Druk oponderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
08-06-2017
Zelfreflectie
Ik zat niet met grote levensvragen, ik had geen problemen waar ik niet uit geraakte en ik zat ook niet met mezelf in de knoop. Ik heb eigenlijk altijd al eens iets speciaals willen doen, iets dat anderen (of de meeste anderen) niet doen. Sommigen onder jullie herinneren zich ongetwijfeld nog de 'Poco Loco' ... een MTB tocht van de Middellandse Zee over de Pyreneeën naar de Atlantische Oceaan... Wel, ik heb er ooit over nagedacht...maar da's een ander verhaal! Uiteindelijk ben ik bij de Camino terecht gekomen. Het was dus in de eerste plaats een sportieve uitdaging; iets waarover ik het gevoel had dat het een ongelofelijk straffe prestatie zou zijn. Ook het principe 'back to basics' sprak me wel aan; effe alle luxe achter laten. Tijdens de aanloop naar deze uitdaging ben ik in panne gevallen met mijn rug en heb er veel te lang mee gesukkeld. Zowel fysiek als mentaal heb ik toen een serieuze knauw gekregen. Ik had het gevoel dat ik ineens een oud ventje geworden was. Simpele dingen als het gras afrijden, de afwas doen, of gewoon in de zetel zitten, waren ineens niet meer evident. Mijn eens zo sportieve lichaam blokkeerde volledig ter hoogte van de rug. Er zijn momenten geweest dat ik dacht dat het nooit meer goed ging komen. Toen is het lopen van de Camino een doel op zich geworden. Het ging voor mijn lijf de ultieme uitdaging zijn; als het dit aan kon, kon ik er terug op vertrouwen ... Alles heb ik eraan gedaan om me zo optimaal mogelijk voor te bereiden op deze trip; eerst ben ik beginnen zwemmen (om m'n rug terug in balans te krijgen), daarna heb ik me suf gefietst op de home-trainer (uren heb ik op die fiets gezeten om de rugspieren terug aan te sterken terwijl ik keek naar reportages over de Camino) en tot slot ben ik beginnen wandelen (van af en toe tot alle dagen).
Wat heeft de Camino me gebracht? In de eerste plaats heb ik natuurlijk terug vertrouwen gekregen in m'n fysieke kunnen. Wat mijn benen en mijn lijf gepresteerd hebben, is niet evident. Ik heb ook geleerd om ernaar te luisteren. Toen ik halverwege in panne dreigde te vallen met mijn scheenbeen, ben ik het bewust een beetje rustiger gaan aanpakken. En kijk ... het probleem is eigenlijk vanzelf weggegaan. Ik ben verdorie ongelofelijk fier op wat mijn kathedraal gepresteerd heeft! (sommigen onder jullie zullen het wellicht meer zien als een kerkje of een kappelletje) 🙂 In de tweede plaats zijn er toch wel een aantal dingen die je opsteekt van een dergelijke trip: De weg (de Camino) ligt er niet altijd even plat en recht bij (zoals wij het zouden willen) soms is hij hobbelig, steil, vuil of haast onbegaanbaar. Ook de omstandigheden variëren; het is niet altijd mooi weer en de temperatuur is zelden juist. Soms is het moeilijk (fysiek, emotioneel of mentaal) en dan heb je hulp nodig (de ene gaat op zoek naar een wandelstok, de andere vindt steun in bemoedigende woorden van vrienden of familie ... of beiden). Soms kan je het verkeerde pad opgaan of de weg even kwijt zijn ... maar wie een bepaald doel voor ogen heeft en over voldoende veerkracht/wilskracht beschikt, zal deze obstakels wel kunnen verdragen. Zij die geen echt doel voor ogen hebben (of niet weten waarheen), adviseer ik toch om op pad te gaan. De weg zal je brengen naar plaatsen waar keuzes gemaakt moeten worden; kies verstandig en volg het hart ... Uiteindelijk zullen ook zij geraken waar ze willen zijn. Het klinkt allemaal een beetje klef en blasé ... maar ik meen het wel. Tot slot heeft deze hele trip me nog maar eens duidelijk gemaakt hoe goed ik het eigenlijk wel heb! Een echte thuis, een warm nest, een schat van een vrouw en 2 fantastische dochters. Binnenkort kan ik terug slapen in echte lakens, me afdrogen met echte handdoeken, een eigen bed, een eigen badkamer... wat een luxe! Ik kan haast niet wachten om terug naar huis te gaan om er volle bak van te kunnen genieten.
