Op het eerste gezicht ogenschijnlijk onbelangrijk en toch een landmark beladen met historiek en zelfs heroiek. Thu ngu betekent 'signaaltaal' (ngu in combinatie met ngoai ziet men veelvuldig en betekent 'vreemde talen'.
De signaalmast, toch al daterend van 1865, staat precies neergepoot op de hoek waar het Ben Nghe kanaal uitmondt in de Saigon river. Oorspronkelijk was het een eenvoudige vlaggenmast om te communiceren met de vaartuigen op de rivier, maar snel werd de onmiddellijke omgeving een recreatieterrein voor de Franse kolonialen: 's avonds kwamen de Franse expats er kijken naar de passerende boten en kreeg het vlug een "m'as tu vu" gehalte. Elke maandag- en vrijdagavond om 5pm verzamelde de beau monde er zich om te luisteren naar militaire bands. Na een upgrade rond 1920 werd het kleine gebouw aan de voet van de mast een bar, in de jaren veertig zelfs een restaurant, telkens met een passende naam "la pointe des blagueurs", de grappenmakers, wijzend op het ludieke karakter van plaats en bezoekers. Minder ludiek ging het er aan toe op 23/9 1945, toen Vietnamese weerstanders zich in de strijd wierpen tegen Brits/Indische troepen die na de capitulatie van het bezettende Japan er alles aan deden om de Fransen weer in het zadel te helpen. Die memorabele datum is overigens in dagelijks gebruik...het '23/9 cong vien', park en belangrijke busterminal met dezelfde naam. De voet van de signaalmast, na een frisse opknapbeurt in 2010, doet nu trouwens dienst als een mini foto expositieruimte
Het jaar van de draak....chuc mung nam moi (gelukkig nieuwjaar). Gedurende een week ongeveer een Saigon dat geen gewoon Saigon is dwz veel minder verkeer (velen naar hun hometown, of de nieuwe trend...op reis, naargelang bij een deel van de bevolking welvaartspeil gestegen is). Ook de meeste handelszaken zijn gesloten, dus al moeilijk om aan je gerief te komen, en supermarkten werken met een ingekrompen uurrooster en wegens de koopwoede van de voorbije dagen....zijn veel schappen (half)leeg. En gedurende zowat een week worden overal de prijzen verhoogd. In mijn stamcafe, de Cofffeetime, werd het met aanplakbrieven vooraf aangekondigd: per glas wordt het 44.000vnd ipv 35.000. Maar soms zijn er verrassingen...in de Saigon 86 dronk ik mijn niet zo speciale 'thom ep' (ananassap), normale prijs 55.000 ditmaal voor 80.000vnd (meer dan 3 euro lijkt al meer op een Brusselse prijs). Ik ben wel iets minder geneigd om een taxi te nemen, want ook zij verhogen hun prijs al dan niet fors, bovenop de 'meterprijs'. Ook de 'giat do', de laundry service in de buurt is gesloten. Zaterdag laatst (oudejaar) geen bussen. Gisteren (nieuwjaar) bussen tot 5pm. Positief: je kunt al met iets minder gevaar de straat oversteken en de politie is niet mals voor rijden onder invloed. Op mijn smartphone heb ikzelf twee berichten dienaangaande gekregen van 'bo cong an', de politie dus. Foto: de 'hem', het nu lege steegje met woningen en appartementen; helemaal op het einde rechts waar ik verblijf...
Net zoals met kerstmis zal ik blij zijn dat dit nieuwjaar achter de rug ligt, omwille van die irritante muziek die overal tot vervelens toe te horen is....'xuan da ve' (daar is de lente). En bij het horen van die rist nieuwjaarsnummers viel me zowaar die overbekende melodie op 'ik neem vandaag de trein om bij jou te zijn'...an christy, maar na wat zoeken vond ik dat het toch geen oorspronkelijk nederlandstalig nummer is, maar een countrysong van een mij overigens onbekende Amerikaan O'Dell....in tegenstelling tot wat ik'n aantal jaren terug in park 30/9 had gehoord, waar men mensen leerde dansen op o.m. Eviva Espana (geschreven door leo caerts), en was het nu samantha of imca marina die zong, het was begot in het nederlands. Maar lachwekkend vond ik dat men .. ik dacht de tango aanleerde op 'tombe la neige' ( adamo)....in een avondlijke 30° !!! Maar de meest tot de verbeelding sprekende activiteit - maar aangezien ik volslagen onkundig ben wat bloemen en planten betreft, is het mijn ding niet - is de jaarlijkse Duong Hoa in nguyen hue, bloemenexpositie in het teken van dit jaar de draak. En in het Tao Dan park heeft een min of meer gelijkaardige expositie plaats (entree te betalen daar denk ik)....alles met de lente die verwelkomd werd heeft met bloemen te maken...en in of aan elk huis zijn weelderige bloemen te zien....
