Er zijn ontelbaar veel mensen die mooie fortuinen hebben verdiend met aandelen: superbeleggers.  Zou het niet interessant zijn om te bekijken hoe ze dat gedaan hebben.  Ze na-apen in hun beleggingen misschien? Neen, dat is onverstandig, want je kan nooit de deals doen in dezelfde omstandigheden als waarin zij ze gedaan hebben. Ofwel kom je te laat, ofwel is er een valutarisico, of er zijn speciale voorwaarden die een kleine belegger niet kan of je wordt zelfs misbruikt door hen, of …. Toch kunnen we veel leren door hun werkwijzen te bestuderen. 2 superbeleggers als voorbeeld: de rijkste belegger ter wereld en de rijkste Belgische belegger.

Ondanks dat Warren Buffett de rijkste belegger ter wereld is, blijft hij een gecontesteerd figuur. Tijdens de internethype bleef Buffett aan de zijkant staan. Overal in de media (!!! zie beursadvies 7) kon je lezen: “Buffett kan het niet meer. Buffett wordt te oud. Einde Buffett tijdperk.” Wie bleek achteraf de verstandigste belegger te zijn geweest? Eigenaardig genoeg hoor je nu opnieuw dezelfde opmerkingen. Hiermee is duidelijk gemaakt dat Buffett allesbehalve een korte termijn belegger is. Niet wat zijn aandelen morgen, maar wat ze over 10 jaar waard zijn, interesseert hem.

Door dezelfde aandelen  als Buffett te kopen, zal je zijn succes niet kunnen evenaren. Op het moment dat je het weet, zijn ze meestal al flink gestegen. Tevens zal je nooit dezelfde voorwaarden krijgen als hij.  Probeer maar eens obligaties van Swiss Re te kopen tegen 12% rente en, een voor hem gunstige regeling, om deze in aandelen om te zetten. Je kunt ook aandelen kopen van Berkshire Hathaway, zijn investeringsvehikel. Je loopt dan wel  een valutarisico.  Maar aandelen kopen van een vehikel, dat lijkt mij toch niet opportuun. Gaat u een wagen kopen die aangeprijsd wordt met ” prima vehikel”? Ik niet. Waarom dat verkeerd kan uitdraaien zal duidelijk worden bij de tweede superbelegger.

Leren van Buffett is vooral luisteren wat hij zegt en kijken wat hij doet. Hij heeft enorm veel wijze uitspraken gedaan maar 2 belangrijke zijn toch:

1. Koop wat je kent: Het heeft geen zin om te beleggen in iets wat je niet begrijpt. Risico’s neem je enkel als je niet weet wat je doet (zie ook beursadvies 1). Lees jaarverslagen (van de laatste vijf jaar), bestudeer de markt waarin het  bedrijf opereert, ken zijn managers, heeft het unieke producten?, een merknaam?, is het een groeibedrijf?, zijn de inkomsten in geld stabiel en  is er een lange termijn visie?, enz… .
2. Koop aandelen van 1 dollar aan de prijs van een halve dollar. Koop laag en verkoop hoog (of verkoop niet). Buffett heeft het vermogen om eindeloos te kunnen wachten om zijn slag te slaan. Hij koopt enkel aandelen tegen een goede  prijs, de beurs zelf laat hem volledig koud.

De beste Belgische belegger is Albert Frère. Net zoals Buffett de hoogstgeplaatste belegger is op de Forbes  lijst, is Frère de hoogstgeplaatste Belgische belegger op die lijst. Twee van zijn holdings, Groep Brussel Lambert (GBL) en Nationale Portefeuille Maatschappij (NPM) maken deel uit van de BEL20. GBL heeft belangrijke belangen in  Total,  GazdeFranceSuez, Lafarge, Pernod-Ricard en Imerys. Al bij al een beperkt aantal, maar vooral grote participaties in Franse bedrijven. NPM heeft een uitgebreidere portefeuille met zo’n 17 directe deelnemingen, waaronder, ook weer Total. Verder heeft NPM ook indirecte deelnemingen in GBL en de holding Pargesa (ook van Frère).