Hiermee wil ik deze blog graag afsluiten, ik ga hem thuis met veel plezier nog eens herlezen. Het zal voor mij een mooie herinnering blijven aan een geweldig avontuur. Bedankt allemaal en tot ziens!
MISSION ACCOMPLISHED! Karaktertest goed doorstaan! Ikke blij 😊 ! Met deze gevleugelde woorden heb ik rond 14:30 mijn aankomst medegedeeld aan vrouw en kinderen.
Deze morgen was ik er klaar voor; na 41 dagen onderweg te zijn geweest, ging ik dit varkentje wel eens even wassen. Rond 06:00 ben ik vertrokken in Arzua; het was nog een beetje donker toen ik het stadje verliet. Er was geen wolkje aan de hemel te bespeuren, het was rustig op de baan en de wind zat goed. Tijdens het eerste deel van de wandeling ben ik vooral door de velden gelopen en af en toe kwam ik wat eucalyptusbomen tegen. Rond half elf werd ik aangesproken door een Ier; hij is zowaar zijn hele levensverhaal beginnen te vertellen. Op het moment dat ik hem moest laten gaan (hij wandelde iets sneller dan ik en ik had al flink mijn best gedaan om hem te volgen) wist ik totaal niet waar ik zat, ik had geen idee hoeveel km ik nog moest doen. Toen ik een beetje later op een wegwijzer zag staan dat het nog maar 13 km was, kon ik het bijna niet geloven. Dat gesprekje met mijn Ierse wandelmaat had blijkbaar meer dan 10 km geduurd. Het heeft mij vleugels gegeven; alhoewel ik het mij had voorgenomen ben ik niet gestopt om te eten, ik ben gewoon blijven doorgaan. Het binnenwandelen van Compostella duurde nog eindeloos lang maar rond half 3 was het zover ... ik was er; ik stond voor de kathedraal van Compostella. Ik heb me effe aan de kant gezet om het te laten bezinken ... wat een gevoel! Met volharding en doorzettingsvermogen had ik dit toch maar effe netjes afgelapt. Na een uurtje aan de kant gezeten te hebben, ben ik gaan aanschuiven voor mijn getuigschrift (de Compostella) bij de toeristische dienst. Dat heeft meer dan 2 uren geduurd ... maar ik had het er voor over. Daarna ben ik op zoek gegaan naar mijn hotelletje; het vrouwtje had een kamer gereserveerd voor de laatste 2 nachten ... En daar zit ik nu een verslag te schrijven....
Bij deze wil ik iedereen die mij heeft aangemoedigd nog eens ongelofelijk bedanken; jullie hebben geen idee wat voor een positief effect het op mij heeft gehad. Zonder jullie was het wellicht niet gelukt... (ik denk dat er net een vliegje in mijn ogen is gevlogen 😪😏😉). Ik zit momenteel op een wolk en ik ga er zo lang mogelijk van genieten.
