Sacrale wielerweek (10 reflecties)

Op 4 april 2015 beleefden we samen de 99^e Ronde Van Vlaanderen. Natuurlijk heeft een handjevol echt fervente wielerliefhebbers en/of sponsors dan een absoluut belang bij winst of verlies. Maar dit volksfeest en massa-evenement gaat veel verder dan die winnaar zelf. Stellen dat de winnaar bijkomstig is gaat te ver. Maar wat maakt die Ronde dan zo bijzonder? En wat maakt de sacrale wielerweek in het algemeen zo bijzonder?

1) KUDDE

Onze maatschappij wordt steeds complexer. Wij/zij indeling is nauwelijks nog mogelijk. Want als je alle facetten van het leven beschouwt is ieder enkeling in zijn eigen doorsnede. De sacrale wielerweek reduceert die complexiteit voor even. Je bent fan van Cancellara, van Boonen, of van Vanmarcke. Op het einde winnen “wij” en “zij” verliezen.

2) KAPSTOK

De gemiddelde persoon van middelbare leeftijd heeft niet meer echt een uitgesproken topsport conditie. In die zin zelfs dat zijn lichaamsvormen niet steeds meer compatibel zijn met Lycra. Toch biedt de sacrale week een uniek platform om zich reeds maanden op voorhand doodernstig voor te bereiden. Met het gevoel zelf een topsporter te zijn. Deelnemen aan de Ronde legitimeert dan ook het fanatiek trainen de weken ervoor. Andere privé activiteiten moeten desnoods wijken.

3) LENTE

Hoewel de eerste Ronde plaatsvond op 25 mei, associëren we de sacrale week nu met draaideur tussen winter en lente. In groep zien we uit naar de Ronde. Want dan begint de lente. In de winter maakt iedereen zich wel eens (te) sprookjesachtige voorstellingen over het zoemende geluid van de helikopter. We dromen dan in winterse kou weg bij de typische lentegeur op die bergflankjes in de Vlaamse Ardennen… Plots is het daar en moet je alles in groep absorberen. Na die eerste lente-piek ontbindt het algemeen gevoel zich weer en we gaan op reis naar eigen privé zomerbestemmingen.

4) GESCHIEDENIS

Kort voor de Ronde  verschijnen steeds weer die heroïsche winnaars van toen. 360 dagen horen we niets over ze. Maar enkele dagen voor de Ronde zie je plots weer die eerste Flandriens winnen. Herbeleef je de overwinningen van die helden van toen. Ook daar weer is misschien niet de winnaar zelf van belang. Maar wel de herinnering die dit oproept bij  bijvoorbeeld een ouder man. Hij herbeleeft hoe zijn overleden vader en broer schreeuwden naar die winnaar van toen. Het is als bij geuren, het evenement is de trigger voor die vroegere herinneringen. Die er op andere dagen gewoon niet meer doorkomen.

5) GEZELLIGHEID

Als je na het Ronde weekend zou vragen wat het mooiste moment van dit weekend was. Weinigen zullen het moment aanduiden dat de overwinnaar echt over de meet kwam. Het gaat om die speculaties met vrienden vooraf, het zelf deelnemen aan de Ronde voor wielertoeristen, die avond voordien dat je met je dochter helemaal alleen op 1 van die flankjes wandelde en sprak over die winnaar, het gezellig eten de avond of middag ervoor… Kortom, het evenement als kapstok voor wat echt telt.

 6) PIJN EN WRAAK

Na de Ronde zijn er winnaars en verliezers. Dat maakt de dubbel (Ronde Van Vlaanderen en Parijs-Roubaix) ook zo mooi. Iedereen vereenzelvigt zich graag met de winnaar. Maar des te meer hebben we sympathie voor de heroïsche verliezer die het weekend erna in de hel van het Noorden alle pijn en smart van zich af rijdt. En plots weer wél welkom is voor de pers. Zorgt een superheld voor de dubbelslag, vindt het publiek dit ook fantastisch!

7) TOEGELATEN RELIGIE

Het staat niet hip aan je vrienden te zeggen, dat je de zondag niet met hen mee gaat, omdat je naar de zondagsmis wil. Maar je volledig verbonden voelen met dat oude en ietsje kunstmatige van de Ronde-sfeer is sociaal aanvaarde religie. Je mag na de Ronde wel voluit genieten van dat oeroude vertrouwde geluid van kerkklokken die bonzen in de lente. Niemand zal je vreemd bekijken. Heel dat parcours in de “buik van Vlaanderen” is trouwens een appel aan lang vervlogen tijden.

8) AUTORITEIT

Er straalt zo’n grote autoriteit uit van die sacrale wielerweek, dat niemand de waarde ervan zou durven relativeren. Ik voel me zelfs een beetje arrogant, om die grootse wielermonumenten zelf te willen vangen in 10 topics (wat een anti-wielerwoord). En zoals zo vaak met grootste zaken, je moet het eigenlijk beleven. Er over praten, het analyseren, doe je misschien nadien. Maar zeker niet op het moment zelf. En woorden vatten het gevoel nooit. Daarvoor is het gevoel te groot.

9) BRUG

Het is hartverwarmend om te zien dat een monument dat ontstond aan het begin van de 20^e eeuw alle veranderingen kan trotseren. Of zichzelf blijft, juist door zelf mee te blijven veranderen. De sacrale wielerweek is een mooi voorbeeld van traditie die wél kan blijven bestaan en overleven. Omdat ze niet teert op het verleden maar de nieuwe jeugd generatie na generatie blijft beroeren. Daar zou de echte religie eigenlijk lessen kunnen uit trekken!

10) HOUDBAARHEID

Het gevaar van nostalgie is echter dat moment waarop nostalgie vervloeit tot nostalgie van nostalgie. Nu heeft iedereen nog een grootvader of een vader die zelf echt in dat oude Vlaanderen opgroeide. Als we binnen 2 generaties enkel nog grootouders hebben (wijzelf!) die zich herinneren hoe hun grootouders in dat Vlaanderen van toen leefden, dreigt de nostalgie dan niet te vervagen?

Daarnaast hoor je ook steeds meer kritische stemmen, dat dergelijke wedstrijden (zoals trouwens alle wielerwedstrijden) gericht zijn op nicherenners. Hoe zal de Ronde er uitzien en beleefd worden binnen 50 jaar? In elk geval is het einde van de populariteit nog steeds niet in zicht! De Ronde, en de sacrale wielerweek, die zullen alles overleven!

Sorry sacrale wielerweek, dat ik je durfde te analyseren. Volgend jaar beleef ik het gewoon weer.

11-04-2015, 16:21 Geschreven door Wouter Dessein