Gewoon meedoen met Frère, zoals diverse gerenommeerde beurssites aanprijzen, is oerdom. Deze man speelt het spel keihard en deinst er niet voor terug de onwetende belegger een loer te draaien. De successen van de man zijn ellenlang en zijn laatste slag heeft hij geslagen net voor de crisis. Hier volgt zijn tactiek:

Frère slaagt er keer op keer in een forse kapitaalsverhoging in zijn holdings door te voeren op het hoogtepunt van de beurs. In de lente van 2007 bood Frère nieuwe aandelen van GBL aan de massa’s kooplustige beleggers. GBL koerste toen aan recordniveau’s.  In juni 2007 rondde hij de verkoop af, 1 maand voor … de beurzen aan hun daling begonnen. Hierdoor kon hij veel geld ophalen voor relatief weinig nieuwe aandelen. In 2008 kocht de holding GBL aan veel lagere koersen aandelen bij, kocht de holding Pargesa aandelen van GBL bij aan de helft van de prijs  als bij de kapitaalverhoging en versterkte Frère zijn positie in… Pargesa.

Meedoen met Frère is dus helemaal  niet meedoen met GBL  bij een kapitaalsverhoging zoals vele beurssites promoten. Integendeel:  Meedoen met Frère is uw aandelen GBL dan VERKOPEN (zoals hij ook doet) en Pargesa kopen op het moment dat hij het doet.  Frère is altijd een goede raadgever geweest: Als hij kapitaalverhogingen doet,  is het tijd zeer alert te zijn en tijdig uw aandelenportefeuille af te bouwen.

Volgens het Amerikaanse Forbes zag Albert Frère zijn persoonlijk vermogen met 800 miljoen dollar zakken tot 2,4 miljard dollar (1,9 miljard euro) in  2008. Die terugval met 25 procent was alvast minder erg dan de verliezen die collega’s-miljardairs moesten slikken. Daardoor kon de Waalse financier 64 plaatsen opschuiven in het jaarlijkse miljardairslijstje van Forbes.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwt om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 2,3 en 4 bespreken het kopen, bijhouden en verkopen van aandelen, advies nr.5 toont aan dat opties u daarbij kunnen helpen. Advies 6 t.e.m. 10 zijn randadviezen, maar daarom niet minder belangrijk. Advies 6 handelt over kennis, orde en dicipline. Advies 7 bespreekt naar wie u niet moet luisteren en 8 naar wie wel. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

Zoals gemeld in beursadvies nr.6 is het het niet onverstandig te bekijken welke raad je mag opvolgen en welke niet. Vooral de oppervlakkigheid van de media en de gestuurde adviezen van banken dienen in het oog gehouden te worden.

1. Gestuurde Bankadviezen

De adviezen van bankanalisten heb ik al lange tijd gelaten voor wat ze zijn. Ze veroorzaken vooral lemmingengedrag (des mensen) en zijn meestal veel te laat. Pas op: de analyses die ze maken zijn zeker de moeite waard om te lezen. Je doet er vooral kennis mee op (beursadvies nr.6). Hoedt u echter voor de conclusies. Weet dat iedereen dit leest en de analyses zijn meestal al lang in de koersen verwerkt.

Het grootste probleem zit hem echter in de onafhankelijkheid van de analisten. Deze worden betaald door hun werkgever (bank of andere instelling) en indien ze het al zouden willen, kunnen ze moeilijk tegen het belang van hun werkgever ingaan. Je moet er dan ook terdege  rekening mee houden dat bankadviezen opgelegd of gestuurd kunnen zijn en niet altijd de realiteit weergeven. Zo bestaan er regelrecht gesponsorde campagnes om een bedrijf in een positief daglicht te stellen.  2 voorbeelden:

1.Bedrijf A is grote klant bij Bank B. Met grote klant bedoel ik: het bedrijf  A heeft enorme leningen openstaan bij Bank B. Bedrijf A doet het niet zo goed en wil een extra budget (opnieuw een lening). Zowel bedrijf als bank hebben alle belang bij positieve berichten over het bedijf, want de bank wil in eerste instantie zaken doen, maar vooral ook dat zijn leningen terug betaald worden. Zal deze bank dan toelaten dat zijn analist dit bedrijf de vernieling in schrijft en een verkoopadvies afgeeft? Nee, natuurlijk niet.  Zal het bedrijf niet aansturen op ontslag van deze analist of de relatie met de bank afbouwen? Het antwoord is JA. Met andere woorden zowel de bank als de analist (door zijn afhankelijkheid) zullen de zaken positiever voorstellen dan ze zijn.