Saigon: laatste weekend voor 'jaar van de draak' nieuwjaar
Zaterdag waarempel terug naar exhibit 'from norodom to independence palace', zien wat ik gemist had, de filmpresentaties o.m. life in colonial Saigon, evolutie van avenue charner naar nguyen hue boulevard volledig en rustig bekijken. Zondag naar vivocity in phu my hung, met bus 34 via de doolhof aan straatjes van district 7, waar aan de straatkanten ' n massa allerhande koopwaar uitgestald en te koop staat. Phu my hung zelf een rijke enclave van vooral koreanen, het kaderpersoneel zeg maar van hun in Hcm city gevestigde bedrijven (samsung, lg...). Terug met de 102, vrij snel want die bus volgt de nguyen van linh, dwz voor de helft een traject parallel met de highway met een constant gedonder van container trafiek van en naar o.m. dong nai en andere industriele kloppende harten. Eenmaal na de afslag links, stadwaarts, volgt 102 een stukje het traject van 34, langs de "cang", de oude haven, maar dan zitten we al in district 4...en dus eenmaal het water over, good old district 1.
Dit jaar is het jaar van de draak. In het Westen kennen wij de draak als een symbool van kwaad, ons overgeleverd door het christendom. In het Oosten is die draak veel welwillender. Denken we maar aan de veelvuldig toegepaste drakensymboliek in of aan boeddhistische pagodes, zij het nu in thailand of laos of waar dan ook in azie met een boeddhistische godsdienst. De draak is dus symbool voor succes, voorspoed, welvaart en geluk. Opvallend dat er in een 'drakenjaar' meer geboorten zijn, omdat men er blijkbaar van uitgaat dat hen later het geluk zal toelachen. De draak brengt mij naar de foto. Bij uitvergroting merk je dat er zich bovenop het dak draken bevinden. Volgens een westerse insteek zou dat nogal bedreigend overkomen, maar volgens de oosterse norm zijn de draken 'beschermend'. Gebouw wordt overigens "nha rong" (lett. Drakenhuis) genoemd en is nu het wat rommelig overdadige museum gewijd aan de figuur van Ho Chi Minh. In feite is dit het eerste gebouw door de Fransen in 1863 gebouwd. Oorspronkelijk was er de Compagnie Messageries Maririmes (maritime shipping co) gevestigd. De foto is genomen vanuit de cirkelvormige basis (mini foto expositieruimte) aan de voet van de legendarische sein/vlaggemast, waarover veel meer in een later blog...