Voila, vandaag heb ik de beentjes nog eens getest voor de grote finale van morgen; op woensdag 7 juni probeer ik Santiago de Compostella te bereiken. De benen voelen goed en de mindset is OK; het ziet er goed uit ... Het was gisteren plezant in Palas del Rei. Tot ongeveer 22:00 pintjes gepakt en tapas gegeten met mijn nieuwe vriendjes in een plaatselijke kroeg; super gezellig! Deze morgen om kwart na zes alleen vertrokken (ik wandel nog altijd het liefst alleen); het was droog en fris en dus ideaal wandelweer. Gisterenavond en vanacht heeft het nog geregend dus de planten en bomen zagen er vandaag allemaal groen en fris gewassen uit. Tijdens de wandeling ben ik ook de eerste eucalyptusbomen tegengekomen; ongelofelijk van hoever je die al kan ruiken. Morgen wandel ik zowaar door een eucalyptuswoud; ik kijk ernaar uit. Het landschap is ondertussen wat vlakker geworden en doet af en toe denken aan de Vlaamse Ardennen (echt mooi). Vandaag ben ik ook veel meer pelgrims tegengekomen dan de dagen ervoor; volgens mij vooral Spanjaarden die de laatste 100 km komen wandelen om een certificaat te bekomen. Mij om het even, morgen wandel ik de laatste 39 km naar Compostella. Het ziet ernaar uit dat de zon mij zal begeleiden; er is 25 graden voorspeld. Vermits ik meer dan de helft van de route door bossen zal lopen, heb ik er geen schrik van. In een hotelletje in Compostella heb ik voor 2 nachten een kamertje gereserveerd. Dat wil zeggen dat ik deze nacht afscheid zal moeten nemen van de grote slaapzalen vol knorrende varkens, de bedampte kleine douches en de toiletten zonder WC-bril. Ik weet nu al dat ik het NIET ga missen ... 🙂
Zodra ik het mistige Portomarin achter me had gelaten, dook de wandelweg meteen een groot donker bos in; redelijk spooky rond 6:30 's morgens. De mist is nog even blijven hangen maar tegen 08:00 kleurde de hemel blauw en scheen het zonnetje eindelijk weer volle bak. Het bleef nog wel een beetjes fris aanvoelen dus prima wandelweer. Het was opnieuw stappen in een supermooi heuvelachtig landschap met onnoemelijk kleine dorpjes; een paar oude stenen huisjes met een kapelletje en je hebt hier een volwaardig dorp. Het enige wat je in zo'n dorp op je weg tegenkomt, zijn koeienvlaaien. Ik weet ondertussen als geen ander hoe een strontbaan eruit ziet. Om half elf heb ik een eerste keer gepauzeerd op een terrasje om er een colaatje te drinken. Lang heeft dat niet geduurd want ik ben bijna onmiddellijk weer vertrokken omdat ik een heel goed gevoel bij het wandelen had vandaag, alles liep vlot. Ik logeer vandaag in Albergue San Marcos; een supermodern en clean etablissement. Volgens mij is het nog niet zo oud; binnen en buiten ziet het er allemaal als nieuw uit. Ik ben er alweer een paar bekenden tegen het lijf gelopen en deze middag zijn we gezellig samen gaan eten. Vreemd ... maar ik krijg hoe langer hoe meer het gevoel dat ik dit binnenkort ga missen. Momenteel denk ik eraan de laatste twee etappes in 1 dag te lopen (een 42 km in totaal). Op deze manier heb ik een hele dag om Compostella op mijn gemak te verkennen. Fysiek zou het in ieder geval moeten kunnen. Dat zou kunnen betekenen dat ik morgen mijn laatste genietbare wandeling afwerk. Morgen ga ik richting Arzua. De afstand van de wandeling is nog wat onduidelijk; in sommige boekjes spreken ze over 25 km, in andere over 28 km. We zien wel, als het maar niet regent 🙂
Het was killig deze morgen toen ik vertrok, de lucht zag er grijs en miezerig uit; het leek alle momenten te kunnen gaan regenen. Bij het verlaten van Sarria dook de camino meteen de groene velden in. Tussen de glooiende heuvels werd het klimmen gevolgd door dalen. Het was best een mooie omgeving om in te wandelen, maar van mij mocht het toch wat warmer zijn. Ik had soms moeite met een sms'je te sturen omdat de vingers helemaal verkrampt waren van de koude. Ik heb er zowaar een snotvalling aan over gehouden.
Halverwege de wandeling heb ik de barrière van de laatste 100 km overschreden. Toch eentje om je aan op te trekken.
Rond 10:00 brak eindelijk de zon door en toen was ik al een flink eind opgeschoten want om 11:00 was ik al in Portomarin, plaats van bestemming. Ik heb nog ff getwijfeld om verder te stappen maar in goed overleg met de achterban (lees: het vrouwtje) heb ik toch beslist hier te blijven. Portomarin ligt aan een grote rivier, en de Albergue O' Mirador kijkt uit over deze stroom. Bij aankomst heb ik meteen een hoop kleren gewassen want met het slechte weer van de voorbije dagen was daar niet veel van in huis gekomen. Voor morgen wordt helaas hetzelfde weer voorspeld ... Spijtig!
