De Morgen maakt op 15 september 2007 publiciteit voor 'sudoku expert, voor extra puzzelplezier tijdens de vakantiemaanden. Vanaf nu in uw krantenwinkel!' Blijkbaar moet de vakantie bij De Morgen nog beginnen???
Ook als we leder gebruiken voor het bekleden van een boek moeten we meten. Het leder moet nl. eerst geschalmd (verdund) worden tot op 0,6 mm dik, en tot op 0,3 mm voor het stuk dat de rug zal bekleden, en soms tot op 0,1 mm voor inslagen en hoekjes ... Raar maar waar, maar na verloop van tijd leer je vrij nauwkeurig voelen, zonder meten, of het leder voldoende dun geschalmd is of nog niet. Het is voor dat leerproces wel aan te raden om veel zelf te schalmen, en dat niet over te laten aan de lederbewerkers die machines hebben daarvoor. Dit doet me denken aan ons reisje laatst naar Istanbul: in de Trotter lazen we dat je na enkele dagen Istanbul begint te begrijpen wat een automobilist bedoelt met zijn getoeter. We geloofden er geen jota van, maar het klopt wel! Er zijn geschrokken, verontwaardigde toeters: 'hoe haal je 't in je hoofd hier over te steken!' (en die hoor je het meest de eerste dagen ...), er zijn er vriendelijke, die zeggen: 'steek maar over, ik wacht wel', er zijn er die vrienden of kennissen begroeten: 'hallo, zie je mij?', er zijn er die waarschuwen: 'pas op, hoor, want ik rijd door!'.
In de boekbinderij moet wel eens zeer nauwkeurig gemeten worden. En zeer nauwkeurig betekent dan echt wel zeer nauwkeurig. Zo maak ik op dit moment een zgn. concertinabinding: een binding die bedoeld is voor conservatie van waardevolle documenten. Bij een geslaagde concertinabinding is de dikte van de stapel documenten die ingebonden worden exact gelijk aan de dikte van de rug die geconstrueerd wordt om de documenten op te bevestigen. Die rug bestaat uit een strook karton in harmonica (concertina) gevouwen, èn dubbele oortjes waarop de documenten bevestigd worden. Eén van de moeilijkste klussen is om karton en papier te vinden dat in die welbepaalde constructie net even dik is als de stapel documenten die je inbindt. En hiervoor moet dus gemeten worden hoe dik de vellen papier zijn waarmee je zou willen werken ... En hier begint het probleem. Hoe meet je de dikte van een vel papier? Er bestaan allerlei elektronische toestelletjes om dat te doen, en die meten tot op één honderdste millimeter nauwkeurig, maar die zijn erg duur. Er bestaan ook allerlei mechanische toestelletjes, die tot op één tiende van een millimeter nauwkeurig meten, en die kosten nog altijd ongeveer 50 per stuk. Mijn truukje om te meten zonder duur meettoestelletje: ik neem een stapel bladen van één cm dik (wel ook nauwkeurig meten, maar dat kun je met een gewone goede lat). Als ik dan weet hoeveel vellen er in één cm gaan, hoef ik alleen nog één cm te delen door het aantal vellen, en ik heb de dikte per vel.
We blijven nog even in de sanitaire sfeer. Twee jaar geleden gaf Gent een mini-boekje uit met de titel: 'Bijna honderd plaspunten in Gent - plassen met klasse'. Een boekje dat alle plaatsen waar je een plasje kunt gaan maken opsomt, 'van administratief centrum tot zwembaden', geordend volgens hun openingsuren. Met allerlei weetjes, zoals: '100 % van de Gentenaars gaat meermaals per dag naar het toilet.' Bovendien het bewijs dat een eenvoudig samengeniet stapeltje papier mooi en stijlvol kan zijn. Als je je haast zul je er nog eentje kunnen krijgen: ze hebben er nog een tiental onder het Belfort waar alle toeristen hun stadsplannetje gaan halen. En dat met een heel vriendelijke smile en alle mogelijke antwoorden op alle mogelijke vragen ook nog krijgen!
Nog even terug naar het Design Museum Gent: dit museum staat garant voor erg diverse, en vaak grappige of inspirerende tentoonstellingen. De vaste collectie mag er trouwens ook zijn. Maar voor wanneer een tentoonstelling rond papier en al zijn toepassingen? Of rond verpakking en verpakkingsdesign?
O ja, op zondagvoormiddag mag je er gratis binnen (en met een lerarenkaart altijd), en het toilet (met de naam 'de pot op!') is een bezoekje meer dan waard.
Hier is het dan: ongeveer 29 op 23 cm groot, 4,5 cm dik. Rug: wit geitenleder uit Nigeria, traditioneel gelooid. Bekleding: zwaar papier met lange plantenvezels, met in het voorplat een bamboeblad verwerkt. Hiernaast (op de fotobalk rechts): het boek ingepakt, in een gevouwen blad 'cotton rag'.
Vandaag de laatste dag van de tentoonstelling BOEKenTAS.