Soms overtreft een (positieve) verrassing elke (negatieve) verwachting. In een statige 2-verdiepingen Franse koloniale villa op de 'reunification palace' site loopt de tentoonstelling "from Norodom palace to Indepence palace 1868-1966". Ik verwachtte een display van allerhande plannetjes. Niets daarvan. Constructie/inauguratie van beide paleizen (Norodom - genoemd naar de toen erop loodrecht lopende avenue, nu Le Duan- van 1868 tot enorme beschadiging door bomaanslag in 1963, en het in gebruik nemen in 1966 van het pas afgewerkte Independence palace) loopt als een bijna onmerkbaar rood draadje als achtergrond van de turbulente politieke ontwikkelingen, met als culminatiepunt het bewogen 1963, een mijlpaal niet alleen in de Vietnamese geschiedenis, maar ook in wat algemeen wordt genoemd ....de Amerikaanse oorlog. Norodom palace wordt eerder summier belicht, want ook historisch onder Frans koloniaal bestuur gebeurt er tot 1954 niet bepaald veel. Norodom dient als residentie van hetzij de gouverneur van Cochinchine, hetzij van de gouverneur van Indochine. Wel wordt er een beeld opgehangen van het soms ravissante koloniale leven in Saigon (denk maar aan de toen florerende tramlijn die vanuit hartje Saigon naar Cholon liep). De periode 1954 tot 1963 (op de 2de verdieping) gaat - terecht - met de meeste aandacht lopen. In 1954 verschijnt de omstreden Ngo Dinh Diem op het toneel, eerst als premier, een jaar later als president van Zuid-Vietnam (van hereniging was er nog lang geen sprake; er waren eenvoudigweg - door verdrag van Geneve bekrachtigd - twee staten: het democratische Zuid-Vietnam dat steun kreeg van de Amerikanen om op te boksen tegen het communistische Noord- Vietnam). De 'dynastie' van de katholiek Diem neemt vanaf 1955 stevig de touwtjes in handen, broer Nhu en diens vrouw Mw Nhu die als 'first lady' fungeert (Diem was immers niet getrouwd) lieten zich niet onbetuigd. Hun strakke repressieve conservatieve politiek leidde, vooral in het bewogen 1963, tot bloedige protesten; boeddhisten voelden zich achtergesteld, en enkele monniken gingen zelfs over tot zelfverbranding (Thich Quang Duc als eerste)....wat uiteindelijk leidde tot bomaanslag op Norodom palace, de coup, het omverwerpen van en moord op Diem.....dat alles vormde het hoogtepunt in alle mondiale jaaroverzichten van 1963.
De tentoonstelling is werkelijk top, geen verwarrende opeenstapeling van documenten en foto's waar een kat op de duur haar jongen niet zou vinden; integendeel, een moderne presentatie van fascinerend beeldmateriaal dat er toe doet, niets overladen met veel zin voor maat. Een beklijvende belevenis. Historische studies hebben intussen het beeld van Diem in positieve zin al bijgesteld: hij voerde in zekere mate een positief economisch en sociaal beleid en hij was niet zo anti-boeddhistisch als lang werd voorgehouden (zijn regering telde zelfs meer boeddhisten dan katholieken). Foto: 'first lady' Mw Nhu - van wie de beruchte vergelijking van een zichzelf verbrandende monnik met....een barbecue - wijst naar een beschadigde vleugel van het Norodom palace ten gevolge van de bomaanslag....
Tet of het 'chinese' nieuwjaar, het nieuwjaar volgens maankalender (elk jaar andere datum) valt deze keer vrij laat, 8 februari, wat betekent dat het dan op zijn minst een week vakantie is. De meesten, afkomstig uit de provincies, keren naar hun thuishaven terug om nieuwjaar te vieren in de uitgebreide familiekring. Saigonezen zelf verkiezen nogal 's op reis te gaan. Nu heerst er een typische nieuwjaarskooprage en zelfs al is het nog twee weken, toch al een percentage lijkt Saigon al te hebben verlaten. Hoeveel inwoners telt Hcm ? Een 'officiele' telling uit 2022 houdt het op 9,7 miljoen, maar als de ruimere agglomeraties (cu chi, nha be...) zouden bijgeteld worden, betekent dat nog enkele miljoenen erbovenop. Maar vooral, en dat heb ik al meermaals aangestipt, velen verblijven, studeren of werken in Hcm maar blijven ingeschreven in hun 'hometown'. Op 21/12 verscheen in dat verband een opmerkelijk artikel in VnNews "Regulatory measures needed to address internal migration challenges in Vietnam" en met migratie wordt bedoeld 'binnenlandse' migratie. Er is al lang een shift aan de gang (vanaf 2000 zeg maar) van landbouw naar industrie en diensten, uiteraard noodzakelijk voor een socio-economische groei. Vietnam telt nu 100 miljoen inwoners, waarvan ong 60% op het platteland woont en leeft van landbouw (rijst, koffie, mango....) en visserij. Landbouw(gebieden) kromp(en) en industrie/diensten gerelateerde arbeid nam toe...zo blijken er (telling 2019) bijna 6,5 binnenlandse migranten te zijn (dwz mensen die gedurende de laatste vijf jaar van woonplaats veranderd zijn, maar dat betekent in concreto een 'vlucht' van het platteland naar de stad (vnl Hcm, Hanoi...). Het is dus overduidelijk dat er geschreeuwd wordt om gepaste maatregelen, want de belasting op de stedelijke infrastructuur (scholen, hospitalen..) is nauwelijks te ondervangen. En voeg daarbij nog de vrijwel onhoudbare druk op het verkeer en toenemende vervuiling....