Via deze weg wens ik de wedstrijdploeg van brandweer Beerse van harte proficiat met het behalen van de provinciale EN nationale titel! Het stond hier ook in de gazet. 😉
Het regende deze morgen in Triacastella en daar had ik eigenlijk niet op gerekend. Of het iets met het weer te maken had weet ik niet maar de benen voelde zwaarder aan dan de voorbije dagen, de frisheid was er precies een beetje af. Toen ik rond 6:30 de dorpskern verliet, had ik de keuze uit 2 verschillende routes; eentje dat mij op 4u30 naar Sarria ging brengen en een andere waarvoor ik 6u30 nodig had. Ik koos voor de langste omdat ik anders te vroeg op de plaats van bestemming zou zijn; de Albergue waar ik vanavond slaap (La Casona de Sarria) ging pas om 12:00 open. Het eerste deel van de wandeling liep alweer langs een grote baan. Al gauw had ik spijt dat ik de lange versie had gekozen. Ik beschik over goede regenkledij maar na verloop van tijd zorgt het transpiratievocht er toch voor dat de binnenkant van het regenpak ook helemaal nat is. Het plakt en trekt dan langs alle kanten; niet echt gezellig. Na een tijdje verliet het wandelpad gelukkig de route van de baan en ging de camino verder over kleine landweggetjes. Het moet mooi zijn als het droog is maar vandaag kon ik er echt niet van genieten. Een 10-tal km voor aankomst werd het droog, maar het geluk was van korte duur want op 3 km van Sarria kon de regenkap alweer op. Saria is eigenlijk best wel groot en ik heb de hulp van mijn vrouwtje moeten inroepen om de Albergue te kunnen vinden. La Casona de Sarria is een hele mooie slaapplaats met veel ruimte, propere sanitair en met wegwerplakens (!). De eigenaar heeft mij aangeraden vanavond te gaan eten in Restaurant Roma; een restaurant met een vermelding in de Michelingigds waar je voor 16 euro kunt gaan eten ... en dat laat ik niet aan mij voorbij gaan. Misschien toch nog een mooi einde van een natte depressieve dag. Morgen kan het enkel beter gaan.
Onze Jean was deze morgen de eerste die de Albergue verliet, niet dat ik er niet goed geslapen heb of zo ... ik had gewoon goesting om de zon te zien opkomen op de top van de berg. O'Cebreiro (het dorpje vlakbij de top van de berg) is best gezellig; het lijkt wel een middeleeuws dorpje met smalle straatjes en huisjes met strooien daken. De zonsopgang was spectaculair (ik hoop dat de foto's een beetje een beeld geven van wat er te zien was). Nadien was het fijn wandelen in de bergen boven de wolken. Het zonnetje brandde heerlijk, de vergezichten waren fantastisch. Vandaag stond er een lange afdaling op het plan, dus heel veel moeite had ik er allemaal niet mee. Rond 10:00 liep ik plotsklaps met het hoofd in de wolken. Van de zon was niks meer te zien, een dikke mistlaag had het landschap ingepakt. Voor en achter me was geen enkele andere wandelaar meer te zien of geen geluid meer te horen, het leek wel of de avond was gevallen ... best creepy. Na verloop van tijd werd het zelfs fris, mijn gezicht en armen voelden klam aan van de dikke vochtige lucht. Rond 11:30 ben ik het mistige Triacastela binnengestapt; het is weer zo'n typisch klein dorpje met een paar huisjes, een restaurant, de noodzakelijke apotheker en een handvol Albergues. Mijn slaapplaats van vanavond (Albergue à Horta del Abel) was snel gevonden; een super leuk huisje met een 14-tal slaapplaatsen. Het is er allemaal zeer netjes en er is lekker veel ruimte. Na een uitgebreide douche was de zon blijkbaar toch door de wolken gebroken en ben ik meteen het dorp ingegaan om het verder te gaan verkennen. Ondertussen weet ik waar ik vanavond mijn paella ga eten, ik heb er zin in.