2.Opnieuw een grote klant van de bank komt met een groot pak aandelen die hij wil verkopen aan een goede prijs. Deze zet dan de bank(analist) letterlijk onder druk om positief te zijn over een bepaald aandeel. Dan ontstaat de kans dat u als onwetende een pakket aandelen aanbevolen wordt door de bank, waarvan ze zelf de verkoper is! Zo was er ooit een analist Henry Blodget (Merryl Lynch - ook reeds op de klippen), bijgenaamd King Henry. Zijn  officieel advies voor bepaalde aandelen luidde: bijkopen voor de korte en lange termijn. In zijn interne mail voor grote klanten kon men lezen:  deze aandelen zijn "piece of shit" (gelieve zelf te vertalen).

Eén van de meest gebruikte adviezen van bankanalisten is HOUDEN. Als je dit ontleedt, kom je tot de volgende conclusie: Voor wie geen aandelen heeft, betekent dit :NIET-Kopen, voor wie er wel heeft: NIET-Verkopen. Dit is tegenstrijdig en wilt eigenlijk zeggen dat het aandeel weinig opwaarts koerspotentieel heeft (er zijn geen kopers want het advies is niet-kopen). Houden is eigenlijk een verbloemde term voor Verkopen.

Market under-/outperform zijn ook zo'n geliefkoosde termen. Wat ben je daarmee? Outperform klinkt veelbelovend, maar als de markt -50% is, wat betekent dan outperform: -35%?. Ooit waren de adviezen voor GM underperform en voor Renault outperform voor de autosector. Deze adviezen zijn nog altijd min of meer juist, want: GM is officieus al lang failliet (ze gaan naar -100%) en Renault "outperformed" op -90% van zijn top.

2. De OPPERVLAKKIGHEID

Als je weet dat de voornaamste bedoeling van de media is: het verkopen van hun tijdschriften en kranten, dan weet je dat de inhoud niet altijd op de eerste plaats komt. Deze kranten en tijdschriften moeten vooral opgevuld worden en kennen meestal een deadline voor  de artikels. Deze bulken dan  van de oppervlakkigheid en zelfs onjuiste informatie. Het is eigen aan journalisten dat ze menen het beter te weten dan de geïnterviewde zelf. Niet zelden blijkt het artikel niet de juiste weergave van het interview te zijn. De journalist doet niet altijd de moeite om de juiste toedracht te willen begrijpen of verspreiden.

Ter staving 2 voorbeelden:

Vandaag lees ik in een Amerikaans tijdschrift dat Europa er veel slechter voorstaat dan Amerika. Men schrijft letterlijk dat de problemen in Europa 20X groter zijn dan in Amerika. De in de herfst goedgekeurde bailout van 0,7 triljoen dollar is slechts een peulschil van wat Europa nodig heeft: 14 triljoen dollar. Met andere woorden: Amerikanen don't panic and feel good, kijk naar Europa: daar zijn er pas problemen. Tja, lees ik niet net het omgekeerde in de Europese pers? Nochtans bespreken ze dezelfde feiten. Gekleurde artikels is het minste wat je ervan mag zeggen. De waarheid is dat beide continenten er even erg aan toe zijn.

Soms gebeurt het dat ik een oud tijdschrift doorblader, je weet nooit waarvoor het interessant is. Zo vond ik recent een tijdschrift terug van de belangrijkste financiële media in België. Datum:mei 2007.  Hierin staat een interview met Bill Miller (versloeg 15 opeenvolgende jaren de beursindex en is fondsbeheerder). Zowel op de voorpagina, als op de eerste pagina, als de kop van het artikel stond: Amerikaanse aandelen zijn 15% ondergewaardeerd. Wie enkel en alleen op deze titel afging en zwaar in deze aandelen investeerde, zal van een zeer kale kermis thuisgekomen zijn. Tevens zou je, ondanks zijn verdiensten, Miller kunnen klasseren in de groep van gevallen beursgoeroes.

Het grappige echter is dat nergens in het artikel zelf deze uitspraak vermeld staat. Het is dus gissen of Bill Miller dat wel gezegd heeft. Hij is inderdaad op dat moment (april 2007) nog altijd positief over aandelen, maar waarschuwde ook dat de grondstoffenhausse op zijn einde liep en dat zich een vastgoedzeepbel in Amerika aan het ontwikkelen was. Miller blijkt dan toch klaar te zien. Je kan besluiten dat de journalist  zich alvast  zwaar vergist heeft in wat het belangrijkste was van het interview.

Verder in hetzelfde tijdschrift lees ik ook nog de lof over bankaandelen (er komt een grote consolidatie aan, inderdaad ) met een groot stijgingspotentieel. Het kan verkeren, zei er ooit iemand.