Ter afsluiting een foto van de ingang van "truong dai hoc xa hoi va nhan van" (university of social sciences and humanities) dat ook het instituut 'vietnamees als vreemde taal' huisvest. Deze ingang passeerde ik voor de eerste keer najaar 2013 tot ik er voorjaar 2018 een punt achter zette. Gingen de lessen weliswaar door in achterliggend gebouw, administratieve diensten maken gebruik van dit prachtige uit Franse koloniale tijd stammend gebouw (1873), dat toen op de vroegere citadel gebruikt werd om er de Franse infanterie te kazerneren (French Infantry Barrack)
Foto van Belgo is genomen vanop een van de verdiepingen van er tegenover liggend winkelpand (zie blog gisteren). Belgo (bar, restaurant) schijnt nu vier panden te hebben in Saigon (eentje o.m. in phu nhuan district, en eentje in de nguyen van thu - rechtover gerenommeerd veggie restaurant An Nhien). Het was mijn bedoeling er gisteren iets te consumeren, maar het ging niet door omwille van de voorbereiding van een prive avondfeest. Hoe ook, hun specialiteit zijn de bieren hier gebrouwen met natuurlijke ingevoerde Belgische ingredienten en volgens traditionele brouwtechniek; volgens hun website (www.belgo.com.vn) gaat het om bieren "from easy to drink to complex ales"; vlg die website, met symbool 'Leo the Belgian' (met leeuwekop) is het brouwproces in handen van Gert '..went to the "Stella" school in Leuven'. Dan maar de straat oversteken naar het luxueuze Saigon Centre om er binnen geld af te halen aan HSBC atm. Uitgerekend daar omdat ik er een groot bedrag kan afhalen (8 mio vnd, omgerekend 323 euro). In de meeste atm's is afhaallimiet te beperkt (max 2 mio soms). Tot vorig jaar haalde ik geld af in citibank (sunwah tower, nguyen hue), maar citibank is intussen opgegaan in UOB bank uit Singapore. Een grote speler die mikt op de aziatische markt (China lijkt nu hun key market te worden). Citibank is niet alleen overgenomen...UOB huist nu ook in de sunwah tower...Nog iets ivm commissie....op 8 mio is er een commissie van 160.000 vnd ('n goeie 6 euro dus); reken daarbij nog voor de betrokken banken een gunstige converteerbasis. Je hebt de banken nu eenmaal nodig....ik heb nog meegemaakt (2012) mijn avontuurlijke reis naar Myanmar.....geen ATM's....dus gedurende drie weken rondlopen met ong 1000 usd cash op zak...en ze mochten dan nog geen kreukje vertonen of ze werden geweigerd
.
Saigon bezit wel wat oude gebouwen die in afwachting van een mogelijke sloop (?) een creatieve bestemming hebben gekregen, denken we maar aan de Box (nguyen hue) met talloze coffee/teahouses, eateries en enkele alternatieve fashionshops. Ook op nr 42 van Ton That Thiep is er die alternatieve shopping die mikt op de tiktok/instagram jeugd...boetiekjes in grunge-stijl, hippe kleding voor vooral een doelgroep ...(on)zichtbaar duidelijk in o.m. de naam van een van die shops '10220' (ten to twenty). Het schijnt een speeltuin voor jonge vietnamese ontwerpers die er hun betaalbare lokale labels slijten. Het appartementsgebouw telt twee verdiepingen met een lang gemeenschappelijk balkon dat uitzicht biedt op de drukke straat, maar ook op de top van de Bitexco tower. Op het uiteinde van de eerste verdieping het enige coffeehouse, nieuw met moderne aankleding en kleurige schilderijen aan de muren: Capella, een niet bepaald vietnamese naam en met een prijskaartje dat eerder naar de Belgische norm overhelt....ik dronk er een orange juice, 75.000 vnd of drie euro dus.De straat zelf is een van de oudste in Saigon met een hele geschiedenis. Rond 1880 kreeg de straat de naam 'rue des Malabars', verwijzend naar de vele Tamils (uit Frans Indie - Pondichery) die zich er vestigden. Ze beheersten er het financiele systeem met hun banken gespecialiseerd in het verstrekken van leningen. De straat werd dus het hart van de er levende Indische community tot zij in 1975 (hereniging) Saigon verlieten. Naast het omgevormde appartementsgebouw is er nu trouwens nog altijd een Indische tempel (daterend uit ong 1920). Daartegenover staat een oud gebouw in neo renaissance stijl, in het voorjaar nog volop ten prooi aan renovatie...en nu kant-en-klaar huisvest het Belgo, bar en restaurant van Belgian Beer Craft Brewery....waarover morgen iets meer....