Vanuit Villafranca del Bierzo kan je op 2 verschillende manieren richting O'Cobreiro. Een moeilijke ('El Duro' genoemd) en een gemakkelijke (die voor het grootste gedeelte langs een hoofdbaan loopt). El Duro is absoluut de mooiste route om te wandelen maar laat niet toe om veel kilometers op een dag te doen. Op aanraden van de eigenares van de Albergue Leo (en rekening houdend met de afstand die ik wilde afleggen) ben ik langs de grote baan gegaan. Zoals eerder aangegeven ben ik vandaag vroeg vertrokken om de warmste periode (tss 12:00 en 16:00) tijdens het wandelen te vermijden. Het was zowaar koud deze morgen (ik had me niet te warm aangekleed omdat ik wist dat het heet ging worden). Viel dat even tegen zeg ... Mijn vingers waren bevroren, zelfs sms'en ging niet meer. En toen uiteindelijk de zon kwam piepen vanachter de bergen, was het direct veel te warm ... Het is ook nooit goed hoor ik jullie al denken 🙂 Het eerste deel van de wandeling is niet het vermelden waard, het tweede deel daarentegen ... Na ongeveer 20 km passeerde ik La Herreira; een pittoresk dorpje in een dalletje dat amper 30 huizen telt. Nadien volgde een klim die ervoor heeft gezorgd dat er zowaar zweet in mijn botten liep! Tijdens mijn hele camino-experience heb ik niet zoveel zweet gelaten als vandaag! Aanvankelijk was het klimmen langs de hoofdbaan, een beetje later moest ik de klim verderzetten op een prehistorisch keienpad. Mijn hartslag zat regelmatig tegen de 150 aan. Het zweet gutste letterlijk uit al mijn poriën. Ik was niet van plan te wassen vandaag maar heb na deze wandeling toch maar mijn kleren in een sopje gestoken. Iets na 12:00 ben ik aangekomen in de Albergue La Escuela (op 2,5 km van de top). Deze slaapplaats had ik vooraf geselecteerd omdat ze beter beoordeeld werd dan de slaapplaats op de top van de berg. En het mag gezegd worden; het is een nette Albergue. Ik slaap er op een zaaltje met 4 stapelbedden en een privé-badkamer .... Ik heb al erger meegemaakt. Ik zit nu 1250 meter hoog, morgen daal ik terug naar 600 meter en laat ik de hoge bergen definitief achter mij.
Alle aandacht naar mijn vrouwtje waarmee ik vandaag 20 jaar getrouwd ben. Zij is nog altijd - en zeker ook tijdens deze trip (!) - mijn steun en toeverlaat. Het feit dat ik deze trip mocht maken van haar en dat zij het gezin nu even alleen runt, zegt al genoeg ... ze is echt een topwijf! Dat ik er nu effe niet ben, ga ik achteraf goed maken. Als ik terug thuis ben, zal ik haar eens ferm in de watten leggen.
De etappe van vandaag was geen hoogvlieger; het duurde tot een stuk in de namiddag vooraleer de omgeving interessant genoeg was om er een foto van te trekken. Ik kreeg wel meteen de indruk dat er minder pelgrims onderweg waren (geen idee waar die gebleven zijn😳) Voor mij geen probleem; ik heb het toch graag wat rustiger onderweg. De thermometer is vandaag flink omhoog geschoten en het ziet ernaar uit dat het de volgende dagen nog bakken en braden gaat worden. Dit maakt het dan weer net iets lastiger tijdens het wandelen.
Iets na de middag ben ik aangekomen in Villafranca del Bierzo. De Albergue waar ik vanavond slaap is echt top! Het lijkt eerder een hotel dan een Albergue. Het is een oud pand dat recentelijk gerenoveerd werd, ik slaap voorlopig met 3 andere mannen op de kamer (er kan er nog eentje bij) , onze kamer is voorzien van een privé-badkamer en er zijn weer echte lakens om in te maffen. Heerlijk! Voor diegenen die de camino ooit zelf willen stappen; in Villafranca del Bierzo moet je in Albergue Leo zijn!! Morgen staat er een redelijk zware klimdag gepland, met deze temperaturen niet echt iets om naar uit te kijken. Maar hej ... morgen is alweer een dag dichter bij Compostella ... en daar kijk ik wel naar uit 🙂 !!