Het is duidelijk: klakkeloos adviezen of tips navolgen, kan u  zuur opbreken. In advies nummer 8 bespreek ik  wie wel iets interessants te vertellen heeft.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwt om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 2,3 en 4 bespreken het kopen, bijhouden en verkopen van aandelen, advies nr.5 toont aan dat opties u daarbij kunnen helpen. Advies 6 t.e.m. 10 zijn randadviezen, maar daarom niet minder belangrijk. Advies 6 handelt over kennis, orde en dicipline. Advies 7 bespreekt naar wie u niet moet luisteren en 8 naar wie wel. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

In beursadvies nr.5 heeft u al kunnen zien wat u zo allemaal kunt doen op de beurs. De aandelen die er bestaan, de systemen waarmee u kunt beleggen en ook de soorten beleggingen lijken schier oneindig. Hierin schuilt een groot gevaar. U doet er immers  jaren over om te begrijpen hoe alles in elkaar zit. Als beginnende belegger informeert u zich best over de producten die u wilt gebruiken. Als uw eerste stappen CFD daytraden  is,  is dit bijna een garantie om uw geld er zo snel mogelijk door te jagen.

1. Kennis: Het is logisch dat u eerst met aandelen begint. Pas nadat u tenvolle de kennis hierover bezit, kunt u ook in opties en turbo’s gaan. Hierbij kunnen optiestrategieën  zeer lucratief zijn, toch moet u weten dat het vooral specialisten zijn die hierin handelen. Bij opties heeft u altijd een tegenstander (u kunt geen opties kopen als een ander ze niet schrijft en vice versa), en op het einde van de rit zal diegene met de meeste kennis de meeste winst maken. Het eerder besproken daytraden is niet aan mij besteed, dit heeft mijn inziens niets met beleggen te maken en steunt op kicks, waarbij het vooral de brokers zijn die hier rijk van worden. Veel daytraders houden het niet lang vol en beleggen is nu net iets wat levenslang moet kunnen.
2. Orde: Wie een uitgebreide portefeuille heeft met aandelen en opties, kan al eens door het bos de bomen niet meer zien. Een aanrader is dan een goede broker te hebben waar je alle aandelen of opties die samenhoren, netjes kan scheiden in verschillende tabbladen. Die houden alles overzichtelijk en kan je meteen ook zien waar je winst of verlies zit (wat toch het allerbelangrijkste is). Een onoverzichtelijke portefeuille leidt meestal tot verkeerde handelingen en meer verlies.  Een aanrader bij sommige brokers is dat je op papier kan handelen. Je kan dan alle mogelijke posities innemen zonder het met echt geld te moeten doen.  Zo leer je beleggen zonder geld te verliezen.  Ook computerprogramma’s kunnen helpen, alhoewel hier ook het gevaar schuilt dat alles te ingewikkeld wordt. Mijn mening is:  hoe eenvoudiger je belegt, hoe meer controle je hebt, hoe meer winst je maakt.
3. Discipline: Er bestaat een Engelse zegswijze: “Plan your trade and trade your plan”. Hierin zit een grote waarheid vervat: maak bij beleggen een plan op, en volg dat plan. Denk bij het handelen niet alleen aan de mogelijke winsten (of verliezen), maar stel vooraf zeker een paar zaken vast zoals: een doel, wanneer je gaat handelen, …  en wijk daar ook niet van af. Indien u emotioneel bent of onder druk staat, is het best niet te handelen. U moet u volledig kunnen concentreren op hetgeen waarmee u bezig bent. Even belangrijk is wel uw plan tijdig te evalueren en  toetsen aan de eventuele veranderde omstandigheden. Indien u toch afwijkt van uw plan doe het dan bewust en geef uzelf de tijd. De volgende dag kan het er helemaal anders uitzien. Vandaar mijn aversie voor daytraden: dit laat u niet toe alles rustig te bekijken.

Ondanks  dat u met de vijf vorige adviezen weinig kennis over de aandelen zelf hoeft te hebben, ben ik toch van mening dat hoe groter de kennis, hoe beter u bepaalde situaties zult aanvoelen. Beursadvies nr. 7 beschrijft dan naar wie je absoluut niet moet luisteren en nr.8 naar wie je best wel luistert.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwt om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies nr.5 toont aan dat opties u daarbij kunnen helpen, advies 2,3 en 4 bespreken het kopen, houden en verkopen van aandelen. Advies 6 t.e.m. 10 zijn randadviezen, maar daarom niet minder belangrijk. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!