische geneeskunde" dekt de lading niet. 

De houding van het medisch personeel tegenover ons is vaak verwarrend. Het ene moment nemen ze ons mee op sleeptouw om ons alles te tonen, het volgende moment worden we aangeklampt met de vraag om geld, want alle blanken zijn miljonair. Als we ‘s ochtends of ‘s middags toekomen op stage worden we uitgedaagd met de vraag waarom we geen eten voor hen hebben meegebracht. Diezelfde mensen zien we dan 5 min later smakelijk hun ontbijt of middagmaal opeten. Ze zijn er ook echt op gebrand ons duidelijk te maken dat mensen hier sterven door een tekort aan middelen. In het mortuarium konden we nog net verhinderen dat de frigo’s een per een werden opengetrokken om ons de gezichten van de lijken te laten zien. Ze konden amper geloven dat in België ook mensen sterven. Europa lijkt hier volgens jong en oud het paradijs.

17-07-2017 om 22:04 geschreven door MedicineInTogo