Saigon school Marie Curie....en gecommercialiseerd streetfood
Twee uitersten van...smaak ! In de Nam Ky Khoi Nghia had ik het bordje aan de hoofdingang van 'truong Marie Curie' al opgemerkt "te bezoeken na 17.15", na schooluren dus. In tegenstelling tot ik verwacht had (groepsrondleiding) stond ik daar volslagen alleen...en navraag leert dat hoogstuitzonderlijk een bezoeker opdaagt. Maar wat een ...parel !! School werd gebouwd in 1918 als "ecole pour les jeunes filles francaises", nu is het een public school voor zo'n 3500 m/v. De originele structuur is vrijwel onveranderd gebleven, zelfs de kleine eigen watertoren staat er nog. Door de Japanse bezetter werd de school even als hospitaal gebruikt. De Fransen zijn er in geslaagd het functionele van het gebouw te linken aan eenvoudige elegantie. Denk maar aan de smalle houten bruine luifels, de cremekleurige buitenmuren in frisse samenhang met de witgrijze gaanderijen. De bogen krijgen een extra accent door de rode bakstenen halfbogen en de halve zwarte baksteentjes erboven. En niet te vergeten de grijsblauwe luiken - om warmte buiten te houden - die zorgen voor een stijlvolle aanvulling.
En dan...het ander uiterste...de Ben Nghe Streetfood (enige jaren terug aan Ben Thanh market,maar dus verhuisd) mij ooit 's getipt als een 'waardevol to do' door een grijze welweter met zowat drie dagen op de saigon-teller !! Ik heb hem toen ook diets gemaakt dat daar zelfs geen viets komen eten. Het is dus niets anders dan een foodcourt met miniem verschil met de foodcourts in singapore of bangkok of hong kong of KL etc... men vindt er uiteraard zelfs pizza, kebab, thai, dus zelfs spijzen die met vietnamees streetfood niets te maken hebben; prijs is matig, maar het eten is kwalitatief ondermaats, een snelle hap zeg maar; het zat er vliegtuigenvol toeristen, meestal blank, en wat wat kleur had, was zelfs van ver niet eens vietnamees. Ik heb er voor de eerste en wellicht laatste keer gegeten, een banh xeo hai san (zeevruchten: geteld 1 shrimp en 2 inktvis'pootjes'). Voor bijna het dubbele van de prijs bestelde ik dezelfde schotel in Vi Que, maar dan topkwaliteit en keurige bediening en stoffen servet en in alle rust.....
Gisteren seafood in Ut Lien, omgeving airport. Met bus 04, afstappen 'san van dong', stadion dus. Oogt het aan de buitenzijde behoorlijk, binnenin ondermaats. Hekken open wat me de gelegenheid gaf een rondje rond het veld te wandelen. Hoofdtribune ok, sommige gradins in belabberde toestand. Buitenkanten, weliswaar netjes afgezet met nadars, worden gebruikt als parkings voor auto's en motorbikes. Internationale matchen worden evenwel gespeeld in Hanoi. Dat leidt me tot de pas gestarte Asia cup, eerste confrontatie werd verloren: de 'golden star warriors' moesten het onderspit delven tegen Japan (2-4), geen oneer overigens, maar de komende wedstrijden zijn cruciaal (het sterke Irak en Indonesie) om eventueel de eerste ronde te overleven. En op 13/1 trok een artikel in VnNews mijn aandacht: "Vn actively improves hospital quality based on international standards" en voornamelijk een korte paragraaf was niet mis te verstaan 'we see more and more foreign patients, even from developed countries, coming to Vn for medical examination and treatment due to high efficiency and reasonable costs'.