Gisterenavond was het flink afgekoeld op een hoogte van 1300 meter, geen temperatuur voor een terraske en dus vroeg te bed en weer heerlijk geslapen. Vroeg opgestaan (05:45) voor een snel ontbijtje en hup met de geit! Het was een magische ochtend! Na een half uurtje stappen heb ik het hoogste punt van de berg bereikt bij La Cruz de Hierro. Op deze bergtop laten de meeste wandelaars in de vorm van een kleine kei een wens achter, ook ik heb er mijn steentje bijgedragen ... en ik ben blij dat die baksteen nu uit mijn rugzak is. 😉 Het weer was fantastisch daar boven op den berg, in het dal hingen toen nog dikke pakken wolken. Op de flanken van de berg stond alles mooi in bloei; gele brem, witte en purpere heide, rode klaprozen, ... het leek wel alsof ik de hele tijd door een bloemenwinkel wandelde. Ondertussen was ik al een tijdje aan een lange afdaling begonnen van 20 km. De wandelpaden varieerden van zacht glooiend en gemakkelijk naar steil en gevaarlijk. Halfweg de afdaling kwam ik in het dorpje Molinaseca terecht; op het eerste terrasje dat ik tegenkwam zat een 73 jarige Duitse dame omringd door een aantal wandelaars. Haar kleren waren vuil, ze bloedde uit haar neus en haar arm deed pijn; ze had zich mistrapt op een vlak stuk in de afdaling... zo snel kan het dus gebeurd zijn. Later hoorde ik dat ze met de ambulance naar het ziekenhuis is gebracht; de arm had dringende verzorging nodig. Rond 13:30 ben ik aangekomen in de Albergue Alea in Ponferrada; een klein en gezellig optrekje aan de rand van de grote stad. Ik slaap op een kamer van 4 (twee Australiërs en - jawel - een Belg). Het kan niet anders dan dat ik hier een gezellige avond ga hebben; ik kijk ernaar uit! O ja ... en de benen hebben deze trip vandaag moeiteloos doorstaan. Enkel de blaar op mijn linker grote teen is in omvang verdubbeld (ik had blijkbaar mijn schoenen verkeerd geknoopt ... lomperik!) maar daar kan ik perfect mee verder. Ik kan Compostella bijna ruiken ... 🙂
MISSION ACCOMPLISHED! Karaktertest goed doorstaan! Ikke blij 😊 !
Zodra ik het mistige Portomarin achter me had gelaten, dook de wandelweg meteen een groot donker bos in; redelijk spooky rond 6:30 's morgens. De mist is nog even blijven hangen maar tegen 08:00 kleurde de hemel blauw en scheen het zonnetje eindelijk weer volle bak. Het bleef nog wel een beetjes fris aanvoelen dus prima wandelweer. 
Het regende deze morgen in Triacastella en daar had ik eigenlijk niet op gerekend. Of het iets met het weer te maken had weet ik niet maar de benen voelde zwaarder aan dan de voorbije dagen, de frisheid was er precies een beetje af. 
Onze Jean was deze morgen de eerste die de Albergue verliet, niet dat ik er niet goed geslapen heb of zo ... ik had gewoon goesting om de zon te zien opkomen op de top van de berg. O'Cebreiro (het dorpje vlakbij de top van de berg) is best gezellig; het lijkt wel een middeleeuws dorpje met smalle straatjes en huisjes met strooien daken. De zonsopgang was spectaculair (ik hoop dat de foto's een beetje een beeld geven van wat er te zien was). Nadien was het fijn wandelen in de bergen boven de wolken. Het zonnetje brandde heerlijk, de vergezichten waren fantastisch. Vandaag stond er een lange afdaling op het plan, dus heel veel moeite had ik er allemaal niet mee. 
Vanuit Villafranca del Bierzo kan je op 2 verschillende manieren richting O'Cobreiro. Een moeilijke ('El Duro' genoemd) en een gemakkelijke (die voor het grootste gedeelte langs een hoofdbaan loopt). El Duro is absoluut de mooiste route om te wandelen maar laat niet toe om veel kilometers op een dag te doen. Op aanraden van de eigenares van de Albergue Leo (en rekening houdend met de afstand die ik wilde afleggen) ben ik langs de grote baan gegaan. 
Alle aandacht naar mijn vrouwtje waarmee ik vandaag 20 jaar getrouwd ben. Zij is nog altijd - en zeker ook tijdens deze trip (!) - mijn steun en toeverlaat. Het feit dat ik deze trip mocht maken van haar en dat zij het gezin nu even alleen runt, zegt al genoeg ... ze is echt een topwijf! Dat ik er nu effe niet ben, ga ik achteraf goed maken. Als ik terug thuis ben, zal ik haar eens ferm in de watten leggen. 
